کالبد شکافی ویستا

Vista یا XP، مسئله این است!
 

این روزها نصب کردن یا نکردن ویستا به مسئله داغی در میان کاربران تبدیل شده و بحث و حدیث های فراوانی راجع به این موضوع در میان است..جالب اینکه XP منفور و مورد اعتراض، اکنون به یک نورچشمی مبدل شده، همه از XP تعریف می کنند و اینکه تازه XP به سیستم عاملی کامل و امن تبدیل شده است، همه نرم افزارها روی آن نصب می شوند، این سیستم عامل عالی و بی نقص است و ... اما لاجرم و به هر حال، کسانی که همیشه به دنبال نوآوری و تنوع و همچنین به روز بودن هستند، نسخه ای از ویستا را بر روی سیستم خود نصب نموده اند. هر چند این دسته از کاربران در حال حاضر عده کمتری را نسبت به وفاداران به XP تشکیل می دهند، ولی یک دلیل و پرسش اساسی و محکم دارند: آیا زمان عرضه ویندوز XP هم وضعیت این طور نبود؟ آن موقع هم درایورهای سخت افزاری XP کمابیش مشکل داشتند و برخی به سختی پیدا می شدند، نرم افزارهای کاملاً منطبق با آن نیز به ندرت گیر می آمد، اما رفته رفته همه کاربران به نصب آن روی آوردند و به تدریج ویندوز 98 و2000 فراموش شدند.
اما این روزها اوضاع بسیاری تغییر کرده است. شرکت های عرضه کننده سخت افزار و نرم افزار بسیار فعالتر شده اند و به سرعت برای جلب رضایت مشتریان، به طور مرتب، به روز رسانی های لازم را چه از نظر نرم افزاری و چه سخت افزاری ارائه می دهند و همانطور هم که می دانید، هم اکنون در بازار، سی دی های گلچین شده نرم افزاری که با عنوان Assistant شناخته می شوند، با ارائه عناوینی چون نرم افزارهای هماهنگ و منطبق با ویستا، وجود دارند.
البته بسیاری از حرف و حدیث هایی که در ابتدای ورودی و عرضه شدن این نسخه از ویندوز گفته می شد، منطقی به نظر می رسید، ولی در حال حاضر که چند صباحی از انتشار این نسخه می گذرد و اکثر سازندگان نرم افزاری و سخت افزاری، نسخه ها و درایورهای منطبق و هماهنگ با آن را منتشر کرده اند، شاید نصب نکردن و لذت نبردن از قابلیت ها و ویژگی های جدید ویستا، چندان منطقی به نظر نرسد. در حقیت از سال 1995تاکنون، ویستا بزرگترین و مهم ترین تحول در نگارش های ویندوز به حساب می آید. ویستا به خوبی جوابگوی تمام نیازهای کاربران و از هر قشری و با هر نوع نیازی می باشد و مایکروسافت تغییرات بسیار مثبتی در این نسل از ویندوز ایجاد کرده است.

امنیت، قدرت و عملکرد بهتر، گرافیک واقعاً کاربردی، بهبود رابط گرافیکی، بهبود کار با شبکه های بی سیم، قسمت جستجوی فوق العاده سریع، ابزارهای عیب یابی و تشخیص عملکرد و همچنین به روز رسانی های برنامه های جانبی که با خود ویندوز نصب می شوند مانند IE و مرکز امنیتی ویندوز، برخی از نقاط مهمی هستند که مایکروسافت در آنها تغییرات ایجاد کرده است. ضمن اینکه نگارش Ultimateاز ویستا، دارای ویژگی های جالبتری مثل رمزگذاری داده های کل یک درایو، تغییر رویه گروهی گسترده، قابلیت Dream scene (که در آن یک فیلم ویدئوی زنده، جایگزین صفحه نمایش می شود) و ... است.
با آنچه عرض شد، دراین مقاله سعی بر این است تا برای حل و فصل بسیاری از اختلافات، نگاهی دقیق به جزئیات و تفاوت های آشکار این سیستم عامل جدید در مقایسه با XP بیندازیم. نگاهی منصفانه و نه مغرضانه و از پیش جهت گیری شده. ضمن اینکه بر همین اساس، ویژگی های ویستا (فناوری های جدید ) را در 8 بخش مجزا مورد بررسی و تحلیل قرار می دهیم که به شرح زیر می باشند:
* امنیت
* قدرت و عملکرد
* گرافیک کاربردی
* بهبود کار با شبکه های بی سیم
* کار با داده ها
* نرم افزارهای جدید
* مقایسه نگارش ها و جزئیات آنها
* جمع بندی و نتیجه گیری

بخش اول: امنیت
 

همه چیز در رابطه با امنیت
 

برای سیستم عامل های Linux و Mac بسیار آسان است که درباره امنیت خود برای شما مبالغه کنند. Mac و Linux از همان ابتدای تولدشان، از نظر امنیتی تقویت شده اند، ضمن اینکه کاربران خاص خود را دارند و به علت محدودیت طیف استفاده کنندگان، مثل ویندوز گاو پیشانی سفید نیستند که همه آن را روی سیستم شان نصب کنند و هر کس هم ایراد خود را بگیرد. در واقع همین در دسترس تر بودن ویندوز و کاربرد آن توسط اکثر کاربران دنیا، باعث شده است که به راحتی بتوان به آن نفوذ کرد. اما از کجا معلوم که اگر Linux و Mac هم به راحتی در دسترس عموم بودند و روی هر سیستمی نصب می شدند، امکان شناسایی نقاط ضعف آنها وجود نداشت؟ واضح و مبرهن است که مایکروسافت چندین سال صبر کرد تا امنیت سیستم عامل خودش را بالا ببرد و از نقطه نظر صاحبنظران این زمینه، بسیاری از نقص های امنیتی ویندوز، واقعاً در ویستا بر طرف شده اند و اکنون به مراتب و بیش از گذشته می توان به آن اعتماد کرد. در ادامه با برخی ویژگی های امنیتی ویستا بیشتر آشنا می شویم:
* نسخه ای از IE که با ویستا ارائه می شود، هر گونه نرم افزار مخربی را در اینترنت که قصد اجرا شدن در کامپیوترتان را داشته باشد، متوقف می کند و فقط به مواردی که خودتان استثناء به حساب می آورید، اجازه می دهد در محیطی که از سیستم عامل جداست، اجرا شوند.
* قابلیت ضد فیشینگ (Anti-Phishing) یا همان سرقت اطلاعات شخصی در برنامه IE و Windows Mail که دارای قابلیت اعلان گرافیکی است. به این صورت که هنگامی که وب سایتی قصد سرقت اطلاعات شما را داشته باشد، به راحتی شما را مطلع کرده و شما را از ادامه کار باز می دارد.
* قابلیت جدید UAC یا همان کنترل دسترسی کاربر که به کاربران محدود و معمولی اجازه نمی دهد با حساب Admin وارد سیستم شوند. هر چند نسخه کنونی کمی آزاردهنده است و هنوز راه زیادی برای کامل شدن دارد. البته قابلیت UAC در اولین سرویس پک رسمی که ویستا منتشر کرده، بسیار بهتر شده است.
* ایجاد حساب های کاربری معمولی (Standard) و نه مدیر (Admin)، به راحتی هر چه تمامتر و به وسیله مدیر سیستم.
* داشتن دیوار آتش (Firewall) دو طرفه و قدرتمند.

