درگذشت "آرتور كريستيَن سَن" مستشرق و ايران شناس مشهور دانماركي (1945م)

آرتور كريستين سن، مستشرق دانماركي در 31 دسامبر 1875م در كپنهاك پايتخت دانمارك به دنيا آمد و پس از اتمام تحصيلات مقدماتي، به فراگيري زبان فرانسه و لاتين و تاريخ پرداخت. وي در اين هنگام كتاب هزار و يك شب را مطالعه نمود و با تأثيرپذيري فراوان از اين كتاب، به تاريخ ايران علاقه‏مند شد. از اين رو به آموختن زبان فارسي، عربي، سانسكريت و تركي پرداخت و به مطالعه در آثار شرق همت گماشت. اين دانشمند دانماركي پس از پايان تحصيلات دانشگاهي، براي جمع آوري منابعي براي پايان نامه دكتراي خود به نام نقد و تحقيقي ادبي و تاريخي درباره خيام نيشابوري، به كتابخانه‏هاي لندن، پاريس و اسپانيا و نقاط ديگر سفر كرد و براي نخستين بار با ابنيه و آثار تمدن شرق و اسلام در كشور اسپانيا روبرو شد. وي در سال 1914م براي اولين بار به ايران مسافرت نمود و شرح اين سفر را در كتابي به نام "ماوراء درياي خزر" منتشر كرد. اين سفر، زمينه‏اي شد كه كريستين سن، سفرهاي ديگري به ايران داشته باشد. حاصل علمي اين سفرها، كتب و آثار متعددي است كه در تحقيق درباره لهجه‏ها و آداب و رسوم توده مردم و افسانه‏ها نوشته شده است. كريستين سن در لهجه‏هاي ايراني و گويش‏هاي مختلف آن، دست به مطالعه و تحقيق وسيعي زد و متون و گرامر تمام اين لهجه‏ها را در كتب و مقالات متعدد خود به چاپ رساند. وي در اين مطالعات لهجه‏شناسي، فقط از نظر زبان‏شناسي به آن‏ها نگاه نمي‏كرد بلكه ضمن تحقيق، مسائل و تحولات تاريخي و قومي را نيز در نظر مي‏گرفت. هدف وي اين بود كه صورت كنوني لهجه‏ها را با بررسي دقيق به تصوير كشد و درك روشني از وضع تحول زبان‏هاي مادي، پارتي، فارسي باستان، فارسي ميانه و زبان ساسانيان به دست آوَرَد. از آرتور كريستين سن در طي سال‏ها مطالعه و تحقيق درباره ايران، مشرق زمين و موضوعات ديگر، بيش از 320 كتاب، رساله و مقاله برجاي مانده كه حكايات ايراني به زبان عاميانه، زندگي قباد اول پادشاه ساساني و حماسه شاهان در داستان‏هاي ايران باستان از آن جمله‏اند. آرتور كريستين سن كه دانشمندي فيلسوف مآب و اهل انديشه و با پشتكار دقيق و نيز استاد علم لغت ايراني در دانشگاه كپنهاك بود، سرانجام در 30 مارس 1945م در 70 سالگي درگذشت.

تاریخ رویداد : 30 مارس