وصیت شیخ حسنعلی نخودکی به فرزندش
در مورد این عالم بزرگوار، حكایات فراوان و توصیهها و نامههاى زیادى به ما رسیده كه شمع راه مشتاقان طى طریق هدایت است؛ اما در این جا به وصیتنامه این مرد بزرگ مىپردازیم تا ببینیم كه این عارف و عالم بزرگ، پس از 80 و چند سال عمر بابركت، به فرزند بزرگوارش، چه توصیههایى كرده است.
«و لقد وصّیناالذین اوتواالكتاب من قبلكم و ایّاكم ان اتقواالله...؛ هر آینه سفارش كردیم به پیامبران پیش از شما و به شما نیز كه از خدا بپرهیزید و تقوا پیشه سازید.»
نیست جز تقوا در این ره توشهاى
نان و حلوا را بنه در گوشهاى
با تقوا به همه چیز میتوان رسید. اگر در این راه - طى طریق - به سوى خداوند، تقوا نباشد، ریاضت و مجاهدت را هرگز اثرى نیست؛ جز زیان، اثرى ندارد و نتیجهاى جز دورى از درگاه خدا نخواهد داشت. اگر آدمى یك چهله(چهل روز) به ریاضت بپردازد، اما یك نماز صبح از او قضا شود، نتیجه آن اربعین بر باد رفته است. در تمام عمرم، تنها یك روز نماز صبحم قضا شد. پسر بچهاى داشتم؛ شب آن روز از دست رفت. سحرگاه به من گفتند كه این رنج فقدان را به علت فوت نماز صبح، مستحق شدهاى؛ اینك اگر شبى، تهجد و شب زندهدارىام ترك گردد، صبح آن، انتظار بلایى را مىكشم.
1. آن كه نمازهاى یومیه و واجب خویش را در اول وقت به جاى آورى.
2. در انجام حوایج مردم، هر قدر مىتوانى، تلاش كن و هرگز فكر نكن كه فلان كار بزرگ از من ساخته نیست؛ زیرا اگر بنده خدا در راه حق قدمى بردارد، خداوند نیز او را یارى مىكند.
فرزند آیةالله نخودكى گفت: پدر جان! بعضى اوقات، رفع حاجت دیگران، موجب رسوایى آدم مىگردد. آیةالله نخودكى گفت: چه بهتر كه آبروى انسان، در راه خدا بر زمین ریخته شود.
3. سادات را بسیار گرامى و محترم شمار و هر چه دارى، در راه ایشان صرف و خرج كن و از فقر و درویشى در این كار، پروا ننما؛ اگر تهیدست گشتى، دیگر تو را وظیفهاى نیست.
4. از تهجد و نماز شب، غفلت ننما و تقوا و پرهیز را پیشه خود بنما.
5. به آن مقدار تحصیل كن تا از قید تقلید رها شوى
منبع: نشان از بىنشانها، مقدادى اصفهانى، ج 1.
«و لقد وصّیناالذین اوتواالكتاب من قبلكم و ایّاكم ان اتقواالله...؛ هر آینه سفارش كردیم به پیامبران پیش از شما و به شما نیز كه از خدا بپرهیزید و تقوا پیشه سازید.»
نیست جز تقوا در این ره توشهاى
نان و حلوا را بنه در گوشهاى
با تقوا به همه چیز میتوان رسید. اگر در این راه - طى طریق - به سوى خداوند، تقوا نباشد، ریاضت و مجاهدت را هرگز اثرى نیست؛ جز زیان، اثرى ندارد و نتیجهاى جز دورى از درگاه خدا نخواهد داشت. اگر آدمى یك چهله(چهل روز) به ریاضت بپردازد، اما یك نماز صبح از او قضا شود، نتیجه آن اربعین بر باد رفته است. در تمام عمرم، تنها یك روز نماز صبحم قضا شد. پسر بچهاى داشتم؛ شب آن روز از دست رفت. سحرگاه به من گفتند كه این رنج فقدان را به علت فوت نماز صبح، مستحق شدهاى؛ اینك اگر شبى، تهجد و شب زندهدارىام ترك گردد، صبح آن، انتظار بلایى را مىكشم.
انجام امور مكروه، موجب پایین آمدن مقام بنده خدا مىشود و به عكس، انجام مستحبات، مرتبه او را ترقى مىبخشد. بدان كه اگر در راه سیر و سلوك، به جایى رسیدهام، به بركت بیدارى شب و مراقبت در امور مستحب و ترك مكروهات بوده است؛ ولى اصل و روح همه اعمال، خدمت به سادات و فرزندان ارجمند رسول خدا صلى الله علیه و آله بوده است.
اكنون پسرم! تو را به این چیزها وصیت و سفارش مىكنم: 1. آن كه نمازهاى یومیه و واجب خویش را در اول وقت به جاى آورى.
2. در انجام حوایج مردم، هر قدر مىتوانى، تلاش كن و هرگز فكر نكن كه فلان كار بزرگ از من ساخته نیست؛ زیرا اگر بنده خدا در راه حق قدمى بردارد، خداوند نیز او را یارى مىكند.
فرزند آیةالله نخودكى گفت: پدر جان! بعضى اوقات، رفع حاجت دیگران، موجب رسوایى آدم مىگردد. آیةالله نخودكى گفت: چه بهتر كه آبروى انسان، در راه خدا بر زمین ریخته شود.
3. سادات را بسیار گرامى و محترم شمار و هر چه دارى، در راه ایشان صرف و خرج كن و از فقر و درویشى در این كار، پروا ننما؛ اگر تهیدست گشتى، دیگر تو را وظیفهاى نیست.
4. از تهجد و نماز شب، غفلت ننما و تقوا و پرهیز را پیشه خود بنما.
5. به آن مقدار تحصیل كن تا از قید تقلید رها شوى
منبع: نشان از بىنشانها، مقدادى اصفهانى، ج 1.
/ج