ترک سيگار
نويسنده :آرش نيک خلق
ابزارها و روش‌هاي کمکي ترک سيگار
از آن‌جا که ترک سيگار، يکي از مشکل‌ترين ترک‌هاست، در اين‌جا راه‌ها و روش‌هاي مختلف کمکي، به‌منظور بهترشدن تلاش و کوشش شما براي رسيدن به هدف ارائه مي‌گردد:
- روش جايگزيني نيکوتين با روشي غير از سيگار:
در اين روش به فرد کمک مي‌شود تا ترک راحت‌تري داشته باشد. نيکوتين به‌دليل اثرات رواني خوشايندي که ايجاد مي‌کند، اثر اعتيادآور دارد و شخص به‌مرور زمان، به آن عادت مي‌کند و مانند بقيه‌ي اعتيادها، کم‌کم مقدار مصرف و نياز به نيکوتين بالا مي‌رود، بنابراين تعداد نخ سيگار مصرفي نيز بالا رفته و با قطع آن، علائم قطع نيکوتين مانند عصبانيت، پرخاش‌گري و زودرنجي به‌وجود مي‌آيد.
الف- آدامس نيکوتين: فرد در هنگام وسوسه‌ي سيگار، مي‌تواند از آن استفاده کند. اين آدامس را نبايد مانند آدامس‌هاي معمولي، مدام جويد بلکه بايد گوشه‌ي دهان باشد و هر چند لحظه يک‌بار، جويده شود تا نيکوتين به‌طور مستمر و با ميزان تنظيم‌شده وارد بدن شود. شايد عده‌اي بپرسند در اين روش‌ها نيز نيکوتين وارد بدن مي‌شود؛ پس چه فايده‌اي دارد؟ در جواب بايد گفت آدامس حاوي نيکوتين، آداب و رسوم و رفتار سيگارکشي را قطع مي‌کند و پس از آن به‌تدريج نيکوتين جايگزين نيز قطع مي‌گردد. البته اين روش براي افرادي مفيد است که مدت زيادي از شروع سيگارکشيدن‌شان نمي‌گذرد.
ب- قرص مکيدني نيکوتين: مانند آدامس است با اين تفاوت که نيکوتين بيش‌تري آزاد مي‌کند. معمولاً 7 تا 10قرص مکيدني در روز، مصرف‌مي‌شود.
- هيپنوتيزم: در اين روش، به بيمار در حالت خلسه و تمرکز بالا، تلقينات و پيشنهادات خاصي القاء مي‌شود که روش مؤثر اثبات‌شده‌اي مي‌باشد. در روش هيپنوتيزم، با تکنيک‌هاي مختلف، اعتمادبه‌نفس بيمار افزايش يافته، انگيزه ايجاد شده و با يادگرفتن روش‌هاي آرام‌سازي، نياز به نيکوتين را در خود کم مي‌کند. البته ميزان اثربخشي روش‌ها در افراد مختلف، متفاوت است.
- طب سوزني: در اين روش با تحريک نقاط خاص، علائم فيزيکي ترک، گرفته شده و اشتياق و هوس به سيگار کم مي‌شود.
- روش‌هاي مختلف رفتاردرماني: ايجاد بيزاري، کاهش تدريجي سيگار، روش اشباع، گروه‌درماني، ورزش‌درماني و استفاده از شوک‌هاي ضعيف الکتريکي
- داروهاي غيراختصاصي در ترک: شامل داروهاي ضداضطراب، ضدافسردگي و آرام‌بخش مي‌باشد. استفاده از اين داروها مي‌بايست به‌طور حتم توسط پزشک معالج و تحت‌نظر او انجام شود.- واکسن ترک سيگار: اين واکسن سبب توليد پادتن‌هاي غيرفعال‌کننده‌ي نيکوتين در بدن مي‌گردد. دانشمندان قصد دارند تا حصول نتيجه‌ي کامل، اين واکسن را روي تعداد بيش‌تري از افراد آزمايش کنند. البته 2نوع واکسن ديگر هم توليد شده که مجموع اين سه نوع واکسن، هنوز در دست بررسي مي‌باشد.
