پرسش :

مجموع صحاح و مسانيد معروف اهل سنت و نيز خصوصيات آنها چيست؟

پاسخ :
هنوز سه قرن از تاريخ هجرت نگذشته بود كه از طرف محدثان اسلامي، صحاحي كه معروفترين آنها صحاح ششگانه است، تاليف يافته و به مرور زمان، در ميان آنان معروف و مشهور گرديد، اينك نام و خصوصيات آنها:
1. صحيح محمد بن اسماعيل بخاري (194- 256)؛ محدثان اهل تسنن درباره صحيح بخاري سخنان بسيار اغراق آميري دارند، در حاليكه در اين كتاب از نواصب و خوارج نقل حديث شده اما از حضرت صادق (ع) و فرزندان گرامي او كه بخاري با اكثر آنها معاصر بود حتي بعنوان نمونه هم يك حديث نقل نشده است.
2..صحيح مسلم بن حجاج قشيري نيشابوري (204 - 261)؛ با اين كه صحيح وي مزايايي دارد كه صحيح بخاري فاقد آن است - مع الوصف - از نظر اعتبار و شهرت حائز درجه دوم ميباشد.
3.صحيح ابو داوود، سليمان بن اشعث سجستاني (202 - 275)؛ احاديث آن بسان صحاح آينده غالبا" مربوط به احكام فقهي اسلام مي باشد.
4.صحيح ابو عيسي، محمد بن عيسي ترمذي(209- 279)؛ وي نخستين كسي است كه احاديث نبوي را به سه قسم بنامهاي صحيح و حسن و ضعيف تقسيم نمود در صورتي كه پيش از وي، تقسيم حديث از صحيح و غير صحيح تجاوز نمي نمود.
5.صحيح احمد بن شعيب نسائي (215- 303)؛
6.صحيح محمد بن يزيد بن عبدالله بن ماجه قزويني (متوفي 275) درگذشته است و گروهي، سنن دارمي (متوفي 255) را بر صحيح ابن ماجه مقدم داشته اند و آن را صحيح ششم مي شمارند.
گاهي اين صحاح چهارگانه اخير را « سنن» نيز مي گويند از اين نظر كه اكثر و يا همه احاديث آنها مربوط به سنن و احكام فقهي اسلام است و حق اين است كه اين چهار كتاب اخير «سنن» است نه صحاح؛ زيرا شرايطي را كه نويسندگان دو صحيح نخست در راوي رعايت كرده اند، نويسندگان سنن در نظر نگرفته اند.
w3.hadith.net