حکم فروش دین شرعی

پرسش :

شخصى از شخص دیگر طلبى دارد و مدرکى هم از او دارد، مثلا سى تومان به موعد یک ماه، و اکنون مى خواهد این مدرک را بفروشد به مبلغ 29 تومان نقداً. آیا جایز است یا خیر؟ و بر فرض عدم جواز، آیا مى شود فعلا سى تومان را شخص دائن حواله کند که مشترى از مدیون در رأس موعد بگیرد و آن یک تومان را که از سى تومان کسر مى گذارد براى حق الجعاله مشترى که وجه را رأس موعد از مدیون وصول مى کند قرار دهد؟

پاسخ :
فروش مافى الذمه مدیون به نقد کمتر اشکال ندارد. مگر آنکه مافى الذمه مکیل یا موزون باشد و به مثل خودش بفروشند به کمتر که ربا و حرام است. مثل نقره به نقره یا گندم به گندم و فرض دوّم که زیادى را بعنوان جعاله بردارند، اشکال ندارد.

​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​منبع: جامع المسائل، استفتائات آیت الله العظمی محمد فاضل لنکرانی (ره)، جلد اول، قم: امیر العلم، 1383.