تبدیل قبرستان متروکه به مدرسه

پرسش :

دو سؤال از محضر مبارک دارم: ۱) مدرسه ای در سال ۱۳۴۰ در قبرستان قدیمی ساخته شد چون تعداد دانش آموزان کم بود قسمتی از قبرستان جهت مدرسه دیوار کشی شد اکنون با زیاد شدن تعداد دانش آموزان و افتتاح مدرسه راهنمائی در همان محل فضای مدرسه برای دانش آموزان کم است آیا اجازه می فرمائید قسمتی از قبرستان که جزء مدرسه نیست اکنون به مدرسه اضافه شود یا خیر؟ ۲) کاروانسرایی توسط ارباب، وقف و به شخصی واگذار شده است پس از چند سال آن شخص اقدام به دایر نمودن آسیاب کرده و چون مردم از داخل کاروانسرا رفت و آمد می کردند برای رفع مزاحمت از زن و بچه مردم پیشنهاد نمودند برای آسیاب دربی فرعی در این زمین باز کنند و این درب مخصوص آسیاب و تا زمانی که آسیاب دایر است باشد اکنون آسیاب تعطیل شده و صاحب آسیاب به تهران مهاجرت کرده ولی عموهای آن شخص در قسمت دیگر کاروانسرا زندگی می کنند و درب کوچک را بزرگ کرده اند و ادعای حق راه می کنند در صورتی که درب اصلی کاروانسرا یکی بوده و در میدان عمومی ده می باشد. آیا حق راه برای او ثابت است یا مردم حق دارند قبرستان آباء و اجدادی خود را به مدرسه واگذار نمایند؟

پاسخ :
اگر قبرستان عمومی و وقف است نباید به مدرسه تغییر داده شود بلی اگر استفاده از آن در جهت وقف امکان نداشته باشد با نظر متولی شرعی (حاکم شرع یا اداره اوقاف) می توانند در مطلق خیرات از آن استفاده شود و در مورد کاروانسرا اگر مالک شرعی دارد باید رضایت او تحصیل شود، و چنانچه اختلافی باشد به دادگاه مراجعه نمایند.
 
​​​​​​​​​​​​​​منبع: پایگاه اطلاع رسانی دفتر مقام معظم رهبری