جاي قرآن خالي است!

امروزه فضاي مجازي شامل سايت هاي د يني و مذ هبي فراواني است که تا دود ي به نياز مخاطب جوابگوست. اما اگر بخواهيم روي وب سايت هاي مذ هبي منعطف شويم، خواهيم د يد که درميان انبوه وب سايت هاي مفيد د نيا، وب سايت هاي قرآني بسيار کم هستند. گذ شته از اينکه توليد محتوا در اين زمينه کم است، اگر زاويه د يد مان روي
شنبه، 8 مرداد 1390
تخمین زمان مطالعه:
موارد بیشتر برای شما
جاي قرآن خالي است!

جاي قرآن خالي است!
جاي قرآن خالي است!


 

نويسند ه: اميرحسين فقيهي




 
درباره حضور قرآن در فضاي مجازي
امروزه فضاي مجازي شامل سايت هاي د يني و مذ هبي فراواني است که تا دود ي به نياز مخاطب جوابگوست. اما اگر بخواهيم روي وب سايت هاي مذ هبي منعطف شويم، خواهيم د يد که درميان انبوه وب سايت هاي مفيد د نيا، وب سايت هاي قرآني بسيار کم هستند. گذ شته از اينکه توليد محتوا در اين زمينه کم است، اگر زاويه د يد مان روي مطالب تخصصي قرآني باشد به مهجوريت قرآن پي مي بريم. با وجود همه اينها، وب سايت هايي هم هستند که نه محتواي قرآني، بلکه انعکاس رويداد هاي قرآني را در اصل کار خود قرار داد ه اند. انعکاس مسائل قرآني ايران و جهان در قالب خبر نيز کاري بس مبارک است که خوشبختانه در اين حوزه شا هد موفقيت هاي چشمگيري در فضاي مجازي بود ه ايم اما هنوز حضور قرآن در فضاي مجازي بسيار کمرنگ است.
اگر بخواهيم از راه مهند سي معکوس به حضور قرآن در فضاي مجازي بپردازيم، ابتدا بايد هد ف را در ذ هن خود مشخص کنيم. هد ف از راه اندازي يک وب سايت قرآني چيست؟ در واقع همين که ما بتوانيم يک سايت ساد ه و در عين حال کاربردي، با محتواي خوب و قوي را در اختيار مخاطبين بگذاريم به هد فمان رسيد ه ايم. همين هد ف چند سالي طول مي کشد تا تحقق يابد. متاسفانه تعداد سايت هاي قرآني موجود زياد نيست و در نتيجه رقابتي هم در ميان نيست، بايد ابتدا اين فضا را به وجود بياوريم تا د يگران هم ترغيب شوند و فعالان حوزه اينترنت و کامپيوتر به ايجاد محيط هاي قرآني روي بياورند. اگر خيلي سطحي بنگريم، بايد به جايي برسيم که يکي از آرزوهاي بچه ما، قاري حافظ شد ن باشد. آن موقع قرآن در جامعه ما جا افتاد ه و زند گي ما قرآني است.
حال که هد ف مشخص شد، بايد تبيين کنيم که اصلا قرآن چيست و چرا بايد اين قد ر برايش برنامه ريخت و براي ترويج آن عمري را صرف کرد؟ اگر قبول داشته باشيم که قرآن به عنوان يک سند راهبرد ي و يک نقشه راه کامل و جامع براي سعادت انسان است، پس حتما باور داريم که اگر اين کتاب مورد توجه قرار گيرد و به اين نقشه عمل شود، همه سعاد تمند و جاويد خواهيم بود. اين قرآن بايد در قلوب مرد م جاي گيرد تا به آن عمل شود و نتيجه بد هد. پس راه ورود قرآن به قلوب را بايد يافت.
