تحقيقات نشان مي دهد که داشتن برخورد مناسب در مشاجرات، روابط را ارتقاء مي بخشد و صميمت، اعتماد و حمايت بين طرفين را نيز بيشتر مي کند. عکس اين مسأله نيز صادق است؛ ارتباط بد، صميمت را از بين برده، عدم اعتماد و اطمينان ايجاد مي کند و حتي موجب تحقير و اهانت بين دو طرف مي شود. در زير به چند نمونه از رفتارها و الگوهاي ارتباطي ضعيف، منفي و حتي مخرب اشاره مي کنيم که هر دعوا و مرافعه يي را بدتر مي کند.
1)اجتناب از دعوا بطور کامل
به جاي صحبت کردن در مورد مشکلات در يک جو آرام و توأم با احترام، برخي افراد سعي مي کنند هيچ چيز در مورد مشکلات و دليل ناراحتي خود به طرف مقابل نگويند و بعد آن را يکباره به صورت عصبانيتي وحشتناک بروز مي دهند. اين به نظر راهي کم استرس تر است که بخواهيد بطور کل از بحث و مشاجره دوري کنيد، اما معمولاً استرس بيشتري براي هر دو طرف ايجاد مي کند، چون با آن، انفجار عصبانيت، تنش، خشم و مشاجره ي بيشتري بين دو نفر ايجاد خواهد شد. پس بهتر اين است که به راحتي و با آرامش خاطر در مورد مشکلات خود با هم بحث کنيد.
2) حالت دفاعي گرفتن
بعضي ها به جاي اينکه گله و شکايت هاي طرف مقابل را با ديدي منتقدانه و با ميل شخصي مورد توجه قرار دهند و نقطه نظرات او را درک کنند، سعي مي کنند هر گونه اشتباه و خطاي خود را انکار کنند و به هيچ طريق زير بار نمي روند که ممکن است خودشان موجب بروز مشکل شده باشند. شايد به نظر برسد که انکار مسؤوليت استرس را در کوتاه زمان کمتر مي کند، اما در طولاني مدت موجب بروز مشکلات بسياري خواهد شد.
3) تعميم افراطي
بعضي ها وقتي اتفاقي مي افتد که چندان به مذاق شان خوش نيست با عموميت دادن، مشکل شان را مطرح مي کنند. هيچ وقت جملات خود را با «تو هيچ وقت کارهايي را که من دوست دارم انجام نمي دهي» شروع نکنيد. هنگامي که مي خواهيد جملاتي مثل «تو هميشه دير به خانه مي آيي» را بيان کنيد، کمي مکث کنيد، فکر کنيد و ببينيد آيا اين جمله ها واقعاً صحت دارد. همچنين هيچ وقت با پيش کشيدن مشکلات قديمي سعي نکنيد که مشاجره را بدتر کنيد.
4) حق داشتن
اگر بخواهيد فکر کنيد که براي هر کاري روش «درست» و روش «غلط» وجود دارد و روش شما هميشه «درست» است، رابطه تان خراب خواهد شد. هرگز نخواهيد که طرف تان هم مثل شما به قضايا نگاه کند و اگر ديدگاه او متفاوت بود، جنگ و جدال راه نيندازيد. هميشه به دنبال مصالحه باشيد و يادتان باشد که هيچ وقت يک روش «درست» يا «غلط» محض وجود ندارد و ممکن است هر دو نقطه نظر کاملاً صحيح باشند.
5) روانکاوي
بعضي ها به جاي اينکه در مورد افکار و احساسات طرف مقابل شان سوال کنند، فکر مي کنند که مي دانند که طرف شان به چه چيز فکر مي کند يا در مورد يک مسأله ي خاص چه احساسي دارد و معمولاً هم اين تفسيرها منفي است. مثلاً وقتي طرف شان دير سر قرار مي آيد، پيش خودشان فکر مي کنند که براي او اهميت ندارند. اين کار دشمني و سوء تفاهم بين دو طرف ايجاد مي کند.
6) گوش ندادن
بعضي افراد به جاي اينکه خوب به حرف هاي طرف مقابل شان گوش کنند و حرف هاي او را درک کنند، موقعي که طرف شان مشغول صحبت کردن است، حرف او را قطع مي کنند، چشمان شان را اين طرف و آن طرف مي گردانند يا به آنچه خودشان مي خواهند در جواب بگويند فکر مي کنند. اين کار باعث مي شود نتوانيد به خوبي از نقطه نظرات طرف مقابل تان مطلع شويد. هيچ وقت اهميت گوش دادن به حرف هاي همديگر را دست کم نگيريد.
7) تقصير را گردن ديگري انداختن
بعضي افراد با انتقاد از طرف مقابل و مقصر دانستن او براي موقعيت حاضر با مشکل برخورد مي کنند، هيچ وقت ضعف هاي خود را قبول نمي کنند و به هر قيمتي که شده در برابر آن ايستادگي مي کنند، چون فکر مي کنند با قبول ضعف هاي شان از اعتبارشان کم مي شود، به جاي اين رفتارها بايد سعي کنيد هر دعوا و مشاجره را فرصتي بدانيد براي بررسي منتقدانه ي وضعيت، ارزيابي نيازهاي هر دو طرف و رسيدن به يک راه حل که به هر دو کمک کند.
8) سعي در برنده شدن در دعوا
هدف از بحث بين دو نفر بايد درک متقابل و رسيدن به توافق نظر يا راه حلي باشد که نيازهاي هر دو طرف در آن ملاحظه شود. اگر سعي د اريد نشان دهيد که طرف مقابل تان چه اشتباهاتي انجام داده است، احساسات او را دست کم بگيريد و محکم روي نظر خودتان بايستيد، بدانيد که مسير اشتباهي را انتخاب کرده ايد.
9) حمله هاي شخصيتي
گاهي اوقات برخي افراد هر عمل منفي از طرف مقابل را جدي گرفته و آن را نقص شخصيتي او قلمداد مي کنند. مثلاً وقتي شوهري جوراب خود را اين طرف و آن طرف خانه مي اندازد، زن آن را يک اشکال شخصيتي در او قلمداد کرده، و برچسب تنبل بودن يا بي ملاحظه بودن را به او مي چسباند. اين روش در هر دو طرف، درک و احساس نادرست ايجاد مي کند. يادتان باشد که در هر شرايطي براي شخصيت طرف مقابل تان احترام قايل باشيد، حتي اگر رفتاري از او را دوست نداشته باشيد.
10) توپ را به زمين مقابل شوت کردن
وقتي يک طرف مي خواهد در مورد مشکلي در رابطه صحبت کند، طرف مقابل حالت دفاعي به خود مي گيرد و از صحبت کردن يا حرف زدن با او طفره مي رود. اين نوعي بي احترامي به فرد مقابل است و در برخي موقعيت هاي خاص، حتي اهانت آميز است و موجب شدت گرفتن مشکل هم مي شود. اين کار نه تنها هيچ مشکلي را حل نمي کند، بلکه موجب جريحه دار کردن احساسات طرف مقابل و خراب شدن رابطه هم مي شود. پس بهتر است که با احترام و علاقه به حرف هاي طرف مقابل خود گوش کنيد.
منبع: 7 روز زندگي- ش 87
