پدر، کمک کن تا بزرگ شوم
تهيه و تنظيم: عليرضا خان مرادي
با تولد کودک، شما يکي خانواده ي سه نفره مي شويد و همه چيز با گذشته متفاوت خواهد شد.
اغلب در روزهاي پس از تولد کودک، آن که از همه سردرگم تر مي شود، پدر جديد است که در روزهاي نخست پس از تولد کودک، همچون کلاف درهم پيچيده يي از احساسات متضاد خواهد بود. احساس غرور و شادي از پدر بودن، نگراني در مورد همسر و مراقبت از کودک، همه و همه کار را براي او دشوارتر خواهد کرد. بخش عمده ي نيازهاي عاطفي کودک به طور غريزي از جانب مادر تأمين خواهد شد، ولي با بزرگ تر شدن کودک و رسيدن اون به مرحله ي تربيتي نقش پدر بسيار پر رنگ تر مي شود. البته بر خلاف تصور رايج، وظيفه ي پدر پيش از تولد کودک آغاز مي شود. توصيه هاي زيربه پدران کمک مي کند تا قبل و بعد از تولد کودک، پيوند بيشتري با همسر و فرزند خود داشته باشند. قبل از تولد:
*دستان خود را بر روي شکم همسرتان بگذاريد و صميمانه باجنين صحبت کنيد. اين کار باعث ايجاد دلبستگي و دلگرمي زياد مي شود.
*در انتخاب محل تولد و نام کودک با همسرتان مشورت کنيد.
بعد از تولد:
*چند ساعتي کودک را به بيرون از خانه ببريد تا همسرتان فرصتي پيدا کند که به کارهاي شخصي خود برسد.
*به همسرتان کمک کنيد تا دچار عوارض افسردگي پس از زايمان نشود.
*از کمک ديگران براي رسيدگي به امور خانه بهره بگيريد.
نقش پدر در تأمين بهداشت رواني کودک
*از محل کارتان مرتب تلفن بزنيد و با او صحبت کنيد.
*زماني که همسرتان نيست، با او بازي کنيد. بازي هايي را انتخاب کنيد که با آن چه در حضور مادرش با او انجام مي دهيد، تفاوت داشته باشد. اين کار باعث مي شود که کودک خصوصاً در سال هاي اول زندگي که نسبت به غيبت مادرش بسيار حساس است راحت تر بتواند مراقبت شما را بپذيرد.
*گاهي پدران تنها زماني مراقبت از کودک شان را به عهده مي گيرند که ديگر براي مادر تواني باقي نمانده يا کودک در حال گريه و کج خلقي است. بهتر است هميشه و در زمان سر حالي کودک نيز از او مراقبت کنيد.
*هنگامي که پدران مراقبت کودک هستند به دليل عدم آشنايي با رفتارهاي ناگهاني کودک، احتمال پيش آمدن حوادث بيشتر است. بنابراين بيشتر مراقب کودک تان باشيد.
*با کودک تان چشم در چشم حرف زده و برايش آواز بخوانيد.
*بردن کودک تان به حمام، براي برقراري ارتباطي گرم و صميمانه مؤثر است.
*کودک را نوازش کرده و بدنش را ماساژ دهيد.
*در سنينه شش تا نه ماهگي، کودکان شروع به سينه خيز يا بالا رفتن مي کنند. روي زمين دراز بکشيد و کودک تان را نزديک خود قرار دهيد، يک اسباب بازي جالب آن طرف خود بگذاريد و کودک را تشويق کنيد که با بالا رفتن از شما به اسباب بازي برسد.
*وقتي کودک در نه تا دوازده ماهگي شروع به راه رفتن مي کند، تمايل دارد تا از حمايت پدر در راه رفتن برخوردار شود. با استفاده از هر دو دست در حالي که دستان کودک را در جلوي خود گرفته ايد، اين کار را شروع کنيد.
*اجازه دهيد که کودک تان طريقه ي درست گفت و گو را از شما تقليد کند. تلفظ کودک را با تکرار کلمات تصحيح کنيد.
