پرسش :
چرا وجود پيامبر اسلام ـ صلي الله عليه و آله ـ سايه نداشتند؟ آيا اين حقيقت دارد؟
پاسخ :
پيامبري و سفارت الهي مقام و منصبي است بس بزرگ و باعظمت که افراد زيادي چشم طمع بر آن دوخته و آرزوي رسيدن به چنين مقامي را گر چه از روي دروغ و حيله در مغز خود مي پرورانند، اين است که بايد مدعي اين مقام براي اثبات ادعاي خود شاهد و گواه روشني ارائه دهد، تا شيادان و مدعيان دروغگو نتوانند، از اين مقام سوء استفاده نموده، و در لباس مدعيان واقعي و راهنمايان حقيقي، خود نمايي کنند، اين شاهد و گواه نيز نمي تواند از اعمال عادي باشد که ديگران هم بتوانند نظير آن را بياورند و ادعاي دروغين شان را ثابت نموده و حق جلوه دهند.
بنابراين، بايد اين شاهد از اعمالي باشد که قوانين طبيعت را در هم شکند و بر خلاف مسير طبيعي جريان يابد و ديگران را از آوردن چنين شاهدي ناتوان سازد، اين گونه اعمال خارق العاده را که پشتوانه و شاهد پيامبري و نبوت است معجزه، انجام دادن آن را اعجاز مي نامند.
چون اعجاز، شکستن قوانين طبيعت و انتخاب مسيري بر خلاف مجراي عمومي عالم آفرينش است، نمي تواند بدون اذن و عنايت خاص پروردگار از کسي به وقوع بپيوندد، و تا قدرت و نيروي غيبي و خدايي در کار نباشد وقوع چنين عمل غير طبيعي از هيچ کسي امکان پذير نخواهد بود، پس اگر معجزه اي در دست کسي ظاهر شود، دليل بر صدق گفتار وي و کاشف از اذن حق است و اين يک حقيقت روشن و قانون کلّي و مسلّمي است که خردمندان در امور مهم بر آن تکيه مي کنند و شک و ترديدي به خود راه نمي دهند.[1]
پيامبر بزرگوار اسلام ـ صلي الله عليه و آله ـ که افضل و اکمل و خاتم پيامبران و سفيران الهي است، خداوند متعال گواهان زنده و معجزات فراواني را بر صدق گفتار و پشتوانه پيامبري و نبوت وي به مردم دوران آن حضرت نشان داده و به اين ترتيب رسالت آن يگانه روزگار را مورد تأييد قرار داده است به عنوان نمونه يکي از ويژگي هاي خارق العاده و نشانه هاي رسالت و نبوت آن حضرت اين بود که در آفتاب راه مي رفت و سايه او بر زمين نمي افتاد يعني سايه نداشته است، اين ويژگي خارق العاده يکي از معجزات جسماني آن حضرت است که در کتب زير آمده است:
1. علي نمازي در مستدرک سفينة البحار، ج9، ص94، موسسه النشر الاسلامي التابعة لجماعة المدرسين بقم المشرفه، 1419ق. 2. محمد باقر کجوري در الخصائص الفاطمية، ج2، ص224، انتشارات الشريف الرّضي، قم، 1380ش. 3. محمد بن يوسف زرندي حنفي در نظم درر السمطين، صفحه 43، از نسخه خطي کتابخانه امام امير المؤمنين ـ عليه السلام ـ ، 1377ش. 4. سيد حسن لواساني، در نور الافهام في علم الکلام ج1، توضيح صفحه 353، موسسه نشر الاسلامي التابعة لجماعه المدرسين بقم، 1425ق. 5. محمد بن يوسف صالحي شامي در سبل الهدي و الرشاد، ج2، ص90، دارالکتب العلميه، بيروت، 1414ق. 6. علامه سيد محمد حسين طباطبائي در سنن النبي. ترجمه لطيف راشدي و سعيد مطوف راشدي، ص63، انتشارات همگرا، قم، 1382ش.
البته رسول مکرم اسلام ـ صلي الله عليه و آله ـ آيه و نشانه خدا بود، در وجود مبارک آن حضرت افزون بر اين که سايه نداشت معجزات فراوان ديگري نيز وجود داشت، که هر کدام شاهد گويا و گواه زنده بر رسالت وي است مثلا عرق مبارکش معطر بود، مگس بر او نمي نشست، در موقع خواب چشمش خواب بود ولي دلش بيدار، همان گونه که جلو را مي ديد پشت سرش را هم مي ديد. زمين فضولاتش را مي بلعيد.[2]
پيامبر بزرگوار اسلام با وجود اين که همه گونه معجزه و گواه صدق را ارائه داد (از جمله قرآن کريم که معجزه جاودانه آن حضرت و بهتر از معجزات انبياي سابق مي تواند انسان را به سوي حقيقت رهنمون ساخته و حجت را بر آنان تمام سازد). اما کوردلان لجوج از پذيرفتن رسالت وي سرباز زده و به کفر خود ادامه دادند، زيرا هر کسي را خدا گمراه کند او هادي و رهنماي ديگري نخواهد داشت.
معرفي منابع جهت مطالعه بيشتر:
1ـ طيب، عبد الحسين، اطيب البيان في تفسير القرآن، ج2، انتشارات اسلام، تهران، 1378ش.
2ـ کجوري، محمد باقر، الخصائص الفاطميه، ج2.
پی نوشتها:
[1]. خوئي، سيد ابوالقاسم، البيان في تفسير القرآن، ترجمه نجمي و هاشم زاده هريسي، ص58.
[2]. طبرسي، فضل بن حسن، تفسير مجمع البيان، ترجمه مترجمان، تهران، انتشارات فراهاني، 1360ش، ج4، ص185.
