نویسنده : اسماعیل شفیعی سروستانی
از آن هنگام که سیاست، به معنی حکومت وملک داری، بریده از اعتقادات سایه ی خویش را برتمامی مقدرات و مقدورات اقوام افکند، تا جایی که حتی فرهنگ رانیز تابع خود ساخت، امر تربیت بدنی نیز بسان بسیاری دیگر از امور از شأن و جایگاه خویش خارج شد.
«جهان ولایی» به مثابه ی مذهب انسان دوره جدید، همه چیز را تابع تمنای جهانمداران نمود، چنان که دراندیشه ی سیاسی مردانی چون «ماکیاولی» (1) هیچ قیدی نمی توانست حاکم و سیاستمدا را وادار به تبعیت و فرمان برداری نماید و بالعکس این فرمانروای مطلق العنان بود که همه چیز را تابع خود می ساخت تا به ایام سلطنت و سیطره ی بلامنازع خویش بیفزاید.
مذهب ماکیاولی، مذهب همه ی سیاستمداران دوره ی جدید تاریخ بشر شد و به تبع آن همه ی اعتقادات، حکمت و فرهنگ وادب تابع خواست و تمنای اهل سیاست به معنی جدید کلمه گردید. چنان که «سلطه جویی» در ذات تفکر و فرهنگ مغرب زمین بود، استکبار ورزیدن نیز جزء لاینفک سیاست و حکمرانی شد. همان گونه که امپریالیسم از میانه لیبرالیسم اجتماعی و دمکراسی سر درآورد. روشن است که وقتی امانیسم (مذهب اصالت انسان) (2) اساس تاریخ و تفکر غربی را ریخت و «اصالت سود» به سان روحی پنهان در کالبد روابط اروپاییان دمیده شد، «قدرت» نهایت آرزو و آخرین منزلگاه این انسان شد.
استراتژی قدرت، باعث شد تا همه ی برنامه های کلان، تاکتیکها و روشهای حکمرانی و حتی تصمیم گیری درباره ی امور عام و جاری مردم حول این محور به چرخش درآید. به همان سان که سیاستمداران با اتخاذ «استراتژی قدرت» تمام عوامل مادی را برای رسیدن به حاکمیت مطلق بسیج کردند و حتی مقام انسان را تا شأن عوامل مادی نازل ساختند واز آن به عنوان «منبع انسانی» یاد کردند. این منابع مادی و منابع انسانی جملگی تحت «استراتژی قدرت» به سیاست مداران امکان سلطه جویی می دهند تا آنها به تبع خوی سرکش و رام نشدنی شان بتوانند درعرصه ی زمین استکبار ورزند و آقایی کنند. بی شک در چنین وضعیتی و با چنین دریافتی همه چیز و همه کس تابع قدرت می شود و از جمله «فرهنگ و ادب».
به عبارت ساده تر «فرهنگ» تعریف نوینی می یابد:
مجموعه ای از آداب که با اخذ تمامی خوی و صفات الهی و انسانی از انسان، او را به صورت قالبی و کلیشه ای در اختیار سیاستمداران تابع استراتژی قدرت قرار می دهد.
و بدون این تعریف مرام نامه ای بود که باید در هیئت اعمال فردای و اجتماعی جاری می شد.
تعلیم و تربیت، تربیت بدنی و دیگر امور به تبع این مرام نامه عهده دار نقشی نوین می شدند:
مهیا کردن انسان، برای آنکه راحت تر درخدمت عوامل قدرت طلب درآید یا به عبارت دیگر مهیا کردن انسان برای راحت تر خورده شدن».
بی دلیل نیست که در «استراتژی توسعه» که در واقع رویه ی زیبای «استراتژی قدرت» امپریالیسم به حساب می آید، «توسعه فرهنگی» به مثابه ی «پیش نیاز توسعه اقتصادی» شناخته می شود.
«توسعه ی فرهنگی» به منزله ی عاملی خنثی کننده، تمامی زمینه های ملی، قومی و مذهبی را از بین می برد تا انسان مدرن اهل قدرت و سیاست، مؤدب به ادب جدید شود. ادبی که او را در هیئت انسان توسعه یافته، خنثی و عاری از هرگونه بلند پروازی نمایان می کند تا بسان یک ابزار ساده در خدمت اقتصاد و مذهب اصالت سود در آید.
