نبرد نادرشاه برای تصرف هندوستان
یکی از زرین ترین برگ های فتوحات نادر پیروزی بر سپاه های هندی بود. هندوستان در ۱۷۰۷ امپراتوری بزرگ و قدرتمندی بود که از نظر ثروت و جمعیت رقیبی در منطقه نداشت. در ۱۷۱۹ با روی کار آمدن محمدشاه (رقیب نادر) شمارش معکوس برای سقوط این امپراتوری آغاز شد.
اشتباه احمقانه او پناه دادن به فراریان قندهار و کشتن قاصد نادر بود. مشاورین او هرگز تصور نمی کردند که سربازان نادر بتوانند افغانستان را کامل فتح کرده و قصد دهلی را کنند اما مقدر چنین بود که هندوستان ضربه اول در قرون جدید را از همسایه غربی خود بخورد.
فتح کابل نادر برای آنکه گرفتار کوه های جنوب افغانستان (پاکستان امروزی) نشود هزار کیلومتر راه خود را دور کرده و خود را به کابل در شمال رساند. کابل سر راه تنگه خیبر و تنها راه ورود به افغانستان بود. این بار نادر خود را با سرسخت ترین قبایل افغان طرف دید. وی تنها پس از آن که توانست کابل را بگیرد جان گرفت چرا که پول و آذوقه او رو به اتمام بود اما نبردهای پراکنده و خسته کننده تنگه خیبر عملیات نظامی او را ماه ها با مشکل مواجه کرد.
محمد شاه و اطرافیانش در دهلی گمان می بردند نادر از سند عبور نمی کند. فتح پیشاور و عبور از سند آنقدر ناگهانی صورت گرفت که هند نتوانست از ثروت و جمعیت خود برای جلوگیری از نزدیک شدن نادر استفاده کند. اکنون نادر در ۱۰۰ کیلومتری دهلی در دشت کرنال بود. ورود صاعقه آسای نادر محمد شاه متوحش را وادار کرد که ورود او را به شبه قاره هند باور کند و با سپاهی بزرگ به نبرد با او بیاید.
اشتباه بزرگ بعدی محمدشاه دودمان وی را به باد داد چرا که وی به جای آن که از سپاه بزرگ خود برای حمله پیشگیرانه به نادر استفاده کند به انتظار حمله نادر نشست حال آن که سپاه هند به گفته مورخینی چون فروغی ۳۰۰ هزار سرباز و ۲۰ هزار فیل بود و سپاه خسته نادر با ۸۰ هزار نفر قاعدتاً نباید از پس هجوم آن ها برمی آمده است.
سعادت خان سردار هندی پس از آن که پادشاه حرف او را برای هجوم گوش نمی دهد با ۳۰ هزار نیرو از سایر نیروها جدامی شود و به جنگ نادر می رود اما برتری نیروی نادر و سرعت سواران ایرانی، شجاعترین سربازان هندی را به خاک می اندازد و خود وی نیز اسیر نادر می شود.
نادر پس از این در می یابد که غلبه بر ارتش بی شمار هند تنها با کمک تاکتیک میسر است بنابراین با استفاده از تجربیات نبردهای غربی خود بهترین استفاده را از تفنگچیان می برد. تفنگداران ایرانی نیز با تشکیل صفوف منظم از فاصله دور نیروهای هندی را که در پناه فیل ها به جلو می آمدند هدف گرفته و چون از سربازان کماندار هندی کاری ساخته نبود هزاران سرباز هندی قبل از رسیدن به سپاه ایران از پای درآمدند.
