نویسنده: آیت الله محمد خادمی شیرازی
در ابتدای ظهورت، سخن چه فرمایی؟
فدای آن لب شیرین دٌر فشانت منبیانات حضرت بقیةالله ارواحنا له الفداء در روزهای اول ظهور
اوّلین خطبه و اعلامیّه حضرت بقیةالله روحی له الفداء
قال الامام الباقر علیه السلام و القائم یومئذ بمکة قد اسند ظهره الی البیت الحرام مستجیراً به فینادی ایها الناس انا نستنفرالله، فمن اجابنا من الناس فانا اهل بیت نبیکم محمد و نحن اولی الناس بالله و بمحمد، صلی الله علیه و آله و سلم، فمن حاجنی فی آدم فانا اولی الناس بآدم و من حاجنی فی نوح فانا اولی الناس بنوح و من حاجنی فیاز امام باقر(ع) روایت شده که آن حضرت فرمودند: در روز اول ظهور، قائم ما در مکه در کنار بیت الله الحرام در حالتی که به کعبه تکیه داده است مردم جهان را مخاطب قرار داده، چنین می فرماید:
ای مردم! ما آل محمد -که درود خداوند بر او و خاندانش باد - در درجه اول از خداوند بزرگ و در مرتبه دوم از بندگان خداوند که جواب ما را می دهند یاری می طلبیم. (البته طلب یاری از مردم به جهت امتحان و اتمام حجّت بر آنها است.)
ای مردم! ما خاندان پیامبر شما هستیم و از هرکس به خداوند بزرگ و حبیبش رسول الله سزاوارتریم [و از نظر مقام، برتری داریم].
ابراهیم فانا اولی الناس بابراهیم و من حاجنی فی محمد، صلی الله علیه و آله و سلم، فانا اولی الناس بمحمد و من حاجنی فی النبیین فانا اولی الناس بالنبیین، ألیس الله یقول فی محکم کتابه «ان الله اصطفی آدم و نوحاً و آل ابراهیم و آل عمران علی العالمین ذریة بعضها من بعض والله سمیع علیم».(1)
فانا بقیة من آدم و ذخیرة من نوح و مصطفی من ابراهیم و صفوة من محمد، صلی الله علیهم اجمعین، الا فمن حاجنی فی کتاب الله فانا اولی الناس بکتاب الله، الا و من حاجنی فی سنة رسول الله فانا اولی بسنة رسول الله، فانشد الله من سمع کلامی الیوم لما بلغ الشاهد منکم الغائب و أسألکم بحق الله و حق رسوله صلی الله علیه و آله و بحقی فان لی علیکم حق القربی من رسول الله الا اعنتمونا و منعتمونا ممن
ای مردم! هر کس در ارتباط با حضرت آدم با من مجادله کند بداند من از او به آدم اولی ترم و آن که در رابطه با شخصیت نوح با من محاجّه کند من بر او نسبت به نوح مقدّم هستم و هر کس بخواهد در ارتباط با ابراهیم با من مجادله کند من از او نسبت به ابراهیم برتری دارم و اگر کسی بخواهد با شخصیت محمد -که درود خداوند بر او و خاندانش باد - با من محاجّه کند مسلّماً من نسبت به حضرت محمد از او احقّ و اولی [و تنها فرزند و باقیمانده او و یگانه نگهبان دین و شخصیّت او] هستم و هرکس که بخواهد در ارتباط با بقیّه انبیاء و فرستادگان خداوند به محاجّه با من برخیزد، من بر او نسبت به انبیاء تقدم دارم [و جانشین اجرا کننده تمام طرحهای آنها من هستم]. آیا خداوند در قرآن مجیدش نفرموده است: «به درستی که خداوند آدم و نوح و آل ابراهیم و خاندان عمران را بر جهانیان اختیار فرموده و بعضی را بر برخی برتری داده است. و البته خداوند شنوا و دانا است.»؟
پس ای مردم! من تنها باقیمانده از آدم و یگانه ذخیره نوح پیامبر و خلاصه و برگزیده از ابراهیم و از محمد هستم که درود خداوند بر آن بزرگوار و خاندانش باد.