با این نگرش هر یک از اصطلاحات، قوانین و فرمانهای خدایان قدرت در این دوره معنایی جدید به خود می گیرد. از جمله «تربیت بدنی » و یا به قول امروزیان «sport».
همه ی رسانه ها و بلندگوهای تبلیغاتی، امروزه سعی می کنند تا ورزش را عاری از سیاست و منفک از نظر سیاستمداران نشان دهند. علی رغم اینکه در طی 50 یا 60 سال اخیر، میدانهای ورزشی هیچ گاه عاری از جهت گیری سیاسی نبوده اند و این سخن صرف نظر از ذات و ماهیت ورزشی مدرن است.
درواقع آلودگی سیاسی، بیماری دوم ورزش مدرن است. بیماری مهلک و اولیه را مذهب اومانیسم و رویکرد پایه گذاران ورزش مدرن به سنت یونانیان براندام تربیت بدنی سنتی وارد کردند و ویروس دوم را اهل سیاست و منادیان «استراتژی قدرت».
بی شک همه ی ضمانتهای لازم برای ارتقاء سود و حفظ سرمایه گذاریها باید فراهم می آمد آن هم به هر طریق واز هر راه ممکن مانند: به کارگماردن سیاستمداران وابسته، کودتای نظامی، بسیج جاسوسهای سیاسی و اقتصادی، تبلیغات کالا و بالاخره تربیت «گلادیاتورهای جدید» در میدانهای ورزشی و...
هریک از عوامل فوق در مشغول نمودن مردم و غافل ساختن اذهان آنان از سیاستهای پشت پرده و یا تهیّیج آنان برای مصرف هر چه بیشتر کالا نقش اساسی داشتند. در واقع، قهرمانان این دوره از تاریخ ورزش جهان پیش از آنکه زاده ورزش باشند، زاده ی سیاست اند.
بسیاری از ورزشی نویسان، که خود نیز تابع همین سنت ورزشی اند، سعی برآن دارند تا «هیتلر» را مبدع و مروج «ورزش سیاسی» یا «به ورطه ی سیاست کشیدن ورزش» قلمداد کنند. علی رغم آنکه ورزش مدرن همچنان که گفته شد در ذات خود همه ی استعداد لازم برای تبعیت از اهوا و هواجس اهل سیاست و قدرت را داشت و دیر یا زود این استعداد شکوفا می شد. ورزش مدرن حربه ای برای تحقق اغراض ثانویه بود، اغراضی که با ذات تربیت بدنی نسبت نداشت بلکه به عکس از آن نهایت سوء استفاده را می نمود.
در میان استفاده های گوناگونی که از ورزش به عمل آمده، تبلیغ شعارهای ملی و یا حتی تهییج احساسات ناسیونالیستی در زمره ی سالم ترین نوع استفاده از ورزش به عنوان «حربه ی اغراض ثانویه» است. اگر چه انقلاب اکتبر 1918 روسیه، خود سرآغاز درگیر شدن جدی ورزش باسیاست است. اما «یان» پدر ژیمناستیک آلمان، از ورزش به عنوان حربه تبلیغات شعارهای ملی آلمانی بهره جست ودر پی او، هیتلر برای ثبات تئوری «برتری نژادی نازی» سود برد. (3)
شعار ورزشی جشن بنیان گذاری و کنفرانس افتتاحیه ی سازمان ورزش آلمان شرقی در آوریل سال 1957در برلن شرقی چنین بود:
سازمان ورزشی در ژیمناستیک آلمان برای ساختن سوسیالیسم، برای تقویت نیروی کارگران و دهقانان و برای تربیت بدنی سوسیالیستی مبارزه میکند.(4)
درمتن اولین ماده قطعنامه این کنگره رسما اعلام شده بود که ورزش ما دانسته یک ورزش سیاسی است (5) چنان که گوبلز، وزیر تبلیغات هیتلر، در جریان المپیک 1936 اعلام کرد:
... مردم نبایداشتباه کنند و تصور نمایند که منظور ما از برگزاری بازیهای المپیک صرفا ورزش است بلکه ما می خواهیم از این فرصت استفاده کرده و برتری نژاد ژرمن به جهانیان را یک بار دیگر ثابت کنیم. (6)
و در پی او، ژنرال «درست»، وزیر فرهنگ هیتلر، درباره ورزش گفت:
قابلیت و استعداد ورزشکاران برای ما مهم نیست، بلکه قبل از هر چیز مسابقه سیاسی آنها اهمیت دارد. (7)
در واقع دول استعماری با مدد نظریه پردازان دریافتند که چگونه می توان با کمترین تلفات انسانی و بدون توجه به خارج، بیشترین استفاده را از موضوعات مورد علاقه مردم برد و آراء و جهت گیری ویژه سیاسی و در نتیجه اقتصادی خود را برآنها تحمیل نمود.
