از وظایف خود شانه خالی نکنیم!

پاسخ از حجت الاسلام سیدعلیرضا تراشیون (کارشناس و مشاور تربیت کودک و نوجوان):

درست است که امروزه آسیب‌ها در جامعه زیاد شده است؛ امّا به لطف الهی انسان‌های صالح نیز در اطراف ما بسیار زیاد است؛ مثلاً وقتی ما وارد دانشگاه‌ می‌شویم، با وجود به این‌که نگرش منفی از  دانشگاه در جامعه زیاد است، امّا مشاهده می‌کنیم که چقدر جوان های خوب و متدیّن در آنجا حضور دارند.
امروزه تعداد جوان‌های متدیّن کم نیستند؛ امّا چون رسانه بیشتر به مشکلات جوان‌ها می‌پردازد، فضای بدی در جامعه ایجاد شده است؛ البته ما منکر فساد در جامعه نمی‌شویم، بلکه منظور ما این است که انسان نباید تحت عنوان فساد، از داشتن مسئولیت شانه خالی کند.
 
آن‌که دندان دهد، نان دهد
این پدر بزرگوار در سؤال خود به دو مشکل اشاره کردند که اوّلین  مشکل وضعیت اقتصادی بود.
در روایات آمده است که شخصی با ناراحتی به محضر امام صادق علیه السّلام وارد شد و گفت: یابن رسول الله خداوند به ما یک دختر داده است؛ حضرت وقتی ناراحتی او را دیدند، فرمودند: دختر گل است و روزی او را خدا می‌دهد؛ راستی اسم او را چه گذاشتی؟ یعنی وظیفه‌ی تو نام گذاری است و باید وظایف خود را انجام دهی؛ لذا ما به این پدر بزرگوار می‌گوییم که اگر نگران روزی هستید، آن را خدا می‌رساند.
یک طرز فکر نادرست!
برخی از والدین هستند که می‌خواهند فرزند خود را در تجمّل و ناز و نعمت بزرگ کنند؛ اگر این طرز فکر درست باشد ما باید به بیش از ۷۰ درصد از کودکانی که به دنیا آمده اند، بگوییم: چرا آمدید، چرا نفس می‌کشید!  

رزق و روزی جبر است
حدّ روزی معلوم است و خداوند هم آن را ضمانت کرده است. وجود مبارک پیامبر گرامی اسلام به ابوذر فرمودند:«یَا أَبَا ذَرٍّ لَوْ أَنَّ ابْنَ آدَمَ فَرَّ مِنْ رِزْقِهِ کَمَا یَفِرُّ مِنَ الْمَوْتِ»[۱]؛ آدم اگر بخواهد از روزی خود فرار کند، انگار می‌خواهد از مرگ فرار کند. «لَأَدْرَکَهُ رِزْقُهُ کَمَا یُدْرِکُهُ الْمَوْتُ‏»؛ روزی او را می‌یابد، همان‌طور که مرگ او را می‌یابد؛ همانطور که شاعر می‌گوید:
رزق را روزی رسان پر می‌دهد            
گر تو نستانی به جبرت می‌دهد
 
امّا دومین مشکلی که در این سؤال مطرح شد بحث تربیتی است. پدر و مادر باید در بحث تربیت تلاش کنند و مهارت های لازم را بیاموزند؛ لذا توصیه‌ی من به والدین خصوصاً مادرها این است که در دوره‌های مخصوص تربیت فرزند شرکت کنند و تربیت کردن را یاد بگیرند؛ زیرا آن‌ها مربّی تربیتی هستند.

هدف نهایی از تربیت
والدین نباید نگران روزی بچّه باشند و در عرصه‌ی تربیت هم باید به دنبال مهارت آموزی بروند تا إن‌شاءالله بتوانند فرزندان صالح و شایسته‌ای برای خلف صالح زمین، حضرت ولیعصر عجل الله فرجه، تربیت کنند.

پی نوشت:
[۱]. بحار الأنوار، ج ‏۷۴، ص ۸۷