تعریف فصاحت و بلاغت
پرسش :
منظور از فصاحت و بلاغت چیست؟
پاسخ :
علماى معانى در تفسیر فصاحت و بلاغت مى گویند: «فصاحت که گاهى توصیفى براى کلمه، و گاه توصیفى براى کلام دانسته مى شود، عبارت است از خالى بودن کلام از حروف و کلمات ثقیل و سنگین و نامأنوس و بدآهنگ و ناموزون و همچنین تعبیرات رکیک و سبک و نفرت انگیز و گوش خراش و ناهماهنگ و پیچیده و گنگ و مبهم. و بلاغت عبارت است از تناسب کلام با مقتضاى حال، و هماهنگى کامل با هدفى که سخن به خاطر آن گفته مى شود».
به تعبیر دیگر فصاحت بازگشت به کیفیت الفاظ مى کند، و بلاغت ناظر به کیفیت معنا و محتوى است یا به تعبیر دیگر فصاحت به جنبه هاى صورى و ظاهرى کلام مى نگرد، و بلاغت به جنبه هاى معنوى و محتوایى.
منبع: : پیام قرآن، آیت الله العظمى ناصر مکارم شیرازى، دار الکتب الاسلامیه، تهران، 1386 ه. ش، ج 8، ص 114.
علماى معانى در تفسیر فصاحت و بلاغت مى گویند: «فصاحت که گاهى توصیفى براى کلمه، و گاه توصیفى براى کلام دانسته مى شود، عبارت است از خالى بودن کلام از حروف و کلمات ثقیل و سنگین و نامأنوس و بدآهنگ و ناموزون و همچنین تعبیرات رکیک و سبک و نفرت انگیز و گوش خراش و ناهماهنگ و پیچیده و گنگ و مبهم. و بلاغت عبارت است از تناسب کلام با مقتضاى حال، و هماهنگى کامل با هدفى که سخن به خاطر آن گفته مى شود».
به تعبیر دیگر فصاحت بازگشت به کیفیت الفاظ مى کند، و بلاغت ناظر به کیفیت معنا و محتوى است یا به تعبیر دیگر فصاحت به جنبه هاى صورى و ظاهرى کلام مى نگرد، و بلاغت به جنبه هاى معنوى و محتوایى.
منبع: : پیام قرآن، آیت الله العظمى ناصر مکارم شیرازى، دار الکتب الاسلامیه، تهران، 1386 ه. ش، ج 8، ص 114.
