سیمای سوره ملک

پرسش :

ویژگی ها، اهداف و محتوای سوره ملک چیست؟

پاسخ :
نام ها: نام های این سوره عبارتند از: «مُلک»، «تبارک»، «مانِعه»، «مُنجیه» و «واقِیعَه».

واژه «مُلک» به معنای فرمانروایی است و سبب نامگذاری سوره به این نام، آیه اول آن است که سخن از فرمانروایی خدا بمیان آورده است.

شمارگان: دارای 30 آیه و 330 کلمه و 1300 حرف است.

نزول: سوره مُلک که در مکه بر پیامبر اسلام صلی الله علیه و آله نازل شده، هفتاد و ششمین سوره ای است که بر پیامبر صلی الله علیه و آله فرود آمده است یعنی بعد از سوره طور و قبل از سوره حاقّه نازل شده است اما در چینش کنونی قرآن شصت و هفتمین سوره بشمار می آید.

فضایل: از پیامبر صلی الله علیه و آله حکایت شده که «هر کس سوره تبارک را بخواند، چنان است که گویی شب قدر را احیا داشته است.»(1)

البته این ثواب برای کسانی است که در زندگی در راستای محتوای این سوره و قرآن حرکت کنند.

اهداف: اساسی ترین هدف های این سوره عبارتند از:
1. یادآوری مبدأ هستی و صفات او.
2. یادآوری معاد و تهدید کافران.

مطالب: مهمترین مطالبی که در این سوره به چشم می خورد عبارتند از:

الف) عقاید:

1. توجه به نشانه های خدا و فرمانروایی و صفات او. (آیات 1 و 13-14 و 23-24)
2. تذکر عذاب دوزخ. (آیات 6-7)
 

ب) مطالب فرعی:

1. تذکری پیرامون هفت آسمان. (آیه 3)
2. بیان اینکه شنیدن (سخن پیامبر) و تفکر سبب نجات از آتش می شود. (آیه 10)
3. توجه دادن به نظام شگفت انگیز آفرینش، مثل خلقت آسمانها و ستارگان، زمین و نعمت های آن و ابزار شناخت. (آیات 3-5)
4. بیان گفتگوی مأموران عذاب با دوزخیان. (آیات 6-10)
5. تهدید کافران و ستمگران با عذاب های دنیوی و اخروی. (آیات 16-21)
6. بیان هدف خلقت مرگ و زندگی که همان امتحان انسانها در دنیا است. (آیه 2)

پی‌نوشت‌:
(1) مجمع البیان، ذیل آغاز سوره ملک.

منبع: سیمای سوره های قرآن (برگرفته از تفسیر قرآن مهر)، محمدعلی رضایی اصفهانی، انتشارات پژوهش های تفسیر و علوم قرآن، قم، 1389 ش.