با سلام و سپاس از همراهی شما با مشاورین «راسخون»، از اینکه ما را به عنوان راهنمای خود انتخاب نمودید سپاسگزاریم.
دغدغه خاطر و تلاش شما برای انتخاب راه درست آغاز زندگی مشترک، ستودنی است و این‌که  قصد ازدواج که یکی از برترین اصول اساسی در دین اسلام است را دارید، قصدی پاک و مبارک بوده و امیدواریم در تحقق این نیت خوب، موفق و سربلند باشید.
همان‌طور که می‌دانید خانواده یکی از نهادهای مهم جامعه بشری است که با پیوند زن و مرد به وجود می‌آید، خانواده زیربنایی‌ترین و اولین نهاد اجتماعی است که تأثیر آن بر رشد، تعادل و شکوفایی افراد جامعه به حدی است که هیچ صاحب نظری نمی‌تواند آن را انکار کند. در دین اسلام ازدواج و خانواده محبوب‌ترین و عزیز‌ترین نهاد بشری در نزد خداوند متعال اعلام شده است. خداوند متعال در قرآن کریم ازدواج را مایه آرامش معرفی فرموده: «وَ مِنْ آیاتِهِ أَنْ خَلَقَ لَکُمْ مِنْ أَنْفُسِکُمْ أَزْواجاً لِتَسْکُنُوا إِلَیْها وَ جَعَلَ بَیْنَکُمْ مَوَدَّةً وَ رَحْمَة؛ یکى از آیات (لطف) او آن است که براى شما از جنس خودتان جفتى بیافرید که در کنار او آرامش یافته و با هم انس گیرید و میان شما رأفت و مهربانى برقرار فرمود»^[1] و در حدیثی از پیامبر اکرم (صلی‌الله‌علیه‌و‌آله‌و‌‌سلم) آمده است درهای آسمان هنگامی که عقد ازدواج برگزار می‌شود و هنگامی که فرزند بر چهره والدین خود نگاه می‌کند، گشوده می‌شود.^[2]
ازدواج برای انسان‌ها یک نیاز طبیعی است که از آفرینش ویژه آن‌ها سرچشمه می‌گیرد. دین اسلام نیز پیروان خود را به ازدواج دعوت نموده و از عزوبت بر حذر می‌دارد. «وَ أَنْکِحُوا الْأَیامى‏ مِنْکُمْ وَ الصَّالِحینَ مِنْ عِبادِکُمْ وَ إِمائِکُم؛ و البته باید مردان بى‏زن و زنان بى‏شوهر و کنیزان و بندگان شایسته خود را به نکاح یکدیگر درآورید».^[3]
ازدواج غیر از تأمین نیازهای جنسی و حفظ نسل انسان‌ها، کانون آسایش و آرامشی برای زن و مرد ایجاد می‌نماید. «ازدواج اولین مرحله خروج از خود طبیعی فردی، و توسعه پیدا کردن شخصیت انسان است».^[4]پس دقت در انتخاب همسر نیز به تبع اهمیت ازدواج بسیار مهم و حیاتی است.
در مورد ترسی که از آن صحبت فرمودید باید گفت ترس از ازدواج یا عدم تمایل به ازدواج از مسائل عمده و پیچیده ای است که ذهن اغلب جوان ها را به خود مشغول کرده است. تا جایی که این مسئله در بسیاری از موارد باعث سخت گیری های زیادی در زمینه ی ازدواج شده و منجر به بروز مشکلاتی از جمله بالا رفتن سن ازدواج گشته است.
باید گفت انسانها غالبا از کارهایی که تا به حال انجام نداده اند و تجربه نکرده اند یک ترس و دلهره تقریبا طبیعی در خود احساس میکنند. حتما تا به حال اموری را برای اولین بار تجربه کرده اید که در مرتبه اول با ترس نیز همراه بوده است مثلا صحبت در جمع برای اولین بار، رانندگی و سوار ماشین شدن، مسافرت با هواپیما و خیلی از موارد دیگر که بعد از چندین بار انجام دادن لذت آور نیز میشود. بنابراین مقداری از این ترس طبیعی هست و جای نگرانی ندارد. ولکن اگر این ترس باعث بروز مشکل در زندگی و خلل در مسیر ازدواج شود باید آن را درمان کرد و کاهش داد.
در بین جوانان علل گوناگون و متفاوتی برای این ترس بیان میشود مثلا :
1- برخی احساس می کنند هنوز آمادگی روحی روانی برای ازدواج ندارند و وقت آن فرا نرسیده در حالی که در کارهای مهم دیگری موفق بوده و سن شان نیز بالا رفته است.
2- همچنین یکی از مواردی که ممکن است باعث ترس شما از ازدواج گشته باشد، این است که ممکن است در اطرافیان کسانی که را در ازدواج انتخاب موفقی نداشته اند و اکنون دچار مشکلاتی هستند نظر شما را جلب کرده باشند و ترس از این را داشته باشید که خدای ناکرده مثل آنها انتخاب غلطی داشته باشید.
3- گاهی نیز سخت بودن انتخاب همسر مناسب و ترس از اینکه شاید آینده و زندگی جوان به خاطر انتخاب نادرست نابود شود باعث ترس از ازدواج در آنها می شود.
4- برخی از جوانان نیز بخاطر شناخت غیر واقعی خود از ازدواج دچار دلهره و اضطراب گشته و ترس از این کار در آنان شکل می گیرد که در این صورت با تغییر آن شناخت ذهنی، آرامش و حتی رغبت به ازدواج جای آن ترس را خواهد گرفت.
