پیشگیری و درمان نابه هنجاری های جنسی(5)

نویسنده: علی نقی فقیهی

هـ.توجه به پیامدهای نابه هنجاری های جنسی

از شیوه های پیشگیری در زمینه نابه هنجاری های جنسی، توجه به پیامدهایی است که برای فرد، به بار می آورد. امام علی (ع) با توجه به این که هیچ میل و رفتار انحرافی ای نیست مگر آن که موجب آفات و آسیب هایی برای شخص و اجتماع می شود، می فرماید:
من تسرع إلی الشهوات تسرع إلیه الآفات.(1)
کسی که به امیال و رفتارهای شهوانی می شتابد، آفات و آسیب ها به سوی او شتاب می گیرند.
در احادیث، آسیب ها و پیامدهای زیادی برای شهوت و رفتارهای نابه هنجار جنسی، مطرح شده است تا افراد، با توجه به آنها، به امیال و رفتارهای شهوی روی نیاورند. توجه به این آفات و نتایج منفی نابه هنجاری ها، فطرت انسان را-که از
بدبختی و آسیب ها گریزان است-بیدار می سازد و باعث می شود که دست از آن نابه هنجاری بشوید و یا لااقل، آنها را کاهش دهد.
آسیب های نابه هنجاری جنسی، زیاد است. در این جا با توجه به احادیث به بخشی از آنها اشاره می کنیم.

1.آسیب های شخصیتی

کسی که از هواهای نفسانی اش تبعیت می کند و به رفتارهای نابه هنجار جنسی، روی می آورد، شخصیت انسانی و معنوی خود را از دست می دهد و احساس پستی و رذالت، جایگزین آن می شود، خود را به امیال حیوانی، وابسته می داند و هویت مطلوبی برای خویش نمی یابد. چنین شخصی، تعارض درونی، او را فرا می گیرد وحدت و انسجام شخصیت در خود نمی یابد، عزت و ارزشمندی خود را نمی پذیرد، خود را در منجلاب گناه و معصیت پروردگار، غوطه ور می بیند، آینده درخشانی برای خود تصویر نمی کند و به آینده و رشد و پیشرفت خود، امیدی ندارد.
امام علی (ع) با توجه به ارتباط عاملی پیروی از هواهای نفسانی، با پستی و بی شخصیتی فرد، می فرماید:
من اتبع هواه أردی نفسه.(2)
کسی که از هواهای نابه هنجار پیروی می کند، خودش را به پستی و بی شخصیتی کشانده است.
نیز می فرماید:
أزری بنفسه من ملکته الشهوة، و استعبدته المطامع.(3)
کسی که شهوت بر او تسلط یافته، خودش را به پستی انداخته و حرص و ولع شهوانی، او را به بند کشیده است.
همچنین می فرماید:
من ملکتة نفسه ذل قدره.(4)
کسی که هوای نفسش او را تسخیر کرده، قدر و منزلت خویش را به ذلت تبدیل کرده است.
ایشان با اشاره به مروت (به عنوان یکی از جنبه های شخصیت آدمی و آسیب پذیری آن، در روند شهوت رانی، می فرماید:
زیادة الشهوة تزری بالمروءة.(5)
زیاده روی در رفتار شهوی و جنسی، مروت را در فرد از بین می برد.

