حق توحش امريكا از ملت ايران ! (4)
نويسنده: فاطمه صوفي آبادي
ترور حسنعلي منصور ؛ عكس العمل قهرآميز ملت
يكي از گروه هايي كه در پي قيام 15 خرداد 1342 اقدامات انقلابي خود را آغاز كرد جمعيت مؤتلفه اسلامي بود . اعضاي اصلي اين سازمان صادق اماني ، محمد بخارايي ، مرتضي نيك نژاد و رضا صفار هرندي بودند . اعضاي اين گروه با اهدافي مشخص و با الهام از ايدئولوژي اسلامي به اقدام مسلحانه دست زدند . خيانت هاي حسنعلي منصور در جريان كاپيتولاسيون ، تبعيد غير قانوني امام خميني و بي اعتنايي رژيم به خواسته هاي طبيعي ملت ايران زمينه ترور منصور را فراهم آورد . حسنعلي منصور ، نخست وزير وقت ايران ، سه ماه پس از به تصويب رساندن لايحه كاپيتولاسيون در روز اول بهمن 1343 ، به ضرب گلوله بخارايي در مقابل مجلس به قتل رسيد .
هيئت هاي مؤتلفه اسلامي براي اعدام انقلابي حسنعلي منصور و ديگر مقامات دولتي از سيد هادي ميلاني مجوز گرفتند . در عمليات ترور حسنعلي منصور بخارايي ، نيك نژاد و صفار هرندي حضور داشتند .
ترور منصور واكنش مناسبي نسبت به تبعيد امام بود . رژيم امام را تبعيد كرده بود بدون اينكه اجازه عكس العملي عمومي مانند پانزده خرداد را به مردم بدهد ؛ ولي اين ضربه مي توانست تا اندازه اي تأثير بگذارد . تنها گذاشتن منصور هم نبود ، بلكه برنامه آنان اين بود كه عده اي از سران را ترور كنند ، هر چند به شاه دسترسي نداشتند . (1)
اعضاي گروه به سرعت دستگير و محاكمه شدند . چهار تن از اعضاي گروه به نام هاي محمد بخارايي ، رضا صفار هرندي ، مرتضي نيك نژاد و صادق اماني به اعدام ، شش تن از اعضا به اسامي مهدي عراقي ، هاشم اماني ، حبيب الله عسگر اولادي ، عباس مدرسي فر ، ابوالفضل حيدري و محمد تقي كلافچي به حبس ابد با اعمال شاقه و محي الدين انواري ، احمد شهاب و حميد ايپكچي به ترتيب به پانزده ، ده و پنج سال زندان محكوم شدند .
كساني كه حسنعلي منصور را ترور كردند ، جواناني كاملا مذهبي بودند و براساس عرق ديني به اين كار اقدام كردند . رابطين هيئت مؤتلفه با مراجع و به خصوص امام ؛ آقايان مرحوم شهيد بهشتي ، شهيد مطهري ، آقاي هاشمي رفسنجاني و آقاي انواري بودند . آقاي انواري مدت دوازده سال به اتهام اينكه رابطه فتواي ترور بوده و فتوا را گرفته است . در زندان بود ... افراد كه منصور را ترور كردند مي خواستند با حذف بزرگ ترين مهره دستگاه به دربار لطمه بزنند و هشدار بدهند .(2)
روز 26 خرداد 1344 حكم صادره درباره آنها اجرا گرديد . حسنعلي منصور ، با پشت گرمي به قدرت شاه ، در حالي كه با بحران شديد اقتصادي و سياسي در كشور دست به گريبان بود ، مدت يازده ماه حكومت كرد . بهاي چند كالاي اساسي ، از جمله بنزين را بالا برد و مردم را بيش از پيش ناراضي كرد . پس از مرگ منصور ، امير عباس هويدا نخست وزير شد . به دستور شاه ، سر لشكر حسن پاكروان از رياست سازمان امنيت بركنار گرديد و سرلشكر نعمت الله نصيري جاي او را گرفت . انتصاب نصيري در رأس سازمان امنيت خاطره خشونت و بيدادگريهاي دوران بختيار را ، در سال هاي بعد از كودتاي 28 مرداد 1332 تجديد كرد . در دوران نصيري ، ساختار تشكيلاتي ساواك توسعه يافت و به صورت دستگاه پليسي مخوف و بدنامي در سراسر جهان شناخته شد . سرلشكر محسن مبصر ، به جاي نصيري ، كه او نيز سال ها در ركن دوم ارتش خدمت كرده بود و در امور پليسي كار كشته شده بود ، در رأس شهرباني كل كشور قرار گرفت . سرهنگ عبدالعظيم وليان ، افسر ركن دوم ، با سابقه خدمت در ساواك ، مجري برنامه اصلاحات ارضي گرديد .
