پرسش :

هِل چه خواص دارویی دارد؟

پاسخ :
رنگ ميوه آن طلايي و رنگ چوبش شبيه ياقوت است .هل بوي خوش دارد . نوع اول آنکه طلايي رنگ ، شاداب ، تلخ مزه ، خوشبو است و از همه بهتر است . دردرجه دوم آنچه چوبش سبزرنگ است و کم بو و در جاهاي مرطوب مي رويد و از قسم سوم هرآنچه رنگش به سفيدي و سرخي گرايش دارد و پرمايه ، صاف ، گسترده ، بي پيچ و خم ، برهم آمده ، زبان سوز ، تند مزه و دير شکن است بهتر است .
مزاج :گرم و خشک
خاصيت :نازک مي کند ، مي رساند ، قبض است و قوتش با قوت سوسن زرد برابر است .
دمل و جوش :ورم گرم را مي رساند .
مفاصل :نقرس داران از آب پز هل بنوشند يا در آن بنشينند فايده مي بينند .
سر :سردرد دنبال دارد و خواب آور است .
برخي گويند اگر بر پيشاني بمالند سردرد را درمان مي کند .
چشم :آب پزش درمان رمد گرم است .
سينه :ورم سرد حجاب حاجز را بر طرف مي نمايد .
اندام هاي غذا :بند آمدگي هاي راه کبد را باز مي کند و آب پزش را در بيماريهاي کبد مي خورند .هل زود هضم تر از سوسن زرد است .
اندام هاي دفعي :حيض و بول را روان مي سازد . درد زهدان و زخم زهدان را بر طرف مي نمايد .کسي که درد گرده دارد در آب پزش بنشيند و زني که زهدانش بيمار است آب پزش را بخورد در ورم دروني مفيد است .
زهرها :ضماد هل و ريحان پادزهر نيش کژدم است .