پرسش :
بیماری آندوكارديت چیست، چه عللی دارد و چگونه درمان می شود؟
پاسخ :
شرح بيماري
آندوكارديت عبارت است از يك عفونت غير مسري كه عضله قلب، دريچه‌هاي قلب، و آندوكارديوم (پوشش داخلي حفرات يا دريچه‌هاي قلب) را درگير مي‌سازد.
علايم شايع
علايم زودهنگام:
خستگي و ضعف
تب، لرز و تعريق زياد، خصوصاً در شب
كاهش وزن
دردهاي مبهم
وجود صداي غير طبيعي در قلب علايم دير هنگام:
لرز شديد و تب بالا
تنگي نفس در هنگام فعاليت در زمان ابتلا به اين بيماري
تورم پاها و شكم
تند يا نامنظم شدن ضربان قلب
علل
باكتري‌ها يا قارچ‌هايي كه وارد خون مي‌شوند و دريچه‌ها و پوشش داخلي قلب را در كساني كه قبلاً آسيب قلبي (به قسمت عوامل خطر در زير مراجعه كنيد)داشته‌اند عفوني مي‌كنند. باكتري‌ها يا قارچ‌ها به دريچه‌ها، عضله، و پوشش داخلي قلب آسيب وارد مي‌آورند يا آسيبي كه از قبل وجود داشته است را تشديد مي‌كنند.
عوامل تشديد كننده بيماري
تب رماتيسمي
بيماري مادرزادي قلب
پس از وارد آمدن آسيب به دريچه‌هاي قلب، خطر آندوكارديت در اثر عوامل زير بيشتر مي‌شود: ـ حاملگي ـ تزريق مواد آلوده به داخل جريان خون، مثلاً همراه با تزريق وريدي مواد مخدر ـ سوء در مصرف الكل ـ استفاده از داروهاي سركوب‌كننده ايمني ـ وجود دريچه مصنوعي در قلب
پيشگيري
اگر دريچه قلبتان آسيب ديده است يا صداي غير طبيعي در قلب شما شنيده مي‌شود:
پيش از انجام هر گونه اقدام پزشكي كه امكان ورود باكتري‌ها به خون در طي آن وجود دارد به پزشك يا دندانپزشك اطلاع دهيد و آنتي‌بيوتيك مناسب جهت پيشگيري از بروز آندوكارديت دريافت كنيد. اين مسأله به خصوص بايد قبل از كارهاي دندانپزشكي، زايمان، و جراحي در دستگاه ادراري يا گوارش مدنظر قرار گيرد.
هيچ گاه الكل ننوشيد.
قبل از حامله شدن، با پزشك خود مشورت كنيد.
مواد مخدر تزريقي مصرف نكنيد.
عواقب مورد انتظار
معمولاً با تشخيص و درمان زودهنگام قابل معالجه است، امابهبود ممكن است هفته‌ها طول بكشد. اگر درمان به تأخير افتد، عملكرد قلب كاهش يافته و نارسايي احتقاني قلب و مرگ رخ خواهد داد.
عوارض احتمالي
تشكيل لخته‌هاي خوني كه ممكن است به مغز، كليه‌ها، يا احشاي شكمي بروند و باعث بروز عفونت، آبسه، يا سكته مغزي شوند. اختلالات ريتم قلب (شايعترين آن فيبريلاسيون دهليزي است)
درمان اصول
كلي
اقدامات تشخيصي ممكن است عبارت باشند از: شمارش سلول‌هاي خون و كشت خون، نوار قلب، عكس‌برداري از قلب و ريه‌ها با اشعه ايكس، و اكوكارديوگرام
- هدف درمان، ريشه‌كني ميكروب‌ها با دارو، و فراهم آوردن مراقبت‌هاي حمايتي براي رفع علايم است.
- بستري شدن در بيمارستان در مرحله حاد بيماري. زماني كه وضعيت بيمار با ثبات شد، بعضي از بيماران را مي‌توان از بيمارستان ترخيص كرد و ادامه مراقبت از آنها را در منزل پي گرفت.
