معرفي فن‌آوري ساخت با مصالح سبك
نويسنده: مهندس درويش زرگر
Brief report in the introduction of construction technology by light materials
با توجه به پيش‌بيني رشد جمعيت كشورمان در 20 سال آينده، و افزايش آن به حدود 120 ميليون نفر، روش‌هاي سنتي ساخت و ساز براي تأمين اين كمبود پاسخ‌گو نيست و هيچ‌گاه هدف تأمين مسكن لازم را محقق نخواهد ساخت و البته اين در صورتي‌ست كه ديگر شرايط مثل آماده‌سازي زمين و تأمين منابع مالي آن فراهم باشد.
در روش‌هاي سنتي و تك‌سازي به دليل استفاده‌ي نامعقول از زمين، هماهنگ نبودن طرح‌ها، مجري نبودن طراح و يا بالعكس، انباشتن مصالح ساختماني سنگين و حجيم و اشغال بيش از حد زمين، نبود دسترسي آسان به مصالح مورد نياز، و هدر رفتن بازدهي كار نيروهاي متخصص، اهل هدف انبوه يا تك‌سازي و سرمايه‌گذاري در اين امر مخدوش مي‌گردد. فرسايش نيروهاي متخصص در ارگان‌هاي دولتي به دليل داشتن ارباب رجوع به شكل انفرادي در غالب موارد براي يك بار و همچنين ناآگاهي عمومي از ضوابط و نظام‌هاي گوناگون اداري براي گرفتن مجوزهاي لازم، به اين مشكلات دامن مي‌زند و به معضلات آن مي‌افزايد.
در مرحله‌ي اجراي ساختمان به صورت تك‌سازي نيز به علت عدم دسترسي همگان به كارگران و استادكاران ماهر و عدم نظارت و كنترل كيفي بنا و هزينه‌هاي معقول آن، كيفيت ساخت بنا پايين مي‌آيد و هزينه‌هاي آن به دلايل متفاوت از جمله هدر دادن زياد مصالح افزايش مي‌يابد. متأسفانه ايجاد زباله‌هاي ساختماني ناشي از اين نحوه‌ي ساخت نيز به عنوان يكي از مشكلات جدي محيط زيست بروز مي‌كند و اثرات اعمال اين روش را منفي‌تر مي‌سازد.
پس از اين مرور گذرا با مشكلات و مسائل تك‌سازي روش‌هاي سنتي، نگاهي نيز به روش ساخت انبوه و مديريت متمركز در بخش خصوصي كه با حمايت و راهنمايي دولت انجام مي‌گيرد، خواهيم داشت.
در اعمال اين روش كه با پشتيباني منابع مالي بخش خصوصي و تعاوني‌ها و ديگر مؤسسات مالي همراه خواهد بود، تمركز نيروي انساني متخصص و قسمت برنامه‌ريزي، طراحي و اجراي اين گونه پروژه‌ها بار عظيمي را از دوش سازمان‌هاي دولتي كه هم اكنون پاسخ‌گوي تك‌تك مردم هستند، برمي‌دارد و آن‌ها را براي تفكر و برنامه‌ريزي‌هاي اصولي، تهيه و تدوين مقررات لازم آزاد مي‌سازد. اين تمركز نيروي انساني در مراحل طراحي، اخذ مجوز از سازمان‌هاي دولتي، تهيه‌ي مصالح، حمل و نقل و ... به صورت يك مجموعه‌ي واحد و هماهنگ عمل مي‌كند و با استفاده از نيروهاي ماهر اجرايي و كنترل كيفي كار، ضمن افزايش كيفيت كار انبوه‌سازي هزينه‌هاي مربوطه را به حد قابل قبولي كاهش مي‌دهد. بديهي‌ست نتايج اعمال اين روش هيچ‌گاه با تك‌سازي، شخصي‌سازي و پراكنده‌سازي قابل مقايسه نخواهد بود. يكي از راه‌هاي حصول به اين منظور را مي‌توان در توليد مصالح تازه و استفاده از تكنيك‌هاي تجربه شده در كشورهاي صنعتي جست‌وجو نمود. احداث مراكز بزرگ توزيع مصالح ساختماني يا شهرهاي توزيع مصالح با اشكال جديد، تربيت نيروي انساني و هماهنگ و هم‌سو نمودن مراحل طراحي، توليد مصالح و ساخت، به طور قطع راه را هموارتر مي‌نمايد و برنامه‌ريزي در امر توليد مسكن انبوه، سالم، ارزان و سريع‌تر را ميسر مي‌سازد.
ذكر اين نكته ضروري‌ست كه خوشبختانه بعضي از امكانات و تكنيك‌هاي ساخت مورد اشاره در كشورمان موجود است، اما به لحاظ عدم قرارگيري در فرهنگ ساخت، هنوز جايگاه مناسب خود را پيدا نكرده است.
آمارها نشان مي‌دهند كه پشتيباني دولت‌ها در تحقق آن برنامه‌ها به صرف هزينه‌ي بسيار نازل، ايجاد مسكن مطلوب و قابل قبول و سالم براي مردم منجر گرديده است. آمار، مشاركت مردمي در امر توليد مسكن انبوه را فقط به كشورهاي در حال رشد محدود نمي‌سازد، بلكه در كشورهاي پيشرفته نيز به كارگيري فن‌آوري‌هاي جديد از طريق سازندگان و تعاوني‌هاي فعال در اين زمينه، نتايج بسيار خوبي را به دنبال داشته است. براي مثال مي‌توان از حركت فعالانه تعاوني‌هاي توليد مسكن كشور كانادا در زمينه‌ي توليد مسكن انبوه ياد كرد. اعضاي اين تعاوني‌ها فعالانه در تمام مراحل برنامه‌ريزي، طراحي و ساخت پروژه‌هاي خانه‌سازي شركت مي‌نمايند. به كارگيري اين تكنيك‌ها و هماهنگي‌ها نتايج مطلوبي را در تغيير روش آپارتمان‌سازي‌هاي پيش‌ساخته‌ي سنگين و انعطاف‌ناپذير دهه‌هاي 60 و 70 به جا مي‌گذارد، به طوري كه در حال حاضر مي‌توان شاهد ايجاد مجتمع‌هاي مسكوني متنوعي باشيم كه به نيازهاي متعارف و معنوي ساكنان خود به نحو مطلوبي پاسخ مي‌دهند. موفقيت اين برنامه‌ها به سازندگان اين مجتمع اجازه مي‌دهد كه حتي از پشتيباني مؤسسات اعتباري بزرگ مثل بانك‌ها و شركت‌هاي بيمه و غيره نيز برخوردار شوند. آنچه مسلم است، اين كه موفقيت اين گونه برنامه‌ها به دو عامل مشخص بستگي دارد:
ـ مشاركت مالي و فكري تعاوني‌ها و سازندگان براي برنامه‌ريزي و تصميم‌گيري.
