همه چيز در مورد ادکلن و عطريات

عطر آميزه اي از روغن هاي اساسي، ترکيبات معطر، ثابت کننده و الکل است. روغن هاي اساسي از طريق تقطير گل ها، گياهان و علف ها به دست مي آيد. اگر عصاره گيري از طريق تقطير ميسر نباشد، توسط روغن هاي جاذب اين کار صورت مي گيرد، مانند گل ياس. عصاره گيري توسط روغن هاي جاذب اساساً عمل استخراج توسط جذب مواد معطر به داخل موم و سپس استخراج و جداسازي روغن بدبو توسط الکل است. در ساختن عطر مواد شيميايي معطر نيز ثابت کننده ها که وظيفه پيوند دادن و متصل کردن عطرهاي گوناگون را به عهده دارند شامل بلسان( درخت گل حنا)، عنبر سائل و شيره غدد بودار آهوي مشک(نوع غليظ آن بدبو بوده اما در محلول الکل به عنوان عامل نگهدارنده کاربرد دارد) به کار مي رود. ميزان الکل افزوده بستگي به نوع عطر دارد.

عطر چيست و ادکلن کدام است؟
 

ميزان در شناسايي عطر 40 درصد است. همان طور که طلاي 18 تا 24 عيار يا نقره 80 تا 100 مرغوب تا خالص خوانده مي شود، معيار عطر نيز 40 درصد است يعني از عصاره ( اسانس، جوهره) به دست آمده 40 درصد عطرخالص باشد و مابقي آن آب و الکل و ديگر افزودني ها که آن خالص ترين و گران ترين عصاره هاست. حالا معياربندي عطرها از همين ميزان غلظت شروع مي شود:
1- 20 تا 40 درصد عطر مرغوب تا خالص يا Perfum
2- اگر عطري بين 10 تا 20 درصد از اين مواد معطر را داشته باشد به آن عطر يا اودوپرفيوم Eau de perfum مي گويند.
3- اگر بين 5 تا 10 درصد مواد معطر باشد به آن Eau de toilette اودوتوالت مي گويند.
4- اگر 2 تا 4 درصد مواد معطر داشته باشد به آن Eau de cologne اودوکلن يا ادکلن مي گويند.
اين بود فرق عطر با ادکلن که البته روي شيشه آنها با علامت FL.OZ نوشته شده که هرکدام در چه رده اي هستند و اين عدد هم هيچ ربطي به مرغوبيت و کيفيت يک ادکلن ندارد. ادکلن و اودوتوالت نيز فرق چنداني از نظر مصرف با هم ندارند و اينجا فقط يک طبقه بندي تجاري و نوع استفاده مورد نظر بوده است. به طور معمول ما به ادوتوالت هم ادکلن مي گوييم.

انواع عطر و خواص آنها
 

همان طور که درصد( غلظت) ترکيبات معطر( اروماتيک) کاهش مي يابد، شدت و طول عمر عطر نيز کاهش مي يابد. ترکيب آب و الکل به عنوان حلال مواد معطر به کار مي رود. در عمل گرماي بدن سبب مي شود تا حلال به سرعت تبخير شده و عطر بر روي پوست باقي بماند تا به تدريج طي چند ساعت تبخير شود. ما مجبوريم از همان معيار چشايي براي شناسايي نوع بوي عطر استفاده کنيم:« شيرين»، « تلخ» و « ترش». چند رده بندي ديگر مانند انواع رايحه گل ها يا ميوه ها يا حتي بوي چوب درختان و شکلات و توتون نيز وجود دارد ولي اين سه نوع رايحه به اضافه « سرد» و « گرم» ساده ترين معيارهاي ما براي شناسايي عطرها هستند. علاوه بر صفات « تند» و « ملايم» شايد بشود صفت هاي « سنگين» يا « سبک» را هم به کار برد. برخي از عطرها ترکيبي از اين سه رايحه به اضافه سردي و گرمي هستند مثلاً عطرهاي گرم و شيرين يا سرد و تلخ يا تند و شيرين با تندي و ملايمت هاي مختلف.
عطرهاي گرم و شيرين و تلخ: مناسب براي فصول سرد يا مناطق سردسير.
عطرهاي سرد و تلخ يا ترش: مناسب براي فصول گرم يا مناطق گرمسير و مجالس دوستانه
عطرهاي تند از هر نوع: براي ميهماني ها و مجالس
نوع و فصل استفاده هم البته بستگي به ذائقه بويايي شما دارد.