این موضوع تنها درباره ورزشهای حرفه ای قابل بررسی نیست بلکه، «آماتوریسم» نیز حربه و حیله ای بود که برگزار کنندگان المپیک های جهانی از آن برای فریب مردم سود می جستند. چه، این امر خود امکان لازم را برای شناسایی نیروهای بالقوه ی جوانان فراهم می آورد تا با طی طریق المپیک راهی بازار داغ ورزشهای سیاسی و تجاری شوند. گرایش تند سیاسی آلمان نازی و بروز آن در الپیک 1936 عکس العمل های متفاوتی در پی داشت. این عکس العملها (تحریم المپیک) در حالی صورت می گرفت که تحریم کنندگان المپیک آلمان خود نیز به هیچ روی عاری از جهت گیری، سیاسی و اقتصادی نبودند و تنها نگرانی آنها این بود که آلمان نازی سعی در استفاده تام و تمام از این فرصت بزرگ یعنی المپیک داشت. به موازات این امر، برخی از این فرصت بزرگ یعنی المپیک داشت. به موازات این امر، برخی از دول اقدام به برگزاری بازیهای المپیک منطقه ای کردند. دراین میانه، یهودیان با سرمایه های خود نقش عمده داشتند.
یکی از ورزشکاران با سابقه در مجموعه مقالاتی که با عنوان» نقش سیاست و ورزش» درباره برگزاری این بازیها از کتاب تأثیر سیاست در ورزش که یکی از پرفروش ترین کتابهای سال 1971، ترجمه کرده، می نویسد:
شدیدترین و مؤثرترین علتی که انزجار دول مختلف را علیه بازیهای المپیک برلن وحکومت نازیها نشان می داد. ترتیب مسابقات مختلف بعضی از کشورها پیش از بازیهای المپیک بود که نتایجشان بازیهای مذکور تا اندازه ای تحت الشعاع قرار داد. نخستین و بزرگترین این مسابقات بازیهای یهودیان در سال 1935 بود که در تل آویو صورت گرفت که به آن نام «المپیک یهودیان» داده شد. در سال پیش از المپیک یعنی در سال 1937هم مسابقات بزرگی در «آنت ورپ» بلژیک برای کارگران تشکیل شد. (8)
پس از المپیک 1936، المپیسم راه خود را پیمود و به تبع ذات ورزش مدرن، نطفه های بهره کشی استعمار، تبعیض نژادی و خودکامگی امپریالیسم غرب را درخود پرورد.
«گاستون مایرم که در میان نویسندگان مطالب ورزشی به عنوان پیر عرصه ورزش جهان شناخته می شد و از اعضای اتحادیه روزنامه نگاران ورزشی فرانسه بود، درباره «ورزش و سیاست» به وجود سه نظریه اشاره می کند:
1. فلسفه خیال پرستانه یا ایده آلیستی طرفداران نجابت و پاکی محیط ورزشی؛
2. دسته دولتیها، آنها که صاف و صریح معتقدند بدون دخالت سیاست نمی توان ورزش را بنا نهاد
3. آنها که این دو را جدا نمی دانند وحال را ملاک قرار می دهند. نه تحکمی از سوی سیاست بر ورزش می شناسند و نه سلامت کامل دور از سیاست را برای ورزش قائل اند.
