پلي پوديوم

جنس پلي پوديوم (Polypodium) يا بسفايج داراي بيش از 75 گونه از سرخس هايي زيباست و در خانواده پلي پودياسه (1) قرار دارد. پلي پوديوم سرخس هميشه سبز زينتي است که در باغچه ها، گلخانه ها و گاه درون ساختمان و آپارتمان نگهداري مي شود. يکي از گونه هاي زينتي و معروف آن P. vulgare است که به پلي پودي (2) معروف است. اين سرخس متعلق به مناطق نيمکره شمالي است و ممکن است در شرايط مناسب تا 40 و گاه تا 50 سانتي متر ارتفاع رشد نمايد.
عادت رشد آن به صورت پخش مي باشد. اين گياه داراي برگ هاي زيباي مرکب شانه اي به رنگ سبز ملايم مي باشد که در اطراف گياه گسترده شده و گاه به سمت پايين و سرنگون رشد مي نمايند. واريته هايي توليد شده که برگ هاي آنها 2 و 3 و يا چهار مرتبه تقسيم شده که به زيبايي آنها بيافزايد. بسياري از واريته هاي ايجاد شده نازا بوده و توليد هاگدان و هاگ نمي کنند.
سرخس ها طبق معمول ريزوم ( ساقه هاي زير خاکي ) ايجاد مي کنند. در اوايل بهار ريزوم سرخس را در گلدان محتوي مخلوطي از سنگ ريزه و سنگ بزرگ با خاک برگ کاملاً پوسيده بکاريد. ريزوم را در سطح خاک و يا کمي پايين به صورت سطحي قرار دهيد و با کمي سيم يا نخ آن را استوار نگاهداريد. گلدان را در نور نسبتاً زياد ( آفتاب و سايه ) قرار دهيد و آن را آبياري نماييد. گياه بايستي کاملاً سطحي قرار گيرد. ترجيحاً مي توانيد به سنگ ريزه ها مقداري خزه نيز بيافزاييد. سعي کنيد گلدان عميق انتخاب ننماييد. گياه را در گلدان پهن و کم عمق و يا حتي درون تشت و زيرگلداني بکاريد. گلدان را در ماه هاي بهار و تابستان به خوبي آبياري نماييد ليکن در پاييز و زمستان خاک را تنها مرطوب نگهداريد.
طرز ازدياد پلي پوديوم نيز مانند سرخس هاي ديگر به سادگي از طريق تقسيم ريزوم امکان پذير است. ريزوم را در اواخر زمستان و يا ابتداي بهار از گلدان بيرون آورده و آن را به تعدادي که ممکن است تقسيم نماييد. هر تقسيم بايستي با حداقل يکي دو برگ جوان و نوک رويشي همراه باشد. آنها را به طوري که در بالا اشاره شد در گلدان هاي جداگانه بکاريد (سطحي). برخي نمونه ها در زير برگ هاي بالغ خود توليد هاگدان و هاگ مي کنند. هاگ هاي آن ها را مي توان در سطح بستر مناسب پخش نمود و در جاي مرطوب قرار داد. رطوبت را از طريق اسپري تأمين نماييد و از آبياري با شيلنگ و غيره خودداري نماييد. رشد گياه از هاگ مراحل پيچيده اي را طي مي کند و مستلزم زمان طولاني است.
پلي پوديوم معمولاً عاري از آفات گياهي است. زنگ گندم (بيماري قارچي) ممکن است به گياه آسيب برساند و در پشت برگ ها لکه هايي را ايجاد نمايد که گاه با هاگدان ها اشتباه مي شوند.

پي نوشت ها :

1- Polypodiaceae
2- Polypody.

منبع مقاله :
کيانمهر، هرمزديار، (1388)، گل هاي آپارتماني و سبزيکاري، تهران: آييژ، چاپ اول