ای مردم! بدانید آن کس که بخواهد در قرآن با من مجادله نماید من از همه اولی تر به قرآن خداوند هستم [و تمام علوم و معارف قرآن و قوانین حیات بخش آن در نزد من است].
ای مردم! آگاه باشید هر کس که درباره سنت رسول اکرم [یعنی تعلیمات آن حضرت و خاندان عزیزش] با من مجادله کند، من اولی تر از او هستم. پس شما را به خداوند سوگند می دهم هر کس که امروز سخنان مرا می شنود آن را به آنهایی که در اینجا حاضر نیستند برساند، و شما را به حق خداوند و رسول او و آن حقی که من بر شما دارم [یعنی حق ذُوالقربای پیامبر بودن] سوگند می دهم که ما را در حقوقمان یاری نمایید و جلوی ظلم و ستم را که درباره ما روا داشتند بگیرید؛ چه آنکه حقوق ما را پنهان ساختند و
یظلمنا فقد اخفنا و ظلمنا و طردنامن دیارنا و ابنائنا و بغی علینا و دفعنا عن حقنا و افتری اهل الباطل علینا فالله الله فینا لاتخذلونا و انصرونا ینصرکم الله تعالی.(2)
درباره ما ظلم کردند و از وطنمان آواره نمودند و نسبت به ما غدر روا داشتند و پیروان باطل بر ما افترا بستند. از خدا بترسید، ما را مخذول نکنید، بلکه یاری کنید تا خداوند شما را نُصرت عطا فرماید.
خطبه دوّم حضرت بقیة الله (روحی له الفداء) در روزهای اول ظهور
عن الامام الباقر علیه السلام خطبة آخر مع اختلاف یسیر ثم یظهر المهدی بمکة عند العشاء و معه رأیة رسول الله صلی الله علیه و آله و سلم، و قمیصه و سیفه و علامات و نور و بیان فاذا صلی العشاء نادی باعلی صوته: اذکرکم الله ایها الناس و مقامکم بین یدی ربکم و قد أکد المحجة و بعث الانبیاء و انزل الکتاب یأمرکم ان لا تشرکوا بهدر خطبه دیگر با اختلاف کمی از حضرت امام محمد باقر(ع) نقل شده است که آن حضرت فرمودند: مهدی ما در وقت عشاء، در حالتی که پرچم رسول خدا(ص) در دست آن سرور و پیراهن و شمشیر آن بزرگوار همراه اوست و نیز نشانه هایی که عبارت باشد از نور و درخشندگی جمال خاتم و قدرت بیان و سخن گفتن آن سرور، وی را همراهی می کند، پس از خواندن نماز عشاء، با صدای بلند فریاد می زند:
ای مردم عالم! شما را متذکر و متوجه خداوند متعال می کنم و نیز ایستادنتان را در مقابل خداوند و اینکه او حجّت خود را به وسیله ارسال پیامبران و نزول کتابهای آسمانی بر شما تمام کرده است و امر فرموده که او را به یگانگی یاد کنید
شیئاً و ان تحافظوا علی طاعته و طاعة رسوله، صلی الله علیه و آله و سلم، و ان تحیوا ما احیا القرآن و تمیتوا ما امات و تکونوا اعواناً علی الهدی و وزراء علی التقوی فان الدنیا قد دنا فناؤها و زوالها و اذنت بالوداع و انی ادعوکم الی الله و رسوله، صلی الله علیه و آله و سلم، و العمل بکتابه و اماته الباطل و احیاء السنة(3)
و از شرک دوری ورزید و در طاعت و بندگی او و فرمانبرداری از پیامبرش کوشا باشید و آنچه را که قرآن زنده نموده (قوانین حیات بخش آن را)، زنده نگاه دارید و آنچه قرآن مرگ آن را اعلام فرموده است شما نیز آن را نابود کنید و یار و مددکار هدایت و رستگاری باشید. تقوی و پرهیزگاری را نگهبان باشید. بدانید که دنیا رو به زوال و در حال وداع با همگان است و من شما را به چهار اصل حیاتی دعوت می کنم:
1-ایمان به خداوند بزرگ و اطاعت از دستوراتش.
