اولین گام تست زدن
همراهان همیشگی موفقیت سلام. امیدوارم امتحانات ترم اول را به خوبی پشت سر گذاشته باشید و در آزمون جمع بندی ترم اول موسسات مختلف نتیجه خوبی کسب کرده باشید. اگر نتیجه خوبی گرفته اید یعنی نسبت به آزمون قبل پیشرفت خوبی داشته اید که نشان می دهد مساله اصلی شما درس خواندن است و اگر وقت داشته باشید و درس ها را خوب بخوانید، خوب هم نتیجه می گیرید (در 90 درصد مواقع چنین است). البته خیلی از شما دوست داشتید به یک تراز عجیب و غریب برسید که با توجه به معدل و سابقه درس خواندن و ترازهای قبلی شما بعید است و چون هدف گذاری غلط کرده اید، نتیجه فعلی رضایت بخش نیست ولی باید راضی باشید چون اولا در این مدت خوب درس خوانده اید و تلاش کرده اید و ثانیا پیشرفت داشته اید. مهم تلاش کردن و پیشرفت کردن است نه لزوما به قله رسیدن!!! البته قبل از قله همیشه یک تعداد ایستگاه است که اول باید به آنها رسید، قدری استراحت کرد و سپس به سمت قله و ایستگاه بعدی حرکت کرد... ولی اگر علی رغم تلاش فراوان نسبت به سابقه خودتان، نتیجه خوبی به دست نیاوردید مقاله زیر را به عنوان اولین قدم تست زدن بخوانید تا در شماره های بعدی مطالب مهم دیگری را به شما بگویم.
به طور کلی بحث آزمون داده چه به صورت تشریحی و چه به صورت تستی، چه شفاهی و چه کتبی، جزء جدایی ناپذیر تحصیل در هر مقطعی است، معمولا یکی از مشکلات دانش آموزان این است که گاهی اوقات و در برخی دروس، نتایج آزمون ها، انتظارات دانش آموز را برآورده نمی کند و به عبارت دیگر نمرات آنها از سطح انتظارشان پایین تر است. شاید این جمله را بارها و بارها شنیده باشیم که دانش آموزی می گوید: خیلی خوانده بودم، نمی دانم چرا نمره ام پایین است.
به طور خلاصه برای پاسخ دادن به این سوال باید گفت که نوع تمرین و مطالعه قبل از آزمون باید با ماهیت آزمون هماهنگی داشته باشد، به طور مثال اگر دانش آموزی برای موفقیت در آزمون ریاضیات بیشتر به مطالعه مفاهیم ریاضی (و نه حل تمرینات) بپردازد، احتمالا نتیجه او در آزمون در حد انتظاراتش نخواهد بود، برای آنکه این مفهوم بیشتر تشریح شود به توضیح زیر توجه کنید.
به طور کلی دروس به دو دسته تقسیم می شوند.
1) بیشتر تحلیلی: اگر درسی نیاز به تمرین زیاد برای افزایش مهارت حل تمرین داشته باشد و به عبارت دیگر خواندن آن به تنهایی دردی را دوا نکند، آن درس تحلیلی است. مثل ریاضیات، فیزیک،عربی.
2) بیشتر توصیفی : به دروسی که با خواندن بیشتر می توان در آنها به تسلط بسیار بالایی دست پیدا کرد و معمولا به حل تمرین زیاد نیاز ندارد، توصیفی می گویند. مثل: زیست شناسی، ادبیات، معارف و ...
سوال: چگونه برای یک آزمون توصیفی خود را آماده کنیم؟
پاسخ: علاوه بر رعایت نکاتی که در مباحث روش مطالعه PQ5R دیدید، باید مرحله بازگو کردن یا توصیف کردن (Recite) را خیلی انجام دهید، به عبارت دیگر تیتر مطالب را نگاه کرده و سعی کنید نکات آن پاراگراف را بگویید و سپس بازگشته و نکات جا افتاده را با روش دیگر مطالعه کنید. (چون اگر روش قبلی خود را تکرار کنید، باز هم آن را یاد نمی گیرید و یا فراموش خواهید کرد.)
به عبارت دیگر برای تسلط روی مباحث توصیفی باید خروجی های شفاهی زیادی از خود بگیریم. در این جا خروجی یعنی پاسخ گویی مطالب با کمک آموخته های ذهنی خود، علاوه بر این، باید زمان بندی مرور هم به خوبی رعایت شود.
