علل ایجاد اثر گل خانه‌ای

اثر گل خانه‌ای به طور گسترده‎ای به عنوان دلیل گرم شدن کره‎ی زمین در نظر گرفته می‎شود. این مقاله را بخوانید تا پی ببرید که اثر گل خانه‌ای مفید می‎باشد یا مضر.
بر طبق گزارش آژانس حفاظت از محیط زیست (ایالات متحده)، کربن دی اکسید منتشر شده در جو کره‌ی زمین به علت انجام فعالیت‌های مختلف به دست انسان از قبیل سوزاندن سوخت‌های فسیلی، بریدن درختان جنگلی و فرآیندهای صنعتی می‌تواند برای هزاران سال در اتمسفر باقی بماند.
در سال‌های اخیر، اثر گل خانه‌ای تقریباً همیشه در پرتوهای نوری زیان آور نشان داده شده است. شایان ذکر است که پرتوهای نوری زیان آور، برای موجودات زنده مضر می‎باشد. این مطلب که گازهای گل خانه‌ای باعث گرم شدن کره‎ی زمین می‎گردند، صحیح می‎باشد. لازم به ذکر است که گرم شدن کره‎ی زمین در بلند مدت وجود حیات بر روی زمین را تهدید می‌کند. با این حال، این مورد تنها زمانی رخ می‎دهد که غلظت این گازها در اتمسفر افزایش یابد، البته باید اذعان داشت که وجود این گازها برای زنده ماندن در این سیاره، الزامی می‎باشد.
گازهای گل خانه‌ای، تنها زمانی تأثیری منفی بر سیاره‎ی ما دارند که در اتمسفر به مقدار بیشتر از حد معمول منتشر شوند. همیشه دلیل انتشار گازهای گل خانه‌ای، فعالیت‌های انسانی می‎باشد. اجازه دهید تا برخی از علل اصلی اثر گل خانه‌ای را بررسی نماییم.

اثر گل خانه‌ای چیست؟

شکل بالا نشان می‌دهد که اثر گل خانه‌ای ناشی از گازهای گل خانه‌ای به طور طبیعی در اتمسفر ایجاد می‌گردد. فلش‎های آبی رنگ نشان دهنده‎ی حرارت دوباره تابیده شده می‎باشند و فلش قرمز رنگ، حرارت منعکس شده به سطح زمین را نشان می‎دهد.
 هنگامی که زمین از خورشید انرژی می‌گیرد، سطح زمین 50 درصد از آن را جذب می‎کند. تابش جذب شده توسط اتمسفر، دوباره در تمام جهات بازتاب می‌یابد. بخشی از تابش نیز به فضای خارج از اتمسفر باز می‌گردد، در حالی که برخی از پرتوها به سمت سطح زمین تابیده می‎شوند.
 تابشی که مجدداً به سمت سطح زمین تابیده می‌شود، به دلیل وجود گازهای گل خانه‌ای می‎باشد. این پدیده، اثر گل خانه‌ای نامیده می‎شود. شایان ذکر است که اثر گل خانه‎ای، یک پدیده‎ی طبیعی به حساب می‎آید که کمک می‎کند تا درجه‎ی حرارت در سطح زمین، گرم و متعادل حفظ شود که برای تمام موجودات زنده مناسب می‎باشد.
شکل بالا، اثر گل خانه‌ای افزایش یافته‎ای را نشان می‎دهد که در نتیجه‎ی فعالیت‌های انسانی ایجاد می‎گردد. در این مورد، حرارت بیشتر از حد طبیعی در جو زمین به علت گرم شدن کره‎ی زمین به دام می‎افتد.
 با این حال، به دلیل فعالیت‌های انسانیِ در حال افزایش نظیر سوزاندن سوخت‌های فسیلی، وجود گازهای گل خانه‌ای که به طور طبیعی در جو زمین وجود دارند، از مقدار طبیعی تجاوز می‎کند.
 اغلب اوقات این نتایج در افزایش دمای متوسط در سطح زمین، به عنوان گرم شدن جهانی نامیده می‎شوند.

علل
قطع درختان جنگلی

 جنگل‎ها به حفظ تعادل طبیعت از طریق جذب کربن دی اکسید اضافی موجود در جو کمک می‎کنند. از این رو قطع درختان منجر به افزایش سطح کربن دی اکسید در جو و در نهایت افزایش اثر گل خانه‌ای می‎گردد.