2-اعتقاد به رسول اکرم -که درود خدا بر او باد- و فرمانبرداری از آن حضرت.
3-عمل کردن به قرآن و احکام سعادت بخش آن.
4-نابود ساختن باطل و مبارزه با آن.
5-زنده کردن سنتهای از بین رفته اسلام و بازگرداندن آنها به جای اولیه خود.
خطبه سوم از حضرت مهدی (روحی له الفداء) یا «اعلامیّه جهانی»
عن الصادق علیه السلام: و سیدنا القائم مسنداً ظهره الی الکعبة و یقول یا معشر الخلائق!الا و من اراد ان ینظر الی آدم و شیث، فها انا ذا آدم و شیث. الا و من اراد ان ینظر الی نوح و ولده سام، فها انا ذانوح و سام. الا و من اراد ان ینظر الی ابراهیم و اسماعیل، فها انا ذا ابراهیم و اسماعیل. الا و من اراد ان ینظر الی عیسی و شمعون فها انا ذا عیسی و شمعون. الا و من اراد ان ینظر
از حضرت صادق(ع) نقل شده است که فرمودند: آقای ما قائم آل محمد پشت به خانه کعبه می زند و می فرماید:
ای مردم! هر کسی که بخواهد آدم و شیث را ببیند، بیاید مرا ببیند، آری، من همان آدم و شیث هستم. آگاه باشید، هر کس بخواهد نوح و فرزندش سام را ببیند، من همان ابراهیم و اسماعیل هستم. آگاه باشید، هر کس که بخواهد عیسی و شمعون را ببیند، عیسی و شمعون منم. ای مردم! بدانید که اگر بخواهید محمد و امیرالمؤمنین را ببینید، من همان
الی محمد و امیرالمؤمنین، صلوات الله علیهما، فها انا ذا محمد و امیرالمؤمنین. الا و من اراد ان ینظر الی الحسن و الحسین فها انا ذا الحسن و الحسین. الا و من اراد ان ینظر الی الأئمة من ولد الحسین فها انا ذا الأئمة اجیبوا الی مسألتی فانی انبئکم بما نبئتم به و مالم تنبؤبه و من کان یقرأ الکتب و الصحف فالیسمع منی.
ثم یبتدیء بالصحف التی انزلها الله علی آدم و شیث و یقول امة آدم و شیث هبة الله، هذه والله هی الصحف حقاً و لقد ارانا مالم نکن نعلمه فیها و ما کان خفی علینا و ما کان اسقط منها و بدل و حرف.
ثم یقرأ صحف نوح و صحف ابراهیم و التوراة و الانجیل و الزبور فیقول اهل التوراة و الانجیل و الزبور هذه و الله صحف نوح و ابراهیم حقاً و ما اسقط منها و بدل و حرف منها. هذه و الله التوراة الجامعة و الزبور التام و الانجیل الکامل، انها اضعاف ما قرأنا منها.
ثم یتلوا القرآن فیقول المسلمون هذه و الله القرآن حقاً الذی انزله الله علی محمد صلی الله علیه و آله و ما اسقط منه و حرف و بدل.(4)
محمّد و امیرالمؤمنین هستم - که درود خداوند بر آنها باد - آگاه باشید، اگر بخواهید حسن و حسین را ببینید، من همان حسن و حسین ام. ای مردم! اگر بخواهید ائمه از فرزندان حسین را ببینید، من همان پیشوایان از فرزندان حسین هستم [یعنی همه عزیزان و فرستادگان خداوند در من خلاصه شده اند]. پس دعوت مرا اجابت کنید. برای اینکه آنچه آنها به شما فرمودند و نفرمودند من به شما خواهم گفت و شما را آگاه می کنم. هر کسی که کتابهای آسمانی را می خواند پس بشنود تا برای او بخوانم.
