آشنایی با نام های خداوند: الشّهید

عدد ابجدی: 319 الشهید به معنی کسی است که هیچ چیز از او پوشیده نباشد و مداومت بر این اسم برای اطّلاع از مغیّبات نافع است.
 

پژوهه در مفهوم الشهید از مترجم

این واژه از اسمای خداوند و در نظر مشهور به معنی «گواه» است که وزن صرفی آن- صفت مشبهه- دلالت بر دوام معنی مصدر در وی می باشد. این اسم بدین صورت نوزده بار در قرآن کریم آمده است. با توجّه به مصدر این اسم و وزن صرفی آن، تحلیل این اسم از دو جهت قابل بررسی خواهد بود: 1) معنی اسم فاعلی که در این صورت «الشهید» از جنس مفهوم تخصیص یافته ی "علیم" خواهد بود، زیرا اگر علم الهی به طور مطلق مورد توجّه قرار گیرد، اسم "علیم" بر او اطلاق می شود و اگر تعلّق علم او به غیب منظور گردد، بر او اسم خبیر اطلاق می گردد و اگر متعلّق علم او «عالَم شهادت» باشد بر او اسم "شهید" اطلاق می گردد. بنابراین بر حسب این تفسیر، اسم "شهید" گویای علم خداوند به عالَم جزئیات-نه کلیّات- می باشد و از همین رو در قرآن کریم هشت مرتبه از علم او به شیء- «عَلی کُلِّ شیءٍ شَهید»- گفتگو شده است. 2) معنی اسم مفعولی که در این صورت این اسم گویای مشهود بودن خداوند در سراسر گیتی است، چه بنابه تصریح الهی در سوره ی آل عمران آیه 18: «شَهِدَ اللهُ اَنَّهُ لا اِلهَ اِلّا هُوَ» هیچ گونه دوگانگی حقیقی در مقابل ذات الهی موجود نیست و حضرتش در هر موجودی قابل ملاحظه است که همین معنا در مورد مشاهده ی الهی در روایتهای عامّه و خاصّه به صراحت آمده است.

همچنین "مصدر اسم شهید" به دو گونه ی اسمی دیگر در قرآن کریم استعمال شده است: شاهد که دو مرتبه به صورت «شاهدین» آمده و "شهود" که یک مرتبه در کتاب الهی به کار رفته است.

همچنین "راغب" در معنای «شَهِدَ، الشهود، الشهادة» می گوید: این الفاظ در جمع یعنی حضور با مشاهده یا با چشم ظاهر و یا با چشم باطن و بصیرت. لفظ "شهادت" اشاره به دو واقعیّت است؛ یکی اظهار شاهد مبنی بر آنچه که رؤیت کرده و دیگر کشته شدن "فی سبیل الله" برای مردم.
منبع : شریف کاشانی، ملاحبیب الله؛ (1383)، خواص و مفاهیم اسماء الله الحُسنی(نامهای زیبای خداوند)، ترجمه ی محمدرسول دریایی، تهران: نشر صائب، چاپ ششم