دوست گرامی وقف به اعتبار موقوف علیه به وقف خاص و وقف عام یا وقف عام و خاص، با هم، تقسیم می‏شود. اگر موقوف علیه فرد معین باشد یا اشخاص معدود و محصور باشد، وقف خاص است. این اشخاص در عرض یکدیگر (به نحو تشریک) یا در طول هم (به نحو ترتیب) از منافع عین موقوفه استفاده می‏کنند. خواه از اعضای یک خانواده باشند که در نسل‏های متوالی و به تابعیت از هم حق انتفاع می‏یابند مانند وقف بر اولاد واقف نسلا بعد نسل یا عنوان آنان به دلیل سمتی که می‏یابند به وجود می‏آید مانند خادمان، کارگران و کشاورزان یک مدرسه‏ی خصوصی یا کارخانه و مزرعه و قنات و مقبره‏ی خصوصی که افراد و مصادیق عنوان معدود و محصورند. در وقف عام، موقوف علیه در واقع جامعه یا بخش معینی از آن است و منافع به مصرف تعیین شده از سوی واقف، اختصاص می‏یابد. خواه عنوانی عام باشد مانند فقرا، فقها و امثال اینها یا جهتی و مصلحتی عام باشد نظیر وقف بر مسجد، پل، مدرسه و امثال اینها. مراد از وقف، در وقف خاص و وقف عام، وقف منفعت است که رقبات موقوفه درآمدی دارد و صرف موقوف علیه می‏شود. در وقف خاص، نظر بر شخص یا اشخاص است و در وقف عام نظر بر عنوان و جهت است نه اشخاص حتی اگر اشخاص هنگام وقف وجود نداشته باشند مانعی نخواهد داشت مانند وقف بر دانشجویان مدرسه‏ای که هنوز دانشجو نپذیرفته است. این دو نوع وقف در قبول و قبض و از نظر اداره و نظارت و از جهت اوصاف و شرایط موقوف علیهم، آثار و احکام متفاوتی دارند. «وقف جهت» مانند مسجد و امثال آن، از نوع وقف انتفاع است. مانند این که مالک اذن دهد در ملک او مردم نماز بخوانند و یک نفر در آنجا اقامه نماز کند که برای تحقق وقف انتفاع کافی خواهد بود. تقسیم دیگر از وقف، تقسیم به وقف منفعت و وقف انتفاع است. در وقف منفعت نظر و نیت واقف بر این است که از موقوفه درآمد تحصیل شود و به مصرف موقوف علیه برسد بر خلاف وقف انتفاع که عین موقوفه در نظر واقف موضوعیت دارد و حتی‏الأمکان باید با کیفیت نخستین حفظ شود. و مردم از آن مباشرة منتفع شوند. مانند مساجد، مدارس، کتب موقوفه و... در وقف انتفاع، واقف نظری به تحصیل درآمد ندارد. مثلا: مالکی، ساختمانی احداث می‏کند با عنوان مدرسه یا خانه اجدادی خود را وقف می‏کند تا اولادش در آنجا سکونت کنند نه اینکه آن را اجاره دهند و از درآمد آن بهره‏مند شوند. در وقف منفعت، اصولا تبدیل رقبه موقوفه، با رعایت احتیاط و مصلحت، به احسن و اعود ظاهرا مجاز است برخلاف وقف انتفاع که تبدیل به احسن در مورد آن به معنای توسعه و تکمیل و امثال اینها، خواهد بود اینکه فروخته شود و به جای آن مال دیگری خریده شود. اگر کسی رقبه‏ای از وقف منفعت را غاصبانه تصرف کند لازم است اجرة المثل بدهد ولی غصب مسجد و امثال آن شاید آن حکم را نداشته باشد. دوست گرامی شما برای اطلاع بیشتر میتوانید به سازمان اوقاف محل زندگی خود مراجعه کنید و راهنمایی بگیرید . موفق باشید .