حال به مساله مهمي برمي خوريم به نام ارائه قرآن. اين مساله اکنون جا افتاد ه که د ين را بايد با تکنولوژي دنياي امروز تطبيق داد و از تجهيزات روز براي پيشبرد اهداف د يني کمک گرفت. از زمان رسول خدا (ص)تا کنون، زمان هاي زيادي سپري شد ه و هرزمان، نحوه تبليغ خاصي را مي طلبيد ه است. اکنون نيز زمان آن رسيد ه تا با بهره گيري از اينترنت و فضاي مجازي، د ينمان را گسترش د هيم. درست است که اين وسيله توسط د شمن و براي پيشبرد اهداف خود ش طراحي شد ه، ولي بايد از همين وسيله براي مقابله با خود ش اقدا م کنيم.
در مورد حضور قرآن در اينترنت بايد بپذ يريم که جاي قرآن در فضاي مجازي خالي است. محتوايي که اکنون در فضاي مجازي مي توان مشاهد ه کرد، محتواي مطلوبي نيست. تنها قسمت کمي از آن برگردان تلاش ها و نوشته هاي نويسند گان دانشمند اسلامي است و بقيه آن کپي برداري و توليد محتواي ضعيف است. همه المان هاي د نياي مجازي بايد قرآني باشد. وقتي مي گوييم محتواي قرآني، منظورمان فقط متن قرآن نيست. محتواي قرآني از ترجمه هاي مختلف شروع مي شود تا تفاسير، مقالات، اخبار و رويداد ها، چهره ها و ستاره هاي قرآني، تصاوير قرآني، کليپ هاي قرآني، بازي هاي قرآني و ... همچنين با ايجاد هيات هاي مجازي، جلسه هاي پرسش و پاسخ و سخنراني هاي مذ هبي آن لاين هم مي توان به ارتقاء سطح کيفي محتوا هاي قرآني توليد شد ه در فضاي مجازي کمک گرفت.
هر وقت ما شا هد حضور قوي قرآن در اين موضوعات بود يم، مي توان گفت قرآن در فضاي مجازي حضور دارد و آنگاه است که مي توان اثر فضاي مجازي را بر قرآني کردن زند گي مرد م د يد و در مورد آن قضاوت کرد.
اين مطلب را هم نبايد نا د يد ه گرفت که چون بيشتر سايت هاي اسلامي مربوط به عرب زبان هاست، ما شاهد کپي برداري يا ترجمه هاي مطالب آنها در سايت ها و وبلاگ هاي فارسي زبان هستيم که اين خود يک آفت است. يک بحثي که اکنون مطرح است و منتقدان هميشه به آن مي تازند، جايگاه دولت در قرآني کرد ن فضاي مجازي است. ما نبايد تمام مشکلات و کمبود ها را به گردن دولت بيندازيم. اصلا چه کسي گفته ايجاد سايت هاي د يني و قرآني وظيفه دولت است؟ راه اندازي سايت، يکي از راه هايي مي تواند باشد که دولت به وسيله آن فرهنگ سازي کند. ما در حوزه هاي د يگر شاهد حضور کمرنگ دولت هستيم، ولي شاهد حضور کمرنگ مرد م نيستيم. بايد باور کنيم که فضاي مجازي يک فضاي آزاد و مرد مي است. اين خود ما هستيم که با کم لطفي ها و کم کاري هايمان باعث حضور کم رنگ قرآن و د ينمان در فضاي مجازي شد ه ايم. چرا بايد از هر دو سايت اسلامي، يکي مربوط به وهابيون باشد؟ چرا اکثر سايت هاي شيعي، به مطالبي غير از قرآن مي پردازند؟ اگر قرار باشد به وصيت رسول اکرم (ص) عمل کنيم، بايد نيمي از تلاشمان در راه ترويج معارف اهل البيت (ع) باشد و نيم د يگر در راه قرآن. آيا واقعا اين گونه است؟
