پرسش :

شوهرم مدّت دوازده سال مريض بود و امسال از دنيا رفت، شش پسر و سه دختر دارم، براى سه تن از پسرها و يكى از دخترها تشكيل خانواده داده و مخارج زيادى را برايشان متحمّل شده ام و هم اكنون سه پسر و دو دختر ديگر در منزل هستند و تقريباً يك صد و پنجاه هزار تومان بدهكارى داريم. حتّى وضعمان به جايى رسيده كه شبها بچّه هايم گرسنه سر به بالين مى گذارند. كلّ دارايى شوهرم يك قطعه زمينمترى و يك ساختمان است كه مى خواهم زمين را بفروشم و بدهكاريها و وجوهات شوهرم از قبيل خمس، زكات، نماز، روزه و غيره كه بر ذمّه اوست را تدريجاً بپردازم; ولى بچّه هاى بزرگم مخالفت و حتّى مرا تهديد مى كنند! حكم الهى چيست؟

پاسخ :
جواب: بايد با نظر وصى، زمين يا ديگر اموال آن مرحوم را بفروشيد و تمام بدهكاريهاى زمان حيات او را ادا كنيد و حتّى يك روز هم تأخير نيندازيد كه شرعاً جايز نيست و همچنين اگر از باب خمس و زكات بدهكارى دارد بايد پرداخته شود; ولى هزينه هاى ازدواج بچّه هايى كه ازدواج نكرده اند از سهم الارث خودشان خواهد بود; مگر اين كه ديگران رضايت دهند كه از تمام مال الارث خارج شود.
منبع: استفتائات حضرت آيت الله العظمي مکارم شيرازي(دامت برکاته)، ج1