- روش‌هاي متفرقه: روش‌هاي مختلف ابداعي در اين‌باره پيشنهاد شده مانند:
دستگاه ترک سيگار الکتريکي: اين دستگاه بر مکانيسم ساده‌ي شرطي‌سازي استوار است و شامل يک دست‌بند و يک جعبه‌ي مخصوص مي‌باشد که سيگار درون آن قرار مي‌گيرد. با هر بار درآوردن سيگار از جعبه، شوک الکتريکي ضعيفي به فرد وارد مي‌شود که به‌تدريج باعث ايجاد حالتي نامطبوع و تنفر از کشيدن سيگار در او مي‌گردد.
زيرسيگاري ترک: ابداعي فانتزي و جالب است که توسط بستگان فرد سيگاري به او هديه داده مي‌شود. با روشن‌‌کردن سيگار، زيرسيگاري شروع به اظهار تنگي‌نفس و اقدام به سرفه‌هاي شديد مي‌کند.
دستگاه آلارم: اين دستگاه در ادارات و مجتمع‌ها به‌کار مي‌رود به‌گونه‌اي که فرد سيگاري، قادر به دخالت در روشن يا خاموش کردن آن نيست. در مواجهه با دود، آلارم صوتي به‌کار افتاده و فرد رسوا مي‌گردد. در بعضي ايالات آمريکا در مجتمع‌هاي مسکوني، جريمه‌ي نقدي سنگيني براي به‌صدا درآوردن آلارم هشداردهنده‌ي دود، وضع کرده‌اند. اين روش، راه‌حلي مناسب براي دفاع از کودکان معصوم است که با وجود ممنوعيت مصرف سيگار، مورد آلودگي با سيگار قرارمي‌گيرند.
نتيجه‌ي کلي، اين‌که اصولاً سيگار را نمي‌توان با يک روش ترک کرد و اغلب نياز است چند روش را با هم ترکيب نمود. ترک، نيازمند استفاده از کليه‌ي امکانات و مهارت‌ها در اين زمينه مي‌باشد، پس به يک روش خاص و ويژه اکتفا نکنيد، بلکه با تمام قوا به جنگ سيگار برويد چراکه ترک سيگار، کاري مشکل است. البته مهم‌ترين مرحله‌ي اين‌کار، تصميم‌گيري براي ترک است. فرد با تصميم قطعي جهت ترک، نيمي از راه را طي کرده است.
منبع:نشريه شادکامي ،شماره 70.
از آن‌جا که ترک سيگار، يکي از مشکل‌ترين ترک‌هاست، در اين‌جا راه‌ها و روش‌هاي مختلف کمکي، به‌منظور بهترشدن تلاش و کوشش شما براي رسيدن به هدف ارائه مي‌گردد:
- روش جايگزيني نيکوتين با روشي غير از سيگار:
در اين روش به فرد کمک مي‌شود تا ترک راحت‌تري داشته باشد. نيکوتين به‌دليل اثرات رواني خوشايندي که ايجاد مي‌کند، اثر اعتيادآور دارد و شخص به‌مرور زمان، به آن عادت مي‌کند و مانند بقيه‌ي اعتيادها، کم‌کم مقدار مصرف و نياز به نيکوتين بالا مي‌رود، بنابراين تعداد نخ سيگار مصرفي نيز بالا رفته و با قطع آن، علائم قطع نيکوتين مانند عصبانيت، پرخاش‌گري و زودرنجي به‌وجود مي‌آيد.
الف- آدامس نيکوتين: فرد در هنگام وسوسه‌ي سيگار، مي‌تواند از آن استفاده کند. اين آدامس را نبايد مانند آدامس‌هاي معمولي، مدام جويد بلکه بايد گوشه‌ي دهان باشد و هر چند لحظه يک‌بار، جويده شود تا نيکوتين به‌طور مستمر و با ميزان تنظيم‌شده وارد بدن شود. شايد عده‌اي بپرسند در اين روش‌ها نيز نيکوتين وارد بدن مي‌شود؛ پس چه فايده‌اي دارد؟ در جواب بايد گفت آدامس حاوي نيکوتين، آداب و رسوم و رفتار سيگارکشي را قطع مي‌کند و پس از آن به‌تدريج نيکوتين جايگزين نيز قطع مي‌گردد. البته اين روش براي افرادي مفيد است که مدت زيادي از شروع سيگارکشيدن‌شان نمي‌گذرد.
ب- قرص مکيدني نيکوتين: مانند آدامس است با اين تفاوت که نيکوتين بيش‌تري آزاد مي‌کند. معمولاً 7 تا 10قرص مکيدني در روز، مصرف‌مي‌شود.