- جراحي براي تعويض دريچه عفوني شده در بعضي از بيماران
- اگر دريچه قلبتان آسيب ديده است، قبل از هر اقدام پزشكي، مشكل خود را به پزشك يا دندانپزشك اطلاع دهيد. در برخي از موقعيت‌ها، نياز به استفاده از آنتي‌بيوتيك براي پيشگيري از آندوكارديت وجود خواهد داشت.
-پس از رهايي از آندوكاريت، مرتب زير نظر پزشك باشيد تا از عود بيماري پيشگيري شود.
-هميشه دست‌بند يا گردن‌آويز مخصوص كه نشان دهنده مشكل پزشكي شما باشد همراه داشته باشيد. در كيف پول خود روي يك كارت فهرست آنتي‌بيوتيك‌هاي مورد نياز براي مصرف پيش از كارهاي دندانپزشكي و پزشكي را يادداشت كنيد.
داروها
مصرف آنتي‌بيوتيك به مدت چندين هفته براي مبارزه با عفونت. غالباً آنتي‌بيوتيك به صورت تزريقي مصرف مي‌شود.
فعاليت
در زمان ابتلا به اين بيماري تا زمان بهبودي كامل در رختخواب استراحت كنيد. زماني كه در رختخواب استراحت مي‌كنيد، پاهاي خود را مرتب خم و راست كنيد تا از تشكيل لخته در سياهرگ‌هاي عمقي پا پيشگيري شود.
فعاليت در زمان ابتلا به اين بيماري هاي عادي خود را در صورتي كه وضعيت جسمي‌تان اجازه دهد از سر بگيريد.
رژيم غذايي
رژيم خاصي توصيه نمي‌شود.
درچه شرايطي بايد به پزشك مراجعه نمود؟
اگر شما يا يكي از اعضاي خانواده تان علايم آندوكارديت را داريد.
اگر يكي از موارد زير به هنگام درمان يا پس از آن رخ دهد:
ـ افزايش وزن بدن بدون اينكه رژيم غذايي تغيير كرده باشد.
ـ وجود خون در ادرار
ـ تنگي نفس يا درد قفسه سينه
ـ ضعف يا فلج ناگهاني در عضلات صورت، تنه، يا اندام‌ها
منبع: پایگاه اطلاع رسانی پزشکان ایران
شرح بيماري
آندوكارديت عبارت است از يك عفونت غير مسري كه عضله قلب، دريچه‌هاي قلب، و آندوكارديوم (پوشش داخلي حفرات يا دريچه‌هاي قلب) را درگير مي‌سازد.
علايم شايع
علايم زودهنگام:
خستگي و ضعف
تب، لرز و تعريق زياد، خصوصاً در شب
كاهش وزن
دردهاي مبهم
وجود صداي غير طبيعي در قلب علايم دير هنگام:
لرز شديد و تب بالا
تنگي نفس در هنگام فعاليت در زمان ابتلا به اين بيماري
تورم پاها و شكم
تند يا نامنظم شدن ضربان قلب
علل
باكتري‌ها يا قارچ‌هايي كه وارد خون مي‌شوند و دريچه‌ها و پوشش داخلي قلب را در كساني كه قبلاً آسيب قلبي (به قسمت عوامل خطر در زير مراجعه كنيد)داشته‌اند عفوني مي‌كنند. باكتري‌ها يا قارچ‌ها به دريچه‌ها، عضله، و پوشش داخلي قلب آسيب وارد مي‌آورند يا آسيبي كه از قبل وجود داشته است را تشديد مي‌كنند.
عوامل تشديد كننده بيماري
تب رماتيسمي
بيماري مادرزادي قلب
پس از وارد آمدن آسيب به دريچه‌هاي قلب، خطر آندوكارديت در اثر عوامل زير بيشتر مي‌شود: ـ حاملگي ـ تزريق مواد آلوده به داخل جريان خون، مثلاً همراه با تزريق وريدي مواد مخدر ـ سوء در مصرف الكل ـ استفاده از داروهاي سركوب‌كننده ايمني ـ وجود دريچه مصنوعي در قلب
پيشگيري
اگر دريچه قلبتان آسيب ديده است يا صداي غير طبيعي در قلب شما شنيده مي‌شود:
پيش از انجام هر گونه اقدام پزشكي كه امكان ورود باكتري‌ها به خون در طي آن وجود دارد به پزشك يا دندانپزشك اطلاع دهيد و آنتي‌بيوتيك مناسب جهت پيشگيري از بروز آندوكارديت دريافت كنيد. اين مسأله به خصوص بايد قبل از كارهاي دندانپزشكي، زايمان، و جراحي در دستگاه ادراري يا گوارش مدنظر قرار گيرد.
