قوانین را واضح و روشن بیان کنید

برای رابطه ی بهتر با نوجوانان

خانواده از مهم ترین و پایدارترین واحدهای اجتماعی است و عملکرد آن در جنبه های مختلف زیستی، اقتصادی، فرهنگی، اجتماعی، عاطفی، تربیتی، ارتباطی و ... قابل بررسی است. به راستی کدام مؤسسه یا تشکیلات را می شناسید که این همه کار در دستورالعمل روزمره ی آن باشد؟ بنابراین پر واضح است که این واحد اجتماعی به قوانین مشخص نیاز دارد. قوانینی که مرز خانواده را با دنیای بیرون، نقش اعضای خانواده، مسئولیت های هر یک از اعضا، نحوه ی مدیریت، تصمیم گیری و ارزیابی را در همه ی عرصه ها مشخص کند.
خانواده هایی که قوانین مشخص و کارآمد و منطقی دارند، در عرصه های مختلف موفق تر عمل می کنند. معمولاً یکی از والدین (پدر یا مادر) یا هر دو رهبری خانواده را در دست دارند. وظایف هر کس مشخص است. پدر و مادر مسئول حمایت و مراقبت از فرزندان هستند و فرزندان در هر سنی، متناسب با قدرت و توانی که دارند، در امور خانواده شرکت می کنند.
در حالت عادی، وظیفه ی هر کس مشخص است. در وضعیت های سخت مثل بیماری، بی کاری، مهاجرت و ... از کمک یکدیگر یا کمک افراد خارج از خانه مثل دوستان، اقوام، مؤسسات درمانی و خدماتی استفاده می کنند.
قوانین، نحوه ی خرج کردنِ درآمد، سهم هر فرد، مکان و زمان و نحوه ی غذا خوردن، طرز لباس پوشیدن، جای خواب، نحوه ی استفاده از فضاهای عمومی خانه مثل اتاق نشیمن، آشپزخانه و سرویس های بهداشتی و ... را مشخص می کنند. طبق قوانین هر کسی می داند چه کاری باید بکند و چه کاری نباید بکند.
موضوعی که در کلینیک به آن بسیار بر می خورم، واضح و با ثبات نبودن قوانین یا عدم وجود قانون در بسیاری از خانواده هاست. یعنی در بسیاری از خانواده ها، فرزندان تا حد لبریز شدن صبر و تحمل والدین هر کاری دل شان می خواهد می کنند. ساعت های طولانی پای تلویزیون می نشینند، بریز و بپاش می کنند، در اتاق توپ بازی می کنند، تا دیر وقت بیدار می مانند، شب ها بین پدر و مادر می خوابند، در بازار آن قدر فریاد می کشند تا وسیله ای را که می خواهند برای شان بخرند و ... معلوم است که در این خانواده ها همیشه یک قربانی یا گناهکار وجود دارد. یک پدر که به فرزندش نمی رسد، یک مادر که بچه اش را لوس کرده و یک بچه که لوس و غیرقابل تحمل است.
عدم وجود قوانین باثبات باعث می شود هر روزه درگیری ها و برچسب زنی های بسیاری در افراد خانواده اتفاق بیفتد. این دیکتاتورهای کوچک یا کتک می خورند یا فحش و ناسزا می شنوند و یا شاهد درگیری والدین شان هستند و عجیب نیست اگر اختلال رفتاری شان ادامه یابد، تشدید شود و خود را در دوران نوجوانی به صورت رفتارهای آزاردهنده نشان دهد.
از همین امروز، با همسرتان به توافق برسید که برای موضوعات بزرگ و کوچک خانه قوانین درست و کارآمدی وضع کنید، همکاری فرزندان تان را به اجرای قوانین جلب کنید، با ثبات باشید و پایداری کنید؛ آن قدر که خانه ای با قوانین واضح، روشن و کارآمد داشته باشید.
منبع مقاله :
موسوی، شکوفه؛ (1387)، رابطه ی والدین و نوجوان (با نوجوان خود چگونه رفتار کنید؟)، تهران: نشر قطره، چاپ چهارم