مراحل تبخير عطر:
 

1-رايحه اوليه: رايحه اي که پس از چند دقيقه از استعمال عطر احساس مي شود. رايحه اوليه همان احساس اوليه از بوي عطر است. به همين خاطر در فروش عطر تأثير بسزايي دارد. رايحه اين مرحله تازه و تند است. ترکيبايي همچون داشتن بوي تند و شدت فرار و سرعت تبخير در اين مرحله دخيل هستند.
2- رايحه ثانوي: رايحه عطر ثانوي زماني که رايحه ابتدايي از ميان مي رود آشکار مي شود. رايحه ثانوي بدنه اصلي عطر را تشکيل مي دهد و به عنوان ملايم کننده بوي تند اوليه به کار مي رود. رايحه اين مرحله چيزي حدود 10 دقيقه تا 1 ساعت بعد از استعمال عطر احساس مي شود.
3- رايحه پايه: رايحه عطر زماني که رايحه اوليه و ثانويه از ميان مي روند، مي باشد. ترکيبات اين گروه معمولاً ثابت کننده است. رايحه اين مرحله قبل از 30 دقيقه از استعمال عطر احساس نخواهد شد.

منابع عطرسازي
 

گياهان به عنوان منابع روغن هاي اساسي و ترکيبات معطر عمده به شمار مي آيند. گياهان اين ترکيبات را به خاطر محافظت از حيوانات گياه خوار و همچنين جذب حشرات گرده افشان توليد مي کنند.
1- گل ها: بزرگترين منبع مواد معطر است که شامل گل هاي سرخ، مريم، ميخک، ياس و ابريشم هستند.
2- برگ ها: برگ هاي نعناع هندي، بنفشه، رزماري، مرکبات، گوجه فرنگي و علف خشک.
3- ريشه و ساقه هاي زيرزميني: ريشه درخت جوز و زنجبيل.
4- دانه ها: دانه هاي گشنيز، زيره، کاکائو، هل و باديان.
5- ميوه ها: ميوه هاي تمشک، توت فرنگي، سيب، مرکبات، وانيل و فلفل شيرين.
6- روغن چوب: چوب درختان سرو، عرعر، کاج و صنوبر.
7- پوست درختان: درخت نعناع.
8- رزين( صمغ): رزين بوته کندر، بلسان ( درخت گل حنا)، کاج و صنوبر.

منابع حيواني
 

1- مشک: از کيسه آهوي آسيايي گرفته مي شود که مشک سنتزي( مصنوعي) به علت اقتصادي بودن جايگزين مشک طبيعي شده است.
2- کاستوريوم: که از کيسه سگ آبي آمريکاي شمالي به دست مي آيد.
3- عنبر سائل: ماده چربي مانندي که از نهنگ عنبر به دست مي آيد.
4- عسل: که از کندوي زنبور عسل به دست مي آيد.

منابع مصنوعي
 

مواد معطر ساختگي ترکيبات ارگانيکي است که از فرآورده هاي نفتي و يا رزين درخت کاج مانند کومالين و لينالول حاصل مي شود.