هيچ گاه الكل ننوشيد.
قبل از حامله شدن، با پزشك خود مشورت كنيد.
مواد مخدر تزريقي مصرف نكنيد.
عواقب مورد انتظار
معمولاً با تشخيص و درمان زودهنگام قابل معالجه است، امابهبود ممكن است هفته‌ها طول بكشد. اگر درمان به تأخير افتد، عملكرد قلب كاهش يافته و نارسايي احتقاني قلب و مرگ رخ خواهد داد.
عوارض احتمالي
تشكيل لخته‌هاي خوني كه ممكن است به مغز، كليه‌ها، يا احشاي شكمي بروند و باعث بروز عفونت، آبسه، يا سكته مغزي شوند. اختلالات ريتم قلب (شايعترين آن فيبريلاسيون دهليزي است)
درمان اصول
كلي
اقدامات تشخيصي ممكن است عبارت باشند از: شمارش سلول‌هاي خون و كشت خون، نوار قلب، عكس‌برداري از قلب و ريه‌ها با اشعه ايكس، و اكوكارديوگرام
- هدف درمان، ريشه‌كني ميكروب‌ها با دارو، و فراهم آوردن مراقبت‌هاي حمايتي براي رفع علايم است.
- بستري شدن در بيمارستان در مرحله حاد بيماري. زماني كه وضعيت بيمار با ثبات شد، بعضي از بيماران را مي‌توان از بيمارستان ترخيص كرد و ادامه مراقبت از آنها را در منزل پي گرفت.
- جراحي براي تعويض دريچه عفوني شده در بعضي از بيماران
- اگر دريچه قلبتان آسيب ديده است، قبل از هر اقدام پزشكي، مشكل خود را به پزشك يا دندانپزشك اطلاع دهيد. در برخي از موقعيت‌ها، نياز به استفاده از آنتي‌بيوتيك براي پيشگيري از آندوكارديت وجود خواهد داشت.
-پس از رهايي از آندوكاريت، مرتب زير نظر پزشك باشيد تا از عود بيماري پيشگيري شود.
-هميشه دست‌بند يا گردن‌آويز مخصوص كه نشان دهنده مشكل پزشكي شما باشد همراه داشته باشيد. در كيف پول خود روي يك كارت فهرست آنتي‌بيوتيك‌هاي مورد نياز براي مصرف پيش از كارهاي دندانپزشكي و پزشكي را يادداشت كنيد.
داروها
مصرف آنتي‌بيوتيك به مدت چندين هفته براي مبارزه با عفونت. غالباً آنتي‌بيوتيك به صورت تزريقي مصرف مي‌شود.
فعاليت
در زمان ابتلا به اين بيماري تا زمان بهبودي كامل در رختخواب استراحت كنيد. زماني كه در رختخواب استراحت مي‌كنيد، پاهاي خود را مرتب خم و راست كنيد تا از تشكيل لخته در سياهرگ‌هاي عمقي پا پيشگيري شود.
فعاليت در زمان ابتلا به اين بيماري هاي عادي خود را در صورتي كه وضعيت جسمي‌تان اجازه دهد از سر بگيريد.
رژيم غذايي
رژيم خاصي توصيه نمي‌شود.
درچه شرايطي بايد به پزشك مراجعه نمود؟
اگر شما يا يكي از اعضاي خانواده تان علايم آندوكارديت را داريد.
اگر يكي از موارد زير به هنگام درمان يا پس از آن رخ دهد:
ـ افزايش وزن بدن بدون اينكه رژيم غذايي تغيير كرده باشد.
ـ وجود خون در ادرار
ـ تنگي نفس يا درد قفسه سينه
ـ ضعف يا فلج ناگهاني در عضلات صورت، تنه، يا اندام‌ها
منبع: پایگاه اطلاع رسانی پزشکان ایران