2.آسیب های شناختی و نگرشی

پرداختن به نابه هنجاری های جنسی و شهوت های انحرافی، پیامدهای زیادی دارد: ذهن آدمی را مشغول می سازد، پراکندگی ذهنی ایجاد می کند، توانایی ادراک حقایق را کاهش می دهد، انگیزه پرداختن به مسائل علمی را از بین می برد و از شناخت واقعیات هستی، فلسفه زندگی، قدر و منزلت آدمی، جنبه های گوناگون شخصیت انسانی، ارزش های اخلاقی و معنوی، جلوگیری می کند. از این رو نسبت به مواردی چون: نظام آفرینش و اهداف آن، خدا، انسان، زندگی و مسائل ارزشی، نگرشی ناصواب پیدا می کند و از حقیقت فاصله می گیرد. امام کاظم (ع) با توجه به تأثیرت منفی شهوات در کاستن کارایی عقل، می فرماید:
من سلط ثلاثاً علی ثلاث فکانما أعان علی هدم عقله: من أظلم نور تفکره بطول أمله، و محا طرائف حکمته بفضول کلامه، و أطفا نور عبرته بشهوات نفسه، فکانما أعان هواه علی هدم عقله، و من هدم عقله أفسد علیه دینه و دنیاه.(6)
کسی که سه چیز را بر سه چیز، مسلط کند، به از بین بردن عقلش کمک کرده است: کسی که با آرزوهای طول و دراز نور اندیشه اش را به تاریکی می کشاند؛ کسی با
حرف های زیادی و نسنجیده، نکات دقیق حکمتش را محو می نماید؛ و کسی که با شهوات و هواهای نفسانی، چراغ عبرت پذیر خود را خاموش می سازد. چنین فردی، به ویرانی عقل و درایت خویش کمک کرده است و بدین وسیله، دین و دنیای خود را تباه می کند.
امام علی (ع) با توجه به این که عقل، از طریق ضد خود (یعنی شهوت) در بند می شود و دیگر نمی تواند نگرش صحیح به امور زندگی داشته باشد، می فرماید:
الهوی ضد العقل.(7)
هوای نفسانی، ضد عقل فعالیت می کند.
به تعبیر دیگر:
آفة العقل الهوی.(8)
هوای نفسانی؛ آسیب رسان به عقل است.
نیز فرمود:
حرام علی کل عقل مغلول بالشهوة أن ینتفع بالحکمة.(9)
بر هر عقل در بند شهوت، ممنوع است که از حکمت و کشف حقیقت، سودمند گردد.
در این حدیث، شهوت، به عنوان عامل مهمی که به کارایی و نقش ادراکی عقل (چه در بعد نظری و چه در بعد عملی و تشخیص خوبی ها و بدی ها) آسیب می رساند و مانع رشد علمی فرد می گردد، اشاره شده است. این بیان، در حدیث دیگری نیز تأیید می شود، آن جا که فرمود:
ما أصعب علی من استعبدته الشهوات أن یکون فاضلاً.(10)
چه بسیار دشوار است کسی که شهوت ها، او را به بند کشیده اند، بتواند به فضل علمی نایل آید!

3.آسیب های معنوی

انحرافات جنسی، از مصادیق بارز گناه اند. این نوع انحرافات، نه تنها مانع رشد معنوی انسان اند، بلکه به ایمان و پایه های باور و نگرش دینی آدمی و روابط او با خدا، آسیب جدی وارد می سازند. امام علی (ع) می فرماید:
من وافق هواه خالف رشده.(11)
کسی که با تمایلات انحرافی موافقت کند، یا رشد (همه جانبه) خویش مخالفت کرده است.
رسول اکرم (ص) با اشاره به مانع بودن شهوت برای رشد معنوی می فرماید:
حرام علی کل قلب عزی بالشهوات أن یجول فی ملکوت السماوات.(12)
کسی که دلش با شهوت های انحرافی آرامش می یابد، از این که بتواند به رشد معنوی و ملکوت آسمان ها راه یابد، ممنوع است.
امام علی (ع )به تأثیر شهوت رانی بر عدم برقراری رابطه عاطفی با خدا پرداخته، می فرماید:
لیس فی المعاصی أشد من أتباع الشهوة فلا تطیعوها فیشغلکم عن الله.(13)
در بین گناهان، هیچ گناهی به مانند پیروی از شهوت، شدیدترین تأثیرات منفی بر انسان را ندارد. بنابراین، از تمایلات جنسی تبعیت نکنید که شما را از ارتباط با خداوند، باز می دارد.
پیامبر (ص) با توجه به این که گرایش به نابه هنجاری های جنسی، نمی توان به سوی مقام معنوی تقوا و ورع، گام برداشت، می فرماید:
حرام علی کل قلب متوله بالشهوات أن یسکنه الورع.(14)
هر دلی که شهوت ها متولی آن اند، ورع و تقوا به آن راه ندارد.
امام علی (ع) با اشاره به این که شهوت رانی، تقوا را از بین می برد، می فرماید:
لا یفسد التقوی إلا غلبة الشهوة.(15)
هیچ چیزی به مانند حاکمیت شهوت بر روح آدمی، تقوای فرد را تباه نمی سازد.
مداومت بر رفتارهای نابه هنجار جنسی، علاوه بر مانع تراشی بر رشد معنوی و ارتباط با خدا و عامل از بین بردن تقوا، به تدریج، دین داری و ایمان انسان را به خطر می اندازد و چه بسا ممکن است که فرد را به کفر بکشاند. رسول اکرم (ص) در این زمینه می فرماید:
من کان أکثر همه نیل الشهوات نزع من قلبه حلاوة الإیمان.(16)
کسی که بیشترین همتش، رسیدن به تمایلات شهوی است، به تدریج، شیرینی ایمان و دین داری، از دل او کنده می شود.
امام علی (ع) نیز به همین نکته اشاره می کند و می فرماید:
طاعة الشهوة تفسد الدین.(17)
پیروری مستمر از شهوت جنسی، پایه های دینداری را در فرد متزلزل می سازد.
نیز آن را از عوامل مهمی به کفر می انجامد، بر می شمرد و می فرماید:
أرکان الکفر أربعة: الرغبة، و الرهبة و الغضب و الشهوة.(18)
ارکان کفر، چهار چیز است: علاقه به محرمات، ترس از مددکاری در راه دین، خشمگینی به دیگران و شهوت رانی.