«مایر» نمی تواند پیوستگی مناسبات عملی را با مبانی فرهنگی دریابد، از همین رو ملاک او «ورزش مدرن» اروپایی است. ورزشی که در خود بار فرهنگی خاصی حمل می کند. این پیوستگی را از عبارت زیر می توان به خوبی دریافت. عبارتی که سیاستمداران استعمارگر و سرمایه داران یهودی به خوبی آن را درک کرده اند:
... ورزشکاران درست مثل میسیونرهای مذهبی هستند که در اوایل قرن 18و اواخر قرن17، کلیسا بر سرزمینهای ناشناس می فرستاد، تا در آنجا برای تبلیغ مسیحیت فعالیت کنند. قهرمانان از کی روش مخصوص و از یک شیوه خاص حساب شده پیروی می کند و این شکل را در اختیار دارند و حتی حاضر نیستند این مبلغین گرانبها را به آسانی از دست بدهند. آهسته آهسته به مقصود خود نزدیک می شوند. تعجب اقوام بدوی را بر می انگیزد و با برانگیختن این تعجب نقش شگرف خویش را آغاز می کنند. (9)
«وینستون چرچیل » نخست وزیر سابق انگلستان، به ورزش جدید مخصوصاً فوتبال توجهی ویژه داشت . او در این باره می گوید: صلاح در این است که ملتها در میدانهای ورزشی درگیر شوند نه در میدانهای جنگ. (10) ورزش به صورت یک نیاز برای سرگرمی طبقه ی تازه به دوران رسیده ی بورژوا پا به عرصه نهاد و اندک اندک با ترقی صنعت و پیدایش جهان صنعتی به صورت قدرتی خلاق درآمد. نیرویی که مولود رشد سریع اقتصادی جوامع اروپائی، به ویژه بعد از انقلاب بورژوا منشانه ی فرانسه بود. این سرگرمیها می بایست پرکننده ی ساعات محدود کارگران و کسانی که از سرگرمیهای اشرافی مانند شکار و تئاتر و شب نشینی محروم بودند، باشد.
بازیهای دسته جمعی، میدان را برای جلب تماشاگران فراهم می ساخت و این مطلوب بورژوازی بود تا با استفاده از این فرصت و نیروی بالقوه ی نهفته در این بازیها، اسباب بهره برداری سیاسی و اقتصادی وسیعی برای خود فراهم آورد. واسپس این وضع، جامعه ی ورزشی جهان هیچ گاه از نفوذ جریانات سیاسی و عوامل پشت پرده ی اقتصادی آن خلاصی نیافت. چه، کارتلهای بزرگ همه ی سعی خود را مصروف تربیت قهرمانان و بهره برداری از آنان کردند.
درکیهان ورزشی ش 407 سال 1342از قول یکی از نویسندگان ورزشی می خوانیم:
آنان [کارتلها] معتقد به نفوذ تدریجی اجتماعی در اجتماع دیگر هستند و این نفوذ تدریجی، مسأله ی بسیار مهمی است که امروزه از نظر جامعه شناسی مورد مطالعه و دقت قرار گرفته است. (11)
دکتر «لیی شارنیه» در کتاب زنجیرها و پیوستگی ها از زبان «پاترسن» بوکسور حرفه ای امریکایی می نویسد:
سفید پوستها ورزشهای ظریف را به خود اختصاص داده اند... قهرمانها دیگر برای دولت آمریکا وثیقه و افتخار نیستند بلکه وسیله نشان دادن قدرت هستند. همان طوری که در مسابقه موشکها و اقمار مصنوعی آمریکایی می خواهند با حریف سیاسی اش مبارزه کند...به این ترتیب ورزش ازمجرایی که باید با آن فکر کرد دور می افتد... دلارها از یک سوی ماشین به درون می روند و از سوی دیگر قهرمانها بیرون می آیند. در این ماشین انسان کشته می شود...قهرمانان امریکایی هرگز چهره ی واقعی اربابان خود را ندیده اند. (12)
«گاستون مایر» نویسنده ی سرشناس فرانسوی همین معنی را در عبارتی کوتاه چنین بیان می کند:
دروغ بزرگ ورزش از سیاست جداست. (13)
«جهان ولایی» به مثابه ی مذهب انسان دوره جدید، همه چیز را تابع تمنای جهانمداران نمود، چنان که دراندیشه ی سیاسی مردانی چون «ماکیاولی» (1) هیچ قیدی نمی توانست حاکم و سیاستمدا را وادار به تبعیت و فرمان برداری نماید و بالعکس این فرمانروای مطلق العنان بود که همه چیز را تابع خود می ساخت تا به ایام سلطنت و سیطره ی بلامنازع خویش بیفزاید.