ـ حمايت سياسي و مالي دولت‌ها از اين نوع پروژه‌ها. گرچه در ايران سال‌هاست كه سياست انبوه‌سازي با تكيه بر عوامل فوق‌الذكر به خصوص عامل نخست دنبال مي‌گردد، هنوز فن‌آوري‌هاي جديد ساخت و مصالح مناسب آن به عنوان يك سياست جامع انبوه‌سازي به طور جدي وارد فرهنگ ساخت و ساز كشورمان نگرديده است. به نظر مي‌رسد در جهت تحقق اين سياست بايد به تدريج شيوه‌هاي ساده و سريع و منعطف ساخت را به خصوص براي دستيابي به امكان تغيير و تعمير واحدهاي مسكوني كه با توجه به تغيير نيازهاي خانواده ضروري‌ست، به جاي روش‌هاي انعطاف‌ناپذير آپارتمان‌هاي پيش ساخته‌ي سنگين، ترويج نمود.
از آن جا كه امكان تغيير شكل در طراحي داخلي هر بنا همواره به استفاده‌ي طولاني‌تر از آن ساختمان مي‌انجامد، لذا به كارگيري فن‌آوري‌هاي ساده و سبك كه اين امكان را براي خود ساكنان هر واحد فراهم سازند، از اهميت ويژه‌اي برخوردار خواهد بود. بديهي‌ست تأمين و عرضه‌ي مصالح لازم به شكلي نوين و دسترسي عموم مردم به اين گونه مصالح كمك شاياني به اجراي اين سياست خواهد كرد.
از آن جا كه در طول تاريخ، بشر در راه آزادسازي فضا و زمين از قيد مصالح سنگين و حجيم قدم برداشته و از ديوارهاي قطور گلي، خشتي، سنگي و آجري دور شده و به اسكلت و ديوارهاي جدا كننده‌ي ظريف و پوشش‌هاي سبك و مقاوم رسيده، توانسته است مقدار زيادي از فضا را براي استفاده‌هاي مفيدتر خود آزاد سازد. در همين رابطه دسترسي به الگوهاي نوين زندگي و استفاده از لوازم خانگي كوچك‌تر و كارآيي بيش‌تر آن‌ها موجب گرديده كه سرانه‌ي استفاده از زمين به تدريج كم‌تر شده و امكان استفاده‌ي بيش‌تر از زميني كه داراي خدمات شهري گران و مناسبي‌ست، ميسر گردد.
از طرف ديگر، استفاده از مصالح سبك و مقاوم باعث كم كردن وزن يا بار مرده‌ي بنا خواهد گرديد و ظريف شدن اسكلت بنا به ميزان قابل توجهي از حجم مصالح مصرفي در پي و اسكلت بنا خواهد كاست و همه‌ي اين عوامل به طور مؤثري باعث كاهش ميزان مصالح مصرفي، و مقاوم شدن ساختمان در مقابل نيروهاي ناشي از زلزله خواهد گرديد.
سنگ گچ پس از خرد شدن و حرارت ديدن (350 درجه‌ي سانتيگراد) 3/4 آب خود را از دست مي‌دهد و به SO4Ca1/2H2O تبديل مي‌شود. اين محصول پس از آسياب در كارخانه به صورت پودر نرمي در مي‌آيد و ماده‌ي اوليه‌ي صفحات گچي و ديگر محصولات «جيپسم» را تشكيل مي‌دهد.
براي تهيه‌ي صفحات گچي، اين پودر را با آب مخلوط مي‌كنند. خمير حاصل را روي نوار ممتدي از كاغذ مخصوص كه از بازيافت روزنامه‌هاي كهنه به دست مي‌آيد روان مي‌كنند كه پس از عبور از ماشين مخصوص به شكل ورقهاي از گچ تبديل، و در اثر جذب آب مجدداً به حالت كريستال يعني سنگ گچ باز مي‌گردد و پس از چسبيدن به كاغذهاي مخصوصي برش داده، و پس از سفت شدن به كوره‌هاي خشك‌كن هدايت مي‌شود.
صفحات گچي اولين و عمده‌ترين محصول ساخت ديوارهاي سبك محسوب مي‌شوند. اين صفحات به راحتي بر روي سازه‌هاي سبك فلزي پيچ مي‌شوند و از نظر حرارتي و صوتي عايق هستند و در مقابل رطوبت مقاوم مي‌باشند. مقاومت فشاري آن 45 كيلوگرم بر سانتي‌متر مربع و مقاومت خمشي آن 45 کيلوگرم بر سانتي متر مربع محاسبه شده است.
اين صفحات به عرض 2/1 متر و طول‌هاي 2 تا 4 متر و يا به طول‌هاي دلخواه تهيه مي گردند. ضخامت اين صفحات 9، 12/5 و 15 و 18 ميلي‌متر مي‌باشند. صفحات 9 ميليمتري نازك‌ترين نوع اين محصول است و بيش‌تر براي مرمت به كار مي‌رود. صفحات 12/5 ميليمتري را مي‌توان به صورت يك لايه يا دو لايه براي كسب مقاومت بيش‌تر در مقابل آتش‌سوزي و عبور صدا در ديوار و سقف بناها مورد استفاده قرار داد.
ـ كاهش وزن ديوارها در نتيجه‌ي پايين آمدن وزن بار مرده ساختمان و در نتيجه، صرفه‌جويي در مصرف بتن و آهن در پي‌سازي و در اسكلت بنا.
ـ آزادي طرح بدين معنا كه در طبقات الزاماً نبايد ديوارها روي هم قرار گيرند.
ـ قابليت كنترل ديوارها در مقابل تبادل حرارتي و صوت؛ با اين سامانه مقاومت ديوارها در هر شرايط جوي و به هر ميزان كه مورد نظر باشد، قابل محاسبه و اجراست.
ـ ديوارهاي گچي در برابر آتش مستقيم مقاوم است و به هر ميزان كه مورد نظر كارفرما باشد، اين مقاومت را مي‌توان تعيين نمود.
ـ عبور كليه‌ي كابل‌هاي برق و اتصالات آن در جهت قائم و افقي
ـ عبور لوله‌هاي آب و فاضلاب و آب باران و ديگر لوله‌هايي كه مورد نياز بيمارستان‌ها مي‌باشد، از فضاي بين سازه‌ها امكان‌پذير است.
