از اینکه افتخار همراهی شما را داریم، خرسندیم و تلاش می کنیم پاسخ مناسبی خدمت تان ارائه دهیم. اگر شما دچار پرخوابی شده اید برای حل مشکل پرخوابی و فزون‌خوابی باید ببینیم علت پیدایش چنین مشکلی چیست. گاهی با رعایت بهداشت خواب و مقداری جابه جایی در ساعات خواب مشکل حل می شود و باعث می شود که چرخه خواب کاملی داشته باشید و مدت زمان بیشتری را در خواب عمیق به سر ببرید و نیاز به خواب تان به شیوه مطلوب ارضا ‌شود و دیگر احتیاجی به خواب بیشتر نداشته باشید.  حتی ممکن است مشکل کم خونی یا مشکل جسمی دیگری داشته باشید که حتما باید به پزشک هم مراجعه ای داشته باشید.
در ادامه برای حل مشکل شما مطالبی را در قالب نکات زیر تقدیم می‌داریم:
 
نقش خواب در زندگی
امروزه ثابت شده است که زندگى بشر بدون خواب و تجدید قوا غیر ممکن است و اشخاص و حیواناتى را که چند روز بى‏خواب نگاه داشته‏اند مشاعر خویش را از دست داده و بعضاً مرده‏اند. خواب در موجودات زنده از قبیل انسان، حیوان، حشرات و حتى نباتات عمومیّت دارد. پدیده خواب یک پیشآمد تصادفى نیست، بلکه یکى از آثار قدرت و تدبیر خداى جهان آفرین است؛ خداوند در قرآن کریم می‌فرماید: «وَ مِنْ آیاتِهِ مَنامُکُمْ بِاللَّیْلِ وَ النَّهارِ» (1)؛ «و از نشانه‏هاى او خواب شما در شب و روز است».
بنابراین لزوم برنامه ریزی برای داشتن خوابی مطلوب برای استراحت دادن بدن و تجدید قوا ضروری است.
 