آنگاه شروع می کند به خواندن صحفی که بر آدم و شیث نازل شده است و پیروان آدم و شیث اقرار می کنند و می گویند به خدا قسم این همان صحفی است که بر آدم و شیث نازل شده و این آقا چیزهایی به ما نشان داد که قبلاً نمی دانستیم و بر ما مخفی بود و به علاوه، کوچکترین حرفی از آنها نیفتاده و تحریف هم نشده است.
سپس شروع می کند به خواندن صحف نوح و ابراهیم و نیز تورات و انجیل. پس اهل تورات و انجیل و زبور می گویند به خدا قسم این است تورات جامع و زبور تمام و انجیل کامل. به درستی که بیش از آنچه ما از این کتابها خوانده بودیم برای ما قرائت فرمودند.
آنگاه شروع به خواندن قرآن مجید می فرماید. پس پیروان قرآن می گویند به خدا قسم این همان قرآنی است که خداوند بر پیامبرش نازل فرموده و حرفی از آن نیفتاده و همچنین تحریف و تبدیلی در آن صورت نگرفته است.
از جمله سخنان حضرت قائم(روحی له الفداء) هنگام ظهور
عن المفضل بن عمر ابی عبدالله عن ابیه علیهما السلام انه قال اذا قام القائم علیه السلام قال «ففررت منکم لما خفتکم فوهب لی ربی حکماً و جعلنی من المرسلین.»(5)و(6)امام صادق از پدرش حضرت باقر(ع) نقل می کند که فرمودند هرگاه قائم ما(ع) قیام نماید برای مردم این آیه شریفه را تلاوت می کند:
«چون از شما ترسیدم لذا دوری اختیار کردم؛ اما خداوند بزرگ مرا از فرستادگان خویش قرار داده و نیز مقام فرمانروایی و حکومت بر جهان هستی را به من عطا فرموده است.»
اوّلین دعای حضرت ولی عصر(روحی له الفداء) در روزهای اوّل ظهور
-در شب جمعه ای که قصد داشتم فردای آن شب ترجمه دعای ذیل (لا اله الا حقاً حقا ... الخ) بنویسم، وجود مقدس حضرت بقیةالله، روحی له الفداء، را در خواب دیدم. فرمودند: این دعا را از کجا گرفته ای؟ عرض کردم: از کتابهای مرحوم علامه مجلسی گرفته ام. فرمودند: علامه مجلسی الآن نزد ما است.گرچه اینجانب تمایلی به نقل این مطلب نداشتم ولی بدان جهت که بیان قدر و منزلت علامه مجلسی، رضوان الله علیه، لازم می نمود و ضمناً اعتبار این دعا را هم که از فرمایشات خودشان است، امضاء فرمودند، مبادرت به نگاشتن آن نمودم. و اینک ترجمه دعای حضرت بقیةالله، عجل الله فرجه الشّریف.