مذهب ماکیاولی، مذهب همه ی سیاستمداران دوره ی جدید تاریخ بشر شد و به تبع آن همه ی اعتقادات، حکمت و فرهنگ وادب تابع خواست و تمنای اهل سیاست به معنی جدید کلمه گردید. چنان که «سلطه جویی» در ذات تفکر و فرهنگ مغرب زمین بود، استکبار ورزیدن نیز جزء لاینفک سیاست و حکمرانی شد. همان گونه که امپریالیسم از میانه لیبرالیسم اجتماعی و دمکراسی سر درآورد. روشن است که وقتی امانیسم (مذهب اصالت انسان) (2) اساس تاریخ و تفکر غربی را ریخت و «اصالت سود» به سان روحی پنهان در کالبد روابط اروپاییان دمیده شد، «قدرت» نهایت آرزو و آخرین منزلگاه این انسان شد.
استراتژی قدرت، باعث شد تا همه ی برنامه های کلان، تاکتیکها و روشهای حکمرانی و حتی تصمیم گیری درباره ی امور عام و جاری مردم حول این محور به چرخش درآید. به همان سان که سیاستمداران با اتخاذ «استراتژی قدرت» تمام عوامل مادی را برای رسیدن به حاکمیت مطلق بسیج کردند و حتی مقام انسان را تا شأن عوامل مادی نازل ساختند واز آن به عنوان «منبع انسانی» یاد کردند. این منابع مادی و منابع انسانی جملگی تحت «استراتژی قدرت» به سیاست مداران امکان سلطه جویی می دهند تا آنها به تبع خوی سرکش و رام نشدنی شان بتوانند درعرصه ی زمین استکبار ورزند و آقایی کنند. بی شک در چنین وضعیتی و با چنین دریافتی همه چیز و همه کس تابع قدرت می شود و از جمله «فرهنگ و ادب».
به عبارت ساده تر «فرهنگ» تعریف نوینی می یابد:
مجموعه ای از آداب که با اخذ تمامی خوی و صفات الهی و انسانی از انسان، او را به صورت قالبی و کلیشه ای در اختیار سیاستمداران تابع استراتژی قدرت قرار می دهد.
و بدون این تعریف مرام نامه ای بود که باید در هیئت اعمال فردای و اجتماعی جاری می شد.
تعلیم و تربیت، تربیت بدنی و دیگر امور به تبع این مرام نامه عهده دار نقشی نوین می شدند:
مهیا کردن انسان، برای آنکه راحت تر درخدمت عوامل قدرت طلب درآید یا به عبارت دیگر مهیا کردن انسان برای راحت تر خورده شدن».
بی دلیل نیست که در «استراتژی توسعه» که در واقع رویه ی زیبای «استراتژی قدرت» امپریالیسم به حساب می آید، «توسعه فرهنگی» به مثابه ی «پیش نیاز توسعه اقتصادی» شناخته می شود.
«توسعه ی فرهنگی» به منزله ی عاملی خنثی کننده، تمامی زمینه های ملی، قومی و مذهبی را از بین می برد تا انسان مدرن اهل قدرت و سیاست، مؤدب به ادب جدید شود. ادبی که او را در هیئت انسان توسعه یافته، خنثی و عاری از هرگونه بلند پروازی نمایان می کند تا بسان یک ابزار ساده در خدمت اقتصاد و مذهب اصالت سود در آید.
با این نگرش هر یک از اصطلاحات، قوانین و فرمانهای خدایان قدرت در این دوره معنایی جدید به خود می گیرد. از جمله «تربیت بدنی » و یا به قول امروزیان «sport».
همه ی رسانه ها و بلندگوهای تبلیغاتی، امروزه سعی می کنند تا ورزش را عاری از سیاست و منفک از نظر سیاستمداران نشان دهند. علی رغم اینکه در طی 50 یا 60 سال اخیر، میدانهای ورزشی هیچ گاه عاری از جهت گیری سیاسی نبوده اند و این سخن صرف نظر از ذات و ماهیت ورزشی مدرن است.