اما وحشت فیل ها ضربه اصلی را به سپاه هند می زند چرا که صدای گلوله و سوزش اثر آن فیل ها را متوحش کرده و موجب مرگ سربازان هندی را فراهم می کند. فروغی می گوید: کشته های هند ۲۰ هزار نفر و کشته های سپاه نادر تنها ۴۲ هزار نفر بود چرا که هندی ها با کمان می جنگیدند و ایرانی ها با تفنگ. اما سرعت عمل نادر و اغتشاش در اردوی هند مانع شد که هندی ها حتی بتوانند از صدها عراده توپ خود استفاده کنند. شکست کرنال عملاً دهلی را در برابر سپاه عظیم نادر بلا دفاع رها کرد. درخواست شاه هند از نادر محمدشاه برای آن که مانع انهدام شهر بزرگ و آباد دهلی شود نظام الملک مورد وثوق ترین رجل خود را به نزد نادر می فرستد و نادر متقاعد می شود که در ازای مرخص شدن کلیه سربازان هندی و دریافت غرامت با صلح و دوستی وارد دهلی شود. محمد شاه نیز از نادر و سربازانش بخوبی پذیرایی می کند و بسیاری از جواهرات از جمله تخت طاووس معروف را به وی هدیه می کند. اگر چه نادر به سربازان خود دستور اکید برای خودداری از غارت داد اما بروز یک شورش و مرگ چند صد سرباز ایرانی سبب شد تا این لشگرکشی عاقبت خوشی نداشته باشد.
سربازان ایرانی به دستور نادر برای خواباندن شورش ۲۰ هزار نفر را کشتند و بخش بزرگی از شهر نیز در این میان از بین رفت. نادرشاه پس از گرفتن هدایای فراوان دهلی را رها کرده و دوباره این شهر را به هندی ها بازگرداند. نتیجه نبرد کرنال فتح هند انعکاسی گسترده در جهان یافت چرا که این کشور از نظر هلندی ها، پرتغالی ها، چینی ها و انگلیسی ها مهم و ارزشمند بود و حتی روس ها نیز آرزوی نزدیک شدن به آن را داشتند. نبرد کرنال در ۱۷۳۸ قدرت رزمی ایرانیان را در آسیای مرکزی ۲برابر کرد و شاهد آن نیز، فتح سریع بخارا، خیوه و رود سند بود و عملاً نادر راهزنان و خان های متجاوز ترکمن و ازبک را نیز برسر جایشان نشاند چرا که ثروت او اکنون به اندازه ای بود که می توانست هر ارتش مزدوری را که بخواهد تأسیس کند. البته از طرف دیگر می توان فتح هند را نکته ای منفی برای ایران دانست چرا که سیاست انگلستان در سراسر سالهای قرن ۱۹ را این تفکر شکل داده بود که ایران باید ضعیف بماند چرا که ایران قوی می تواند ظرف چند سال افغانستان و هند را همزمان در هم بکوبد
منبع: آفتاب http://www.aftabir.com
یکی از زرین ترین برگ های فتوحات نادر پیروزی بر سپاه های هندی بود. هندوستان در ۱۷۰۷ امپراتوری بزرگ و قدرتمندی بود که از نظر ثروت و جمعیت رقیبی در منطقه نداشت. در ۱۷۱۹ با روی کار آمدن محمدشاه (رقیب نادر) شمارش معکوس برای سقوط این امپراتوری آغاز شد.
اشتباه احمقانه او پناه دادن به فراریان قندهار و کشتن قاصد نادر بود. مشاورین او هرگز تصور نمی کردند که سربازان نادر بتوانند افغانستان را کامل فتح کرده و قصد دهلی را کنند اما مقدر چنین بود که هندوستان ضربه اول در قرون جدید را از همسایه غربی خود بخورد.
فتح کابل نادر برای آنکه گرفتار کوه های جنوب افغانستان (پاکستان امروزی) نشود هزار کیلومتر راه خود را دور کرده و خود را به کابل در شمال رساند. کابل سر راه تنگه خیبر و تنها راه ورود به افغانستان بود. این بار نادر خود را با سرسخت ترین قبایل افغان طرف دید. وی تنها پس از آن که توانست کابل را بگیرد جان گرفت چرا که پول و آذوقه او رو به اتمام بود اما نبردهای پراکنده و خسته کننده تنگه خیبر عملیات نظامی او را ماه ها با مشکل مواجه کرد.
محمد شاه و اطرافیانش در دهلی گمان می بردند نادر از سند عبور نمی کند. فتح پیشاور و عبور از سند آنقدر ناگهانی صورت گرفت که هند نتوانست از ثروت و جمعیت خود برای جلوگیری از نزدیک شدن نادر استفاده کند. اکنون نادر در ۱۰۰ کیلومتری دهلی در دشت کرنال بود. ورود صاعقه آسای نادر محمد شاه متوحش را وادار کرد که ورود او را به شبه قاره هند باور کند و با سپاهی بزرگ به نبرد با او بیاید.
