ملاک های انتخاب همسر

پاسخ از حجت الاسلام سیدعلیرضا تراشیون (کارشناس و مشاور تربیت کودک و نوجوان):

الف. گفتگو کردن دختر و پسر
یکی از بهترین راه های شناخت طرفین در ازدواج، راه گفت وگو است؛ یعنی دختر و پسر می توانند در محیط خانه ی دختر و در حضور والدین او با هم دیگر گفت و  گو کنند؛ این که می گوییم: دختر و پسر در حضور پدر و مادر صحبت کنند، نه این که والدین بیایند و به حرف های این ها گوش بدهند.

علّت حضور والدین، در جلسه ی گفتگو
ما به این دلیل می گوییم که گفتگو باید در حضور والدین باشد، که فضا فضای عاقلانه ای بشود؛ چون همیشه شناخت در یک محیط عاقلانه اتّفاق می افتد. اگر فضا، فضای هیجانی بشود، دیگر در آنجا شناخت حاصل نمی شود. می دانید که هر چه عشق افزایش پیدا بکند، به نوعی عقلانیّت کاهش پیدا می کند. انسان در آن فضا نمی تواند یک تصمیم عاقلانه بگیرد؛ برای همین است که ما می گوییم: دختر و پسر در این فضا با هم گفت و گو کنند.
باید در این گفتگوها خیلی دقّت شود. ما گاهی اوقات به دختر خانم ها و آقا پسرها می گوییم: در گفت و گو مراقب الفاظ خود باشید، مراقب لحن گفت و گوی خود باشید تا فضا یک فضای عاطفی نشود؛ بلکه فضا یک فضای شناخت باشد، تا این شناخت منجر به تربیت بهتر فرزندان در آینده شود.

ب. تحقیق کردن
یکی از راه هایی که دختر و پسر می توانند از هم دیگر شناخت پیدا کنند، تحقیق است. یک نفر به تنهایی نباید برای تحقیق کردن برود؛ چون انسان ها نگاه ها و زاویه ی دیدشان متفاوت است. وقتی که چند نفر برای تحقیق می روند، شناخت بهتری اتّفاق می افتد؛ حتی ترکیب کسانی که برای تحقیق می روند، مهم است. حتما در آن تیمی که قرار است این تحقیق را انجام بدهند، باید ترکیبی عمل شود؛ یعنی آن تیم هم از جنس مرد و هم از جنس زن باشد؛ یعنی ابعاد نگاه به آن طرف مقابل متفاوت باشد تا شناخت بهتر انجام بشود.

ج. مشورت کردن
یکی از راه هایی که در اسلام هم به آن تاکید شده است، بحث مشورت است. ما در اسلام یک قائده ی کلّی داریم و آن این است که در امور خود باید با اهل خبره و با تجربه مشورت کنیم؛ چراکه آنها در این زمینه خیلی می توانند کمک کنند.

الف. والدین
اوّلین گروه خود پدر و مادر انسان است. دختر و پسر باید با پدر و مادر خود حتما در این زمینه مشورت کنند؛ چون پدر و مادر علاوه بر این که سنّ و سالی از آن ها گذشته و سرد و گرم روزگار را چشیده اند، ویژگی دیگری هم دارند و آن این است که نسبت به فرزندشان دلسوز هستند. ما نباید با آقایی که در کوچه راه می رود، مشورت کنیم و با خود بگوییم: حالا ما با او هم یک مشورتی بکنیم! چراکه او عُلقه ای نسبت به ما ندارد و ما هم شناختی نسبت به او نداریم؛ برای همین ممکن است مشورت دهنده ی خوبی برای انسان نباشد. امّا پدر و مادر به این دو دلیل که یکی جا افتادگی و دیگری دلسوزی است، می توانند مشورت های خوبی را به فرزندانشان بدهند.

ب.  فامیل و آشنا
دوّمین گروهی که ما می توانیم با آن ها مشورت کنیم، افراد خبره و توانا در فامیل هستند؛ مثلاً ما با پدر بزرگ، دایی، عمو، عمّه و خاله می توانیم مشورت کنیم. یا گاهی اساتید خوبی داریم؛ مثلاً ما در دانشگاه و حوزه استاد خوبی داریم و ما می دانیم که این استاد آشنای با مرام و منش این مسیر است، جوانان بیایند و از آن ها مشورت بگیرند.

ج. مشاوران دلسوز
سوّمین گروهی که ما می توانیم با او مشورت کنیم، مشاوران متخصص هستند. امروزه ما مشاورین دلسوز و خوبی را در جامعه داریم که تخصص آنها مشاوره در این زمینه است. ما می توانیم بعد از گفت و گو و تحقیق پیش یک مشاور برویم و با او مشورت کنیم.

شاید بعضی ها بگویند با این روند، فرایند پیچیده ای رخ می دهد. ما می گوییم: نه؛ اگر همّت خوبی باشد، این کار ها یک هفته زمان می برد. اگر ما بخواهیم این زندگی استوار باشد، باید تحقیق کنیم. گاهی اوقات که یک فرد لباسی را می خواهد برای خودش بخرد، می بینیم که برای آن چه قدر وقت می گذارد؛ چندین بار به بازار می رود و می آید و مشورت می کند که فلان پارچه چه طور است؟ خوب است؟ بد است؟ ببینید! ما برای یک لباس که می خواهیم چند ماه آن را بپوشیم، این همه وقت می گذاریم؛ پس برای یک زندگی که می خواهد بستری باشد برای تربیت انسان های صالح و شایسته، لازم است که انسان یک مقدار دقّت کند؛ البته در اینجا وسواس ممنوع است.
دنبال ایده آل نباشید، دنبال بهترین باشید

من جمله ای را هم در پایان از مقام معظم رهبری حفظه الله عرض کنم. ایشان جمله ی خیلی خوبی در بحث انتخاب زوج دارند که می فرمایند: هیچ وقت ما به دنبال ایده آل نباشیم. چون ایده آل دست نیافتنی است؛ ولی در بین آن چیزهایی که واقعیّت است، ما باید بهترین واقعیّت را انتخاب کنیم.