وجود مقدّس آقا امیرالمؤمنین، سلام الله علیه، می فرمایند: گویا می بینم فرزندم حضرت مهدی، ارواحنا له الفداء، در ساعات اولیه ظهورش سوار بر مرکب از ناحیه وادی السّلام به طرف مسجد سهله، در حالی که نور از پیشانی مرکب سواری اش می درخشد، در حرکت است و این دعا را می خواند:
قال امیرالمؤمنین علیه السلام کاننی به قد عبر من وادی السلام الی مسیل السهلة‌علی قرس محجل له شمراخ یزهر، یدعو و یقول فی دعائه:
لا اله الا الله حقاً حقاً، لا اله الا الله إیماناً و صدقاً، لا اله الا الله تعبداً ورقاً اللهم معز کل مؤمن وحید و مذل کل جبار عنید، انت کنفی حین تعیینی المذاهب و تضیق علی الارض بما رحبت. اللهم خلقتنی و کنت غنیاً عن خلقی و لولا نصرک ایای لکنت من المغلوبین. یا منشر الرحمة من مواضعها و مخرج البرکات من معادنها و یا من خص نفسه بشموخ الرفعة فأولیاؤه بعزه یتعززون، یا من وضعت له الملوک نیر المذلة علی اعناقهم فهم من سطوته خائفون. أسألک باسمک الذی فطرت به خلقک فکل لک مذعنون، أسألک ان تصلی علی محمد و آل محمد و ان تنجزلی امری و تعجل لی فی الفرج و تکفینی و تعافیینی و تقضی حوائجی الساعة، الساعة، اللیلة، اللیلة انک علی کل شیء قدیر.(7)
خدایی جز او که حقّاً آفریننده همه عالم هستی است، وجود ندارد. آری، او بر حق است. از روی ایمان و صادقانه به خداوندی او اعتراف می کنم. در کمال عبودیت و بندگی او را می ستایم. خداوندا! تو عزت دهنده هر مؤمن بی یار و تنهایی و خوار کننده هر ستمگر و سرکش. بار خدایا! تنها پشت و پناه من هنگام هجوم اجانب و حمله ستمگران، تویی. آری در وقتی که کره زمین با این وسعت بر من تنگ می شود، یار منحصر به فرد من تو هستی. خداوندا! تو مرا آفریدی در حالتی که نیازی به آفرینش من نداشتی و اگر نصرت و یاریهای ذات مقدس تو نبود، مغلوب حوادث می شدم.(8) ای کسی که رحمت بی نهایت خود را از مرکز ان به تمام عالم وجود منتشر می سازی و برات خود را از مرکز آن خارج می کنی و در اختیار بندگانت قرار می دهی! ای خداوندی که عظمت را مخصوص به ذات پاک خود قرار داده ای، بنابراین عزت اولیای الهی از عزت تو سرچشمه می گیرد! ای آفریننده ای که پادشاهان در مقابل قدرت تو خود را خوار و ذلیل می بینند و از توانایی و قدرت زوال ناپذیرت هراسناکند! تو را بدان اسمی که همه مخلوقات و موجودات عالم هستی را به وسیله آن آفریدی، می خوانم(9) و همه آنها در مقابل ذات پاک تو اعتراف و اقرار دارند. از پیشگاه مقدّس تو استدعا می کنم که به روان تابناک جدّم و خاندان عزیزش سلام و درود فرستی و:
1-امر قیام مرا منجّز فرمایی.
2-در ظهورم تعجیل فرمایی.
3-امور خود را کفایت کنی.
4-در تمام ابعاد، عافیت نصیبم فرمایی.
5-خواسته های مرا برآورده فرمایی.
البته در همین ساعت؛ آری در همین ساعت؛ آری همین شب. می دانم که ذات پاک تو بر هر کاری تواناست.
سخنرانی حضرت ولیّ عصر(ع) در شب اول ظهور
و عن جابر عن ابی جعفر محمد بن علی علیهما السلام قال یظهر المهدی بمکة عند العشاء و معه رأیة رسول الله صلی الله علیه و آله و سلم و قمیصه و سیفه و علامات و نور و بیان فاذا صلی العشاء نادی باعلی صوته یقول: اذکرکم الله ایها الناس و مقامکم بین یدی ربکم فقد اتخذ الحجة و بعث الانبیاء و انزل الکتاب و امرکم ان لا تشرکوا به شیئاً و ان تحافظوا علی طاعته و طاعة رسوله و ان تحیوا ما احیی القرآن و تمیتوا ما امات و تکونوا اعواناً علی الهدی و وزراً علی التقوی فان الدنیا قد دنت فناؤها و زوالها و اذنت بالوداع و انی ادعوکم الی الله و الی رسوله و العمل بکتابه و اماته الباطل و احیاء سنته.(10)جابر در ارتباط با اولین شب قیام و حکومت جهانی حضرت بقیة الله، ارواحنا له الفداء، از وجود مقدس حضرت جواد الائمه(ع) روایت می کند که آن حضرت فرمودند: حضرت مهدی(ع) شبانگاه در وقت نماز عشاء و در مسجد الحرام ظهور می کند در حالتی که پرچم رسول
اکرم - که درود خدا بر او و خاندانش باد - به دست و پیراهن آن حضرت و شمشیر مخصوص آن بزرگوار را به همراه دارد به علاوه نشانه ایی از نور و بیان. پس چون نماز عشاء را به جا آوردند با صدای بسیار بلند می فرماید.