سوزاندن فسیل‎ها

 گازهای گل خانه‌ای می‌توانند به علت سوزاندن سوخت‌های فسیلی، نفت، زغال سنگ و گاز منتشر شوند و به اتمسفر کره‎ی زمین اضافه گردند.
 این مواد به طور متداول و فزاینده‌ای در صنایع مورد استفاده قرار می‌گیرند. اکثر کارخانه‌ها، برخی از گازهایی را تولید می‎کنند که برای مدت زمان طولانی‎تری در اتمسفر باقی می‎مانند.
 بنا بر این افزایشی در دمای میانگین مشاهده می‌شود که منجر به گرم شدن کره زمین می‎گردد.

لوازم برقی

 انتشار گازهای گل خانه‌ای به واسطه‎ی دستگاه‌های الکتریکی، یکی دیگر از علل افزایش اثر گل خانه‌ای به شمار می‎رود که جزء عوامل انسانی می‌باشد. از این گازها، یعنی کلرو فلوئورو کربن‌ها (یا CFCها)، در مقیاس بزرگی در صنعت الکترونیک استفاده می‌شود.
 برخی از فرآیندهای مربوط به صنایع تولید سیمان نیز به عنوان عاملی برای ایجاد اثر گل خانه‌ای نقش ایفا می‌کنند.

رشد جمعیت

 رشد جمعیت، یکی از عوامل غیر مستقیم و یکی از علل اصلی اثر گل خانه‌ای به شمار می‎رود.
 با افزایش جمعیت، نیازها و خواسته‎های افراد افزایش می‎یابند که متعاقباً، هم زمان با افزایش قطع درختان جنگلی، تولید و فرآیندهای صنعتی نیز افزایش می‎یابند.
 این مورد منجر به افزایش انتشار آن دسته از گازهای صنعتی می‎گردد که سرعت پیش رفت اثر گل خانه‌ای را تحت تأثیر قرار می‎دهد.

گازهای گل خانه‌ای

 بخار آب: بخار آب، فراوان‎ترین گاز گل خانه‌ای یافت شده می‎باشد که حدود 36 تا 70 درصد از تمام گازهایی را که به اثر گل خانه‌ای کمک می‎کنند، به خود اختصاص می‎دهد. افزایش درجه‎ی حرارت، دلیل وجود مقدار نسبتاً بالای بخار آب در جو می‎باشد.
 کربن دی اکسید: به رغم آن که این گاز به طور طبیعی به مقدار کمی وجود دارد، امروزه شهر نشینی، انقلاب صنعتی و سایر فعالیت‌های انسانی تا حد زیادی به میزان کربن دی اکسید موجود در جو می‎افزاید. این مورد تقریباً برابر با 9 تا 26 درصد می‎باشد.
 متان: متان موجود در اتمسفر در نتیجه‎ی منابع طبیعی و انسانی ایجاد می‎گردد. در حالی که فضولات چهار پایان اهلی، یکی از عوامل طبیعی اصلی به حساب می‎آید، محل‌های دفن زباله مهم‎ترین مثال برای منابع انسانی می‎باشد. متان، به میزان 4 تا 9 درصد در اثر گل خانه‌ای نقش ایفا می‎کند.
 گاز نیتروس اکسید: این گاز از طریق فعالیت‌های کشاورزی، محل‌های دفن زباله و نیز سوزاندن سوخت‌های فسیلی تولید می‌شود.
 کلرو فلوئورو کربن‌ها (CFCها): کلرو فلوئورو کربن‎ها، منشأ کاملاً انسانی دارند و اصولاً از آن‌ها در صنایع مختلف استفاده می‎شود. تا همین اواخر، این گازها در یخچال‌ها، آیروسول‎ها، دستگاه‎های آتش خاموش کن و سیستم‌های تهویه‎ی مطبوع مورد استفاده قرار می‎گرفتند.
همان طور که قبلاً نیز بیان شد، اثر گل خانه‌ای یک پدیده‎ی طبیعی به حساب می‎آید. با این حال، در صورتی که در صد این گازها به میزان بسیار زیادی افزایش یابد، هر کسی می‎تواند پیامدهای غیر مستقیم آن را ببیند.