بي شك موضع گيري امام خميني در برابر مصوبه مجلس ( كاپيتولاسيون ) و در پي آن تبعيد ايشان ، نقطه عطفي در تاريخ معاصر ايران است . تبعيد امام به تركيه و سپس به عراق ، كه براي جلوگيري از تداوم نهضت انجام گرفت ؛ نه تنها موجب انسداد و تداوم حركت نشد ، بلكه فرصت سازي امام در شرايط غير سياسي حاكم بر حوزه نجف ، باعث شد جبهه نويني عليه حاكميت استبدادي و استعماري در ايران فراهم گردد و از طريق ارتباط با عناصر برجسته انقلابي ، نهضت به صورت بنياني ادامه فعاليت دهد و حكومت پهلوي را تا سقوط و برقراري حكومت اسلامي هدايت كند .
كاپيتولاسيون سرانجام پس از پيروزي انقلاب اسلامي ، در 23 ارديبهشت 1358 ، توسط نظام جمهوري اسلامي ايران رسما لغو گرديد . در بيانيه منتشره از سوي وزارت خارجه درباره لغو اين قرار داد چنين آمده بود :
به پيشنهاد هيئت وزيران دولت موقت جمهوري اسلامي ايران و تصويب شوراي انقلاب اسلامي ، قانون و مصوب 21 مهر ماه 1343 راجع به اجازه استفاده مستشاران نظامي امريكا در ايران از مصونيت ها و معافيت هاي قرارداد وين ( كاپيتولاسيون ) از تاريخ 58/2/23 لغو شد . (3)
خصومت هاي امريكا با ايران پس از پيروزي انقلاب اسلامي شدت يافت . دولتمردان امريكا كه پيش از پيروزي انقلاب براي بر پا نگاه داشتن رژيم شاه تلاش مي كردند ؛ از اين پس براي سرنگوني نظام جمهوري اسلامي مي كوشيدند . واقعه طبس و كودتاي نوژه مهم ترين توطئه هاي امريكا در اين دوره هستند . نقش سفارتخانه امريكا پس از انقلاب اسلامي بيشتر در جهت هماهنگي توطئه ها و بعضا طرح ريزي آنان ايفا شده است . اسناد به دست آمده ازاين سفارتخانه حاكي است كه كليه جريان هاي ضد انقلاب به نوعي با اين سفارتخانه در ارتباط اند . جريان هاي جدايي طلب كردستان ، بندر تركمن و عوامل محرك جريان هاي آذربايجان ، نيروهاي ماركسيست و حزب توده و ... همگي به گونه اي در ارتباط با اين مركز فساد بوده اند . اين مكان مركز جذب و پرورش و خط دهي منافقين داخلي نيز بوده است .
مداخله و حضور سفارتخانه در طراحي واقعه طبس و هماهنگي با مزدوران داخلي اين واقعه از جمله بني صدر و قطب زاده و اهميت آن در طراحي كودتاي نوژه در اسناد به دست آمده از آن افشا شده است .
دستگاه خبري غرب از جمله ابزارهايي است كه در سي سال گذشته ، از آن در جهت سرنگوني نظام جمهوري اسلامي استفاده شده است . تخريب انديشه امام خميني و معرفي ايشان و انقلاب اسلامي به عنوان خطري براي صلح جهاني نيز از ساير سياست ها بوده است . پناه دادن به عناصر فراري از جمله شاه خائن و حمايت بي شا ئبه از آنان كه نه اصول اخلاقي و نه قوانين بين المللي آن را تأييد مي كند از ساير اقداماتي است كه توسط امريكايي ها در طول سال هاي پس از انقلاب انجام شده است .
پي نوشت ها :
1 . خاطرات آيت الله طاهري خرم آبادي ، ج 2 ، ص 23 .
2 . خاطرات آيت الله محمد علي گرامي ، ص 290 .
3 . كيهان ، ( 1358/2/24 ) : ص 2 .