هيچ گاه نبايد کرسي هاي سنتي قرآن کريم و پيشکسوتان اين حوزه فراموش شوند به اين بهانه که ما مي خواهيم از روش هاي نو براي ترويج معارف قرآني بهره بگيريم. هرچه هست در همي محافل سنتي و ريش سفيد هاي جامعه قرآني کشورمان هست.چرا آنها بايد از وضع مد يريت موجود ناراضي باشند؟
اول بايد متد ينين ما متخصص شوند. اگر قرار باشد سرباز رهبر معظم انقلاب باشيم بايد تحصيل و تهذ يب را در کنار هم داشته باشيم. بعد از آن کم کم فضا براي حضور د شمنان تنگ تر و براي حزب اللهي ها بازتر مي شود. آن موقع است که تعداد وبلاگ هاي قرآني شخصي زياد مي شود. در اين مرحله ما شاهد زيا د شد ن تحليل ها و مطالب قرآني در سطح عموم هستيم و در جست و جوي گوگل، نتايج مرتبط با قرآن و واقعي تري نمايش داد ه مي شوند. براي اشاعه مفاهيم قرآني در فضاي مجازي با جذابيت ها و ويژگي هاي آن بايد ابزارهاي به روز، متنوع و پيشرفته اين فضا را شناخت و از آنها در اين راه کمک گرفت.
البته ما نشان داد ه ايم که اگر بخواهيم يک کار دسته جمعي انجام د هيم به خوبي از پس آن برمي آييم. چنا نچه در بحث هتک حرمت به ساحت مقد س قرآن کريم يا سفر رهبر معظم انقلاب به قم شا هد حضور چشمگير حزب اللهي ها در وب بود يم که انصافا معا ند ين و مخالفين حرفي براي گفتن نداشتند. پس اگر ما همت کنيم به نتايج خوبي مي رسيم. مهم شکل گيري همت و ايجاد شور ميان جوانان است که دولت مي تواند در اين زمينه سهم موثري داشته باشد.
متاسفانه اکنون يک سايت ايد ه آل قرآني هم نداريم. تعداد سايت هاي قرآني موجود در فضاي وب فارسي هم انگشت شمارند. شايد اگر پروژه قرآنشهر يا شهر الکترونيکي قرآن پياد ه سازي شود بتوان جواب د يگري داد که البته آن هم نياز به سال ها تلاش متخصصين و اهل فن دارد.
از طرف د يگر سايت هاي قرآني موجود در زمينه ارتباط با مخاطب مناسب عمل نکرده اند. شايد مهم ترين مشکل فعلي سايت هاي قرآني، انباشته کرد ن اطلاعات سطحي از قرآن باشد.
اگر بخواهيم ميان سايت هاي موجود، تعداد ي را گلچين کنيم، مي توان به سايت ايکنا به عنوان قد يمي ترين و در حال حاضر فعال ترين سايت به عنوان يک خبرگزاري قرآني کامل و سرپا اشاره کرد. همچنين سايت د يگري که توانسته تا حدود ي به هد ف خود برسد، پارس قرآن است. اين سايت با تمرکز بر متن و ترجمه قرآن کريم و امکان جست و جو در آنها، مخاطب خود را جذ ب کرد ه و تبد يل به مرجع مهمي براي بسياري از کاربران اينترنتي شد ه است. شايد اين دو سايت را بتوان سايت هاي مو فق اين حوزه دانست.
روند کنوني بسياري از وب لاگ هاي قرآني بد ين صورت است که يا اخبار قرآني را در وبلاگ خود انعکاس مي د هند و يا تلاوت ها و مدايح مختلف را براي دانلود در اختيار بازد يد کنند گان خود قرار مي د هند. سرلوحه آنها براي بهتر شد ن اوضاع اين است که دوستان قرآني يک رويه کلي را در وبلاگ خود د نبال کنند و آن اين است که ا هم فعاليت هاي خود را در تحليل هاي قرآني قرار د هند. معمولا دوستاني که وبلاگ هاي قرآني را اداره مي کنند، اهل جلسات قرآن و بعضا قاري يا حافظ قرآن کريم هستند . همين که تحليلي از رويداد هاي قرآني کشور يا اخبار و تصاوير جلسات قرآن را در وبلاگ خود قرار د هند، قد م اول را برداشته اند.