درواقع آلودگی سیاسی، بیماری دوم ورزش مدرن است. بیماری مهلک و اولیه را مذهب اومانیسم و رویکرد پایه گذاران ورزش مدرن به سنت یونانیان براندام تربیت بدنی سنتی وارد کردند و ویروس دوم را اهل سیاست و منادیان «استراتژی قدرت».
بی شک همه ی ضمانتهای لازم برای ارتقاء سود و حفظ سرمایه گذاریها باید فراهم می آمد آن هم به هر طریق واز هر راه ممکن مانند: به کارگماردن سیاستمداران وابسته، کودتای نظامی، بسیج جاسوسهای سیاسی و اقتصادی، تبلیغات کالا و بالاخره تربیت «گلادیاتورهای جدید» در میدانهای ورزشی و...
هریک از عوامل فوق در مشغول نمودن مردم و غافل ساختن اذهان آنان از سیاستهای پشت پرده و یا تهیّیج آنان برای مصرف هر چه بیشتر کالا نقش اساسی داشتند. در واقع، قهرمانان این دوره از تاریخ ورزش جهان پیش از آنکه زاده ورزش باشند، زاده ی سیاست اند.
بسیاری از ورزشی نویسان، که خود نیز تابع همین سنت ورزشی اند، سعی برآن دارند تا «هیتلر» را مبدع و مروج «ورزش سیاسی» یا «به ورطه ی سیاست کشیدن ورزش» قلمداد کنند. علی رغم آنکه ورزش مدرن همچنان که گفته شد در ذات خود همه ی استعداد لازم برای تبعیت از اهوا و هواجس اهل سیاست و قدرت را داشت و دیر یا زود این استعداد شکوفا می شد. ورزش مدرن حربه ای برای تحقق اغراض ثانویه بود، اغراضی که با ذات تربیت بدنی نسبت نداشت بلکه به عکس از آن نهایت سوء استفاده را می نمود.
در میان استفاده های گوناگونی که از ورزش به عمل آمده، تبلیغ شعارهای ملی و یا حتی تهییج احساسات ناسیونالیستی در زمره ی سالم ترین نوع استفاده از ورزش به عنوان «حربه ی اغراض ثانویه» است. اگر چه انقلاب اکتبر 1918 روسیه، خود سرآغاز درگیر شدن جدی ورزش باسیاست است. اما «یان» پدر ژیمناستیک آلمان، از ورزش به عنوان حربه تبلیغات شعارهای ملی آلمانی بهره جست ودر پی او، هیتلر برای ثبات تئوری «برتری نژادی نازی» سود برد. (3)
شعار ورزشی جشن بنیان گذاری و کنفرانس افتتاحیه ی سازمان ورزش آلمان شرقی در آوریل سال 1957در برلن شرقی چنین بود:
سازمان ورزشی در ژیمناستیک آلمان برای ساختن سوسیالیسم، برای تقویت نیروی کارگران و دهقانان و برای تربیت بدنی سوسیالیستی مبارزه میکند.(4)
درمتن اولین ماده قطعنامه این کنگره رسما اعلام شده بود که ورزش ما دانسته یک ورزش سیاسی است (5) چنان که گوبلز، وزیر تبلیغات هیتلر، در جریان المپیک 1936 اعلام کرد:
... مردم نبایداشتباه کنند و تصور نمایند که منظور ما از برگزاری بازیهای المپیک صرفا ورزش است بلکه ما می خواهیم از این فرصت استفاده کرده و برتری نژاد ژرمن به جهانیان را یک بار دیگر ثابت کنیم. (6)
و در پی او، ژنرال «درست»، وزیر فرهنگ هیتلر، درباره ورزش گفت:
قابلیت و استعداد ورزشکاران برای ما مهم نیست، بلکه قبل از هر چیز مسابقه سیاسی آنها اهمیت دارد. (7)
در واقع دول استعماری با مدد نظریه پردازان دریافتند که چگونه می توان با کمترین تلفات انسانی و بدون توجه به خارج، بیشترین استفاده را از موضوعات مورد علاقه مردم برد و آراء و جهت گیری ویژه سیاسی و در نتیجه اقتصادی خود را برآنها تحمیل نمود.