ـ با استفاده از اين سامانه مي‌توان زمان اجراي ساختمان را كوتاه نمود و ساختمان را سريع‌تر مورد بهره‌برداري قرار داد.
ـ با پيش‌بيني پشت‌بندهاي اتصال، زمينه براي اتصال هر گونه تجهيزات سنگين ساختمان بر روي ديوارها امكان‌پذير است كه از آن جمله قفسه‌بندي‌ها، لوازم حمام و توالت و غيره مي‌باشد.
در طرح‌هايي كه به صورت انبوه‌سازي اجرا مي‌شود، با استفاده از تكنيك ديوارهاي پيش ساخته مي‌توان قطعات را سري‌سازي، و سپس به كارگاه حمل و نصب نمود.
ـ سطوح ديوارهاي گچي در مقابل آسيب‌هاي وارده ترميم‌پذير مي‌باشد. در صورتي كه ضايعات وارده كوچك باشد، مي‌توان آن را با بتونه‌هاي مخصوص ترميم نمود. در صورتي كه ترميم سطح بزرگ‌تري مانند پوشاندن يا باز كردن بخشي از يك ديوار مدنظر باشد، مي‌توان به سهولت اين كار را انجام داد.
ـ روكش‌هاي مصنوعي پلاستيكي و يا فرميكا و كاغذ ديواري با انواع طرح و رنگ‌هاي مختلف بر روي آن قابل نصب است.
با استفاده از سامانه‌ي ديوارهاي سبك با پروفيل‌هاي مخصوص مي‌توان شافت‌هاي تأسيسات و ديوار راه‌پله‌ها و اطراف آسانسورها را محصور و عايق نمود و از نفوذ آتش به ساير طبقات در ساختمان جلوگيري كرد.
ـ مهم‌ترين خاصيت ديوارهاي سبك قابليت پيچ‌پذيري آن است. با استفاده از اين خاصيت وابستگي به سيمان به عنوان تنها عامل چسبنده و نگه‌دارنده‌ي مصالح بر روي ديوار از ميان مي‌رود؛ افزون بر اين، از يك روش ابتدايي، پُرزحمت و غيرقابل اطمينان به سامانه‌اي فني خواهيم رسيد كه افق تازه‌اي را در زمينه‌ي استفاده از قطعات پيش ساخته در داخل ساختمان و در نماسازي‌هاي بيروني ساختمان خواهد گشود و اين خود سبب مي‌شود ايده‌هاي بي‌شماري در پيشبرد آن گام بردارند و مصالحي را ابداع نمايند كه مناسب آب و هواي ايران و با عملكرد خاص فضاهاي داخلي ساختمان باشد كه از آن جمله ديوارهاي قابل شست‌وشو در بيمارستان‌ها، كارخانجات، دامداري‌ها و غيره مي‌باشد.
در سامانه‌ي ديوارهاي سبك بايد اتكاي لازم براي كليه‌ي لوازم و وسايلي كه بر روي آن نصب مي شند، از پيش بررسي و وزن قطعات و نيرويي كه در هنگام مصرفي بر آن وارد خواهد شد و نحوه‌ي اتصالات به طوري كه مورد نياز و نظر سازنده‌ي وسايل است، مورد بررسي و محاسبه قرار گيرد.
اندود گچ و خاک دو روي ديوار : 114 کيلوگرم
گچ پرداختي دو روي ديوار : 26 کيلوگرم
جمع : 342 کيلوگرم
وزن سازه : 4 کيلوگرم
ورق هاي گچي با ضخامت 12/5 ميلي متر دو روي ديوار : 21 کيلوگرم
جمع : 25 کيلوگرم
ملاحظه مي‌شود كه وزن يك مترمربع ديوار 11 سانتي آجري، 342 كيلوگرم و يك مترمربع ديوار با استفاده از ورقهاي روكش گچ، 25 كيلوگرم است، بدين ترتيب، مي‌توان تا حد قابل ملاحظه‌اي از وزن ساختمان كاست.
اين كاهش وزن در محاسبات سازه‌ي ساختمان تأثير وارد دارد و صرفه‌جويي در مصرف فولاد و بتن را موجب مي‌شود كه يكي از بهترين دلايل توجيه اقتصادي و بهره‌وري اين محصول و سامانه است.
نكته‌ي ديگر، سرعت نصب است، چنانچه يك بنا و كارگر در روز حداكثر 10 مترمربع ديوار 11 سانتي‌متري را احداث نمايند، يك تكنسين و همكار او مي‌تواند با استفاده از پانل‌هاي روكش گچ ايران حداقل 30 مترمربع ديوار در روز نصب نمايند.
حمل و نقل مصالح، مانند آجر، خاك، ماسه و گچ به ويژه در اجراي ساختمان‌هاي مرتفع هزينه و زمان قابل ملاحظه‌اي را به خود اختصاص مي‌دهد. در حالي كه ورقهاي روكش گچ به صورت پالت‌هاي 50-40 ورق با ابزار مكانيكي در محل نصب قرار داده مي‌شوند. با استفاده از اين محصول و سازوكار فني نصب آن صرفه‌جويي قابل ملاحظه‌اي در مصرف مصالح و زمان اجرا حاصل مي‌شود. استفاده از محصولات روكش گچ در ديوارسازي در عين رعايت مقررات آيين‌نامه‌هاي مربوط به زلزله از تلفات ناشي از تخريب ديوارهاي آجري جلوگيري مي‌نمايد و زيان‌ها و خسارات مالي را به كم‌ترين ميزان كاهش مي‌دهد. اين گونه ديوارها را مي‌توان به صورت پانل‌هاي پيش ساخته در كارگاه و به شكل افقي تهيه نمود و پس از آماده شدن به محل نصب حمل كرد كه در اين روش مدت زمان ساخت را مي‌توان به صورت چشمگيري تقليل داد. با بهره‌گيري از صُورِ توليد انبوه، ساخت كامل ديوار و پوشش‌هاي داخلي و خارجي، لوله‌گذاري و سيم‌كشي و غيره نيز مي‌تواند در كارگاه انجام گيرد. در اين صورت مدت نصب يك واحد مسكوني مي‌تواند در يك روز امكان‌پذير گردد.
ـ 95 درصد از ديوارسازي در آمريكاي شمالي با استفاده از صفحات گچي انجام مي‌پذيرد.
ـ در برابر آتش‌سوزي مقاوم است.
ـ قيمت آن ارزان است.
ـ سهولت مصرف، بدون نياز به ابزارهاي پيچيده.
ـ انعطاف در مصرف حتي به صورت ديوارهاي قوس‌دار.
ـ سهولت تزيين و رنگ‌آميزي.