* برنامه ضد جاسوسی از پیش نصب شده (Windows Defender)

* قسمت نظارت و کنترل والدین بر روی کامپیوتر که شما را قادر می سازد به راحتی بتوانید ساعات کار با کامپیوتر را برای کودکان تعیین نمایید و یا بازدید از وب سایت های خاصی را برای کودکان ممنوع نمایید.
این تنها اشاره ای کوچک به برخی ویژگی های امنیتی بود که در ویستا اضافه شده اند، ضمن اینکه هر جای دیگر هم که سرک بکشید، باز هم خواهید دید که تنظیمات بسیار متنوعی برای هر چه بیشتر ایمن بودن سیستم را در اختیار دارید.

بخش دوم: قدر و عملکرد
 

حالت جدید Sleep و سریع تر روشن و خاموش شدن سیستم
 

بنا به گفته مایکروسافت، حالت جدید Sleep در ویستا، بازگشت سریع و خاصیت مصرف انرژی کم در حالت Standby را با خاصیت حفاظت اطلاعات در حالت Hibernate که هر دو در XP موجود هستند، با هم تلفیق و ترکیب کرده است. درحقیقت هنگامی که سیستم به حالت Sleep می رود، ویستا اطلاعات را روی هارد دیسک ذخیره می کند، همانگونه که قابلیت Hibernate، آن را در XP انجام می داد، و حال اگر قصد استفاده دوباره از سیستم را داشته باشید، می توانید با روشن کردن سیستم در عرض 1یا دو ثانیه، سیستم را آماده کار ببینید، همانطور که حالت Standby در XP به سرعت این کار را می کرد.

همچنین قابلیت جدید دیگری که در ویستا وجود دارد، انتقال از حالت Sleep به حالت Hibernate است که مایکروسافت نام این ویژگی جدید را Hybrid Sleep گذاشته است. عملکرد خاموش شدن و دوباره روشن شدن ویندوز، مستقیماً با حالت جدید Sleep مرتبط است، زیرا در ویستا حالت پیش فرض خاموش شدن، حالت Sleep است. با این ویژگی و در یک کامپیوتر رومیزی که BIOS آن به خوبی از حالت Sleep پشتیبانی می کند، به محض استفاده ازSleep، مانیتور سریعاً خاموش می شود، هارد دیسک چند ثانیه کار می کند و چراغ کیس سیستم بین 5 تا 15 ثانیه بعد خاموش می شود.
حال بعد از کامل شدن عملیات Sleep، اگر قصداستفاده دوباره از کامپیتر را داشته باشید، کافی است که یکی از کلید های صحفه کلید و یا دکمه اصلی پاور کیس را فشار دهید، تا در کمتر از 2 ثانیه، سیستم برای خدمتگزاری حاضر شود!
همه توضیحاتی که ارائه شد، نشان می دهد که کامپیوترهای رومیزی به خوبی با ویستا سازگار و هماهنگ هستند، اما عملکرد لپ تاپ ها در مواجه با ویستا، چندان واضح نیست، و دردسر بیشتری دارد و کمی گیج کننده است. در حقیقت یک نمونه لپ تاپ که روی آن ویستا نصب کرده باشید، قابلیت Hybrid Sleep به طور پیش فرض در آن غیرفعال می شود. تنها چیزی که در مورد لپ تاپ های سازگار با ویستا می توان گفت، این است که تنها لپ تاپ هایی که از همان ابتدا و به طور ریشه ای هماهنگ و سازگار با خصوصیات ویستا ساخته شده اند، پیشرفت قابل ملاحضه ای در مدیریت و صرفه جویی مصرف باطری آنها به چشم می خورد و همچنین کارکرد بهتری در سایر امور مربوطه، قابل مشاهده خواهد بود.
از قابلیت Sleep که بگذریم، خاموش شدن مستقیم سیستم در ویستا، حدود 5 تا 10ثانیه طول می کشد. این موضوع هم در مورد سیستم هایی که برنامه های زیادی روی آنها نصب شده و هم در مورد آنهایی که تعداد کمتری نرم افزار روی آنهاست، صدق می کند. مایکروسافت در ویستا تلاش کرده است که عمل خاموش شدن را تسریع نماید و حال سوال این است که آیا کامپیوتر همه کاربران، با همین سرعت خاموش خواهد شد؟ مسلماً نه؛ و تنها در آن دسته از کامپیوترهایی که از نظر سخت افزاری به خوبی با ویستا سازگار هستند، این مورد صدق می کند. به عبارتی فرآیند روشن شدن سیستم از ابتدای آغاز عملیات بوت تا ظاهر شدن صفحه دسکتاپ، هیچ فرقی در مقایسه باXP نکرده است. شاید اندکی سریع تر به نظر بیاید، اما آنقدرها نیست که جای تعریف و تمجید داشته باشد، و شاید به همین خاطر است که مایکروسافت روی قابلیت Sleep اینقدر مانور میدهد و کاربران را ترغیب به استفاده از آن می کند.

قابلیت SuperFetch
 

ویژگی جدید SuperFetch در ویستا، یک تکنولوژی مدیریت حافظه به حساب می آید که مسیر دقیق ابزارهایی که از آنها بسیار استفاده می کنید و آنها را در حافظه بار گذاری می نمایید، نگه می دارد و در دفعات بعد، سرعت اجرا شدن و کارآیی آنها را بسیاربالا می برد. superFetch هوشیار است و از تاریخ اجرای برنامه ها مطلع است و همچنین قادراست برنامه هایی را که در طول روزهای هفته و یا طول هفته های مختلف ماه اجرا می شوند، تشخیص دهد. ایده superFetch محصول ذهن مهندسان مایکروسافت بوده و یک ایده بی پایه و اساس نیست و روی آن بسیار کار شده است.
در یک سیستم با امکانات سخت افزاری معمولی، مزیت ها و کارکردهای این ویژگی ممکن است به چشم نیاید، ولی اگر آن را با قابلیت جالب بعدی که ReadyBoost نام دارد، ترکیب کنید، ممکن است تغییرات مثبت یاد شده را عملاً مشاهده کنید. خب، این تکنولوژی در ویندوز XP وجود ندارد.

ابزار ReadyBoost
 

نیاز به حافظه موقت (RAM) بیشتر برای ویستا، به این معنی است که برنامه های بیشتری می توانند به راحتی و بدون ایجاد فایل های Swap حجیم بر روی هارد دیسک، اجرا شوند. RAMها از هارد دیسک ها بسیار سریع تر هستند. همچنین با ارزان شدن درایوهای قابل حمل USB (و دیگر ابزارهایی از این دست) که در همه جا به وفور یافت می شوند، مایکروسافت تصمیم گرفته است شما را یاری دهد تا از این ابزارها برای سرعت بخشیدن به کامپیوترتان استفاده کنید.