ای مردم! من خدا را به یاد شما می آورم و ایستادن شما را در پیشگاه خداوند.(11) مردم! خداوند با فرستادن انبیاء، حجت را بر شما تمام کرد [و راه سعادت و شقاوت را نشان داد] و قرآن را بر شما نازل کرد و امر فرمود که شریکی برای خداوند قایل نشوید و اینکه در اطاعت از او و پیامبرش کوتاهی نورزید و هرآنچه را قرآن زنده کرده است شما آن را زنده کنید و آنچه را قرآن نابود و به اصطلاح مرگش را اعلام نموده است شما نیز آن را بمیرانید و بکوشید یاور هادیان به سوی خیر باشید و خود از مقام واقعی هدایت استفاده کنید و همیشه طرفدار تقوی و پرهیزگاری باشید و به درستی که دنیای شما نزدیک به فنا و نابودی است و با زبان مخصوص خودش با شما خداحافظی می کند. و من شما را [به چند اصل حیاتی] دعوت می کنم:
1-به سوی خداوند (بندگی خداوند).
2-به سوی فرستاده او [حضرت محمد بن عبدالله(ص)].
3-بیایید به احکام و مقررات خداوند عمل کنید.
4-باطل را بمیرانید (امحاء بدعتها، مکتبهای ضدّ قرآن و خلاصه فرهنگ غیر قرآن).
5-سنّتهای الهی و آنچه را که پیامبر فرموده است زنده کنید (اوامر و نواهی خداوند).
سخنان حضرت بقیّةالله (روحی له الفداء) هنگام قیام
عن زید بن علی اذا قام القائم من آل محمد یقول:ایها الناس نحن الذین وعدکم الله تعالی فی کتابه «الذین ان مکنا هم فی الارض اقاموا الصلوة و آتوا الزکوة و امروا بالمعروف و نهوا عن المنکر و لله عاقبة الامور.»(12) (13)
روایت بالا از جانب زید بن علی نقل شده است که فرمودند زمانی که قائم آل محمد [صلوات الله علیهم اجمعین] قیام کنند و به مردم چنین می فرمایند:
ای مردم! ما همان خاندانی هستیم که خداوند در قرآن کریمش به شما وعده فرموده است که وقتی حکومت به ایشان داده می شود «آنان در برپا داشتن نماز و دادن زکات و امر به معروف و نهی از منکر جدیّت خواهند نمود و البتّه عاقبت همه امور مخصوص به ذات پاک خداوند است.»
-یعنی در دولت خاندان عصمت و طهارت این دسته از احکام و سایر قوانین دیگر الهی اجرا خواهد شد، و الّا این دودمان پاک همیشه حتّی در زندانها و در حال اسارت نیز این احکام را به دقّت اجرا می کردند.
پی نوشت ها :
1-سوره آل عمران(2)، آیات 33-35.
2-نعمانی، الغیبه، ب 14، ح 67.
3-الامام مهدی(ع) من المهد الی الظهور، ص 515.
4-بحارالانوار،ج 53، ص 9.
5-بحارالانوار، ج 52، ص 281.
6-سوره شعراء(26)، آیه 21.
7-بحارالانوار، ج 52، ص 391.
8-ممکن است اشاره به حوادث زندگی پر خروش آن حضرت از ساعت اول ولادت تا زمان غیبت صغری و کبری و عنایات غیبی که از جانب خداوند بزرگ به آن عزیز رسیده است، باشد.
9-اشاره به اسم مقدّس اعظم یا اسماء دیگر خداوند است که در سایه آنها جهان وجود آفریده شده است.
10-عقد الدّرر، ص 145.
11-کنایه از روز قیامت و محکمه عدل الهی.
12-سوره حج(22)، آیه 41.
13-بحارالانوار، ج 52، ص 373.