سوال: چگونه برای یک آزمون تحلیلی مثل: ریاضی، فیزیک، فصل استوکیومتری شیمی، مبحث ژنتیک زیست، عربی و ... خود را آماده کنیم؟
پاسخ: خروجی گرفتن و افزایش قدرت پاسخ گویی در این دروس با زیاد خواندن به دست نمی آید، در چنین دروسی باید تمرین نوشتاری (حل تمرین) بیشتری انجام داد و این کار اگر تدریجی باشد نتایج بهتری به دنبال خواهد داشت. مثلا اگر دانش آموزی روزانه 5 الی 10 تمرین فیزیک حل کند، به زودی در این درس جزو بهترین های کلاس خود خواهد شد، در صورتی که اگر این تمرینات را یک جا قبل از امتحانات حل کند، چنین رشد قابل توجهی نخواهد داشت.
و حال چند نکته در مورد روش تست زنی صحیح که به صورت جدول ارایه می شود:
دسته اول: اشتباهات علمی که عبارتند از:
الف) عدم تسلط کافی به مباحث درسی.
ب) نخواندن درس و اتکا کردن به حضور در کلاس.
ج) سطحی خواندن درس، چرا که فکر می کنید آن را می دانید.
د) شیوه های غلط مطالعه.
* درس خوانده اید ولی تمرین و تست کار نکرده اید.
1- درس را خوانده و بدون تمرین و آموزش لازم، تست زده اید.
2- درس را با تمرین کافی کار کرده اید ولی تست نزده اید.
3- بدون درس خواندن به سراغ تمرین و تست رفته اید.
4- برای درس های عمومی تست کار نکرده اید.
5- هفته اول درس ها را خوانده اید و در هفته دوم تست هایش را زده اید.
دسته دوم: اشتباهات رایج ( به نظر پیش پاافتاده)
این اشتباهات عبارتند از:
الف) اشتباهات افقی، تست را حل کرده به جواب عدد دو رسیده اید کهدر گزینه (3) است ولی اشتباها گزینه (2) را می زنید.
ب) اشتباهات عمودی، پاسخ سوال (15) را در گزینه های سوال( 14) یا (16) علامت می زنید.
ج) اشتباه محساباتی (2 شرب در 3 را 5 ، علامت منفی را در نظر نگرفتن و ...)
د) درست نخواندن صورت تست
ه) درست نخواندن گزینه های تست
و) سرعت بیش از حد
ز) تک بعدی دیدن تست ( در سوال بیش از یک پرسش بوده و ما فقط اولی را پاسخ داده ایم)
ممکن است اشتباهات دیگری هم علاوه بر اشتباهات فوق وجود داشته باشد که بهتر است آنها را نیز ثبت کنید و جهت ساده سازی کار به ترتیب زیر عمل کنید:
1- درصد خطای هر یک از دروس آزمون را به دست آورید ( تعداد غلط هر درس تقسیم بر تعداد سوال آن درس ضرب در 100)
2- درس با درصد خطای بالا را به عنوان مشکل عمده در نظر بگیرید.
3- برای درس فوق (مشکل عمده) بیشترین تکرار علت خطا را معین کنید.
4- طبق اصل پارتو و روش استخوان ماهی عمل کنید.
دانش آموز پس از درصد خطا دیده است بیشترین مشکل را در درس دیفرانسیل دارد و بررسی کرده در این درس مشکل اصلی چه بوده است؟
همان گونه که مشاهده می شود بی دقتی با تکرار، مشکل اصلی او در آزمون است. طبق اصل پارتو اگر این فرد بتواند این مشکل را برطرف کند، یکی از عمده ترین مشکلات خود را در آزمون برطرف کرده است، لذا در مرحله دوم، بی دقتی را در قسمت سر ماهی باید قرار داد.
همان گونه که در نمودار مشهود است تمرین کم و عدم تسلط کافی در دیفرانسیل مشکل اصلی این فرد در آزمون بوده که طبق پارتو و با رسم دو نمودار استخوان ماهی می توان مشکل را پیدا کرد. در نتیجه بدون این که درس را عمیق مطالعه کنیم (فکر می کنیم مطلب را فهمیدیم) به سراغ تست زدن می رویم.
و تست ها را نیز با دیدن پاسخ حل می کنیم. و فکر می کنیم که مسلط شده ایم که این تفکر صحیحی نیست.
با روش فوق دانش آموز مذکور اولا توانست اشتباه خود را تعریف کرده و بشناسد که مهم ترین اقدام برای رفع اشتباهات است و ثانیا توانست راه حل (یا راه حل های) رفع مشکل را ارایه کند. حال به شما توصیه می کنم درصد اشتباهات خود را در هر درس محاسبه کنید و با روشی که آموزش دیدید مشکلات کار را کاهش دهید.