سعادت خان سردار هندی پس از آن که پادشاه حرف او را برای هجوم گوش نمی دهد با ۳۰ هزار نیرو از سایر نیروها جدامی شود و به جنگ نادر می رود اما برتری نیروی نادر و سرعت سواران ایرانی، شجاعترین سربازان هندی را به خاک می اندازد و خود وی نیز اسیر نادر می شود.
نادر پس از این در می یابد که غلبه بر ارتش بی شمار هند تنها با کمک تاکتیک میسر است بنابراین با استفاده از تجربیات نبردهای غربی خود بهترین استفاده را از تفنگچیان می برد. تفنگداران ایرانی نیز با تشکیل صفوف منظم از فاصله دور نیروهای هندی را که در پناه فیل ها به جلو می آمدند هدف گرفته و چون از سربازان کماندار هندی کاری ساخته نبود هزاران سرباز هندی قبل از رسیدن به سپاه ایران از پای درآمدند.
اما وحشت فیل ها ضربه اصلی را به سپاه هند می زند چرا که صدای گلوله و سوزش اثر آن فیل ها را متوحش کرده و موجب مرگ سربازان هندی را فراهم می کند. فروغی می گوید: کشته های هند ۲۰ هزار نفر و کشته های سپاه نادر تنها ۴۲ هزار نفر بود چرا که هندی ها با کمان می جنگیدند و ایرانی ها با تفنگ. اما سرعت عمل نادر و اغتشاش در اردوی هند مانع شد که هندی ها حتی بتوانند از صدها عراده توپ خود استفاده کنند. شکست کرنال عملاً دهلی را در برابر سپاه عظیم نادر بلا دفاع رها کرد. درخواست شاه هند از نادر محمدشاه برای آن که مانع انهدام شهر بزرگ و آباد دهلی شود نظام الملک مورد وثوق ترین رجل خود را به نزد نادر می فرستد و نادر متقاعد می شود که در ازای مرخص شدن کلیه سربازان هندی و دریافت غرامت با صلح و دوستی وارد دهلی شود. محمد شاه نیز از نادر و سربازانش بخوبی پذیرایی می کند و بسیاری از جواهرات از جمله تخت طاووس معروف را به وی هدیه می کند. اگر چه نادر به سربازان خود دستور اکید برای خودداری از غارت داد اما بروز یک شورش و مرگ چند صد سرباز ایرانی سبب شد تا این لشگرکشی عاقبت خوشی نداشته باشد.
سربازان ایرانی به دستور نادر برای خواباندن شورش ۲۰ هزار نفر را کشتند و بخش بزرگی از شهر نیز در این میان از بین رفت. نادرشاه پس از گرفتن هدایای فراوان دهلی را رها کرده و دوباره این شهر را به هندی ها بازگرداند. نتیجه نبرد کرنال فتح هند انعکاسی گسترده در جهان یافت چرا که این کشور از نظر هلندی ها، پرتغالی ها، چینی ها و انگلیسی ها مهم و ارزشمند بود و حتی روس ها نیز آرزوی نزدیک شدن به آن را داشتند. نبرد کرنال در ۱۷۳۸ قدرت رزمی ایرانیان را در آسیای مرکزی ۲برابر کرد و شاهد آن نیز، فتح سریع بخارا، خیوه و رود سند بود و عملاً نادر راهزنان و خان های متجاوز ترکمن و ازبک را نیز برسر جایشان نشاند چرا که ثروت او اکنون به اندازه ای بود که می توانست هر ارتش مزدوری را که بخواهد تأسیس کند. البته از طرف دیگر می توان فتح هند را نکته ای منفی برای ایران دانست چرا که سیاست انگلستان در سراسر سالهای قرن ۱۹ را این تفکر شکل داده بود که ایران باید ضعیف بماند چرا که ایران قوی می تواند ظرف چند سال افغانستان و هند را همزمان در هم بکوبد
منبع: آفتاب http://www.aftabir.com
/ج