ـ استفاده از فضاي خالي بين آن‌ها براي عبور تأسيسات و عايق پشم شيشه.
ـ سازگار با محيط زيست، آلاينده نبودن و صداگير بودن.
بازيافت ضايعات آن؛ كاغذ روي آن از روزنامه‌هاي بازيافتي‌ست.
ـ ضد موريانه بودن.
ـ ابعاد قابل قبول.
ـ ديوارهاي ساخته شده با آن نازك‌تر، سبك‌تر، با اشغال فضاي كم‌تر و داراي نياز به اسكلت و پي ظريف‌تر و در نتيجه ارزان‌ترند.
ـ سهولت كاشي‌كاري با چسب به طور مستقيم روي صفحات گچي بدون زيركاري و اندود سيمان يا دوغاب.
ـ سرعت ساخت تيغه‌هاي سبك 3 برابر ساخت تيغه‌هاي آجري‌ست.
ـ وزن تيغه‌هاي سبك، بسيار كم‌تر از تيغه‌هاي آجري‌ست (به ترتيب، 25 كلو در مقابل 342 كيلو).
ـ درزها در سه مرحله پوشانده مي‌شود:
1- خمير درزبندي با نوار كاغذي
2- با خشك شدن لايه‌ي اول، دومين لايه‌ي خمير درزبندي كشيده مي‌شود.
3- با خشك شدن لايه‌ي دوم، سومين لايه‌ي خمير درزبندي كشيده مي‌شود.
ـ سمباده زدن لايه‌ي آخر؛ زمان لازم براي خشك شدن بستگي به شرايط جغرافيايي معمولاً حدود 5 روز است.
ـ يك لايه‌ي رنگ.
ـ در صورت مصرف كاغذ ديواري، زيررنگ روغني بايد مصرف شود.
2- در صورت تغيير، صدمات وارده با خمير درزبندي بايد تعمير شود.
ـ در برج‌هايي با اسكلت فلزي، يا بتني به عنوان ديوارهاي داخلي و خارجي (نوع خاص).
ـ در ساختمان‌هاي از 1 تا 6 طبقه بدون اسكلت با استفاده از سازه‌هاي سبك.
ـ نصب سازه‌هاي عمودي ديوارها، 8 متر طول در ساعت.
ـ نصب صفحات گچي روي سازه‌ها، 9 مترمربع در ساعت.
ـ چسباندن نوار درزگيري و بتونه‌كاري، 9 متر طول در ساعت.
ـ سازه‌هاي عمودي.
ـ گوشه‌هاي فلزي داخلي، گوشه‌هاي خارجي، ناوداني محافظ لبه‌هاي صفحات.
ـ پيچ.
ـ خمير درزگيري 55 كيلو تا 60 كيلوگرم در 100 مترمربع.
ـ نوار كاغذي درزگير 114 متر طول در هر 100 مترمربع صفحات گچي.
$ درصد توليد انواع صفحات گچي در آمريكا معمولي 63 درصد
تيپ 24 درصد مقاوم در مقابل رطوبت 3 درصد
حجم توليد انواع ديگر 10 درصد
جمع 100 درصد
تيپ x نوع مقاوم‌تر آن در مقابل آتش‌سوزي است. مصرف اين نوع در ساختمان‌هاي تجاري و ديوارهاي بين واحدهاي مسكوني است.
يك ساعت مقاومت در برابر آتش با يك لايه‌ي 15/9 ميليمتري در هر طرف دو ساعت مقاومت در برابر آتش باد و لايه‌ي صفحات گچي، در محل عبور لوله‌ها و سيم‌ها و داكت‌ها از خمير درزگير مقاوم در برابر آتش‌سوزي استفاده مي‌شود.
منابع
1- us gypsum association bulltetin
2- sweets catalog (domtar gypsum)
3- candian steel manufacturing catalog
- lightweight steel framing systems
- an introcuction residential steel framing
4- كتاب «سيستم ديوارهاي سبك (دراي وال)».
ماهنامه‌ي دانش نما، شماره 171-170، تير ـ مرداد 88
مقدمه
هدف از تهيه‌ي اين گزارش، معرفي يك روش موفق انبوه‌سازي ساختمان، به ويژه در امر مسكن به عنوان يكي از بزرگترين مشكلات امروزي جوامع در حال رشد دنياست. متأسفانه با رشد جمعيت بالا در اين كشورها هر روز به ابعاد اين مشكل نيز افزوده مي‌شود. بدون ترديد براي رسيدن به هدفي كه جبران كمبود و ايجاد مسكن متناسب با رشد جمعيت را مدنظر داشته باشد، نمي‌توان به روش‌هاي سنتي توليد مصالح و ساخت متكي بود، بلكه نوع توليد مي‌بايد به طور كلي متحول گردد، و از شيوه‌هاي توليد صنعتي بهره‌ي بيشتري گرفته شود.
در حال حاضر موفق‌ترين روش ساخت در كشورهاي پيشرفته‌ي صنعتي استفاده از ديوار و اسكلت سبك در ساختمان است. در آمريكاي شمالي از چند دهه‌ي گذشته تا به امروز 95 درصد از ديوارسازي‌ها با استفاده از اين نوع ديوارها انجام مي‌گيرد و مصرف آن در ديگر كشورهاي صنعتي نيز به سرعت رو به افزايش است.
استفاده از اين فن‌آوري ساخت و ورود به صحنه‌ي ساخت و ساز انبوه و مكانيزه، مستلزم توليد انبوه، برنامه‌ريزي حمل و نقل، اجراي ساده با استفاده از كم‌ترين تجهيزات و كم‌ترين وابستگي به مواد و ابزار وارداتي‌ست، بديهي‌ست در تحقق اين هدف به سرمايه‌گذاري متمركز مردم و حمايت و هدايت‌هاي لازم از طرف دولت نياز مبرم خواهد بود.
اين گزارش با معرفي اجمالي ديوارهاي سبك و روش ساخت‌وساز آن‌ها به چگونگي به كارگيري اين شيوه در تأمين كمبودهاي ساختماني مملكت، به ويژه در زمينه‌ي مسكن و ساختمان‌هاي اداري، بهداشتي و آموزشي مي‌پردازد.
اميد است اين امر گامي مؤثر در تأمين مسكن سالم، سريع و ارزان قيمت به شمار آيد و طراحان پوينده و سرمايه‌گذاران در امر انبوه‌سازي را در استفاده‌ي هر چه بهتر از بازار داخلي و صدور توليدات آن به كشورهاي جنوبي خليج‌فارس، جنوب شرقي آسيا و آسياي ميانه كه در حال حاضر غالباً در انحصار كشورهاي غربي است، ترغيب نمايد.