هنگامی که این قابلیت با ویژگی SuperFetch ترکیب می شود، این تکنیک زمان بار گذاری برنامه ها را بسیار سریع تر می کند. ReadyBoost با درایوهایی که از USB 2.0 بهره می برند سازگار است و همچنین کارت های Secure Digital و فلش کارت های از نوع Compact را نیز پشتیبانی می کند. ReadyBoost با هارد دیسک های جیبی شرکت Seagate که دارای حجمی معادل 2/5، 5 و 6 گیگابایت هستند و از رابط USBبهره می برند (اما در اصل هارد دیسک های کوچک خارجی یا External محسوب می شوند) نیز کارمی کند. ضمناً در حالی که همه این نوع حافظه های جانبی، در مقایسه با RAM کامپیوتر کُند هستند، ولی در مقایسه با هارد دیسک از سرعت بسیار بالاتری برخوردار هستند. در عین حال اطلاعاتی که ویستا با استفاده از قابلیت ReadyBoost بر روی حافظه های جانبی که به کامپیوتر متصل کرده اید ذخیره می کند، رمز گذاری نیز می شوند تا از دسترسی غیر مجاز به آنها جلوگیری به عمل آید. به علاوه امکان جدا کردن حافظه متصل شده، بدون ترس از دست دادن اطلاعات یا دیگر اثرات منفی در هر زمانی وجود دارد.
لازم به ذکر است، در XP خبری از این موارد نیست.

پشتیبانی از هارد دیسک های Hybrid با استفاده از ابزارWindows Ready Drive
 

از میان تمامی ویژگی ها و تکنولوژی های جدیدی که ویستا پشتیبانی می کند و یا خود ارائه می دهد، جذابترین آنها، پشتیبانی از هارد دیسک های Hybrid هستند که با مشارکت سامسونگ و مایکروسافت ارائه شده اند. در تکنولوژی هارد دیسک های دو گانه یا Hybrid، یک حافظه فلش با هارد دیسک معمولی ترکیب می شود. مزایای تکنولوژی درایوهای دو گانه، شامل عمر باتری و ماندگاری بیشتری برای لپ تاپ ها، کاهش زمان بار گذاری اطلاعات و برنامه ها و زمان برگشت بسیار سریع تر از حالت Sleep در ویستا می باشد.
حافظه فلش تعبیه شده در درایورهای Hybrid، یک بافر برای ذخیره سازی اطلاعات محسوب می شود و اجازه می دهد هارد دیسک اصلی خاموش شود و زمانی که ظرفیت حافظه فلش پر شد، دوباره روشن شود. به عبارتی تا زمانی که حافظه فلش پر نشده است، هارد دیسک خاموش می ماند. بنابراین به جای اینکه هارد مرتباً بچرخد، درایوهای Hybrid قادر هستند که عمر باتری لپ تاپ ها را به وسیله خاموش کردن هارد دیسک، به طرز قابل توجهی بهبود بخشند.
اکثر درایور های Hybrid، با حافظه فلشی حدود 256 مگابایت عرضه شده اند. بی شک حافظه های فلش، سریع تر، سبک تر و قابل اطمینان تر هستند و مصرف انرژی بسیار کمتری در مقایسه با هاردهای معمولی دارند و رفته رفته جای خود را به عنوان جایگزین مناسبی برای هاردهای معمولی باز می کنند.
خب، اگر به دنبال این فناوری هستید، باید XP را فراموش کنید.

ویژگی های جدید ابزار مدیریت تغذیه سیستم (Power Options)
 

گر چه مشکل است که به رابط کاربری ابزار مدیریت تغذیه در ویستا به سرعت عادت کنید، ولی در عوض این ابزار بسیار گسترش و توسعه یافته و همچنین به خوبی قابل برنامه ریزی و دستکاری است.
قسمت کنترل ابزارمدیریت تغذیه سیستم در ویستا، به شما اجازه می دهد که همه چیز را کنترل کرده و زیر نظر داشته باشید؛ از تنظیمات تغذیه کارت های PCI Express گرفته تا عملکرد پیش فرض گزینه های منوی شروع. در حقیقت شما تنظیماتی دقیق و حساب شده برای آداپتورها و کارت های بی سیم، حالت Sleep، دکمه روی کیس، در پوش لپ تاپ ها، پردازنده، صفحه نمایش و ابزارهای چند رسانه ای در اختیار دارید.

در ضمن رابط کاربری کنترل ابزار تغذیه، طوری طراحی شده است که به سازندگان سخت افزارها اجازه می دهد که قادر باشند تنظیمات شخصی خود را برای سخت افزارهای جدید که می سازند نیز اعمال کنند. با وجود اینکه تنظیمات جدید بسیار عالی و کاملاً کارآمد هستند، ولی نیازی به درایور جدید سخت افزارهای نصب شده روی سیستم را دارید که امکان استفاده از محیط پیشرفته و قابلیت های جالب مدیریت تغذیه در ویستا را فراهم کنند.

بخش سوم: گرافیک کاربردی
 

جلوه های گرافیکی بسیاری جذاب Avalon
 

هزینه تهیه سخت افزارهای قوی و سازگار با ویستا، این روزها چندان زیاد نیست، ضمن اینکه واقعاً ارزشش را دارد (در واقع اکثر سیستم های معمولی که هم اکنون اسمبل می شوند، حداقل دارای گرافیکی معادل 256 مگابایت، 512 مگابایت یا 1گیگابایت رم و یک پردازنده 3 گیگاهرتزی هستند که برای نصب و استفاده از ویستا کافی به نظر می رسند).
همچنین به نظر می رسد که برای اولین بار در تاریخ کامپیوتر، مایکروسافت از رقیب دیرین خود یعنی اپل (با سیستم عامل Mac OS) در ارائه سیستم عاملی با گرافیکی سه بعدی و پر قدرت، پیشی گرفته است. اگر ویستا را نصب کرده باشید، بعید می دانم با جمله بعدی مخالف باشید: "در بسیاری از انجمن های گفتگو، مقالات و اظهارات کاربران، گفته شده که رابط جدید گرافیکی ویستا یعنی Aero بسیار چشم نواز است" و حقیقتاً همین طور هم است. البته در میان کاربران، بعضی ها مخالف به کار بردن جلوه های گرافیکی در سیستم عامل هستند، ولی این دسته کاربران، عده کمی هستند و برای عقاید خود دلایلی هم دارند، ولی اکثر کاربران اتفاق نظر دارند یک سیستم عامل مدرن و امروزی، باید زیبا و چشم نواز باشد.