4.پیامدهای ناگوار

از جمله اموری که می تواند افراد را ار انحرافات جنسی، باز دارد و لااقل ارتکاب این انحرافات را کاهش دهد، آگاه سازی از پیامدهای ناگواری است که این رفتارها
در زندگی دنیوی و اخروی آنها به جای می گذارد و در بسیاری موارد، راه بازگشت را هم به روی انسان می بندد. در احادیث، به مجموعه ای از پیامدهای دردناک ناشی از نابه هنجاری جنسی، اشاره شده است.
در بعضی از احادیث، هلاکت و بدبختی به صورت کلی، هواهای نفسانی ذکر شده، آن جا که رسول اکرم (ص) می فرماید:
إنما هلاک الناس باتباع الهوی... .(19)
همانا هلاکت و بدبختی مردم، به پیروی از هواهای نفسانی است.
امام علی (ع) می فرماید:
غلبة الشهوة تبطل العصمة و تورد الهلک.(20)
حاکمیت شهوت بر زندگی آدمی، مصونیت را از بین می برد و هلاکت و بدبختی را موجب می شود.
علی بن اسباط، از امامان معصوم (ع) نقل می کند که فرموده اند:
فیما وعظ الله-عزوجل-به عیسی (ع): یا عیسی...و کف بصرک عما لا خیر فیه فکم من ناظر نظرةً قد زرعت فی قلبه شهوةً و وردت به موارد حیاض الهلکة.(21)
خداوند در ضمن موعظه ی حضرت عیسی (ع) فرمود: ای عیسی!...جلوی چشمت را در مقابل چیزهایی که خیری در آن نیست، بگیر. چه بسا بیننده ای که با یک بار نگاه آلود، شهوتی در دل او بکارد و او را به هلاکت بیندازد.
در برخی دیگر از احادیث، بیماری ها و ناراحتی های جسمی و روانی، به عنوان پیامد تمایلات شهوی، مطرح گردید ه اند. امام علی (ع) می فرماید:
من لم یداو شهوته بالترک لم یزل علیلاً.(22)
کسی که تمایلات نابه هنجار و شهوت رانی خود را با ترک آن درمان نکند، همیشه بیمار و دردمند خواهد بود.
و نیز فرمود:
لا خیر فی لذة توجب ندماً و شهوة تعقیب الماً.(23)
در لذتی که پشیمانی به بار می آورد و شهوتی که پیامدش درد و ناراحتی است، هیچ خیر و خوبی ای نیست.
در احادیث دیگری از جمله پیامدهای شهوت رانی: سختی، درد، بدبویی، عذاب، رسوایی و آبروریزی در آخرت، بیان شده است. رسول اکرم می فرماید:
ألا و إن النار سهل بشهوة.(24)
شهوت رانی، زمینه ورود به آتش جهنم را تسهیل می کند.
نیز در مورد کیفیت محشور شدن گروه هایی از مردم فرمود:
والذین أشد نتناً من الجیف فالذین یتمتعون بالشهوات و اللذات.(25)
کسانی که غرق در شهوات و لذات حرام اند، در روز قیامت، با بوی بدی، بدتر از بوی مردار، محشور می شوند.
امام علی (ع) می فرماید:
لا توازی لذة المعصیة فضوح الآخرة و ألیم العقوبات.(26)
هرگز لذت معصیت و شهوت حرام، با رسوایی و عقاب های دردناک آخرت، مساوی نیست.
در حدیثی، پیامبر اسلام (ص) در مورد آسیب ها و پیامدهای یکی از نابه هنجاری ها می فرماید:
فی الزنا ست خصال، ثلاث منها فی الدنیا، و ثلاث منها فی الآخرة فأما التی فی الدنیا فیذهب بالبهاء و یعجل الفناء و یقطع الرزق و أما التی فی الآخرة: فسوء الحساب و سخط الرحمان و الخلود فی النار.(27)
زنا، شش اثر دارد: سه اثر در دنیا و سه اثر در آخرت. آثاری که در دنیا دارد، این است که آبروی انسان می رود، مرگ، زود فرا می رسد و روزی را کاهش می دهد؛ اما سه اثر در آخرت این است که حسابرسی، سخت و دقیق انجام می پذیرد، خشم خداوند رحمان، فرد را شامل می گردد و همیشه در آتش خواهد بود.
بنابراین، توجه به پیامدهای ناگوار دنیوی و اخروی نابه هنجاری های جنسی و یادآوری آنها، در روان افراد تأثیر می گذارد و آنها را از این که بی پروا، به رفتارهای نابه هنجار جنسی روی آورند، باز می دارد.