میزان خواب
باید توجه داشت که مقدار و میزان خواب یک امر نسبی است و آن در مورد افراد و در زمان‌های مختلف فرق می‌کند؛ مثلاً برای بچه‌ها و افراد کهنسال و گاهی در افراد بیمار مقدار خواب بیشتر از افراد جوان و میانسال می‌باشد و یا کسانی که دارای فعالیت زیادی هستند نسبت به افراد کم جنب و جوش، نیاز بیشتری به خواب جهت تأمین و بازسازی قوای خود دارند و یا نوجوانان وقتی به سن بلوغ می‌رسند به خواب بیشتری نیاز دارند، به این خاطر مقوله خواب نسبت به این افراد فرق می‌کند، در نتیجه هر فردی که بیش از اندازه مورد نیازش برای تجدید قوا، و یا کمتر از آن بخوابد دچار پرخوابی و کم خوابی و عوارض آن می‌گردد. متخصصان توصیه می‌کنند که یک فرد بزرگسال عادی و سالم بهتر است حداکثر خواب شبانه‌ای حدود 7 تا 9 ساعت داشته باشد. معمولاً از نظر فیزیولوژیک حداقل خواب که سبب تامین نیازهای فیزیولوژیک بدن می‌شود 4 ساعت است.
بهتر است بخش عمده ای از خواب در طول شب باشد و در طول روز خصوصاً در نیمروز خواب مختصری داشه باشید تا نیازتان به خواب برطرف شود.
باور ما این است که اگر شما شب ها خواب کافی(حداقل پنج شش ساعت) داشته باشید و نیازتان به خواب را به درستی برطرف کنید، در طول روز نیاز زیادی به خواب نخواهید داشت و در نیمروز می توانید با نیم ساعت تا چهل دقیقه نیاز تان را برای خواب برطرف کنید و شب ها نیز دچار بی خوابی نگردید. این نکته را نیز بدانید بین خواب شب و خواب نیمروز باید حدوداً نه ساعت فاصله شود تا شما بتوانید خواب راحتی داشته باشید اگر قرار باشد بعدازظهر ها دو سه ساعت بخوابید، طبیعتاً تا نه ساعت بعد از آن نیازی به خواب نخواهید داشت و اگر بخواهید زودتر بخوابید خواب تان نخواهد برد. مثلاً اگر تا ساعت چهار بعد از ظهر بخوابید تا ساعت یک بامداد نیازی به خواب نخواهید داشت و اگر بخواهید زودتر بخوابید دچار مشکل خواهید شد و خواب تان نخواهد برد.
اگر چه خواب متعادل برای احیای ذهن و جسم لازم است، اما همان‌طور که کم‌خوابی می‌تواند خطرآفرین باشد، پرخوابی هم خطرات خاص خودش را دارد. پرخوابی به طور شگفت‌انگیزی عوارض منفی جسمی و روحی زیادی را در پی دارد. عوارض جسمی و روحی مانند: انرژی کم، اختلالات حافظه، وقتی شما زیاد می‌خوابید، بدون شک وقتی را که می‌توانستید به کار خلاقانه‌ و مفیدی اختصاص دهید، از دست داده‌اید. بنابراین زمانی که برمی‌خیزید و می‌بینید وقت خود را بیهوده در خواب گذرانده‌اید، احساس ناخوشایندی خواهید داشت. علاوه بر این احساس ناخوشایند، احساساتی چون اضطراب، گیجی و سردرگمی هم دست از سر شما برنمی‌دارند و حتی می‌توانند تمام روزتان را خراب کند.
این نکته را نیز حتماً شنیده‌اید که خواب‌ روزانه به هیچ وجه با خواب‌شبانه برابری نمی‌کند؛ بنابراین افرادی که از خواب‌شبانه محروم می‌شوند برای جبران آن گاهی به دو برابر خواب در طول روز نیاز دارند؛ بنابراین همین مسئله سبب فزون‌خوابی و اختصاص مدت زمان بیشتری برای خواب جهت تجدید قوا و رفع نیاز بدن می‌گردد؛ از این روی به نظر می‌رسد که اصلاح وقت خواب‌تان بر اصلاح میزان خواب‌تان ارجحیت دارد و این احتمال وجود دارد که اگر در وقت خواب‌تان تغییر ایجاد کنید و خواب شبانه راحتی داشته باشید به طور چشمگیری میزان خواب‌تان در طول روز نیز تعدیل می‌شود چرا که شما در هنگام شب، خواب کافی داشته اید و نیازتان به خواب برطرف شده است؛ بنابراین دیگر نیازی به خواب بیشتری نخواهید داشت.
بر اساس آزمایشات فراوانی که در این خصوص انجام شده است و دانشمندان امواج مغزی را در فرایند خواب رصد کرده‌اند، رفع خستگی بدن برای تجدید قوا معمولاً در هنگامی صورت می‌گیرد که افراد در چرخه‌ خواب‌شان، مدت زمان بیشتری را در عمق خواب سپری کرده باشند و این حالت معمولاً از ساعت 10شب تا 2بامداد می‌باشد؛ بنابراین افرادی که اغلب در این ساعات به خواب رفته‌‌اند، چرخه خواب کاملی دارند و مدت زمان بیشتری را در خواب عمیق به سر می‌برند؛ بنابراین نیاز به خواب آنها به شیوه مطلوب ارضا می‌شود و دیگر احتیاجی به خواب ندارند، ولی افرادی که قبل یا بعد از این ساعات می‌خوابند چون چرخه خواب کاملی ندارد و خواب آنها بیش از آن که عمقی باشد، سطحی است و این از امواج مغزی آنها کاملاً مشخص و مشهود است، در این هنگام افراد برای تجدید قوا، نیاز به مدت زمان خواب بیشتری دارند تا نیازشان برطرف گردد.
در آموزه‌های دینی و تعالیم اسلامی شب مایه آرامش است و آرامش نقش مهمی در استراحت و تجدید قوای انسان دارد.
راهکارهای کاربردی
1. سعی کنید عمده فعالیت‌های خود را در طول روز به انجام برسانید و خودتان را حسابی خسته کنید تا به هنگام شب فقط نیاز به خواب داشته باشید.
2. اتاقی را صرفاً برای خواب در نظر بگیرد و سعی کنید این اتاق فاقد هرگونه سر و صدای مزاحم و همچنین تصاویر و اَشکال اضافی و نیز کمترین نور و روشنایی را داشته باشد. این را بدانید که تاریکی به ترشح هورمون خواب کمک می‌کند و ساعت بیولوژیک بدن را تنظیم می‌نماید. هوای اتاق را از قبل متعادل (نه زیاد گرم و نه زیاد سرد) کنید.
3. از مطالعه کردن یا تماشای فیلم و... در رختخواب پرهیز کنید. سعی کنید از رختخواب فقط برای خواب استفاده نمایید.
4. بکوشید شب‌ها شام‌ سبک و مختصری برای خویش تهیه کنید و آن را زود بخورید و به هیچ وجه از غذاهای چرب، سنگین، تند و تیز و پرادویه مصرف نکنید. این گونه امور هضم معده غذا را به سختی انجام می‌دهد و در نتیجه درجه حرارت بدن بالا می‌رود و فرایند خواب رفتن را مختل می‌کند و یا با دشواری همراه می‌سازد.
5. بکوشید شب‌ها زود به رختخواب بروید و صبح زودتر بیدار شود.
 (ساعت منظمی در خوابیدن و بیدار شدن داشته باشید)
6. برای خود زمان خواب و بیدار شدن منظمی تنظیم کنید. منظم بودن ساعت خواب و بیداری، ساعت بیولوژیک بدن شما را نیز تنظیم می‌کند و شما از این پس براساس عادت در ساعت مشخصی به خواب می‌روید و در ساعت مشخصی از خواب بر می‌خیزید.
7. صبح‌ها به محض بیدار شدن از خواب سریع از رختخواب جدا شوید و رختخواب خود را کاملاً جمع کنید. سعی کنید رختخواب خود را در دسترس قرار ندهید.
8. پس از این که از بیدار شدن از خواب، با حالت خواب‌آلودگی خویش مبارزه کنید اگرچه در لحظات اول سخت است، ولی به نشاطی که از آن حاصل می‌شود، می‌ارزد.
9. برای هر روز خود، خصوصاً ساعات ابتدایی روز برنامه‌ریزی کنید تا انگیزه‌های مناسبی برای بیداری داشته باشید. هر چه قدر شما روزها کمتر بخوابید به هنگام فرا رسیدن شب، بیشتر خواب‌تان می‌آید و سراغ خواب خواهید رفت و هر مقدار روزها بیشتر بخوابید، این مسئله خواب شب‌تان را مختل می‌کند و شما را در یک سیکل معیوب و دور باطل قرار می‌دهد، بی‌خوابی شب، پرخوابی روز را به دنبال دارد و پرخوابی روز، بی‌خوابی شب را موجب می‌شود و همه تلاش‌های شما را ناکام می‌گذارد، پس برای موفقیت بیشتر در تنظیم خواب‌تان سعی کنید روزها اصلاً نخوابید و یا خواب بسیار اندکی داشته باشید.
موفق باشید.
 
پی‌نوشت ها:
1. روم(30)، آیه 23.