در ضمن در ویستا به شخص شما بستگی دارد که چگونه از قدرت سه بعدی کارت گرافیک نصب شده بر روی سیستم استفاده کنید. موتور گرافیکی ویستا یعنی Avalon و زیباترین محیط آن یعنی Aero، یک سری ابزار جدید بصری را معرفی می کنند که شامل موارد زیر هستند:
شفایت، وضوح، سایه ها، انعکاس، جلوهBlurring، رندر کردن سریع محیط گرافیکی و همچنین بزرگنمایی فوق العاده آیکون ها بدون افت کیفیت. ترکیب این قابلیت های جدید و فوق العاده گرافیکی، یکسری مزیت های عالی به همراه دارد که بعضی از آنها را بررسی می کنیم:
سرعت فوق العاده: ویستا برای رندر کردن محیط گرافیکی و سه بعدی خود،از تکنولوژی fast Motion استفاده می کند که تأثیر بسیار زیادی در روان اجرا شدن سیستم عامل دارد، در حالی که در نسخه های قبلی ویندوز، برای رندر کردن محیط سیستم عامل، از ویژگی Bit-Blit که در اصل ترکیب دو تصویر BMP است، استفاده می شد. اکنون نتایج حاصل از استفاده از فناوری Fast Motion، شامل منظم نشان دادن خطوط، پنجره های شفاف و سرعت هر چه بیشتر در رندر کردن محیط است.
قابل اطمینان بودن (Reliability): مدل جدید راه انداز نمایش ویندوز یا Windows Display Driver Model، نحوه دسترسی درایور ویدیویی به بخش های اصلی و حیاتی سیستم عامل را تقییر داده است. درایور گرافیکی سیستم، دیگر به مانند نسخه های قبلی ویندوز، امکان دسترسی مستقیم به هسته ویندوز(Kernel) را ندارد و در واقع یک لایه پالایش کننده، بین درایور کارت گرافیک و هسته ویندوز وجود دارد و تنها تعداد کمی از مجموعه دستورالعمل ها اجازه دارند که مستقیماً از درایور گرافیکی به هسته ویندوز منتقل شوند. نتیجه این امر این است که امکان برخورد کاربران با صفحه آبی مرگ، بسیار بسیار کاهش می یابد. در حالی که درنسخه های قبلی ویندوز،80 درصد از صفحه های آبی مرگی که کاربران با آن مواجه می شدند، به وسیله عدم تعامل صحیح بین درایور گرافیکی و هسته ویندوز ایجاد می شد. برای اینکه واقعاً این موضوع را قبول و درک نمایید، یک مثال واقعی می زنم.
از زمانی که اولین بار ویستا را روی سیستم خودم و چند نفر از دوستان نصب نموده ام، حتی یکبار هم صفحه آبی مرگ را مشاهده نکردیم.
بهبودهای ظریف و جزیی رابط کاربری: هر چند می توانید نسبت به این مورد که بررسی می کنیم شک و تردید داشته باشید، ولی مزایای این قابلیت دقیقاً بستگی به سطح آگاهی و نحوه استفاده شما از کامپیوتر دارد. این قابلیت که بتوانید محتویات یک پنجره را از زیر پنجره بالایی آن ببینید (به این علت که پنجره بالایی شفاف است )، باعث می شود که وقت کمتری صرف توجه کردن به عمل بعدی که قصد انجام آن را دارید کنید و همچنین انرژی کمتری را صرف حرکت و جستجو در میان پنجره های باز شده کنید.
سایه ها و انعکاس های به کاررفته، باعث می شوند محیطی را که مشاهده می کنید، طبیعی ترببینید، چیزی که از یک سیستم عامل پیشرفته انتظار دارید. نهایتاً باید گفت که رابط کاربری این نسخه ازویندوز، در مقایسه با XP بسیار بهتر شده است و وجود این همه قابلیت، باعث شده است که سیستم عاملی داشته باشید که استفاده از آن شما را خسته نکند و از کار با آن لذت ببرید.

منوی شروع (Start Menu)
 

منوی شروع ویندوز، حدود یک دهه عمر دارد. ظاهراً در طول این یک دهه، مایکروسافت فکر می کرده که طراحی این منو رابه طور کامل و درست انجام داده است، چرا که در طول این سالها، این منو به ندرت دستخوش تغییر و تحول بوده است. اما با انتشار ویستا معلوم شد که مایکروسافت متوجه این تصوراشتباه خود شده است! البته فراموش نمی کنیم که ساختار این منو به وسیله دیگرسیستم عامل ها از جمله Linux نیز کپی و تقلید شده است.
ویستا اولین نسخه از ویندوزاست که تغییراتی هر چند جزیی در جهت بهبود کارآیی این منو انجام داده است. شاید بهترین تغییری که انجام شده باشد، این است که مایکروسافت یک ترفند جالب برای حل مشکل قسمت All programs ارائه داده است. همان طور که می دانید در منوی شروع ویندوزXP، هنگامی که تعداد زیادی برنامه نصب کنید، گزینه All Programs که در منوی شروع وجود دارد، بسیار طولانی و بلند می شود و گاهی اوقات آنقدر بر طول آن اضافه می شود که به ابتدا و انتهای آن، دو پیکان برای پیمایش (Scroll) کردن برنامه ها اضافه می شود. به نظر شما پیمایش مکرر تعداد زیادی برنامه که نصب کرده اید، کار آسان و جالبی است؟ اما در ویستا گزینه All Programs در جای خود باقی می ماند و هنگامی که روی آن کلیک می کنید، در سمت چپ صفحه ای باز می شود که جایگزین منوی شروع XP است که در آن برنامه ها به سمت بالا صعود می کردند. ضمن اینکه اگر پوشه ای در منوی شروع، حاوی لیست بلند بالایی از برنامه ها باشد، وقتی روی آن کلیک می کنید، پوشه مذکور باز شده و یک نوار پیمایش واقعی (Scroll Bar) ظاهر می شود. منظور از اضافه شدن یک نوار پیمایش واقعی این است که آن نوار قابل مشاهده است، در حالی که در XP قابل مشاهد نبود. همچنین منوی شروع ویستا، از ماوس هایی که قابلیت Scroll کردن دارند، پشتیبانی می کند و منظور دکمه وسطی ماوس است که از آن برای بالا و پایین بردن صفحات استفاده می شود، در حالی که در XP خبری از Scroll کردن برنامه های منوی شروع با استفاده از دکمه وسطی ماوس نبود. خب، بالاخره مایکروسافت توانست بعد از 10سال بر مشکل منوی غول آسای برنامه ها در ویندوز غلبه کند؛ آفرین و خسته نباشید!

ویژگی قابل توجه دیگری که به منوی شروع اضافه شده است، توانایی جستجو برای شروع برنامه ها در قسمت جستجویی است که به همین منظور در منوی شروع ویستا گنجانده شده است. زمانی که نام برنامه ای را در این قسمت وارد می کنید، مانند gpedit.msc و یا msconfig.exe، در قسمت بالای کادر جستجو، همه برنامه هایی که ممکن است قصد راه اندازی آنها را داشته باشید و البته با حروفی که تایپ کرده اید هماهنگ باشند، به شما نشان داده می شوند. قابلیت جستجو در منوی شروع، همچنین قادر است که نام پوشه ها، فایل های موسیقی، عکس ها و دیگر اطلاعاتی که قابل دسترسی باشند را هم نشان دهد. این ویژگی واقعاً ناب است و می تواند بسیار مفید بوده و مورد استفاده قرار گیرد.

تصاویر بندانگشتی نوار وظیفه، قابلیت Flip و Flip 3D
 

اگر از نظر سخت افزاری، سیستم تان بالاترین محیط گرافیکی ویستا یعنی Aero را پشتیبانی می کند، می توانید از سه ویژگی که در این محیط فعال می شوند و به شما کمک می کنند با پنجره های باز شده به راحتی کار کنید، استفاده نمایید.
تصاویر بندانگشتی نوار وظیفه، یک پنجره کوچک Pop-Up از محتویات پنجره هایی که در نوار وظیفه کوچک (Minimize) شده اند را به شما نشان می دهد. تصاویر بندانگشتی در واقع نوار وظیفه زنده هستند، به این معنی که می توانند محتویای متحرک درون پنجره ها را نیز نشان دهند. بر همین مبنا تصاویر بندانگشتی نوار وظیفه، ویژگی بسیار مفیدی است، زیرا دیگر مجبور نیستید برای اطلاع از محتویات یک پنجره که در نوار وظیفه قرار دارد، آن را باز کنید، بلکه کافی است نشانگر ماوس خود را روی آیتم مورد نظر نگه دارید تا پیش نمایشی از محتویات آن نشان داده شود.