- هيپنوتيزم: در اين روش، به بيمار در حالت خلسه و تمرکز بالا، تلقينات و پيشنهادات خاصي القاء مي‌شود که روش مؤثر اثبات‌شده‌اي مي‌باشد. در روش هيپنوتيزم، با تکنيک‌هاي مختلف، اعتمادبه‌نفس بيمار افزايش يافته، انگيزه ايجاد شده و با يادگرفتن روش‌هاي آرام‌سازي، نياز به نيکوتين را در خود کم مي‌کند. البته ميزان اثربخشي روش‌ها در افراد مختلف، متفاوت است.
- طب سوزني: در اين روش با تحريک نقاط خاص، علائم فيزيکي ترک، گرفته شده و اشتياق و هوس به سيگار کم مي‌شود.
- روش‌هاي مختلف رفتاردرماني: ايجاد بيزاري، کاهش تدريجي سيگار، روش اشباع، گروه‌درماني، ورزش‌درماني و استفاده از شوک‌هاي ضعيف الکتريکي
- داروهاي غيراختصاصي در ترک: شامل داروهاي ضداضطراب، ضدافسردگي و آرام‌بخش مي‌باشد. استفاده از اين داروها مي‌بايست به‌طور حتم توسط پزشک معالج و تحت‌نظر او انجام شود.- واکسن ترک سيگار: اين واکسن سبب توليد پادتن‌هاي غيرفعال‌کننده‌ي نيکوتين در بدن مي‌گردد. دانشمندان قصد دارند تا حصول نتيجه‌ي کامل، اين واکسن را روي تعداد بيش‌تري از افراد آزمايش کنند. البته 2نوع واکسن ديگر هم توليد شده که مجموع اين سه نوع واکسن، هنوز در دست بررسي مي‌باشد.
- روش‌هاي متفرقه: روش‌هاي مختلف ابداعي در اين‌باره پيشنهاد شده مانند:
دستگاه ترک سيگار الکتريکي: اين دستگاه بر مکانيسم ساده‌ي شرطي‌سازي استوار است و شامل يک دست‌بند و يک جعبه‌ي مخصوص مي‌باشد که سيگار درون آن قرار مي‌گيرد. با هر بار درآوردن سيگار از جعبه، شوک الکتريکي ضعيفي به فرد وارد مي‌شود که به‌تدريج باعث ايجاد حالتي نامطبوع و تنفر از کشيدن سيگار در او مي‌گردد.
زيرسيگاري ترک: ابداعي فانتزي و جالب است که توسط بستگان فرد سيگاري به او هديه داده مي‌شود. با روشن‌‌کردن سيگار، زيرسيگاري شروع به اظهار تنگي‌نفس و اقدام به سرفه‌هاي شديد مي‌کند.
دستگاه آلارم: اين دستگاه در ادارات و مجتمع‌ها به‌کار مي‌رود به‌گونه‌اي که فرد سيگاري، قادر به دخالت در روشن يا خاموش کردن آن نيست. در مواجهه با دود، آلارم صوتي به‌کار افتاده و فرد رسوا مي‌گردد. در بعضي ايالات آمريکا در مجتمع‌هاي مسکوني، جريمه‌ي نقدي سنگيني براي به‌صدا درآوردن آلارم هشداردهنده‌ي دود، وضع کرده‌اند. اين روش، راه‌حلي مناسب براي دفاع از کودکان معصوم است که با وجود ممنوعيت مصرف سيگار، مورد آلودگي با سيگار قرارمي‌گيرند.
نتيجه‌ي کلي، اين‌که اصولاً سيگار را نمي‌توان با يک روش ترک کرد و اغلب نياز است چند روش را با هم ترکيب نمود. ترک، نيازمند استفاده از کليه‌ي امکانات و مهارت‌ها در اين زمينه مي‌باشد، پس به يک روش خاص و ويژه اکتفا نکنيد، بلکه با تمام قوا به جنگ سيگار برويد چراکه ترک سيگار، کاري مشکل است. البته مهم‌ترين مرحله‌ي اين‌کار، تصميم‌گيري براي ترک است. فرد با تصميم قطعي جهت ترک، نيمي از راه را طي کرده است.
منبع:نشريه شادکامي ،شماره 70.
/ج
.jpg "معرفی خوشنویسان معروف قرآن کریم")
