زمینه پیدایش
ظریفی در باغچه خانهاش تعداد زیادی قلمه مو نشانده بود. غروب به غروب آنها را از خاک بیرون میکشید و در اتاقی میگذاشت و قفلی سنگین بر در آن میزد و صبح به صبح آنها را میبرد و در جای خود میکاشت. چون حکمت کارش را از او پرسیدند، گفت: والله با این همه دزد که این دور و اطراف پرسه میزنند، کار از محکمکاری عیب نمیکند.(1)پیامها
احتیاط و محکمکاری در هر کاری، موجب به سامان رسیدن آن کار میشود. کاربرد: این مثال برای تشویق به محکمکاری و احتیاط درکارها به کار میرود.ضرب المثل های هم مضمون
تو نیکی طلب کن، نه زودی کار؛ محکم آغاز، هر چه آغازی.(2)اشعار هم مضمون
اگر خواهی که بر ریشت نخندند * بفرما تا خرت محکم ببندند(3) (مجمع الامثال)ریشه های قرآنی حدیثی
رسول خدا(صلی الله علیه وآله): «اِذا عَمِلَ اَحَدُکُم عَمَلاً فَلیُتقِن؛ هرگاه کسی از شما کاری کرد، محکمکاری کند».(4)پینوشتها:
1. حسن ذوالفقاری، داستانهای امثال، تهران، مازیار، 1385، چ 2، ص 692.
2. غلامرضا حیدری ابهری، حکمتنامه پارسیان، قم، نشر جمال، 1385، چ 1، ص 523.
3. همان.
4. حر عاملی، وسائل الشیعه، ترجمه: عبدالرحیم ربّانی شیرازی، بیروت، دار احیاء التراث العربی، 1402 هـ.ق، چ 5، ج 2، ص 883.
مرکز پژوهشهای اسلامی صدا و سیما
/ج