یکی دیگر از راه هایی که مایکروسافت برای حل مشکل پنجره های زیاد باز شده، پیشنهاد می دهد، ادغام خاصیت تصاویر بندانگشتی با قابلیت Alt+Tab است که یکی از نقاط مثبت و تکیه گاه برای کاربران حرفه ای و با تجربه ویندوز محسوب می شود. با فشار دادن کلیدهای Alt+Tab در ویستا، می توانید تصاویر بندانگشتی پنجره های باز شده را در این قابلیت ببینید و به سرعت می توانید پنجره مورد نظر را به راحتی انتخاب کرده و آن را باز کنید. این عملکرد یکی از نقاط مثبت قابلیت Alt+Tab به شمار می رود، چرا که قبلاً فقط می توانستید آیکون ها و عنوان پنجره ها را مشاهده کنید، ولی در ویستا با زدن کلیدهای Alt+Tab می توانید نمای درونی پنجره ها را نیز مشاهده کنید.

سومین ویژگی که Flip 3D نام دارد، و حتماً همگی شما یا از آن استفاده کرده اید و یا تعریف آن را شنیده اید، نیز بسیار جالب است. این ویژگی مانند Flip عمل می کند، با این تفاوت که به جای کلیدهای Alt+Tab، باید از کلید ویندوز روی صفحه کلید و Tab استفاده کنید. نتیجه این کار، یک نمای سه بعدی بسیار زیبا از پنجره برنامه های باز شده است. به عبارتی پنجره ها در یک محیط سه بعدی رندر می شوند، در حالی که هم نمای پنجره اول را دارید و همه نمای کلیه پنجره هایی را که در پشت آن قرار گرفته اند.

بخش چهارم: بهبود کار با شبکه های بی سیم (Wireless Networking)
 

شاید بهترین نکته در مورد شبکه بی سیم ویندوز ویستا این باشد که: ویندوز ویستا به طور خودکار به جستجو و متصل شدن به شبکه های پرقدرت بی سیمی که پیدا می کند، نمی پردازد، حتی وقتی که این شبکه متعلق به یک شرکت که در دو طبقه پایین تر شما قراردارد و یا متعلق به همسایه بغل دستی شما باشد.
ضمن اینکه درصورت تمایل و نیازمی توانید، اتصال های شبکه بی سیم را نامگذاری و ذخیره و کاری کنید که وقتی ویندوز آنها را تشخیص داد، به طور خودکار به آنها متصل شود، حتی زمانی که این شبکه ها به طور موقت غیرفعال باشند. همچنین جستجوگر شبکه ویستا، بهتر از نسخه های قبلی ویندوز عمل می کند. ویزارد جدید تقسیم شبکه نیز به شما کمک می کند که شبکه های Peer را به آسانی راه بیندازید، به طوری که با ایجاد این نوع شبکه ها، کامپیوترتان در معرض خطر نباشد.

بخش پنجم: کار با داده ها
 

جستجوی دسکتاپ
 

در ویستا به هر سوی که بنگرید، یک کادر جدید جستجو خواهید دید! همانطور که قبلاً هم اشاره شد، کادر جستجوی منوی شروع، برنامه ها و فایل های اطلاعاتی را پیدا کرده و باز می نماید؛ کادر جستجوی قسمت کنترل (Control Panel) نیز به دنبال آیتم های موجود در این قسمت می گردد؛ کادر موجود در مرورگر IE هم به دنبال کلمه های مورد نظرتان در صفحه اینترنتی باز شده می گردد. در پشت صحنه این جستجوها، مایکروسافت یک سرویس نمایه گذاری (Indexing) جدید نیز طراحی کرده است که به طور مستمر و مداوم، هارد دیسک کامپیوتر را برای پیدا کردن فایل های جدید جستجو می کند (امکان تغییر تنظیمات سرویس نمایه گذاری، در قسمت کنترل وجود دارد).

عملکرد این سرویس، آنقدر خوب وتحسین برانگیز است که مایکروسافت به طور پیش فرض آن را فعال کرده است. در عین حال هنگامی که قسمت جستجو را باز می کنید، چندین گزینه مختلف برای نحوه جستجو در اختیارتان قرار می گیرد و همچنین می توانید نمایه موجود در سیستم را بر اساس نوع فایل ها و یا محتویات آنها جستجو کنید. همچنین هنگامی که نتایج مورد نظر را مشاهده کردید، می توانید آن را در پوشه جستجو (Searches) ذخیره کنید. سپس در مراجعات بعدی که این پوشه را باز کنید، نتایج جستجو به روز می شوند و اگر در طی این مدت، آیتم جدیدی با همان نام قبلی در جایی ذخیره کرده باشید نیز به نتایج اضافه می شود. همچنین امکان دسته بندی نتایج جستجو با استفاده از ملاک و معیارهایی مانند نوع فایل، صاحب آن، کلمات کلید و ... نیز وجود دارد.

برنامه Windows Photo Gallery
 

تعداد زیادی برنامه و یوتیلیتی جدید در ویستا گنجانده شده است. از میان همه این برنامه های جدید، شاید مفیدترین و کارآمدترین آنها، برنامه Photo Gallery باشد. در ابتدا به نظر می رسد این برنامه تنها برای کاربران خانگی که به طور معمولی و نیمه حرفه ای عکاسی می کنند، مناسب باشد، اما Photo Gallery چیزی فراتر از اینهاست. این ابزار مناسب هر کاری است که به نحوی با تصویر، عکس های دیجیتال و یا فایل های ویدئویی سر و کار دارد.
Photo Gallery ابزاری بسیار مناسب برای مشاهده و مدیریت عکس های دیجیتال است و ممکن است قادر باشد نسل نرم افزارهایی از این دست مانند Irfan View و یا +Thumbs را که دور برداشته اند، منقرض کند! (باز هم مایکروسافت پا در کفش دیگران کرد !).

در این رابطه اکثر کابران کشورهای صنعتی و غربی که قانون کپی رایت در آنها به شدت به مورد اجرا گذاشته می شود و هر نرم افزاری در آنجا حقیقتاً قیمت خود را دارد و نصب نرم افزارهای غیرقانونی با هزارترس و لرز همراه است، معتقدند یک سیستم عامل پیشرفته باید همه ابزارهای ضروری برای کارهای معمول و رایج را با خود به همراه داشته باشد و کمترترجیح می دهند که برای این منظور، هزینه پرداخته و برنامه ای مجزا نصب کرده و ضمناً بار سیستم را سنگین کنند.
و اما نوبت به شرح ویژگی های مهم Photo Gallery رسید: توانایی در تغییر بسیار سریع اندازه عکس ها، داشتن رابط کاربری عالی برای مدیریت تصاویر، وارد کردن و دیدن پیش نمایش فایل ها،دسته بند ی فایل های دیجیتال، رایت بر روی DVD، انتشار فایل ها در اینترنت، به اشتراک گذاری فایل ها روی شبکه و حتی اعمال ویرایش های پایه روی هر نوع عکس و فایل ویدئویی در اکثر فرمت های رایج. یکی دیگر از بهترین قابلیت های این ابزار، امکان نشان دادن پیش نمایشی بزرگ از تصاویر با قرار دادن و نگه داشتن نشانگر ماوس روی آنهاست که به شما کمک می کند محتویات و کیفیت عکس ها و فیلم ها را سریعاً بررسی کنید.
البته توجه داشته باشید در ویستا تنها photo Gallery قادر به نشان دادن پیش نمایش از فایل ها نیست، بلکه کاوشگر درونی ویندوز یا همان Windows Explorer هم کار نشان دادن پیش نمایش فایل ها را به خوبی انجام می دهد. همچنین کاوشگر درونی ویندوز قادر است که قابلیت و ویژگی Slide Show (نشان دادن عکس ها به طور خودکار) را فعال کند، فایل ها را به اشتراک بگذارد و کار نوشتن اطلاعات روی دیسک های DVD را هم انجام دهد. ضمناً برای دیدن پیش نمایش بزرگ از فایل های مورد نظر، می توانید از گزینه View که در هر پنجره قرار گرفته است استفاده کنید.