ذكر اين نكته ضروري‌ست كه در ايران نيز از سال 1368 بهره‌برداري از كارخانه‌ي توليد صفحات گچي آغاز گرديده است و سازه‌هاي فولادي مورد نياز نصب اين نوع ديوارها نيز توليد مي‌گردد. در ساخت اين ديوارها از صفحات گچي و سازه‌هاي سبك فولادي استفاده مي‌شود. ماده‌ي اوليه‌ي صفحات گچي، گچ متبلور است كه در كيفيتي ممتاز در اغلب نقاط مملكت به وفور يافت مي‌شود.
مسأله‌ي مسكن و شيوه‌هاي ساخت و ساز ساختمان در ايران
با توجه به پيش‌بيني رشد جمعيت كشورمان در 20 سال آينده، و افزايش آن به حدود 120 ميليون نفر، روش‌هاي سنتي ساخت و ساز براي تأمين اين كمبود پاسخ‌گو نيست و هيچ‌گاه هدف تأمين مسكن لازم را محقق نخواهد ساخت و البته اين در صورتي‌ست كه ديگر شرايط مثل آماده‌سازي زمين و تأمين منابع مالي آن فراهم باشد.
در روش‌هاي سنتي و تك‌سازي به دليل استفاده‌ي نامعقول از زمين، هماهنگ نبودن طرح‌ها، مجري نبودن طراح و يا بالعكس، انباشتن مصالح ساختماني سنگين و حجيم و اشغال بيش از حد زمين، نبود دسترسي آسان به مصالح مورد نياز، و هدر رفتن بازدهي كار نيروهاي متخصص، اهل هدف انبوه يا تك‌سازي و سرمايه‌گذاري در اين امر مخدوش مي‌گردد. فرسايش نيروهاي متخصص در ارگان‌هاي دولتي به دليل داشتن ارباب رجوع به شكل انفرادي در غالب موارد براي يك بار و همچنين ناآگاهي عمومي از ضوابط و نظام‌هاي گوناگون اداري براي گرفتن مجوزهاي لازم، به اين مشكلات دامن مي‌زند و به معضلات آن مي‌افزايد.
در مرحله‌ي اجراي ساختمان به صورت تك‌سازي نيز به علت عدم دسترسي همگان به كارگران و استادكاران ماهر و عدم نظارت و كنترل كيفي بنا و هزينه‌هاي معقول آن، كيفيت ساخت بنا پايين مي‌آيد و هزينه‌هاي آن به دلايل متفاوت از جمله هدر دادن زياد مصالح افزايش مي‌يابد. متأسفانه ايجاد زباله‌هاي ساختماني ناشي از اين نحوه‌ي ساخت نيز به عنوان يكي از مشكلات جدي محيط زيست بروز مي‌كند و اثرات اعمال اين روش را منفي‌تر مي‌سازد.
پس از اين مرور گذرا با مشكلات و مسائل تك‌سازي روش‌هاي سنتي، نگاهي نيز به روش ساخت انبوه و مديريت متمركز در بخش خصوصي كه با حمايت و راهنمايي دولت انجام مي‌گيرد، خواهيم داشت.
در اعمال اين روش كه با پشتيباني منابع مالي بخش خصوصي و تعاوني‌ها و ديگر مؤسسات مالي همراه خواهد بود، تمركز نيروي انساني متخصص و قسمت برنامه‌ريزي، طراحي و اجراي اين گونه پروژه‌ها بار عظيمي را از دوش سازمان‌هاي دولتي كه هم اكنون پاسخ‌گوي تك‌تك مردم هستند، برمي‌دارد و آن‌ها را براي تفكر و برنامه‌ريزي‌هاي اصولي، تهيه و تدوين مقررات لازم آزاد مي‌سازد. اين تمركز نيروي انساني در مراحل طراحي، اخذ مجوز از سازمان‌هاي دولتي، تهيه‌ي مصالح، حمل و نقل و ... به صورت يك مجموعه‌ي واحد و هماهنگ عمل مي‌كند و با استفاده از نيروهاي ماهر اجرايي و كنترل كيفي كار، ضمن افزايش كيفيت كار انبوه‌سازي هزينه‌هاي مربوطه را به حد قابل قبولي كاهش مي‌دهد. بديهي‌ست نتايج اعمال اين روش هيچ‌گاه با تك‌سازي، شخصي‌سازي و پراكنده‌سازي قابل مقايسه نخواهد بود. يكي از راه‌هاي حصول به اين منظور را مي‌توان در توليد مصالح تازه و استفاده از تكنيك‌هاي تجربه شده در كشورهاي صنعتي جست‌وجو نمود. احداث مراكز بزرگ توزيع مصالح ساختماني يا شهرهاي توزيع مصالح با اشكال جديد، تربيت نيروي انساني و هماهنگ و هم‌سو نمودن مراحل طراحي، توليد مصالح و ساخت، به طور قطع راه را هموارتر مي‌نمايد و برنامه‌ريزي در امر توليد مسكن انبوه، سالم، ارزان و سريع‌تر را ميسر مي‌سازد.
ذكر اين نكته ضروري‌ست كه خوشبختانه بعضي از امكانات و تكنيك‌هاي ساخت مورد اشاره در كشورمان موجود است، اما به لحاظ عدم قرارگيري در فرهنگ ساخت، هنوز جايگاه مناسب خود را پيدا نكرده است.
سياست‌هاي كلي انبوه سازي و دورنماي آينده‌ي ساخت و ساز در ايران
آمارها نشان مي‌دهند كه پشتيباني دولت‌ها در تحقق آن برنامه‌ها به صرف هزينه‌ي بسيار نازل، ايجاد مسكن مطلوب و قابل قبول و سالم براي مردم منجر گرديده است. آمار، مشاركت مردمي در امر توليد مسكن انبوه را فقط به كشورهاي در حال رشد محدود نمي‌سازد، بلكه در كشورهاي پيشرفته نيز به كارگيري فن‌آوري‌هاي جديد از طريق سازندگان و تعاوني‌هاي فعال در اين زمينه، نتايج بسيار خوبي را به دنبال داشته است. براي مثال مي‌توان از حركت فعالانه تعاوني‌هاي توليد مسكن كشور كانادا در زمينه‌ي توليد مسكن انبوه ياد كرد. اعضاي اين تعاوني‌ها فعالانه در تمام مراحل برنامه‌ريزي، طراحي و ساخت پروژه‌هاي خانه‌سازي شركت مي‌نمايند. به كارگيري اين تكنيك‌ها و هماهنگي‌ها نتايج مطلوبي را در تغيير روش آپارتمان‌سازي‌هاي پيش‌ساخته‌ي سنگين و انعطاف‌ناپذير دهه‌هاي 60 و 70 به جا مي‌گذارد، به طوري كه در حال حاضر مي‌توان شاهد ايجاد مجتمع‌هاي مسكوني متنوعي باشيم كه به نيازهاي متعارف و معنوي ساكنان خود به نحو مطلوبي پاسخ مي‌دهند. موفقيت اين برنامه‌ها به سازندگان اين مجتمع اجازه مي‌دهد كه حتي از پشتيباني مؤسسات اعتباري بزرگ مثل بانك‌ها و شركت‌هاي بيمه و غيره نيز برخوردار شوند. آنچه مسلم است، اين كه موفقيت اين گونه برنامه‌ها به دو عامل مشخص بستگي دارد:
ـ مشاركت مالي و فكري تعاوني‌ها و سازندگان براي برنامه‌ريزي و تصميم‌گيري.