خانواده عطرها
 

رايحه اي که شبيه علف و سبزه و يا برگ هاي تازه چيده شده است.
رايحه پرطراوت: FRESHY GREEN
رايحه کاجي و بلوطي و يا وانيلي، رايحه گرم: ORIENTAL
رايحه گرم و تند: SPICY
رايحه جنگل و چوب خشک تازه قطع شده: WOODY
رايحه گل ها، ملايم و طبيعي: FLORAL
رايحه ميوه ها به جز مرکبات مانند: سيب، موز و توت فرنگي: FRUITY
رايحه قارچ مانند: FUNGAL
رايحه زمين جنگل و خاک: EARTHY/MOSSY
رايحه مرکبات مانند: نارنج، ليموترش و پرتغال: CITRUS
رايحه تنباکو: TOBACCO
رايحه شيرين: SWEET
رايحه ملايم و سبک: LIGHT
رايحه سنگين و گيرا: HEAVY
از ديگر گروه هاي عطرها مي توان به DEODORANTها که براي برطرف کردن بوي بد دهان و ANTI-PERSPIRANTها که از تعريق بدن جلوگيري مي کنند و AFTERSHAVE که پس از اصلاح استفاده مي شوند نام برد.

نکاتي در مورد مصرف عطرها:
 

1- عطر را در نقاط نبض دار بدن استفاده کنيد نقاطي که جريان خون قوي و پوست گرم تر از ديگر نقاط است مانند مچ دست، پشت گوش، قفسه سينه، گردن، پشت زانوها و داخل آرنج ها.
2- عطر را به صورت چند لايه استفاده کنيد تا ماندگاري آن افزايش يابد.
3- پس از 3-4 ساعت معمولاً بايد مجدداً به خودتان عطر بزنيد.
4- عطر را در هواي روبروي خود اسپري کرده و از آن عبور کنيد. با اين کار عطر به طور يکنواخت روي بدن شما مي نشيند.
5- هيچ گاه عطر را مستقيماً روي لباس خود به کار نبريد زيرا ممکن است ايجاد لک کند.
6- زمان امتحان عطر هنگام خريد اجازه دهيد حداقل عطر به مدت 10 دقيقه روي پوست شما باقي بماند و زماني که بوي عطر با بوي طبيعي بدن شما آميخته مي شود، ايجاد بوي متفاوتي خواهد کرد. با اين کار انتخاب بهتري خواهيد کرد. همچنين بيش از 3 عطر را همزمان امتحان نکنيد چون بيني شما ديگر قدرت تشخيص نخواهد داشت.