منبع: رازموفقيت شماره 182
به طور کلی بحث آزمون داده چه به صورت تشریحی و چه به صورت تستی، چه شفاهی و چه کتبی، جزء جدایی ناپذیر تحصیل در هر مقطعی است، معمولا یکی از مشکلات دانش آموزان این است که گاهی اوقات و در برخی دروس، نتایج آزمون ها، انتظارات دانش آموز را برآورده نمی کند و به عبارت دیگر نمرات آنها از سطح انتظارشان پایین تر است. شاید این جمله را بارها و بارها شنیده باشیم که دانش آموزی می گوید: خیلی خوانده بودم، نمی دانم چرا نمره ام پایین است.
به طور خلاصه برای پاسخ دادن به این سوال باید گفت که نوع تمرین و مطالعه قبل از آزمون باید با ماهیت آزمون هماهنگی داشته باشد، به طور مثال اگر دانش آموزی برای موفقیت در آزمون ریاضیات بیشتر به مطالعه مفاهیم ریاضی (و نه حل تمرینات) بپردازد، احتمالا نتیجه او در آزمون در حد انتظاراتش نخواهد بود، برای آنکه این مفهوم بیشتر تشریح شود به توضیح زیر توجه کنید.
به طور کلی دروس به دو دسته تقسیم می شوند.
1) بیشتر تحلیلی: اگر درسی نیاز به تمرین زیاد برای افزایش مهارت حل تمرین داشته باشد و به عبارت دیگر خواندن آن به تنهایی دردی را دوا نکند، آن درس تحلیلی است. مثل ریاضیات، فیزیک،عربی.
2) بیشتر توصیفی : به دروسی که با خواندن بیشتر می توان در آنها به تسلط بسیار بالایی دست پیدا کرد و معمولا به حل تمرین زیاد نیاز ندارد، توصیفی می گویند. مثل: زیست شناسی، ادبیات، معارف و ...
سوال: چگونه برای یک آزمون توصیفی خود را آماده کنیم؟
پاسخ: علاوه بر رعایت نکاتی که در مباحث روش مطالعه PQ5R دیدید، باید مرحله بازگو کردن یا توصیف کردن (Recite) را خیلی انجام دهید، به عبارت دیگر تیتر مطالب را نگاه کرده و سعی کنید نکات آن پاراگراف را بگویید و سپس بازگشته و نکات جا افتاده را با روش دیگر مطالعه کنید. (چون اگر روش قبلی خود را تکرار کنید، باز هم آن را یاد نمی گیرید و یا فراموش خواهید کرد.)
به عبارت دیگر برای تسلط روی مباحث توصیفی باید خروجی های شفاهی زیادی از خود بگیریم. در این جا خروجی یعنی پاسخ گویی مطالب با کمک آموخته های ذهنی خود، علاوه بر این، باید زمان بندی مرور هم به خوبی رعایت شود.
سوال: چگونه برای یک آزمون تحلیلی مثل: ریاضی، فیزیک، فصل استوکیومتری شیمی، مبحث ژنتیک زیست، عربی و ... خود را آماده کنیم؟
پاسخ: خروجی گرفتن و افزایش قدرت پاسخ گویی در این دروس با زیاد خواندن به دست نمی آید، در چنین دروسی باید تمرین نوشتاری (حل تمرین) بیشتری انجام داد و این کار اگر تدریجی باشد نتایج بهتری به دنبال خواهد داشت. مثلا اگر دانش آموزی روزانه 5 الی 10 تمرین فیزیک حل کند، به زودی در این درس جزو بهترین های کلاس خود خواهد شد، در صورتی که اگر این تمرینات را یک جا قبل از امتحانات حل کند، چنین رشد قابل توجهی نخواهد داشت.
و حال چند نکته در مورد روش تست زنی صحیح که به صورت جدول ارایه می شود:
|
تست زنی آموزشی |
تست زنی سنجشی |
|
بهتر است بلافاصله یا با فاصله ی کمی از مطالعه انجام شود. |
بهتر است با فاصله ی زمانی بیش تری از مطالعه انجام شود (با نظر مشاور) |
|
برای افزایش مهارت تست زنی و آموختن نکات درسی انجام می شود. |
برای افزایش سرعت انتقال و حضور ذهن و جامعیت ذهنی انجام می شود. |
|
درصد گیری انجام نمی شود و اهمیت ندارد. |
پس از اتمام کل تست ها رفع اشکال انجام شود و درصد گیری شود. |
|
زمان صرف شده در تست زنی مهم نیست. |
حتماً باید تست زنی کنترل شود .( با نظر مشاور) |
|
کم یا زیاد بودن تعداد تست ها مهم نیست. |
تعداد تست ها نباید کم باشد . (با نظر مشاور) |
|
پس از رفع اشکال هر تست، نکته ی مربوط به آن باید نت برداری شود. |
پس از اتمام آزمون نکات مربوط به تست ها نت برداری می شود. |
|
بهتر است تست ها در حد سختی تست های کنکور و یا بالاتر باشد. |
بهتر است در حد سختی تست های کنکور باشد. |
|
بهتر است گزینه های غلط و درست تمام تست ها بررسی و تحلیل شود. |
گزینه های غلط و درست تست هایی که نزده ایم یا غلط زده ایم بررسی می شود. |
|
تعداد دروس بهتر است کم باشد. (برای جلوگیری از خستگی) |
تعدد دروس بهتر است زیاد باشد. (برای تمرین افزایش حضور ذهن) |
|
تنوع تست ها باید زیاد باشد و تا حد امکان فرم تست ها تکراری نباشند. |
اگر فرم تست ها تکراری هم باشد، اشکالی ندارد. |
با اشتباهات خود چه کنیم؟
دسته اول: اشتباهات علمی که عبارتند از:
الف) عدم تسلط کافی به مباحث درسی.