ـ حمايت سياسي و مالي دولت‌ها از اين نوع پروژه‌ها. گرچه در ايران سال‌هاست كه سياست انبوه‌سازي با تكيه بر عوامل فوق‌الذكر به خصوص عامل نخست دنبال مي‌گردد، هنوز فن‌آوري‌هاي جديد ساخت و مصالح مناسب آن به عنوان يك سياست جامع انبوه‌سازي به طور جدي وارد فرهنگ ساخت و ساز كشورمان نگرديده است. به نظر مي‌رسد در جهت تحقق اين سياست بايد به تدريج شيوه‌هاي ساده و سريع و منعطف ساخت را به خصوص براي دستيابي به امكان تغيير و تعمير واحدهاي مسكوني كه با توجه به تغيير نيازهاي خانواده ضروري‌ست، به جاي روش‌هاي انعطاف‌ناپذير آپارتمان‌هاي پيش ساخته‌ي سنگين، ترويج نمود.
از آن جا كه امكان تغيير شكل در طراحي داخلي هر بنا همواره به استفاده‌ي طولاني‌تر از آن ساختمان مي‌انجامد، لذا به كارگيري فن‌آوري‌هاي ساده و سبك كه اين امكان را براي خود ساكنان هر واحد فراهم سازند، از اهميت ويژه‌اي برخوردار خواهد بود. بديهي‌ست تأمين و عرضه‌ي مصالح لازم به شكلي نوين و دسترسي عموم مردم به اين گونه مصالح كمك شاياني به اجراي اين سياست خواهد كرد.
تجزيه و تحليل بعضي از عوامل مؤثر در قيمت ساختمان
زمين
از آن جا كه در طول تاريخ، بشر در راه آزادسازي فضا و زمين از قيد مصالح سنگين و حجيم قدم برداشته و از ديوارهاي قطور گلي، خشتي، سنگي و آجري دور شده و به اسكلت و ديوارهاي جدا كننده‌ي ظريف و پوشش‌هاي سبك و مقاوم رسيده، توانسته است مقدار زيادي از فضا را براي استفاده‌هاي مفيدتر خود آزاد سازد. در همين رابطه دسترسي به الگوهاي نوين زندگي و استفاده از لوازم خانگي كوچك‌تر و كارآيي بيش‌تر آن‌ها موجب گرديده كه سرانه‌ي استفاده از زمين به تدريج كم‌تر شده و امكان استفاده‌ي بيش‌تر از زميني كه داراي خدمات شهري گران و مناسبي‌ست، ميسر گردد.
دستمزد
مصالح
از طرف ديگر، استفاده از مصالح سبك و مقاوم باعث كم كردن وزن يا بار مرده‌ي بنا خواهد گرديد و ظريف شدن اسكلت بنا به ميزان قابل توجهي از حجم مصالح مصرفي در پي و اسكلت بنا خواهد كاست و همه‌ي اين عوامل به طور مؤثري باعث كاهش ميزان مصالح مصرفي، و مقاوم شدن ساختمان در مقابل نيروهاي ناشي از زلزله خواهد گرديد.
زمان ساخت
سامانه‌ي ديوارهاي سبك با استفاده از صفحات گچي و سازه‌هاي فلزي
ديوارهاي سبك از طريق پيچ كردن صفحات گچي بر روي شبكه‌ي سازه‌هاي سبك فلزي به وجود مي‌آيد. انعطاف‌پذيري و قابليت استفاده از اين ديوارها در هر طرح و به هر اندازه‌ي دلخواه در طول و يا در ارتفاع، از خصوصيات بارز اين سامانه به شمار مي‌رود. سازه‌هاي سبك فلزي عامل اتكاي صفحات گچي و به وجود آوردن ديوارهاي سبك مي‌باشد.
در اين گزارش، سامانه‌ي ديوارهاي سبك و كاربرد آن به عنوان ديوارهاي جدا كننده و مصالح مصرفي آن يعني صفحات گچي و سازه‌هاي فلزي و موارد استفاده‌ي آن‌ها در ساختمان مورد توجه قرار خواهد گرفت.
گچ متبلور يا «جيپسم»
سنگ گچ پس از خرد شدن و حرارت ديدن (350 درجه‌ي سانتيگراد) 3/4 آب خود را از دست مي‌دهد و به SO4Ca1/2H2O تبديل مي‌شود. اين محصول پس از آسياب در كارخانه به صورت پودر نرمي در مي‌آيد و ماده‌ي اوليه‌ي صفحات گچي و ديگر محصولات «جيپسم» را تشكيل مي‌دهد.
براي تهيه‌ي صفحات گچي، اين پودر را با آب مخلوط مي‌كنند. خمير حاصل را روي نوار ممتدي از كاغذ مخصوص كه از بازيافت روزنامه‌هاي كهنه به دست مي‌آيد روان مي‌كنند كه پس از عبور از ماشين مخصوص به شكل ورقهاي از گچ تبديل، و در اثر جذب آب مجدداً به حالت كريستال يعني سنگ گچ باز مي‌گردد و پس از چسبيدن به كاغذهاي مخصوصي برش داده، و پس از سفت شدن به كوره‌هاي خشك‌كن هدايت مي‌شود.
صفحات گچي يا «جيپسم بورد»
صفحات گچي اولين و عمده‌ترين محصول ساخت ديوارهاي سبك محسوب مي‌شوند. اين صفحات به راحتي بر روي سازه‌هاي سبك فلزي پيچ مي‌شوند و از نظر حرارتي و صوتي عايق هستند و در مقابل رطوبت مقاوم مي‌باشند. مقاومت فشاري آن 45 كيلوگرم بر سانتي‌متر مربع و مقاومت خمشي آن 45 کيلوگرم بر سانتي متر مربع محاسبه شده است.
