مفهوم واژه «نَفس» در قرآن کریم

پرسش :

منظور از واژه «نَفس» در قرآن کریم چیست؟

پاسخ :
«نفس» به معناى روح انسان است، و گاه به ذات چیزى «نفس» نیز گفته مى شود، چنانکه در قرآن مجید مى خوانیم: 
«وَیُحَذِّرُکُمْ اللهُ نَفْسَهُ» (1)؛
(خداوند شما را از [نافرمانى] خودش، برحذر مى دارد).

این واژه به معناى «خون» و «چشم» و «شخص» نیز آمده است. گاه نیز به خصوص «نفس امّاره» و سرکش نیز اطلاق مى گردد.

در بعضی از آیات قرآن به معناى وجدان آمده که بخشى از روح آدمى را تشکیل مى دهد.

پی نوشت:
(1). مجمع البحرین، طریحى فخر الدین، تحقیق: سید احمد حسین، کتابفروشى مرتضوى، تهران، 1375 شمسی، چاپ: سوم، ج 4، ص 112، باب ما أوله النون، ماده «نفس»، المفردات فی غریب القرآن، راغب اصفهانى حسین بن محمد، تحقیق: صفوان عدنان داود، دارالعلم- الدار الشامیة، دمشق – بیروت، 1412 قمری، چاپ: اول، ص 818، و سوره آل عمران، آیه 30.

منبع: پیام قرآن، ناصر، مکارم شیرازی، دارالکتب الاسلامیه، تهران، 1386 شمسی، چاپ: نهم، ج 1، ص 192.