چند نکته جزئی ولی مهم
 

مایکروسافت توجه و وقت بسیاری زیادی صرف بهبود بعضی موارد جزیی در ویستا کرده است و حتماً هم قبول دارید که بعضی ترفندهای کوچک و ناپیدا و نه تغییرات بزرگ، در هنگام استفاده از سیستم عامل، حتماً کاربران حرفه ای را خوشحال می کند. در اینجا به ذکر دو مثال کوچک بسنده می کنیم:
نصب راه اندازهای (درایورها) سخت افزاری هرگز تجربه جالبی درنسخه های قبلی ویندوز از جمله XP نبوده، چرا که این پروسه هرگز به معنای واقعی آن هوشمند نبوده است. اما بیایید نگاهی به ویستا کنیم؛ ویزارد نصب راه انداز سخت افزاری در ویستا، آنقدر هوشمند است که بتواند بین فایل ها ی متفاوت infoی موجود در سی دی های راه انداز قطعات سخت افزاری که هر کدام برای یک نسخه مخصوص از ویندوز ارائه شده اند، تفاوت قائل شود. ویزارد کنونی به راحتی در میان پوشه های تو در تو به سرعت جستجو می کند؛ به این معنی که ویزارد به راحتی می تواند به دنبال راه انداز مناسب قطعه سخت افزاری در یک دایرکتوری حجیم که تعداد زیادی زیر مجموعه هم دارد و هر کدام برای سخت افزاری متفاوت و نسخه ای خاص از ویندوز هستند، جستجو کند و درایور صحیح و مناسب را پیدا کرده و به طور خودکار آن را نصب کند (خب چه چیزی بهتر از این، بخصوص برای کسانی که سر و کار زیادی با نصب درایورها دارند و بارها در این زمینه با مشکل و دردسر زیادی روبرو شده اند). همچنین این ویزارد می تواند درایورهایی را که کاملاً با ویستا هماهنگ نیستند، ولی تا اندازه ای جواب خواهند داد، نصب کند.

درعمل این موضوع در مورد سیستم نگارنده که درایور صدای آن مخصوص XP بود، صدق کرد. اگر دقت کرده باشید، در نسخه های قبلی ویندوز از جمله XP، اگر سی دی راه انداز یک قطعه سخت افزاری را وارد سی دی رام کرده و قصد شناسایی آن را به طور دستی به سیستم داشته باشید، ویزارد نصب سخت افزار، همه درایورهای موجود، حتی آنهایی را که مربوط به ویندوزهای قدیمی تر هستند نیز در لیست نشان می هد و این مورد برای کاربرانی که از این موضوع اطلاع ندارند، دردسر آفرین است و ممکن است که برای ویندوز کنونی خود، درایوری قدیمی مربوط به یک ویندوز قدیمی را نصب کنند و با هزاران مشکل جورواجور مواجه شوند. این مثال کاملاً ثابت کننده این موضوع است که ویزاردهای قبلی نصب درایور سخت افزار، در ویندوزهای قبل از ویستا، هوشمند نبوده است.
هر چند مورد کنونی که به آن خواهیم پرداخت، بسیارجزیی و کوچک است، اما واقعاً نکته کاربردی و مفیدی است. اگر شما هم از آن دسته کاربران محتاطی هستید که به همه فایل هایی که به سیستم تان وارد می شوند مشکوک هستند و تمامی موارد امنیتی را رعایت می کنید، مطمئنم قابلیت نشان دادن پسوند اصلی فایل ها را هم فعال می کنید (با رفتن به منوی Folder Options و غیرفعال کردن جعبه انتخاب گزینه Hide Extensions for Known file types)، چرا که می دانید بعضی ویروس ها خود را به عنوان یک عکس، سند متنی و ... جا می زنند و به این ترتیب شما را فریب می دهند. تا اینجا مشخص شد که شما در سیستم تان این گزینه را فعال می کنید. خب، حال دقت کنید که اگر این گزینه فعال باشد و شما بخواهید نام یک فایل را عوض کنید؛ موقع عوض کردن نام فایل، پسوند آن هم انتخاب می شود (البته در نگارش های قبلی ویندوز ). اما در ویستا خیالتان از این بابت راحت است، زیرا هنگامی که قصد عوض کردن نام یک فایل را دارید و برای این امر از هر روشی که استفاده کنید (مثل کلیک راست و انتخاب گزینه Rename و یا زدن گزینه F2)، ویستا تمامی عبارت اسم مورد نظر فایل را برای تغییر دادن انتخاب نمی کند و تنها عبارتی که قبل از پسوند وجود دارد، یعنی همان نام فایل را برای شما به طور خودکار انتخاب می کند و پسوند فایل دست نخورده باقی می ماند؛ در واقع فقط کافیست نام فایل را تایپ کنید و Enter را فشار دهید، بدون اینکه هراسی از عوض شدن پسوند داشته باشید.

حال تغییر نام صد ها (و شاید هزاران) فایلی را که انجام داده اید، به خاطر بیاورید؛ در 95 درصد از این تغییر نام ها، بدون شک قصد عوض کردن پسوند فایل ها را ندارید، اما مجبور هستید که به دقت نام فایل را با ماوس انتخاب کنید و شاید هم عادت کرده اید که نام فایل را همراه با پسوند آن دوباره تایپ کنید. در مواردی از این قبیل همه ما می دانیم که راه حلی برای این مشکل وجود دارد، ولی متاسفانه در اغلب موارد ما آنقدر دقیق و جزئی نگر نیستیم که به این چنین مسائلی توجه کنیم و در ضمن هیچگونه شکایتی از این وضع نمی کنیم؛ ما فقط عادت می کنیم.