اين صفحات به عرض 2/1 متر و طول‌هاي 2 تا 4 متر و يا به طول‌هاي دلخواه تهيه مي گردند. ضخامت اين صفحات 9، 12/5 و 15 و 18 ميلي‌متر مي‌باشند. صفحات 9 ميليمتري نازك‌ترين نوع اين محصول است و بيش‌تر براي مرمت به كار مي‌رود. صفحات 12/5 ميليمتري را مي‌توان به صورت يك لايه يا دو لايه براي كسب مقاومت بيش‌تر در مقابل آتش‌سوزي و عبور صدا در ديوار و سقف بناها مورد استفاده قرار داد.
سازه‌هاي سبك فلزي
الف) سازه‌هاي ناوداني هادي افقي
ب) سازه‌هاي قائم (استاد)
ويژگي‌هاي ديوارهاي سبك با استفاده از صفحات گچي
ـ كاهش وزن ديوارها در نتيجه‌ي پايين آمدن وزن بار مرده ساختمان و در نتيجه، صرفه‌جويي در مصرف بتن و آهن در پي‌سازي و در اسكلت بنا.
ـ آزادي طرح بدين معنا كه در طبقات الزاماً نبايد ديوارها روي هم قرار گيرند.
ـ قابليت كنترل ديوارها در مقابل تبادل حرارتي و صوت؛ با اين سامانه مقاومت ديوارها در هر شرايط جوي و به هر ميزان كه مورد نظر باشد، قابل محاسبه و اجراست.
ـ ديوارهاي گچي در برابر آتش مستقيم مقاوم است و به هر ميزان كه مورد نظر كارفرما باشد، اين مقاومت را مي‌توان تعيين نمود.
ـ عبور كليه‌ي كابل‌هاي برق و اتصالات آن در جهت قائم و افقي
ـ عبور لوله‌هاي آب و فاضلاب و آب باران و ديگر لوله‌هايي كه مورد نياز بيمارستان‌ها مي‌باشد، از فضاي بين سازه‌ها امكان‌پذير است.
ـ با استفاده از اين سامانه مي‌توان زمان اجراي ساختمان را كوتاه نمود و ساختمان را سريع‌تر مورد بهره‌برداري قرار داد.
ـ با پيش‌بيني پشت‌بندهاي اتصال، زمينه براي اتصال هر گونه تجهيزات سنگين ساختمان بر روي ديوارها امكان‌پذير است كه از آن جمله قفسه‌بندي‌ها، لوازم حمام و توالت و غيره مي‌باشد.
در طرح‌هايي كه به صورت انبوه‌سازي اجرا مي‌شود، با استفاده از تكنيك ديوارهاي پيش ساخته مي‌توان قطعات را سري‌سازي، و سپس به كارگاه حمل و نصب نمود.
ـ سطوح ديوارهاي گچي در مقابل آسيب‌هاي وارده ترميم‌پذير مي‌باشد. در صورتي كه ضايعات وارده كوچك باشد، مي‌توان آن را با بتونه‌هاي مخصوص ترميم نمود. در صورتي كه ترميم سطح بزرگ‌تري مانند پوشاندن يا باز كردن بخشي از يك ديوار مدنظر باشد، مي‌توان به سهولت اين كار را انجام داد.
ـ روكش‌هاي مصنوعي پلاستيكي و يا فرميكا و كاغذ ديواري با انواع طرح و رنگ‌هاي مختلف بر روي آن قابل نصب است.
با استفاده از سامانه‌ي ديوارهاي سبك با پروفيل‌هاي مخصوص مي‌توان شافت‌هاي تأسيسات و ديوار راه‌پله‌ها و اطراف آسانسورها را محصور و عايق نمود و از نفوذ آتش به ساير طبقات در ساختمان جلوگيري كرد.
ـ مهم‌ترين خاصيت ديوارهاي سبك قابليت پيچ‌پذيري آن است. با استفاده از اين خاصيت وابستگي به سيمان به عنوان تنها عامل چسبنده و نگه‌دارنده‌ي مصالح بر روي ديوار از ميان مي‌رود؛ افزون بر اين، از يك روش ابتدايي، پُرزحمت و غيرقابل اطمينان به سامانه‌اي فني خواهيم رسيد كه افق تازه‌اي را در زمينه‌ي استفاده از قطعات پيش ساخته در داخل ساختمان و در نماسازي‌هاي بيروني ساختمان خواهد گشود و اين خود سبب مي‌شود ايده‌هاي بي‌شماري در پيشبرد آن گام بردارند و مصالحي را ابداع نمايند كه مناسب آب و هواي ايران و با عملكرد خاص فضاهاي داخلي ساختمان باشد كه از آن جمله ديوارهاي قابل شست‌وشو در بيمارستان‌ها، كارخانجات، دامداري‌ها و غيره مي‌باشد.
ديوارهاي سبك يك سيستم فني ديوارسازي
در سامانه‌ي ديوارهاي سبك بايد اتكاي لازم براي كليه‌ي لوازم و وسايلي كه بر روي آن نصب مي شند، از پيش بررسي و وزن قطعات و نيرويي كه در هنگام مصرفي بر آن وارد خواهد شد و نحوه‌ي اتصالات به طوري كه مورد نياز و نظر سازنده‌ي وسايل است، مورد بررسي و محاسبه قرار گيرد.
مقايسه‌ي وزني ديوارهاي سبك و تيغه‌هاي آجري
اندود گچ و خاک دو روي ديوار : 114 کيلوگرم
گچ پرداختي دو روي ديوار : 26 کيلوگرم
جمع : 342 کيلوگرم
وزن سازه : 4 کيلوگرم
ورق هاي گچي با ضخامت 12/5 ميلي متر دو روي ديوار : 21 کيلوگرم
جمع : 25 کيلوگرم
ملاحظه مي‌شود كه وزن يك مترمربع ديوار 11 سانتي آجري، 342 كيلوگرم و يك مترمربع ديوار با استفاده از ورقهاي روكش گچ، 25 كيلوگرم است، بدين ترتيب، مي‌توان تا حد قابل ملاحظه‌اي از وزن ساختمان كاست.
اين كاهش وزن در محاسبات سازه‌ي ساختمان تأثير وارد دارد و صرفه‌جويي در مصرف فولاد و بتن را موجب مي‌شود كه يكي از بهترين دلايل توجيه اقتصادي و بهره‌وري اين محصول و سامانه است.