منبع: اندیشه قم
پيامبري و سفارت الهي مقام و منصبي است بس بزرگ و باعظمت که افراد زيادي چشم طمع بر آن دوخته و آرزوي رسيدن به چنين مقامي را گر چه از روي دروغ و حيله در مغز خود مي پرورانند، اين است که بايد مدعي اين مقام براي اثبات ادعاي خود شاهد و گواه روشني ارائه دهد، تا شيادان و مدعيان دروغگو نتوانند، از اين مقام سوء استفاده نموده، و در لباس مدعيان واقعي و راهنمايان حقيقي، خود نمايي کنند، اين شاهد و گواه نيز نمي تواند از اعمال عادي باشد که ديگران هم بتوانند نظير آن را بياورند و ادعاي دروغين شان را ثابت نموده و حق جلوه دهند.
بنابراين، بايد اين شاهد از اعمالي باشد که قوانين طبيعت را در هم شکند و بر خلاف مسير طبيعي جريان يابد و ديگران را از آوردن چنين شاهدي ناتوان سازد، اين گونه اعمال خارق العاده را که پشتوانه و شاهد پيامبري و نبوت است معجزه، انجام دادن آن را اعجاز مي نامند.
چون اعجاز، شکستن قوانين طبيعت و انتخاب مسيري بر خلاف مجراي عمومي عالم آفرينش است، نمي تواند بدون اذن و عنايت خاص پروردگار از کسي به وقوع بپيوندد، و تا قدرت و نيروي غيبي و خدايي در کار نباشد وقوع چنين عمل غير طبيعي از هيچ کسي امکان پذير نخواهد بود، پس اگر معجزه اي در دست کسي ظاهر شود، دليل بر صدق گفتار وي و کاشف از اذن حق است و اين يک حقيقت روشن و قانون کلّي و مسلّمي است که خردمندان در امور مهم بر آن تکيه مي کنند و شک و ترديدي به خود راه نمي دهند.[1]
پيامبر بزرگوار اسلام ـ صلي الله عليه و آله ـ که افضل و اکمل و خاتم پيامبران و سفيران الهي است، خداوند متعال گواهان زنده و معجزات فراواني را بر صدق گفتار و پشتوانه پيامبري و نبوت وي به مردم دوران آن حضرت نشان داده و به اين ترتيب رسالت آن يگانه روزگار را مورد تأييد قرار داده است به عنوان نمونه يکي از ويژگي هاي خارق العاده و نشانه هاي رسالت و نبوت آن حضرت اين بود که در آفتاب راه مي رفت و سايه او بر زمين نمي افتاد يعني سايه نداشته است، اين ويژگي خارق العاده يکي از معجزات جسماني آن حضرت است که در کتب زير آمده است:
1. علي نمازي در مستدرک سفينة البحار، ج9، ص94، موسسه النشر الاسلامي التابعة لجماعة المدرسين بقم المشرفه، 1419ق. 2. محمد باقر کجوري در الخصائص الفاطمية، ج2، ص224، انتشارات الشريف الرّضي، قم، 1380ش. 3. محمد بن يوسف زرندي حنفي در نظم درر السمطين، صفحه 43، از نسخه خطي کتابخانه امام امير المؤمنين ـ عليه السلام ـ ، 1377ش. 4. سيد حسن لواساني، در نور الافهام في علم الکلام ج1، توضيح صفحه 353، موسسه نشر الاسلامي التابعة لجماعه المدرسين بقم، 1425ق. 5. محمد بن يوسف صالحي شامي در سبل الهدي و الرشاد، ج2، ص90، دارالکتب العلميه، بيروت، 1414ق. 6. علامه سيد محمد حسين طباطبائي در سنن النبي. ترجمه لطيف راشدي و سعيد مطوف راشدي، ص63، انتشارات همگرا، قم، 1382ش.
البته رسول مکرم اسلام ـ صلي الله عليه و آله ـ آيه و نشانه خدا بود، در وجود مبارک آن حضرت افزون بر اين که سايه نداشت معجزات فراوان ديگري نيز وجود داشت، که هر کدام شاهد گويا و گواه زنده بر رسالت وي است مثلا عرق مبارکش معطر بود، مگس بر او نمي نشست، در موقع خواب چشمش خواب بود ولي دلش بيدار، همان گونه که جلو را مي ديد پشت سرش را هم مي ديد. زمين فضولاتش را مي بلعيد.[2]
پيامبر بزرگوار اسلام با وجود اين که همه گونه معجزه و گواه صدق را ارائه داد (از جمله قرآن کريم که معجزه جاودانه آن حضرت و بهتر از معجزات انبياي سابق مي تواند انسان را به سوي حقيقت رهنمون ساخته و حجت را بر آنان تمام سازد). اما کوردلان لجوج از پذيرفتن رسالت وي سرباز زده و به کفر خود ادامه دادند، زيرا هر کسي را خدا گمراه کند او هادي و رهنماي ديگري نخواهد داشت.
معرفي منابع جهت مطالعه بيشتر:
1ـ طيب، عبد الحسين، اطيب البيان في تفسير القرآن، ج2، انتشارات اسلام، تهران، 1378ش.
2ـ کجوري، محمد باقر، الخصائص الفاطميه، ج2.
پی نوشتها:
[1]. خوئي، سيد ابوالقاسم، البيان في تفسير القرآن، ترجمه نجمي و هاشم زاده هريسي، ص58.
[2]. طبرسي، فضل بن حسن، تفسير مجمع البيان، ترجمه مترجمان، تهران، انتشارات فراهاني، 1360ش، ج4، ص185.
منبع: اندیشه قم
