تولد "دوايت آيزنهاور" سي و چهارمين رئيس جمهور امريكا (1890م)
تولد "دوايت آيزنهاور" سي و چهارمين رئيس جمهور امريكا (1890م)
دوايت آيزنهاور، سي و چهارمين رئيسجمهور امريكا، در چهاردهم اكتبر 1890م در ايالت تگزاس امريكا به دنيا آمد. وي پس از طي تحصيلات خود در دانشگاه نظامي واشينگتن، وارد ارتش شد و در جنگ جهاني اول، به عنوان افسر نيروي زميني شركت داشت. آيزنهاور در طي سالهاي بعد مدارج ترقي نظامي را پشت سر گذاشت به طوري كه در اوايل جنگ جهاني دوم، رياست ستاد مشترك ارتش امريكا و در سال 1942م رأساً فرماندهي نيروهاي امريكايى شركت كننده در جنگ را بر عهده گرفت. وي همچنين در سال 1943م، به فرماندهي عالي نيروهاي متفقين انتخاب شد و پس از پايان جنگ، در سال 1950م، فرمانده سازمان پيمان آتلانتيك شمالي، ناتو گرديد. آيزنهاور در نهايت در انتخابات رياست جمهوري امريكا در پائيز سال 1952م شركت جست و از طرف حزب جمهوريخواه امريكا، در 63 سالگي به كاخ سفيد راه يافت. اگرچه آيزنهاور عضوي از حزب جمهوريخواه امريكا بود و بعد از بيست سال زمامداريِ دموكراتها، به رياست جمهوري امريكا رسيد، اما در واقع هيچ تفاوتي ميان ايدهها و عملكردهاي سياسي و اقتصادي او با رؤساي جمهور دموكراتِ قبل از او وجود نداشت. آيزنهاور از حاميان سرسخت سرمايهداري به شمار ميرفت و در دوران حكومت خود، همواره نقش واسطه بين شركتهاي بزرگ سرمايهداري و رهبران سياسي را بازي ميكرد. دوران هشت ساله حكومت دوايت آيزنهاور، مملو از حوادث بزرگ و كوچك بود كه نخستين و مهمترين اين حوادث، ادامه جنگ خونين و مرگبار كره بود كه در نهايت با تلفات كمرشكن دو طرف و حاميان شرقي و غربي آن پايان پذيرفت. آيزنهاور قصد داشت به هر طريق ممكن، انتقام تلفات سنگين سربازان خود و نيروهاي چند مليتي سازمان ملل را از سران كمونيست چين و شوروي بگيرد. وي به توصيه اكيد مشاوران سياسي و نظامي خود تصميم گرفته بود حضور نظامي امريكا در منطقه آسيا به ويژه جنوب شرقي اين قاره را تقويت كند و از طرف ديگر تلاش فراواني كرد تا دولتهاي اين منطقه را در اتحاديههاي نظامي - سياسي در چارچوب منافع غرب متشكل گردانَد. از اين رو پيمان امنيتي سيتو و سنتو را با هدف جبههگيري در برابر نفوذ كمونيسم در قاره آسيا بين كشورهاي جنوب شرقي آسيا و خاورميانه در سالهاي 1954 و 1955م تشكيل داد. اما تأسيس پيمان نظامي - اقتصادي ورشو توسط سران بلوك شرق در سال 1955م پاسخي به تلاشهاي آيزنهاور در محدود كردن كمونيسم بود كه رقابت و جنگ سرد دو قطب غرب و شرق را فزوني بخشيد. از اين رو، دوايت آيزنهاور با تصويب دكترين خود در پنجم ژانويه 1957م اجازه يافت به هر دولتي كه به كمك نظامي و يا حتي به مداخله نظامي امريكا احتياج داشت، فوراً ياري رسانَد. دكترين آيزنهاور كه با هدف ايجاد پايگاه سياسي - نظامي در خاور دور، خاورميانه و خاورنزديك تنظيم شده بود، نقطه آغاز فعال شدن ديپلماسي امريكا در خاورميانه و خليجفارس به شمار ميرفت. فعاليت سازمان سيا در دوران رياست جمهوري آيزنهاور، از گسترش زيادي برخوردار بود به طوري كه در كمتر از يك سال، امريكا به كمك عوامل داخلي خود در ايران و گواتمالا دست به كودتا زد و دولتهاي آن كشورها را سرنگون كرد. در دوران زمامداري آيزنهاور، رابطه امريكا و كوبا نيز تيرهتر شد و به جنگ تبليغاتي شديدي بين دو طرف انجاميد. همچنين دخالت سازمان سيا در كشور زئير باعث بركناري و قتل پاتريس لومومبا، قهرمان استقلال اين كشور افريقايى گرديد. در زمان حاكميت آيزنهاور، سازمان جاسوسي امريكا (سيا)، به عنوان تنها مرجع تصميم گيرنده سياست داخلي و خارجي ايالات متحده امريكا عمل ميكرد. دوايت آيزنهاور دو دوره كامل يعني تا سال 1961م رياست جمهوري امريكا را بر عهده داشت و سرانجام هشت سال بعد در 28 مارس 1969م در هفتاد و نه سالگي درگذشت.
