پرسش :

کار ما صندوق دارى است و به علت کثرت دادوستد پول بعضى روزها مبلغى پول اضافه مى‌‏آید و گاهى کم و کسر دارد، کسرى را جبران نمى‌‌‏کنیم ولى اضافى را نمى‏‌‍دانیم چه کنیم، البته بعضى از این زیادى‌‏ها را به علت نداشتن پول خرد از مشتری‌ها تقاضا مى‌‌‏کنیم که حلال کنند و آنها نیز معمولا حلال مى‏‌کنند علاوه بر این گاهى پس از بررسى و جمع‌‏بندى حساب‌ها روزانه مبلغى زیاد مى‌‎ماند که معلوم نیست از کجا است؟ قابل تذکر است که در بانک‌ها و مؤسّسات قرض الحسنه مبلغى به صندوق داران مى‌‏‌دهند براى تأمین کسری‌ها، آنها نیز کسری‌ها را از این مبلغ جبران نموده و اضافات را هم موظفند به حساب بانک یا مؤسّسه بریزند آیا این کار صحیح است یا نه؟ تقاضا دارم که جواب را طورى بفرمایید که هم ما که حقّى به عنوان صندوق دارى نمى‏گیریم و اختیار اضافات و کسری‌ها با خودمان است تکلیف‌مان را بدانیم و هم تکلیف آنان که حق صندوقدارى مى‌‏گیرند و اختیار کسری‌ها و اضافات به عهده بانک یا مؤسّسه است روشن شود.

پاسخ :
صندوقدار اگر تعدى و تفریط نکرده و تعهّدى نسبت به جبران کسرى نسپرده ضامن کسرى نیست و تأمین کسرى از طرف بانک یا غیر آن اشکال‏ ندارد و زیادى اگر معلوم نباشد از کجا پیدا شده در حکم ملک صندوق است و در صورتى که معلوم باشد از صندوق نیست اگر صاحب آن حلال کرده تصرف براى کسى که برایش حلال شده اشکال ندارد و اگر صاحب آن حلال نکرده اگر صاحب آن معلوم است باید به او برگردد و در صورتى که معلوم نباشد باید از طرف او به فقراء صدقه بدهند.
منبع: استفتائات امام خمینی(ره)، ج‏2، ص614