ب) نخواندن درس و اتکا کردن به حضور در کلاس.
ج) سطحی خواندن درس، چرا که فکر می کنید آن را می دانید.
د) شیوه های غلط مطالعه.
* درس خوانده اید ولی تمرین و تست کار نکرده اید.
1- درس را خوانده و بدون تمرین و آموزش لازم، تست زده اید.
2- درس را با تمرین کافی کار کرده اید ولی تست نزده اید.
3- بدون درس خواندن به سراغ تمرین و تست رفته اید.
4- برای درس های عمومی تست کار نکرده اید.
5- هفته اول درس ها را خوانده اید و در هفته دوم تست هایش را زده اید.
دسته دوم: اشتباهات رایج ( به نظر پیش پاافتاده)
این اشتباهات عبارتند از:
الف) اشتباهات افقی، تست را حل کرده به جواب عدد دو رسیده اید کهدر گزینه (3) است ولی اشتباها گزینه (2) را می زنید.
ب) اشتباهات عمودی، پاسخ سوال (15) را در گزینه های سوال( 14) یا (16) علامت می زنید.
ج) اشتباه محساباتی (2 شرب در 3 را 5 ، علامت منفی را در نظر نگرفتن و ...)
د) درست نخواندن صورت تست
ه) درست نخواندن گزینه های تست
و) سرعت بیش از حد
ز) تک بعدی دیدن تست ( در سوال بیش از یک پرسش بوده و ما فقط اولی را پاسخ داده ایم)
ممکن است اشتباهات دیگری هم علاوه بر اشتباهات فوق وجود داشته باشد که بهتر است آنها را نیز ثبت کنید و جهت ساده سازی کار به ترتیب زیر عمل کنید:
1- درصد خطای هر یک از دروس آزمون را به دست آورید ( تعداد غلط هر درس تقسیم بر تعداد سوال آن درس ضرب در 100)
2- درس با درصد خطای بالا را به عنوان مشکل عمده در نظر بگیرید.
3- برای درس فوق (مشکل عمده) بیشترین تکرار علت خطا را معین کنید.
4- طبق اصل پارتو و روش استخوان ماهی عمل کنید.
*اصل پارتو
*روش استخوان ماهی
دانش آموز پس از درصد خطا دیده است بیشترین مشکل را در درس دیفرانسیل دارد و بررسی کرده در این درس مشکل اصلی چه بوده است؟
همان گونه که مشاهده می شود بی دقتی با تکرار، مشکل اصلی او در آزمون است. طبق اصل پارتو اگر این فرد بتواند این مشکل را برطرف کند، یکی از عمده ترین مشکلات خود را در آزمون برطرف کرده است، لذا در مرحله دوم، بی دقتی را در قسمت سر ماهی باید قرار داد.
همان گونه که در نمودار مشهود است تمرین کم و عدم تسلط کافی در دیفرانسیل مشکل اصلی این فرد در آزمون بوده که طبق پارتو و با رسم دو نمودار استخوان ماهی می توان مشکل را پیدا کرد. در نتیجه بدون این که درس را عمیق مطالعه کنیم (فکر می کنیم مطلب را فهمیدیم) به سراغ تست زدن می رویم.
و تست ها را نیز با دیدن پاسخ حل می کنیم. و فکر می کنیم که مسلط شده ایم که این تفکر صحیحی نیست.
با روش فوق دانش آموز مذکور اولا توانست اشتباه خود را تعریف کرده و بشناسد که مهم ترین اقدام برای رفع اشتباهات است و ثانیا توانست راه حل (یا راه حل های) رفع مشکل را ارایه کند. حال به شما توصیه می کنم درصد اشتباهات خود را در هر درس محاسبه کنید و با روشی که آموزش دیدید مشکلات کار را کاهش دهید.
منبع: رازموفقيت شماره 182