به هر حال این ترس منطقی نیست و باید آن را به حد تعادل برسانید و الا سن شما از این هم بالاتر می رود و هنوز ازدواج نکرده اید.
در پاسخ به سؤال دوم شما باید گفت مهمترین مسئله در ازدواج و انتخاب همسر رعایت ملاک‌های اصلی ازدواج است که در روایات نیز بر آن تأکید فراوان شده است. رعایت این معیارها ضامن اصلی سعادت و خوشبختی در ازدواج است و عدم رعایت آن عواقب سنگینی برای زوجین در پی خواهد داشت.
این معیارها را می‌توان به دو بخش عمده تقسیم کرد:^[5]
الف) معیارهای اساسی: ملاک‌هایی که حتماً آن‌ها را باید در نظر داشته باشیم تا زندگیمان توأم با سعادت باشد. در نظر نگرفتن این معیارها موجب بروز مشکلاتی در زندگی ما خواهد شد. مانند:‌ دین داری، اخلاق نیکو، شرافت خانوادگی (نجابت و پاکی)، عقل.
ب) معیارهایی که موجب کاملتر شدن زندگی ما می‌شود. این معیارها اگر رعایت شوند زندگی ما بهتر و کاملتر خواهد شد. البته این معیارها به سلیقه و موقعیت افراد بستگی دارد و در افراد مختلف، متفاوت می‌باشد. از جمله این ملاک‌ها می‌توان سلامت جسم و روح، زیبایی، علم و سواد و کفو همدیگر بودن را نام برد؛ در نتیجه معیارهای دینی اسلام فقط ایمان و اخلاق نیست و موارد دیگر را نیز شامل می‌شود.
چگونگی شناخت همسر
مرحله اول: مشاوره: مشاوره قبل از ازدواج کمک فراوانی در شناخت معیارهای طرفین می‌کند. وظیفه مشاور این است که با تسهیل شناخت بین طرفین  و ایجاد رابطه بیتشر کمک می‌کند تا ظرفیت‌ها و کفویت‌های طرفین در زمینه‌های مختلف بارز شود. ضمن اینکه در صورت نیاز از تست‌های روانشناختی نیز بهره می‌گیرد.
همچنین مشورت با افرادی که دارای خصوصیاتی چون تدیّن، عقل و فهم بالا، آگاه به مسائل ازدواج، شجاع و بدون ملاحظه، مصلحت اندیش، دلسوز و خیرخواه، و امین و رازدار باشند.
مرحله دوم: تحقیق: گفتیم که چون ازدواج امر بسیار مهمی است و شرکای زندگی لازم است یک عمر در کنار هم در شادی‌ها و غم‌های هم باشند دقت در شریک زندگی بسیار مهم است. به همین جهت تحقیق اگر چه طولانی شود ولی دقت در آن لازم و ضروری است تحقیق در کنار گفتگوهای افراد خانواده و دختر و پسر (عروس و داماد) به منظور شناسایی ملاک های مورد نظر و کشف تناسب است. میزان تحقیق، بستگی به فرد مورد نظر از لحاظ دوری و نزدیکی نسبت به تحقیق کننده دارد. یعنی هر قدر آشناتر باشد تحقیق کمتر و هر قدر ناآشنا‌تر باشد تحقیق بیشتری می‌طلبد. در مسأله تحقیق باید راه‌های گوناگونی را پیمود و جزئیات مسئله را بررسی نمود و معلومات مختلفی را بدست آورد و پیرامون آن تفکر و مشورت کرد و همه جوانب امر را سنجید تا کم کم نتیجه به دست آید. راه‌های تحقیق عبارتند از:
1. بررسی اصول و صفات خویشان و نزدیکان.
2. تحقیق از طریق خویشان او.
3. تحقیق از طریق دوستان نزدیک او.
4. تحقیق از طریق معلمان و مربیان او.
5. تحقیق از طریق دشمنان او.^[6]
3. گفتگوی مستقیم: آخرین مرحله شناخت قبل از ازدواج و مهمترین و مؤثرترین مرحله شناخت همین دیدار و گفتگوی مستقیم دختر و پسر می‌باشد. تعداد جلسات گفتگو هر چه بیشتر باشد شناخت بیشتری حاصل می‌شود. دستور کار جلسه گفتگو به این ترتیب می‌باشد: 1. بیان خط مشی کلی زندگی آینده 2. گفتگو درباره اهداف آینده 3. بیان صادقانه صفات، اخلاق و خصوصیات خود 4. بیان خواسته‌ها و انتظارات طرفین از یکدیگر 5. بیان نظرات خود درباره چگونگی برخورد، رفتار و رابطه با خانواده، بستگان و خویشان یکدیگر 6. طرح نظرات خود درباره شیوه تربیتی فرزندان 7. بیان عیب، نواقص و بیماری های خود 8. دیدن زیبائیهای ظاهری همدیگر بدون سوء نیت.^[7]
منابعی جهت مطالعة:
1. مظاهری، علی اکبر، جوانان و انتخاب همسر، قم: پارسایان، 1390.
2. دژکام، محمدرضا، مشاوره ازدواج: آنچه زوج‌های جوان «درباره‌ی یک ازدواج موفق و زندگی زناشویی ایده‌آل باید بدانند!»، دنیس، 1387.
3. مشکینی اردبیلی، علی اکبر، ازدواج در اسلام، ترجمه‌: احمد جنتی، قم: موسسه الهادی، مرکز چاپ و نشر قرآن کریم، 1385. 

---