نكته‌ي ديگر، سرعت نصب است، چنانچه يك بنا و كارگر در روز حداكثر 10 مترمربع ديوار 11 سانتي‌متري را احداث نمايند، يك تكنسين و همكار او مي‌تواند با استفاده از پانل‌هاي روكش گچ ايران حداقل 30 مترمربع ديوار در روز نصب نمايند.
حمل و نقل مصالح، مانند آجر، خاك، ماسه و گچ به ويژه در اجراي ساختمان‌هاي مرتفع هزينه و زمان قابل ملاحظه‌اي را به خود اختصاص مي‌دهد. در حالي كه ورقهاي روكش گچ به صورت پالت‌هاي 50-40 ورق با ابزار مكانيكي در محل نصب قرار داده مي‌شوند. با استفاده از اين محصول و سازوكار فني نصب آن صرفه‌جويي قابل ملاحظه‌اي در مصرف مصالح و زمان اجرا حاصل مي‌شود. استفاده از محصولات روكش گچ در ديوارسازي در عين رعايت مقررات آيين‌نامه‌هاي مربوط به زلزله از تلفات ناشي از تخريب ديوارهاي آجري جلوگيري مي‌نمايد و زيان‌ها و خسارات مالي را به كم‌ترين ميزان كاهش مي‌دهد. اين گونه ديوارها را مي‌توان به صورت پانل‌هاي پيش ساخته در كارگاه و به شكل افقي تهيه نمود و پس از آماده شدن به محل نصب حمل كرد كه در اين روش مدت زمان ساخت را مي‌توان به صورت چشمگيري تقليل داد. با بهره‌گيري از صُورِ توليد انبوه، ساخت كامل ديوار و پوشش‌هاي داخلي و خارجي، لوله‌گذاري و سيم‌كشي و غيره نيز مي‌تواند در كارگاه انجام گيرد. در اين صورت مدت نصب يك واحد مسكوني مي‌تواند در يك روز امكان‌پذير گردد.
خلاصه‌ي مشخصات صفحات گچي
ـ 95 درصد از ديوارسازي در آمريكاي شمالي با استفاده از صفحات گچي انجام مي‌پذيرد.
ـ در برابر آتش‌سوزي مقاوم است.
ـ قيمت آن ارزان است.
ـ سهولت مصرف، بدون نياز به ابزارهاي پيچيده.
ـ انعطاف در مصرف حتي به صورت ديوارهاي قوس‌دار.
ـ سهولت تزيين و رنگ‌آميزي.
ـ استفاده از فضاي خالي بين آن‌ها براي عبور تأسيسات و عايق پشم شيشه.
ـ سازگار با محيط زيست، آلاينده نبودن و صداگير بودن.
بازيافت ضايعات آن؛ كاغذ روي آن از روزنامه‌هاي بازيافتي‌ست.
ـ ضد موريانه بودن.
ـ ابعاد قابل قبول.
ـ ديوارهاي ساخته شده با آن نازك‌تر، سبك‌تر، با اشغال فضاي كم‌تر و داراي نياز به اسكلت و پي ظريف‌تر و در نتيجه ارزان‌ترند.
ـ سهولت كاشي‌كاري با چسب به طور مستقيم روي صفحات گچي بدون زيركاري و اندود سيمان يا دوغاب.
ـ سرعت ساخت تيغه‌هاي سبك 3 برابر ساخت تيغه‌هاي آجري‌ست.
ـ وزن تيغه‌هاي سبك، بسيار كم‌تر از تيغه‌هاي آجري‌ست (به ترتيب، 25 كلو در مقابل 342 كيلو).
چگونگي نصب صفحات گچي
ـ درزها در سه مرحله پوشانده مي‌شود:
1- خمير درزبندي با نوار كاغذي
2- با خشك شدن لايه‌ي اول، دومين لايه‌ي خمير درزبندي كشيده مي‌شود.
3- با خشك شدن لايه‌ي دوم، سومين لايه‌ي خمير درزبندي كشيده مي‌شود.
ـ سمباده زدن لايه‌ي آخر؛ زمان لازم براي خشك شدن بستگي به شرايط جغرافيايي معمولاً حدود 5 روز است.
نقاشي
ـ يك لايه‌ي رنگ.
ـ در صورت مصرف كاغذ ديواري، زيررنگ روغني بايد مصرف شود.
تذكر
2- در صورت تغيير، صدمات وارده با خمير درزبندي بايد تعمير شود.
نصب كاشي
خلاصه‌ي موارد مصرف صفحات گچي
ـ در برج‌هايي با اسكلت فلزي، يا بتني به عنوان ديوارهاي داخلي و خارجي (نوع خاص).
ـ در ساختمان‌هاي از 1 تا 6 طبقه بدون اسكلت با استفاده از سازه‌هاي سبك.
مقدار كارگر در ساعت
ـ نصب سازه‌هاي عمودي ديوارها، 8 متر طول در ساعت.
ـ نصب صفحات گچي روي سازه‌ها، 9 مترمربع در ساعت.
ـ چسباندن نوار درزگيري و بتونه‌كاري، 9 متر طول در ساعت.
ضمائم لازم در ساخت ديوارهاي سبك
ـ سازه‌هاي عمودي.
ـ گوشه‌هاي فلزي داخلي، گوشه‌هاي خارجي، ناوداني محافظ لبه‌هاي صفحات.
ـ پيچ.
ـ خمير درزگيري 55 كيلو تا 60 كيلوگرم در 100 مترمربع.
ـ نوار كاغذي درزگير 114 متر طول در هر 100 مترمربع صفحات گچي.
$ درصد توليد انواع صفحات گچي در آمريكا معمولي 63 درصد
تيپ 24 درصد مقاوم در مقابل رطوبت 3 درصد
حجم توليد انواع ديگر 10 درصد
جمع 100 درصد
تيپ x نوع مقاوم‌تر آن در مقابل آتش‌سوزي است. مصرف اين نوع در ساختمان‌هاي تجاري و ديوارهاي بين واحدهاي مسكوني است.
يك ساعت مقاومت در برابر آتش با يك لايه‌ي 15/9 ميليمتري در هر طرف دو ساعت مقاومت در برابر آتش باد و لايه‌ي صفحات گچي، در محل عبور لوله‌ها و سيم‌ها و داكت‌ها از خمير درزگير مقاوم در برابر آتش‌سوزي استفاده مي‌شود.
منابع
1- us gypsum association bulltetin
2- sweets catalog (domtar gypsum)
3- candian steel manufacturing catalog
- lightweight steel framing systems
- an introcuction residential steel framing
4- كتاب «سيستم ديوارهاي سبك (دراي وال)».
ماهنامه‌ي دانش نما، شماره 171-170، تير ـ مرداد 88
/ج