استفاده درست از عطر
 

بسياري از مردم فکر مي کنند که براي با کلاس بودن بايد عطر و ادکلن هاي گران قيمت بخرند چون مرغوب تر و خوش بوترند. اين فکر از جهاتي غلط است. هرکسي مي تواند با هزينه اي اندک عطر مناسب خود را بخرد که از آن راضي باشد. عطر يا ادکلن مرغوب و گران قيمت هم خوب است اما وقتي با بدن شما سازگار نباشد، فايده اي ندارد. يکي از آشنايان عطر بسيار گران قيمتي خريده بود که به شدت پز قيمتش را مي داد اما وقتي آن را به خودش مي زد بويي شبيه آب پياز داشت! پس اين واکنش پوست شماست که ملاک است نه جيب شما! اين شايد نکات مفيدي در اين زمينه باشد. مطمئناً ديدگاه شما نسبت به استفاده از عطر و ادکلن عوض خواهد شد.
چرا گفتيم سازگاري با بدن شما؟ عبارت دقيق تر « سازگاري با پوست شما» است. بسياري از مردم طرز استفاده غلطي از ادکلن و عطرها دارند. آنها را به لباس خود مي زنند! نمي دانم شايد عطرهايي مخصوص لباس هم وجود داشته باشد ولي مسأله اين است که عطر بايد روي پوست جواب بدهد. ما دکتر پوست نيستيم ولي به تجربه بيشتر دريافته ايم که پوست افراد با يکديگر متفاوت است. شايد بوي بدن افراد مانند خطوط سرانگشتان مخصوص همان فرد باشد. بنابراين هر عطري احتمال دارد روي پوست افراد مختلف، واکنش هاي شيميايي متفاوت و در نتيجه بازتاب مختلفي داشته باشد. اين در اصطلاح علمي يعني PH و ميزان اسيدي بودن يا قليايي بودن پوست افراد متفاوت است. به طور کلي رايحه عطر بايد روي پوست جواب بدهد. دقيقاً کجا؟ چند نقطه از بدن هست که داراي نبض است: پشت گوش ها در قسمت زير آن و کناره هاي بيني و مچ دست و مچ پا. گردن هم هست ولي سعي کنيد به گردن نزنيد چون پوست گردن مقداري حساس است. همان کناره هاي بيني و پشت گوش و نبض مچ دست از همه مناسب تر است. ضربان نبض باعث مي شود که رايحه عطر بيشتر در هوا پخش شود. اگر به فاصله ساعد و بازو يعني ميان آرنج و يا پشت زانوي پا و کنار قوزک پا نيز دقت کنيد آنجا نيز يک نبض هست و مناسب زدن عطر. اگر پوست شما خشک است مي توانيد قبلاً از کرم يا لوسيون استفاده کنيد تا ماندگاري عطر بيشتر شود. يادتان باشد که شما «عطر را به خاطر ديگران مي زنيد» چون بعد از چند دقيقه شما به خاطر عادت به آن ديگر بويي احساس نمي کنيد. پس عطر براي ايجاد احساس بهتر از شما در نظر ديگران است. در هر شغل و سمتي هستيد عطر را فراموش نکنيد. به هر حال بيشتر افراد تقريباً روي يک چيز نقطه اشتراک دارند و آن اين که براي بوي خوش احترام قائلند.

چگونگي ماندگاري بوي عطر
 

شما رايحه عالي مورد نظر خود را در قيمتي مناسب پيدا کرده ايد، اما هر زمان که از آن استفاده مي کنيد، به زودي و در عرض چند ساعت بوي آن از بين مي رود. چرا اين اتفاق مي افتد؟ روش هايي را بياموزيد تا به شما اطمينان بدهد که بوي عطرتان در سرتاسر شب يا روز قوي و خوب باقي مي ماند.
1- پوست سالم رمز استفاده موفق از محصولات آرايشي و زيبايي است. ابتدا مطمئن بشويد که پوست شما پيش از استفاده از عطر کاملاً شسته و تميز است.
2- توجه کنيد که چه نوع مواد بهداشتي پوست و بدن باعث مي شود که بدن شما بوي تندي داشته باشد. اگر از عطر براي اين منظور استفاده مي کنيد که بوي بدن شما را بپوشاند، اين بو و عطر به مدت طولاني نمي ماند و سرانجام بوي بدن شما بر عطر غلبه مي کند.
3- اگر بوي بدن شما به شکلي است که اثر عطر را از بين مي برد، قبل از به کار بردن عطر از محصولات بهداشتي و آرايشي مناسب استفاده کنيد.
4- دقت کنيد که عطر را در جايي که ماده بوبر يا ضدعرق استفاده کرده ايد، به کار نبريد. بوبرهايي با رايحه ملايم بوي عطر شما را نمي پوشاند، بلکه آن را افزايش مي دهند. بوبرها هر نوع بوي عرق را از بين مي برند و باعث مي شوند که رايحه عطر به خوبي بدن شما را خوشبو کند.
5- قبل از استفاده از عطر مطمئن شويد که خراش و زخم روبازي بر روي پوست خود نداريد، زيرا ترکيب عطر با مايعات بدن باعث ايجاد بوي نامطبوع مي شود.

مارک هاي معتبر محصولات آرايشي
 

از آنجايي که مارک هاي غيراستاندارد و تقلبي فراورده هاي آرايشي رشد روز افزوني يافته اند.
منبع:نشريه دنياي زنان، شماره 54.