این موضوع تنها درباره ورزشهای حرفه ای قابل بررسی نیست بلکه، «آماتوریسم» نیز حربه و حیله ای بود که برگزار کنندگان المپیک های جهانی از آن برای فریب مردم سود می جستند. چه، این امر خود امکان لازم را برای شناسایی نیروهای بالقوه ی جوانان فراهم می آورد تا با طی طریق المپیک راهی بازار داغ ورزشهای سیاسی و تجاری شوند. گرایش تند سیاسی آلمان نازی و بروز آن در الپیک 1936 عکس العمل های متفاوتی در پی داشت. این عکس العملها (تحریم المپیک) در حالی صورت می گرفت که تحریم کنندگان المپیک آلمان خود نیز به هیچ روی عاری از جهت گیری، سیاسی و اقتصادی نبودند و تنها نگرانی آنها این بود که آلمان نازی سعی در استفاده تام و تمام از این فرصت بزرگ یعنی المپیک داشت. به موازات این امر، برخی از این فرصت بزرگ یعنی المپیک داشت. به موازات این امر، برخی از دول اقدام به برگزاری بازیهای المپیک منطقه ای کردند. دراین میانه، یهودیان با سرمایه های خود نقش عمده داشتند.
یکی از ورزشکاران با سابقه در مجموعه مقالاتی که با عنوان» نقش سیاست و ورزش» درباره برگزاری این بازیها از کتاب تأثیر سیاست در ورزش که یکی از پرفروش ترین کتابهای سال 1971، ترجمه کرده، می نویسد:
شدیدترین و مؤثرترین علتی که انزجار دول مختلف را علیه بازیهای المپیک برلن وحکومت نازیها نشان می داد. ترتیب مسابقات مختلف بعضی از کشورها پیش از بازیهای المپیک بود که نتایجشان بازیهای مذکور تا اندازه ای تحت الشعاع قرار داد. نخستین و بزرگترین این مسابقات بازیهای یهودیان در سال 1935 بود که در تل آویو صورت گرفت که به آن نام «المپیک یهودیان» داده شد. در سال پیش از المپیک یعنی در سال 1937هم مسابقات بزرگی در «آنت ورپ» بلژیک برای کارگران تشکیل شد. (8)
پس از المپیک 1936، المپیسم راه خود را پیمود و به تبع ذات ورزش مدرن، نطفه های بهره کشی استعمار، تبعیض نژادی و خودکامگی امپریالیسم غرب را درخود پرورد.
«گاستون مایرم که در میان نویسندگان مطالب ورزشی به عنوان پیر عرصه ورزش جهان شناخته می شد و از اعضای اتحادیه روزنامه نگاران ورزشی فرانسه بود، درباره «ورزش و سیاست» به وجود سه نظریه اشاره می کند:
1. فلسفه خیال پرستانه یا ایده آلیستی طرفداران نجابت و پاکی محیط ورزشی؛
2. دسته دولتیها، آنها که صاف و صریح معتقدند بدون دخالت سیاست نمی توان ورزش را بنا نهاد
3. آنها که این دو را جدا نمی دانند وحال را ملاک قرار می دهند. نه تحکمی از سوی سیاست بر ورزش می شناسند و نه سلامت کامل دور از سیاست را برای ورزش قائل اند.
