پرسش :
مسيحيها ميگويند مسعودي در مروج الذهب نوشته است: علي ـ عليه السلام ـ در جنگ صفين در يك شبانهروز 525 نفر كشت آيا اين، سخن دروغ است؟
پاسخ :
ابوالحسن علي ابن الحسين مسعودي، در كتاب مروج الذهب از صفحه 731 تا صفحه 762، به ذكر واقعه صفين پرداخته است.
مسعودي در صفحه 746 سطر 14 مينويسد: «... و اين شب جمعه بود و آن را «ليلة الهرير» گفتند، تعداد كساني كه علي ـ عليه السلام ـ در آن شب و روز به دست خود كشته بود، پانصد و بيست و سه كس بود، كه بيشترشان در روز كشته شده بودند، زيرا وي وقتي يكي را ميكشت، به هنگام ضربت زدن الله اكبر ميگفت و ضربت او خطا نميكرد و يكي را ميكشت، اين را كساني كه در جنگها همراه وي بودهاند، يعني فرزندانش و كساني ديگر نقل كردهاند.»[1]
بلاذري مينويسد: «در يكي از آخرين روزهاي جنگ، نبرد چنان سخت شد كه از نماز صبح آغاز شد و تا نيمه شب ادامه داشت. در تمام اين مدت، اشتر به كار تحريك و تحريض سپاه مشغول بود اين شب را «ليلة الهرير» ناميدهاند. مجدداً جنگ از نيمه آن شب آغاز شد و تا ظهر فردا ادامه داشت. امام ضمن خطبهاي فرمود: جز يك نفس از دشمن نمانده است. فرداي «ليلة الهرير» جنگ تا ظهر آن ادامه داشت.[2]
پس نتيجتاً امام با دست خالي نميجنگيده و براي كشتن دشمن ضربت ميزده و در جنگ معمولاً به وسيلة شمشير ضربت ميزنند و تعداد كشته شدگان توسط حضرت علي ـ عليه السلام ـ 523 نفر بوده و اين مطلب از نظر عقلي هم به سه دليل ممكن است.
1. اينكه همگان به شجاعت و توان بالاي نظامي حضرت علي ـ عليه السلام ـ معترفند كه هيچ كس به مانند علي ـ عليه السلام ـ در غزوات پيامبر فعاليّت و تلاش ننموده است به گونهاي كه در جنگ بدر از هفتاد نفري كه از مشركان كشته شدند تقريباً نيمي از آنها به دست علي(ع) به قتل رسيدند و در جنگ احد با وجود زخمهاي زياد بر بدن مباركش هنوز ميجنگيده و در غزوه احزاب در سن 23 سالگي پهلوان بزرگ عرب عمر ابن عبدود را كشت و پيروزي بدست آن حضرت واقع شد و... كه بيانگر شجاعت و بيباكي اميرالمؤمنين علي ـ عليه السلام ـ است.
2. لشكر شام كاملاً ضعيف شده بودند و روحية خود را از دست داده بودند به گونهاي كه امام در روز «ليلة الهرير» فرمودند: «جز يك نفس از دشمن نمانده است.»
3. جنگ در «ليلة الهرير» طولاني بوده، از اذان صبح تا نيمه شب و از نيمه شب تا ظهر كه حداقل 35 ساعت ميشود بطول انجاميده و امام علي ـ عليه السلام ـ با آن شجاعت بينظير و ضعف دشمن و فرصت و وقت طولاني ميتوانسته اين تعداد از نفرات دشمن را به هلاكت برساند.
معرفي منابع جهت مطالعه بيشتر:
1. الفتوح: ابن اعثم كوفي.
2. وقعه صفين: سفر بن مزاحم منقري.
3. مممروج الذهب: مسعودي.
4. داستان تحكيم: يعقوب جعفري.
5. پيكار صفين: محمد حسين روحاني.
--------------------------------------------------------------------------------
[1] . مسعودي، ابوالحسن علي ابن الحسين، مروج الذهب، ترجمه ابوالقاسم پاينده، تهران، شركت انتشارات علمي و فرهنگي وابسته به وزارت فرهنگ و آموزش عالي، چاپ سوم، 1365، ج1، ص 746.
