پوانکاره کیست؟

هانری پوانکاره (1854-1912) Henri Poincare ریاضیدان و فیلسوف فرانسوی. از اوان جوانی به مطالعه در علوم طبیعی بویژه فیزیک و ریاضیات علاقه داشت. در سال 1879 درجه دکترا در علوم گرفت و همان سال در دانشکده علوم کائن caen، آنالیز ریاضی تدریس کرد. رسالات فراوانی در زمینه ریاضیات و فیزیک و چندین کتاب مهم در فلسفه علم و ریاضیات و نیز مقالات علمی عامه پسندی دارد. مهمترین یاری علمی او در ریاضیات در زمینه معادلات دیفرانسیل، تئوری اعداد و جبر بود. در سال 1887، ‌به عضویت آکادمی علوم، و در سال 1906، ‌به ریاست این آکادمی برگزیده شد. در 1908 عضو آکادمی فرانسه گردید.
آثار پوانکاره در فلسفه علم، پی گیری سنت ماخ و هرتز بود. وی همواره خود را از نظر فکری و فرهنگی مدیون آثار کانت می دانست. اولویتی که برای ریاضیات قایل بود، بر همه آثار او سایه افکنده است. خصیصه صوری و سیستماتیک نظریه ها در علوم فیزیکی، همواره از مشغله های فکری او بود. ولی به مسائل شناخت شناسی مربوط به تایید و تسجیل نظریه ها، چندان علاقه ای نشان نمی داد. هر چند در زمینه روانشناسی اکتشاف علمی، آثاری نوشته است. اینشتین برای آثار ریاضی و تتبعات او در فلسفه علم احترام عمیقی قایل بود. کارناپ نیز در اثر مهمش نحو منطقی زبان، به آراء او اعتنای بسیار نشان داده است. غالباً پوانکاره را از نیاکان فکری پوزیتیویسم منطقی می شمارند، ولی توجیه این ارتباط چندان روشن نیست. کلیات آثار او در 11 جلد به چاپ رسیده است:
Oeuvres de Jules Henri Poincare ,Paris 1928 -1956
منبع: خرمشاهی، بهاءالدین، (1382) ، پوزیتیوسم منطقی(رهیافتی انتقادی) ، تهران، شرکت انتشارات علمی و فرهنگی، چاپ نخست 1361.