«مایر» نمی تواند پیوستگی مناسبات عملی را با مبانی فرهنگی دریابد، از همین رو ملاک او «ورزش مدرن» اروپایی است. ورزشی که در خود بار فرهنگی خاصی حمل می کند. این پیوستگی را از عبارت زیر می توان به خوبی دریافت. عبارتی که سیاستمداران استعمارگر و سرمایه داران یهودی به خوبی آن را درک کرده اند:
... ورزشکاران درست مثل میسیونرهای مذهبی هستند که در اوایل قرن 18و اواخر قرن17، کلیسا بر سرزمینهای ناشناس می فرستاد، تا در آنجا برای تبلیغ مسیحیت فعالیت کنند. قهرمانان از کی روش مخصوص و از یک شیوه خاص حساب شده پیروی می کند و این شکل را در اختیار دارند و حتی حاضر نیستند این مبلغین گرانبها را به آسانی از دست بدهند. آهسته آهسته به مقصود خود نزدیک می شوند. تعجب اقوام بدوی را بر می انگیزد و با برانگیختن این تعجب نقش شگرف خویش را آغاز می کنند. (9)
«وینستون چرچیل » نخست وزیر سابق انگلستان، به ورزش جدید مخصوصاً فوتبال توجهی ویژه داشت . او در این باره می گوید: صلاح در این است که ملتها در میدانهای ورزشی درگیر شوند نه در میدانهای جنگ. (10) ورزش به صورت یک نیاز برای سرگرمی طبقه ی تازه به دوران رسیده ی بورژوا پا به عرصه نهاد و اندک اندک با ترقی صنعت و پیدایش جهان صنعتی به صورت قدرتی خلاق درآمد. نیرویی که مولود رشد سریع اقتصادی جوامع اروپائی، به ویژه بعد از انقلاب بورژوا منشانه ی فرانسه بود. این سرگرمیها می بایست پرکننده ی ساعات محدود کارگران و کسانی که از سرگرمیهای اشرافی مانند شکار و تئاتر و شب نشینی محروم بودند، باشد.
بازیهای دسته جمعی، میدان را برای جلب تماشاگران فراهم می ساخت و این مطلوب بورژوازی بود تا با استفاده از این فرصت و نیروی بالقوه ی نهفته در این بازیها، اسباب بهره برداری سیاسی و اقتصادی وسیعی برای خود فراهم آورد. واسپس این وضع، جامعه ی ورزشی جهان هیچ گاه از نفوذ جریانات سیاسی و عوامل پشت پرده ی اقتصادی آن خلاصی نیافت. چه، کارتلهای بزرگ همه ی سعی خود را مصروف تربیت قهرمانان و بهره برداری از آنان کردند.
درکیهان ورزشی ش 407 سال 1342از قول یکی از نویسندگان ورزشی می خوانیم:
آنان [کارتلها] معتقد به نفوذ تدریجی اجتماعی در اجتماع دیگر هستند و این نفوذ تدریجی، مسأله ی بسیار مهمی است که امروزه از نظر جامعه شناسی مورد مطالعه و دقت قرار گرفته است. (11)
دکتر «لیی شارنیه» در کتاب زنجیرها و پیوستگی ها از زبان «پاترسن» بوکسور حرفه ای امریکایی می نویسد:
سفید پوستها ورزشهای ظریف را به خود اختصاص داده اند... قهرمانها دیگر برای دولت آمریکا وثیقه و افتخار نیستند بلکه وسیله نشان دادن قدرت هستند. همان طوری که در مسابقه موشکها و اقمار مصنوعی آمریکایی می خواهند با حریف سیاسی اش مبارزه کند...به این ترتیب ورزش ازمجرایی که باید با آن فکر کرد دور می افتد... دلارها از یک سوی ماشین به درون می روند و از سوی دیگر قهرمانها بیرون می آیند. در این ماشین انسان کشته می شود...قهرمانان امریکایی هرگز چهره ی واقعی اربابان خود را ندیده اند. (12)
«گاستون مایر» نویسنده ی سرشناس فرانسوی همین معنی را در عبارتی کوتاه چنین بیان می کند:
دروغ بزرگ ورزش از سیاست جداست. (13)
پی نوشت ها :
1. Machiavelli Neccoloنیکلا ماکیاولی (1527 ـ 1469) سیاستمداری بود که دولت را مرکز و مدار زندگی انسان قرارداد. حتی اخلاق ومذهب را هم تابع دولت دانست، در نزد او، لازمه ی حکومت، داشتن قدرت است نه فضیلت؛ اگرچه لازم است که به داشتن آن تظاهر کند. و از این جهت است که امروزه در مغرب زمین سیاست های ریاکارانه و یا مبتنی بر مصلحت های سیاسی را Machiavellianism می گویند.
2. Humanism
3. کیهان ورزشی، س49، ش 858، ص10
4. همان
5. همان
6. همان، س50، ش 910، ص9
7. همان ص 8
8. همان، س 50، ش915، ص17
9. همان، س 42، ش 407، ص3
10. فتحی، هوشنگ، فوتبال، خشونت وسیاست، ص 84
11. کیهان ورزشی، س 42، ش 407، ص3
12. همان، ش 403،صص12 و13
13. همان، ش 632، ص3