عوض شدن نام آیتم های اصلی
 

در ویستا نام بسیاری از آیتم های معروف ویندوز، مثل My Computer و s‏‎ My Documentعوض شده است. آنها هم اکنون به سادگی و زیبایی Computer و ‎‏‏Documents هستند. این همان چیزی است که همه کاربران خواستار آن بودند. اما دو موردی که ذکره کردیم، تنها جنبه کوچکی از تغییرات اساسی در آیتم های اصلی ویندوز در نگارش ویستا است. اگر تنها اندکی عمیق به جستجو در ویستا بپردازید، حتماً تغییرات مثبت ایجاد شده در نام سایر آیتم ها را مشاهده خواهید کرد.
یکی دیگر از تغییرات جالب و مثبت در ویستا، بهینه سازی اطلاعات و داده های شخصی مربوط به هر کاربر و همچنین دسته بندی و تفکیک اطلاعاتی است که که هنگام نصب برنامه ها وارد سیستم می شوند. در این رابطه پوشه جدید Users نگهدارنده اطلاعات شخصی هر کاربر است. پوشه قدیمی All Users نیز در ویستا یک پیوند به زیر مجموعه Programs Data در دایرکتوری اصلی است.زیر مجموعه Default User تبدیل به مجموعه ‏‎Users\Default\ شده است. پوشه Application Data نیز به زیرمجموعه Roaming در پوشه AppData که در پوشه هر کاربر وجود دارد، تبدیل شده است. البته قرار نیست تک تک جزئیات را بررسی کنیم، ولی باید گفت تغییرات انجام شده، مزایایی هم به ارمغان آورده اند که از آن جمله می توان به بهبود امنیت داده ها، داشتن نظم و ترتیبی منطقی از داده های هر کاربر و هچنین دسترسی امن هر کاربر به اطلاعات خود از مکان های مختلف شبکه اشاره نمود.
همچنین یک پوشه با نام Public وجود دارد که جایگزین پوشه قدیمی Shared Documents در My Computer ویندوز XP شده است. این پوشه به این منظور طراحی شده است که بتوان منابع مورد نیاز را در شبکه های محلی به راحتی به اشتراک گذاشت. به عنوان مثال، چرا می بایست 600 مگابایت از فضای هر کدام از کامپیترهایی را که شبکه کرده ایم، به وسیله قراردادن مثلاً 600 مگابایت از عکس های دیجیتال اشغال کنیم؟ در حالی که می توانیم آنها را در یک پوشه که برای همه قابل دسترسی است قراردهیم.
در عین حال مایکروسافت در ویستا سعی کرده که مکان هایی را که برنامه ها اجازه دارند در آنجا اطلاعات وارد کنند، از جاهایی که اطلاعات مربوط به برنامه ها ذخیره می شوند، جدا کند و این کار بسیار خوبی است، زیرا سیستم عامل باید مکان های حیاتی و نقاط حساس و آسیب پذیر را محافظت و از دسترس خارج کند و اجازه ندهد که هر برنامه ای، هر اطلاعات و فایلی را که خواست، در چنین مکان هایی قرار دهد و به این وسیله امنیت و ثبات سیستم را دچار مخاطره نماید. همچنین با انجام این کار، نفوذگران نیز نمی توانند به راحتی اسکریپت های خود را در سیستم شما پیاده و اجرا کنند و یا آنها را به فایل های اجرایی و حیاتی سیستم عامل (مثل فایل iexplore که فایل اصلی اجرای IE است) ضمیمه کنند، تا هیچ اعلانی از برنامه های ضد ویروس به شما اعلام نشود. مورد اخیر که ذکر شد، یکی از نقاط ضعف بسیار فاحش نگارش های قبلی ویندوز بوده است که خوشبختانه مایکروسافت توانست در ویستا، آبروداری کند و این ضعف را بر طرف کند.

بخش ششم: نرم افزارهای جدید
 

گلچینی از نرم افزارهای جدید، نگارش های جدید برنامه های قبلی و آیتم های جدید کنترل سیستم
ویستا تقدیم می کند:
برنامه Media Playerنسخه 11با قابلیت هایی افزون بر نسخه 11‏Xp، نرم افزار Movie Marker با افکت های جدید پشتیبانی از HD، نرم افزار Windows Calendar برای مدیریت کارهایتان، نرم افزارساخت DVD، قسمت جدید ایجاد و ذخیره مخاطبان، برنامه اسکن و فکس، ابزار جدید یکپارچه سازی دیسک سخت با قابلیت زمانبندی و اجرای خودکار و ... همچنین مایکروسافت بین آیتم های قسمت کنترل ویندوز و یوتیلیتی هایی که به صورت پیش فرض در ویستا هستند، تمایز قائل شده است.

برای مثال یکی از کارهای خوب مایکروسافت، اضافه کردن بعضی آیتم ها در قسمت کنترل است که از همان ابتدای تولد ویندوز، این آیتم ها باید به عنوان ابزارهایی مستقل و جداگانه ارائه می شدند، نه به عنوان دیالوگ ها و پنجره های تنظیماتی.
ابزارهای Parental Control ،Backup (ابزار نظارت والدین)، ابزار ارزیابی و امتیازدهی ویندوز و همچنین ابزار ضد جاسوسی یعنی Windows Defender، همگی به عنوان آیتم هایی جداگانه و مستقل در قسمت کنترل گنجانده شده اند و آنها را تنها به صورت پیوند در دالان های تو در توی منوهای ویندوز نخواهید دید. برخی دیگر از آیتم های اضافه شده در قسمت کنترل، عبارتند از: تنظیمات اجرای خودکار ابزارها (Autoplay)، ابزار مدیریت رنگ ها، قسمت مدیریت ابزار یعنی همان Device Manager که از همان ابتدا می بایست در قسمت کنترل قرار می گرفت، ابزار مدیریت شناسه های دیجیتالی (Smart Card Management)، تنظیمات سرویس نمایه گذاری، مرکز قابلیت های ویژه دستگاه های سیار (Mobility Center)، قسمت به اشتراک گذاری شبکه ها و چاپگرها و تنظیمات کنترل دقیق منبع تغذیه.
روی هم رفته این گلچین از ابزار و آیتم های جدید، ابزارهای جدید قسمت کنترل و ...، بزرگترین به روز رسانی از نرم افزارهای گنجانده شده با ویندوز از زمان ویندوز 95 تا الان به حساب می آید. هر چند ممکن است بسیاری تصور کنند که اینها فقط مواردی برای بزرگنمایی و بازیچه دست مایکروسافت برای تبلیغ و جذب مشتری هستند، ولی حقیقت این است که همگی ابزارهای یاد شده، در نوع خود مفید و کارآمد هستند و هیچکدام اضافی و غیرضروری نیستند. هر ابزاری را که در بالا به آن اشاره کردیم، کاری کوچک اما مفید انجام می دهد. برای مثال، ابزار پشتیبان گیری، قابلیت برنامه ریزی برای اجرای خودکار دارد و می توانید به طور خودکار آن را تنظیم کنید تا فعال شده و اطلاعات سیستم را به طور مستقیم روی سی دی پشتیبان، رایت کند و یا آنها را روی مکان های شبکه ای که از قبل برای آن تعیین نموده اید، ذخیره نماید.