*براي کودک تان کتاب بخوانيد.
*به کودکان ارزش هاي صحيح را بياموزيد.
*مراقب روابط اجتماعي کودک خود باشيد و تا حد امکان او را به ايجاد رابطه با کودکاني سوق دهيد که رفتار آن ها با ارزش هاي خانوادگي شما سازگاري داشته باشد.
*سعي کنيد علايق و توانايي هاي کودک خود را بشناسيد.
*تربيت مبتني بر عشق داشته باشيد و کودک را متوجه کنيد که او را تربيت مي کنيد، چون عاشقش هستيد.
*در سنين هفت تا دوازده سالگي وابستگي کودک به همسن و سالان خود بيشتر مي شود و لازم است که پدران کاملاً مراقب آن چه کودک از ديگران مي آموزد، باشند. هر چه کودک شما بيشتر با بچه هاي ديگر در تماس باشد، شما بايد تماس خود رابا او بيشتر کنيد.
*شرايطي را به وجود آوريد که کودک شما مجال بروز نقاط قوت خود را پيدا کند.
*کودک تان را تشويق کنيد که دوستانش را به خانه دعوت کند.
*مربي ورزش کودک تان شويد تا توانايي ها و ضعف هاي او را بشناسيد.
*تأييد و اهميت پدران براي کودک را دست کم نگيريد، هميشه در دسترس کودک باشيد.
*فراموش نکنيد قسمتي از وظيفه ي شما به عنوان پدر يا مادر اين است به کودک، تجربيات روحاني را در دنياي مادي روزمره نشان دهيد و به اين ترتيب موجب تحول و شکوفايي کودک خود در جريان اين فرآيند شويد.
*به ياد داشته باشيد کودک استثنايي شما يک بزرگسال کوچولو نيست و از او توقعات و انتظاراتي در حد خودش و توانايي هايش داشته باشيد.
*مرکز توجه بيشتر کودکان تا هفت سالگي، بدن آن هاست. کودکان در اين سن به سرعت در حال رشد هستند و نياز به جنبش و ورزش دارند. به ياد داشته باشيد که کودک شما عمدتاً از طريق نمونه و تقليد مي آموزد.
*نظم و تکرار حاصل از کارهاي روزمره، عناصر اساسي در دنياي سالم کودک خردسال هستند و سبب ايجاد حس امنيت و اعتماد مي شوند. فرزند شما اطلاعات را بدون هر گونه تغييري مي گيرد و به همين دليل بايد به چگونگي محيط زندگي او وقايعي که براي او رخ مي دهد دقت کنيد.
*لازم است تعادلي بين تحريک حواس کودک و محافظت از آن ها برقرار کنيد. نأثير يک محرک مصنوعي مثل تلويزيون و فيلم ها بر ذهن کودک کاملاً به تأثير صدا، توجه و مراقبت شما فرق دارد. شکوفا کردن جوشش طبيعي تخيل و خلاقيت، يکي از بزرگ ترين هديه هايي است که مي توانيد به کودک تان بدهيد.
سخن آخر اين که پدر يا مادر خوبي براي کودک بودن کار بسيار دشواري است، زيرا معمولاً والدين گرفتار وظايف روزمره مربوط به بزرگ کردن کودک شان و فراهم آوردن شرايط مساعد زندگي براي او مي شوند و بنابراين نمي توانند نماي بزرگ تري را که در پيش روي آن هاست و همان جنبه ها و ابعاد مختلف تربيتي و رفتاري در ارتباط با اوست، را ببينند.
البته کسي از شما انتظار ندارد با کودک خود در حد يک کارشناس برخورد کنيد. تنها انتظاري که از شما مي رود اين است که شيوه جديدي بيابيد تا قادر به در نظر گرفتن تمامي جنبه هاي رشد کودک، اعم از جسماني، احساسي، عقلي يا روحاني باشيد. بنابراين به کودک خود کمک کنيد تا با چالش هاي دنياي متغير رو به رو شود و بهترين ثمره را از زندگي خود برگيرد.
منبع: 7 روز زندگي، شماره 106.