گنجشک سانان-گنجشک رودخانه اي

نام فارسی : گنجشک رودخانه اي
نام انگلیسی : Dead Sea Sparrow
نام عربی : عصفور البحر الميت
نام علمی : Passer moabiticus
توضیحات : مشخصات: نر وماده متفاوت پرنده ای است کوچک از خانواده گنجشک ، با منقاری مخروطی شکل که اغلب با جفت پا و به صورت جهشی روی زمین جابجا می شود و دانه می چیند. پراکندگی این گونه و توزیع آن در بخشهایی از اردن و اطراف دریای مرده(بحر المیت)دلیل نامگذاریش به گنجشک دریای مرده(Dead Sea Sparrow) می باشد و به دلیل جابجائی هایی که در اطراف رودخانه ها در ایران، عراق افغانستان دارد به گنجشک رودخانه ای نیز شناخته می شود. در زمستانها مهاجرتهای کوتاهی به طرف جنوب و تا نواحی غربی پاکستان و مناطقی از خاور میانه هم دارد. نر و ماده آن از نظر شکل ظاهری شباهت زیادی به گنجشک خانگی دارند بجز اینکه به طور قابل ملاحظه ای از آنها کوچکترند. ودو لکه زردی در طرفین گلویشان دیده می شود. پرنده بالغ نر تارک خاکستری مایل به نخودی دارد ، چانه و گلوی سیاهش محدود به خط شاربی وخط زیر گونه ای سفیدی است که به دو لکه زرد طرفین گلویش منتهی می شود. نوار ابرویی سفید ی بر روی خط چشمی سیاهش دارد که تا پس گردنش ادامه دارد که در انتها نخودی رنگ می شود. سطح شکمیش خاکستری و سطح پشتیش قهوه‌ای مایل به خاکستری با رگه‌های سیاه فراوان است که دو لکه بزرگ بلوطی رنگی روی طرفین پوشپرهای بالهایش دارد. پرهای جبه اش نخودی رنگ است و نوار بالی سفیدش زیر پرهای سیاه شانه اش به هنگام پرواز نیز نمایان می شود پاهایش قهوه ای مایل به صورتی است. دمگاهش خاکستری و پرهای دمش مانند شاهپر بالهایش قهوه ای است و در انتها تیره تر است. پرنده ماده شبیه ماده گنجشک معمولی ولی کوچکتر از آن است و در طرفین گلویش دو لکه زرد دیده می شود . رفتارش شبیه گنجشک معمولی است پرنده نا بالغ بیشتر به پرنده ماده شبیه است منقارش زرد مایل به خاکستری و فاقد سیاهی گلو می باشد لبه های پایانی منقارش زرد رنگ است و هر چه به بلوغ و بزرگسالی نزدیک تر می شود از زردی کناره های منقار کاسته می شود و پرهای سیاه زیر گلو در پرنده نر واضحتر و پر رنگ تر می شود. در فصل زمستان رنگ پر و بال پرنده نر و ماده تیره تر گشته و در فصل بهار روشن تر و سفیدی گونه هایش درخشان تر به نظر می رسد. غالبا در نزدیکی رودخانه ها زندگی می کند و در زمستان بوسیله طی کردن مسافت های کوتاهی به سمت جنوب جا بجا می شوند. در فصل زاد و ولد به صورت چندتایی و در فصل زمستان به تعداد بیشتری دیده می شوند. پروازشان سریع و با بال زدنهای قوی همراه است. اغلب به صورت دسته جمعی و با سر و صدای زیاد بر روی بوته ها و درخت های گز آشیانه های گنبدی شکلی می سازند .
زیستگاه : معمولا در بوته زارها و بیشه های نزدیک آب و سواحل رودخانه ها یافت می شود و لانه های گنبدی شکلی روی بوته ها و درختهای گز می سازد.
تغذیه : بیشتر از دانه ها و بذر گیاهان تغذیه می کند و هنگام زاد آوری و پرورش جوجه به منظور تکمیل رژیم غذایی، از مواد حیوانی نظیر نرم تنان و بی مهرگان مانند کرم ها و حشرات نیز تغذیه می کند
اندازه : 5/12 سانتی متر
سیخک پا : ندارد
چینه دان : دارد
بال : دفيف بودنش بيشتر است (بال زدنش بيشتر است)
حلیت : حلال گوشت (حلیت، از نظر شرعی می باشد ولی شکار یا کشتار این پرنده مطابق قوانین جمهوری اسلامی ایران می باشد)