پی‌نوشت‌ها:

1.غررالحکم و دررالکلم، ج5، ص327، ح8589.
2.همان، ص208، ح8006؛ عیون الحکم و المواعظ، ص431.
3.غررالحکم و دررالکلم، ج2، ص434، ح3176؛ عیون الحکم و المواعظ، ص116.
4.مستدرک الوسائل، ج11، ص 212؛ عیون الحکم و المواعظ، ص430.
5.غررالحکم و دررالکلم، ج4، ص117، ح5507.
6.الکافی، ج1، ص17؛ بحارالانوار، ج1، ص137.
7.غررالحکم و دررالکلم، ج1، ص258، ح1029.
8.بحارالانوار، ج3، ص101، ح3925.
9.همان، ص404، ح4902؛ محاسبه النفس، ص66.
10.شرح نهج البلاغة، ابن ابی الحدید، ج20، ص258.
11.غررالحکم و دررالکلم، ج5، ص196، ح7957؛ عیون الحکم و المواعظ، ص430.
12.تنبیه الخواطر، ج2، ص122؛ میزان الحکمة، ج14، ص6704، ح21474.
13.غررالحکم و دررالکلم، ج5، ص88، ح7520.
14.تنبیه الخواطر، ج2، ص122؛ میزان الحکمة، ج14، ص6704.
15.غررالحکم و دررالکلم، ج6، ص376، ح10606؛ مستدرک الوسائل، ج11، ص345؛ جامع أحادیث الشیعة، ج13، ص312.
16.تنبیه الخواطر، ج2، ص116؛ میزان الحکمة، ج1، ص382، ج1374.
17.مستدرک الوسائل، ج11، ص344؛ جامع أحادیث الشیعة، ج13، ص311.
18.تحف العقول، ص223؛ مستدرک الوسائل، ج11، ص369.
19.تنبیه الخواطر، ج1، ص183؛ جامع السعادات، ج2، ص284.
20.غررالحکم و دررالکلم، ج4، ص383،ح6412؛ عیون الحکم و المواعظف ص349.
21.الکافی، ج8، ص134؛ الجواهر السنیة، ص100.
22.غررالحکم و دررالکلم، ج5، ص417، ح8999؛ عیون الحکم و المواعظ، ص427.
23.غررالحکم و دررالکلم، ج6، ص432، ح10901؛ عیون الحکم و المواعظ، ص534.
24.کنز العمال، ج15، ص883، ح43502؛ الدر المنثور، ج1، ص67.
25.بحارالانوار، ج7، ص89؛ جامع أحادیث الشیعة، ج18، ص129؛ نور الثقلین، ج5، ص493.
26.غررالحکم و دررالکلم، ج6، ص423، ح10866؛ عیون الحکم و المواعظ، ص535.
27.کتاب من لا یحضره الفقیه، ج4،ص367؛ وسائل الشیعة، ج20، ص311.