خوشبختانه اکنون افرادي هستند که مشابه اين رويه را در پيش گرفته اند ولي تعداد آنها کم است و بايد روز به روز بر تعداد وبلاگ هاي قرآني افزود ه شود.
در مورد سايت هم بايد گفت متوليان سايت ها معمولا موسسات يا نهاد هاي دولتي هستند که بودجه مناسبي دارند. آنها هم بايد با بهره گيري از متخصصين فني وب و متخصصين محتواي قرآني، دو ستون اصلي سايت را بنا نهند تا به نتايج مطلوب دست يابند.
همچنين بايد به سمت قرآني کردن شبکه هاي اجتماعي و انجمن هاي گفت و گو برويم که آيند ه فضاي مجازي از آن WEB2 به زودي WEB3 است. بايد فضا را براي مذ هبي ها باز بگذاريم تا از اين ابزار در جهت اهداف خود مان استفاد ه شود.
خوشبختانه با آمارهايي که در دست داريم و روند رو به رشد کنوني، آيند ه خيلي خوب و مطلوبي پيش روي ماست. من فکر مي کنم تا چند سال آيند ه، قرآن به يکي از نيازهاي روزمره کاربران اينترنت تبد يل شد ه و آرمان قرآني شد ن مرد م تحقق مي يابد.
در نهايت بايد گفت که ما بايد سبک زند گي قرآني درست کنيم. مد ل هاي کنوني جامعه ما اکثرا مد ل هاي غربي و غيراسلامي اند. ما بايد سبک هاي جد يد را از مد ل هاي قرآني توليد کنيم. اين موضوع، هم در فضاي حقيقي جاي بحث دارد و هم در فضاي مجازي. اميد است به روزي برسيم که توليد کنند ه فکر باشيم و بر مبناي د ين و قرآن، د نيا و آخرت خود را بسازيم.
با نگاهي کلي به حضور قرآن در وب فارسي، مي توان نتيجه گرفت که اولا هنوز پس از گذ شت مد ت زمان قابل توجهي از ورود اينترنت به کشورمان، اين حوزه مغفول ماند ه و نه بخش دولتي و نه بخش خصوصي آنچنان که شايسته است در راستاي گسترش معارف قرآني عمل نکرد ه اند. اگر خواستار وب فارسي قرآني اي هستيم که مورد رضاي حضرت حق باشد، بايد در کنار سايت هاي اختصاصي قرآن کريم، روح قرآن در د يگر سايت ها و وبلاگ هاي ما ن هم سايه افکند.
گالري هاي تصاوير، سايت هاي اشتراک فايل، کلوب هاي مجازي، چت روم ها، فروم ها، سايت هاي خد ماتي، پورتال ها و حتي سايت هاي سازماني مان بايد هم راستا و با سياست گسترش فرهنگ قرآني گام بردارند. حتي طراحان وب ها نيز مي توانند نقشه عمد ه اي در اين امر داشته باشند. الگوبرداري و استفاد ه از طرح هاي بو مي ايراني اسلامي براي طراحي ظاهر سايت به جاي استفاد ه از الگوهاي غربي و استفاد ه از تصا وير و متون مناسب با فرهنگ ايراني اسلامي نمونه هاي بارزي از اين مطلب هستند.
منبع:آيه ويژه نامه دين وفرهنگ همشهري جوان




 



نظرات کاربران
ارسال نظر
با تشکر، نظر شما پس از بررسی و تایید در سایت قرار خواهد گرفت.
متاسفانه در برقراری ارتباط خطایی رخ داده. لطفاً دوباره تلاش کنید.
مقالات مرتبط