[2] . البلاذري، احمد ابن يحيي، فتوح البلدان، تحقيق علامه شيخ محمد باقر محمودي، بيروت، 1397، ج2، ص323.
ابوالحسن علي ابن الحسين مسعودي، در كتاب مروج الذهب از صفحه 731 تا صفحه 762، به ذكر واقعه صفين پرداخته است.
مسعودي در صفحه 746 سطر 14 مينويسد: «... و اين شب جمعه بود و آن را «ليلة الهرير» گفتند، تعداد كساني كه علي ـ عليه السلام ـ در آن شب و روز به دست خود كشته بود، پانصد و بيست و سه كس بود، كه بيشترشان در روز كشته شده بودند، زيرا وي وقتي يكي را ميكشت، به هنگام ضربت زدن الله اكبر ميگفت و ضربت او خطا نميكرد و يكي را ميكشت، اين را كساني كه در جنگها همراه وي بودهاند، يعني فرزندانش و كساني ديگر نقل كردهاند.»[1]
بلاذري مينويسد: «در يكي از آخرين روزهاي جنگ، نبرد چنان سخت شد كه از نماز صبح آغاز شد و تا نيمه شب ادامه داشت. در تمام اين مدت، اشتر به كار تحريك و تحريض سپاه مشغول بود اين شب را «ليلة الهرير» ناميدهاند. مجدداً جنگ از نيمه آن شب آغاز شد و تا ظهر فردا ادامه داشت. امام ضمن خطبهاي فرمود: جز يك نفس از دشمن نمانده است. فرداي «ليلة الهرير» جنگ تا ظهر آن ادامه داشت.[2]
پس نتيجتاً امام با دست خالي نميجنگيده و براي كشتن دشمن ضربت ميزده و در جنگ معمولاً به وسيلة شمشير ضربت ميزنند و تعداد كشته شدگان توسط حضرت علي ـ عليه السلام ـ 523 نفر بوده و اين مطلب از نظر عقلي هم به سه دليل ممكن است.
1. اينكه همگان به شجاعت و توان بالاي نظامي حضرت علي ـ عليه السلام ـ معترفند كه هيچ كس به مانند علي ـ عليه السلام ـ در غزوات پيامبر فعاليّت و تلاش ننموده است به گونهاي كه در جنگ بدر از هفتاد نفري كه از مشركان كشته شدند تقريباً نيمي از آنها به دست علي(ع) به قتل رسيدند و در جنگ احد با وجود زخمهاي زياد بر بدن مباركش هنوز ميجنگيده و در غزوه احزاب در سن 23 سالگي پهلوان بزرگ عرب عمر ابن عبدود را كشت و پيروزي بدست آن حضرت واقع شد و... كه بيانگر شجاعت و بيباكي اميرالمؤمنين علي ـ عليه السلام ـ است.
2. لشكر شام كاملاً ضعيف شده بودند و روحية خود را از دست داده بودند به گونهاي كه امام در روز «ليلة الهرير» فرمودند: «جز يك نفس از دشمن نمانده است.»
3. جنگ در «ليلة الهرير» طولاني بوده، از اذان صبح تا نيمه شب و از نيمه شب تا ظهر كه حداقل 35 ساعت ميشود بطول انجاميده و امام علي ـ عليه السلام ـ با آن شجاعت بينظير و ضعف دشمن و فرصت و وقت طولاني ميتوانسته اين تعداد از نفرات دشمن را به هلاكت برساند.
معرفي منابع جهت مطالعه بيشتر:
1. الفتوح: ابن اعثم كوفي.
2. وقعه صفين: سفر بن مزاحم منقري.
3. مممروج الذهب: مسعودي.
4. داستان تحكيم: يعقوب جعفري.
5. پيكار صفين: محمد حسين روحاني.
--------------------------------------------------------------------------------
[1] . مسعودي، ابوالحسن علي ابن الحسين، مروج الذهب، ترجمه ابوالقاسم پاينده، تهران، شركت انتشارات علمي و فرهنگي وابسته به وزارت فرهنگ و آموزش عالي، چاپ سوم، 1365، ج1، ص 746.
[2] . البلاذري، احمد ابن يحيي، فتوح البلدان، تحقيق علامه شيخ محمد باقر محمودي، بيروت، 1397، ج2، ص323.