مرگ "موبوتو سهسهسكو" ديكتاتور پيشين كشور افريقايي كنگو (1997م)
مرگ "موبوتو سهسهسكو" ديكتاتور پيشين كشور افريقايي كنگو (1997م)
ژنرال ژوزف موبوتو سهسهسكو، رئيس جمهور پيشين كشور افريقايى كنگو در سال 1930م در اين كشور به دنيا آمد. وي پس از طي تحصيلات خود به روزنامه نگاري پرداخت و در دهه 1950م با پيوستن به نهضت آزاديبخش كنگو به رياست پاتريس لومومبا، در مذاكرات استقلال كنگو شركت كرد. موبوتو پس از استقلال كنگو به رياست ارتش كنگو رسيد و در سال 1960م در سي سالگي به نخستوزيري دست يافت. موبوتو پس از به دست گرفتن قدرت، پاتريس لومومبا، قهرمان ملي افريقا و باني استقلال كنگو را كه عازم نبرد با نيروهاي مزدور موسي چومبه بود، دستگير كرد و در يك اقدام خائنانه كه موجي از نفرت مردم افريقا و جهان را در پي داشت، وي را به نيروهاي موسي چومبه تحويل داد كه آنان نيز لومومبا را در حال بيماري، تيرباران كردند. موبوتو يك بار نيز موسي چومبه را كه توسط نيروهاي امنيتي كنگو به دليل ايجاد هرج و مرج دستگير شده بود از زندان آزاد كرد. موبوتو در راستاي به دست گرفتن زمام امور كشور، در 25 نوامبر 1965م عليه رئيس جمهور قانوني كنگو دست به كودتا زد و پس از بركناري او، خود بر اريكه قدرت نشست. موبوتو در دوران رياست جمهوري خود، روش خودكامهاي در پيش گرفت و با محدود كردن اختيارات مجلس و حذف پست نخست وزيري، كل اختيارات كشور را قبضه كرد. وي در 27 اكتبر 1971م نام رسمي كشور را از جمهوري دموكراتيك كنگو به جمهوري زئير تغيير داد در حالي كه قبلاً اعلام كرده بود فقط اعضاي حزب او حق انتخاب شدن براي مجلس راخواهند داشت. موبوتو كه ادعاي رهبري مردم كنگو را داشت براي خود لقب موبوتو سهسهسكو را برگزيد و براي آن كه كاري مشابه ساير رهبران بزرگ انجام دهد، به تقليد از مائوتسه تونگ، رهبر چين، دست به يك انقلاب به اصطلاح فرهنگي زد و طي يك رشته اقدامات سطحي، هرج و مرج عجيبي تحت عنوان بازگشت به خويشتنِ خويش را به وجود آورد. او در ضمن اقدامات مضحك خود، به عنوان نمونه، دادن شيرخشك به كودكان را منع نمود و دستور داد كه مردم به پيروي از قبايل جنگلي كنگو، به بچههاي خود، كرم ساقه درختان را بخورانند. با ابتذال آن چه موبوتو به عنوان انقلاب فرهنگي مطرح نمود، جريان غربگرايى بار ديگر به عنوان يك انديشه مترقي توسط او به كشور بازگشت. همچنين برقراري روابط با رژيم صهيونيستي، حمايت از شورشيان آنگولا، برگزاري انتخابات تحت فشارهاي بينالمللي و سركوبي اعتراضات مردمي و دانشجويى از اقداماتي بود كه در زمان حكومت موبوتو انجام شد. در حالي كه در زمان حكومت وي، روز به روز شمار فقيران و گرسنگان كنگو افزايش مييافت، موبوتو بر جلال و شكوه زندگي شاهانه خود ميافزود و در اين مدت، بيش از سه ميليارد دلار ثروت ملي را به نام خود در بانكهاي خارجي سپرد.در اوايل دهه 1990م، با پديدار شدن تغيير اوضاع در صحنه بينالمللي و انجام تحولات در كشورهاي ديكتاتوري، اعتراضات و تظاهرات در شهرهاي مختلف كنگو فراگير شد كه خواهان كنارهگيري موبوتو و تشكيل يك كنفرانس ملي براي بررسي و تدوين قانون اساسي جديد بودند. از سوي ديگر موبوتو كه با اعتراضات عمومي مواجه شده بود بحث حكومت دموكراتيك و تبديل حكومت به نظام چند حزبي را مطرح نمود و حتي يكي از رهبران مخالفين را به نخست وزيري منصوب كرد. اما اين امر نه تنها از اعتراضات نكاست بلكه تعداد زيادي از مردم در جريان اين درگيريها كشته شدند. در اين ميان شورشيان كنگو به رهبري لوران كابيلا بر مخالفت خود با موبوتو افزودند كه به جنگهاي داخلي كنگو انجاميد. در نهايت علي رغم انجام مذاكرات و ميانجيگريهاي بين المللي، نتيجه مطلوبي حاصل نشد و موبوتو سهسهسكو در 16 مه 1997م پس از 37 سال زمامداري و 32 سال ديكتاتوري به مراكش گريخت. از آن پس نيروهاي مخالف وارد پايتخت شدند و دو روز بعد حكومت ديكتاتوري موبوتو متلاشي شد. موبوتو سه سه سكو سرانجام در هفتم سپتامبر 1997م در 67 سالگي درگذشت و كارنامهاي سياه از خود به جاي نهاد.