نوار کناره ویندوز (Windows Sidebar)
 

نوار کناره ویندوز یا همان Sidebar به منظورنمایش Gadgetها طراحی شده است. Gadgetها اپلت هایی هستند که به زبان XML نوشته می شوند و با استفاده از آنها می توانید کارهای مفید و جالبی انجام دهید. نوار کناره، از ویژگی شفافیت ویستا استفاده می کند و بنابراین هنگامی که در حال استفاده از آن هستید، اگر به آن نگاه کنید، اصلاً متوجه نخواهید شد که این نوار جزیی از دسکتاپ است. حتی زمانی که این نوار را طوری تنظیم می کنید که در بالای همه پنجره ها قرار گیرد، باز هم دیدن آن آزاردهنده نخواهد بود.
ضمن اینکه پنجره هایی که در زیر نوار کناره قرار می گیرند، به ندرت زیر آن گم یا ناپیدا می شوند و شما به علت شفافیت نوار کناره، می توانید همچنان آنها را مشاهده کنید. هر چند کمبود Gadgetهای کاربردی، یکی از مشکلاتی است که استفاده بهینه از نوار کناره را با مشکل مواجه کرده است.
البته در وب سایت مایکروسافت، انواع Gadgetها دسته بندی شده و شما بر حسب نیازتان می توانید به آن مراجعه کرده و Gadgetهای مورد نظر خود را بار گذاری نمایید. متاسفانه اکثر Gadgetهای کنونی تکراری هستند و تنها یک کار را انجام می دهند و تنها نقطه اختلاف آنها در طراحی پوسته گرافیکی و نام سازنده آنها می باشد! ناگفته نماند، نوار کناره ویندوز بدون وجود Gadgetهای مفید و کارآمد، کارآیی چندانی نخواهد داشت؛ البته منکر این نیستیم که هم اکنون چندین نمونه Gadget خوب و کارآمد وجود دارند، ولی تعداد آنها انگشت شماراست. یک نمونه از این Gadgetها، نمونه The Magic Folder است که وظیفه آن، هدایت آیتم های کشیده شده به آن، به مسیرهای از پیش تعیین شده است؛ به این صورت که شما از قبل تعیین می کنید که چه نوع فایلی (مثلاً تصاویر، اسناد متنی، فیلم ها، صفحات وب و...) هنگام کشیدن و رها کردن (Drag & Drop) به این Gadget، به کدام پوشه و در چه درایوی قرار گیرد. احتمالاً این Gadget برای آن دسته از کاربرانی که صفحه دسکتاپ آنها مانند بازار شام! پر از فایل های گوناگون است که حوصله و وقت منظم کردن آن را ندارند، بسیار مفید خواهد بود.

مرورگر کاملاً به روز رسانی شده Internet Explorer 7
 

بعد از آنکه مایکروسافت سال های سال، در رابطه با یک مرورگر بدردبخور، دل کاربران خود را خون کرد! بالاخره نسخه ای جدید از مرورگر معروفش یعنی IE را روانه بازار کرد تا از قافله عقب نماند (هر چند که این اتفاق شاید کمی دیر رخ داده است). IE 7 چیز زیادی برای گفتن ندارد و مایکروسافت تنها برای حفظ آبرو و وجهه خود، مرورگر زوار در رفته خود را به روز رسانی کرده است. به عقیده نگارنده اگر فایرفاکس اینقدر زود در دل کاربران جا باز نمی کرد و Opera هم خودی نشان نمی داد، مایکروسافت همچنان IE را بدون هیچگونه به روز رسانی و یا اضافه نمودن ویژگی جدیدی، بحال خود رها می کرد.
در این میان هر چند امنیت بهبود یافته در IE 7 و قابلیت ضدجاسوسی و ضدسرقت اطلاعات شخصی (Anti Phishing) جای بسی تعریف و تمجید دارند، اما IE هم همانند UAC شما را با اعلام موافقت های بی شمار اجرای برنامه های اینترنتی می آزارد و حتی نمی تواند پاسخ شما را برای وب سایتی خاص و یا برنامه ای خاص به خاطر بسپارد. البته بسیاری از کارشناسان این موضوع را دلیل خوبی برای بالاتر بردن امنیت مرور در وب برای کاربران می دانند، ولی مطمئناً با این کار، لذت گشت و گذار در وب را نیز از دست خواهید داد. البته جای شکرش باقی است که IE جدید، قابلیت استفاده از کاربرگ ها (Tab Browsing) را که این روزها دیگر چیز جدیدی نیست، ارائه داد، و گرنه کاربران این مرورگر محبوب! حرف زیادی برای گفتن نداشتند.
البته بهترین خبر (که مطمئن باشید در مورد ویژگی ها و قابلیت های جدید IE نیست)، مربوط به آینده این مرورگر است. بیل گیتس و گری اسچر (مدیر ارشد پروژه IE 7)، اظهار کرده اند که مایکروسافت از این پس هر 18ماه یکبار، این مرورگر را به طور ریشه ای و از نو بازسازی و طراحی می کند.
احتمالاً نسخه بعدی این مرورگر در اواخر سال 2008 وارد بازار می شود، البته اگر این بار رئیس و روسای مایکروسافت، سر قولشان بمانند. با تمام این اوصاف، نگارنده هنوز هم فایرفاکس را ترجیح می دهم و انتشار IE 7 و قابلیت های جدید آن ،نظرم را عوض نکرده است. اما برای اطمینان خاطر طرفداران IE 7 باید گفت هیچ نقطه ضعفی جدی و مضحکی در این مرورگر وجود ندارد (البته فعلاً) و کارآیی آن بهتر از IE 6 است.

بخش هفتم: جمع بندی و نتیجه گیری
 

با مروری بر آنچه گذشت، واضح است که مایکروسافت در ویستا واقعاً فشار زیادی بر تیم طراحی ویستا وارد کرده و از این جهت حقیقتاً طرف کاربران را گرفته و با ارائه مزیت های فوق العاده ای که در این نسخه از ویندوز گنجانده است، کاربران را هر چه بیشتر به نصب آن ترغیب می کند. ضمن اینکه هم اکنون اولین سرویس پک ویستا به طور رسمی از سوی مایکروسافت منتشر شده است و مشکلاتی که در اولین انتشار ویستا در آن موجود بود، تا حد زیادی با این سرویس پک به طور کامل رفع می شوند.
گذشته از این موارد، باید پذیرفت که XP همچنان یک سیستم عامل محبوب و فراگیر است، اما به هر صورت ویستا آمده تا جای آن را بگیرد. از جهات بسیاری نیز این حق را دارد که جایگزین XP شود. در واقع در مقایسه می توان گفت،XP با سخت افزارهای ضعیف تر به راحتی کار می کند و ویستا به سخت افزارهای جدید و قوی نیاز دارد، هر چند که امروزه اغلب کامپیوترهایی که اسمبل می شوند، به راحتی قابلیت نصب ویستا را دارند. این در حالیست که ویستا دارای ویژگی هایی است که چشم پوشی از آن به صلاح هیچ کاربری نیست، بنابراین در قالب یک توصیه کلی، به عرض می رسد، اگر همچنان به ویندوز XP خود دلبسته اید و به محیط آن عادت کرده و نیاز خاصی به ارتقاء آن حس نمی کنید، حداقل برای عقب نماندن از قافله و همچنین برای بهره گیری مضاعف از کامپیوتر خود، چه بهتر که در کنار XP، در پارتیشن مجاورآن، یک نسخه از ویستا را نیز نصب نمایید تا هم از امکانات هر دو سیستم عامل در کنار یکدیگر بهره ببرید و همینکه به تدریج و گام به گام، با خو گرفتن به ویستا و ویژگی های آن، با گذشت مدت زمانی، ویستا را به عنوان سیستم عامل اصلی خود انتخاب کنید.
منبع: ماهنامه دانش و کامپیوتر، شماره ی 75