پرسش :
چرا در اسلام تعدد زوجات وجود دارد و چرا اين حق تنها براي مردان است؟
پاسخ :
شكي نيست كه جواز چند همسري با رعايت شرايط آن، يكي از ضروريات فقه اسلام است و شيعه و سني بر آن اتفاق نظر دارند اين امر، پيش از اسلام به طور نامحدود در ميان قبايل مختلف، امر عادي بوده و جتي برخي از بت پرستان به هنگام مسلمان شدن، بيش از ده زن و يا كمتر داشته اند اسلام در مواجه با آن، به هيچ وجه راه مخالفت و منع را پيش نگرفت، بلكه در صدد اصلاح و تعديل آن برآمد چه اينكه الزاماتي طبيعي و تكويني در متن خلقت موجود است؛ كه تشريع و قانون نميتواند صد در صد آنها را به ميل خود تغيير دهد خداوند متعال مي فرمايد.
«وَ إِنْ خِفْتُمْ أَلاَّ تُقْسِطُوا فِي الْيَتامي فَانْكِحُوا ما طابَ لَكُمْ مِنَ النِّساءِ مَثْني وَ ثُلاثَ وَ رُباعَ فَإِنْ خِفْتُمْ أَلاَّ تَعْدِلُوا فَواحِدَةً أَوْ ما مَلَكَتْ أَيْمانُكُمْ ذلِكَ أَدْني أَلاَّ تَعُولُوا» .
نساء4، آيه 3 { ؛ «و اگر ميترسيد كه [به هنگام ازدواج با دختران يتيم ]عدالت را رعايت نكنيد [از ازدواج با آنان چشم پوشي كنيد و] با زنان پاك [ديگر] ازدواج كنيد دو يا سه يا چهار همسر و اگر ميترسيد عدالت را [در باره همسران متعدد] رعايت نكنيد، تنها يك همسر بگيريد و يا از زناني كه مالك آنهاييد، استفاده كنيد اين كار از ظلم و ستم بهتر جلوگيري ميكند» بنابراين اسلام نه تعدد را آغاز نمود و نه واجب كرد و نه مستحسن شمرد؛ ولي آن را با شرايط خاصي، مباح ساخت اين امر حكمت ها و عللي دارد؛ كه با توجه به متون ديني و سيره معصومانعليهم السلام و منطق عقل، ميتوان به مهمترين آنها اشاره نمود .
1 فزوني تعداد زنان آماده ازدواج بر مردان؛
2 طولاني تر بودن عمر زندگي جنسي مردان در مقايسه با زنان؛
3 طولانيتر بودن عمر توليد نسل در مردان در مقايسه با زنان؛
4 تمايل شديد مردان به چند همسري در شرايطي مانند عقيم بودن زن اول، علاقه شديد به داشتن فرزند و تمايلات شديد جنسي؛
5 سرپرستي و در پناه قرار دادن زنان بيوه و تأمين نيازهاي عاطفي و جنسي زنان .
بايد دانست كه گسترده چند همسري در مورد مردان هيچ گونه مشكل اجتماعي و حقوقي ايجاد نمي كند، در حالي كه اين امر درباره زنان مشكلات فراواني را به وجود مي آورد مهم ترين آنان مسأله مجهول بودن نسب فرزند است؛ كه معلوم نيست مربوط به كدام يك از همسران مي باشدل الشرايع، ج2، ص 504 { ترديد نيست كه چنين فرزندي مورد حمايت هيچ يك از مردان قرار نخواهد گرفت و توسل به وسايل پيشگيري از انعقاد نطفه به وسيله قرص و مانند آن هيچگاه اطمينان بخش نيست و نمي تواند دليل قاطعي بر نياوردن فرزند بوده باشد }رك تفسير نمونه، ج1، ص291؛ تفسير الميزان، ج4، ص195؛ پرسش ها و پاسخها دفتر هفتم، ص334 و سيد علي، كمالي، قرآن و مقام زن.
www.eporsesh.com
شكي نيست كه جواز چند همسري با رعايت شرايط آن، يكي از ضروريات فقه اسلام است و شيعه و سني بر آن اتفاق نظر دارند اين امر، پيش از اسلام به طور نامحدود در ميان قبايل مختلف، امر عادي بوده و جتي برخي از بت پرستان به هنگام مسلمان شدن، بيش از ده زن و يا كمتر داشته اند اسلام در مواجه با آن، به هيچ وجه راه مخالفت و منع را پيش نگرفت، بلكه در صدد اصلاح و تعديل آن برآمد چه اينكه الزاماتي طبيعي و تكويني در متن خلقت موجود است؛ كه تشريع و قانون نميتواند صد در صد آنها را به ميل خود تغيير دهد خداوند متعال مي فرمايد.
«وَ إِنْ خِفْتُمْ أَلاَّ تُقْسِطُوا فِي الْيَتامي فَانْكِحُوا ما طابَ لَكُمْ مِنَ النِّساءِ مَثْني وَ ثُلاثَ وَ رُباعَ فَإِنْ خِفْتُمْ أَلاَّ تَعْدِلُوا فَواحِدَةً أَوْ ما مَلَكَتْ أَيْمانُكُمْ ذلِكَ أَدْني أَلاَّ تَعُولُوا» .
نساء4، آيه 3 { ؛ «و اگر ميترسيد كه [به هنگام ازدواج با دختران يتيم ]عدالت را رعايت نكنيد [از ازدواج با آنان چشم پوشي كنيد و] با زنان پاك [ديگر] ازدواج كنيد دو يا سه يا چهار همسر و اگر ميترسيد عدالت را [در باره همسران متعدد] رعايت نكنيد، تنها يك همسر بگيريد و يا از زناني كه مالك آنهاييد، استفاده كنيد اين كار از ظلم و ستم بهتر جلوگيري ميكند» بنابراين اسلام نه تعدد را آغاز نمود و نه واجب كرد و نه مستحسن شمرد؛ ولي آن را با شرايط خاصي، مباح ساخت اين امر حكمت ها و عللي دارد؛ كه با توجه به متون ديني و سيره معصومانعليهم السلام و منطق عقل، ميتوان به مهمترين آنها اشاره نمود .
1 فزوني تعداد زنان آماده ازدواج بر مردان؛
2 طولاني تر بودن عمر زندگي جنسي مردان در مقايسه با زنان؛
3 طولانيتر بودن عمر توليد نسل در مردان در مقايسه با زنان؛
4 تمايل شديد مردان به چند همسري در شرايطي مانند عقيم بودن زن اول، علاقه شديد به داشتن فرزند و تمايلات شديد جنسي؛
5 سرپرستي و در پناه قرار دادن زنان بيوه و تأمين نيازهاي عاطفي و جنسي زنان .
بايد دانست كه گسترده چند همسري در مورد مردان هيچ گونه مشكل اجتماعي و حقوقي ايجاد نمي كند، در حالي كه اين امر درباره زنان مشكلات فراواني را به وجود مي آورد مهم ترين آنان مسأله مجهول بودن نسب فرزند است؛ كه معلوم نيست مربوط به كدام يك از همسران مي باشدل الشرايع، ج2، ص 504 { ترديد نيست كه چنين فرزندي مورد حمايت هيچ يك از مردان قرار نخواهد گرفت و توسل به وسايل پيشگيري از انعقاد نطفه به وسيله قرص و مانند آن هيچگاه اطمينان بخش نيست و نمي تواند دليل قاطعي بر نياوردن فرزند بوده باشد }رك تفسير نمونه، ج1، ص291؛ تفسير الميزان، ج4، ص195؛ پرسش ها و پاسخها دفتر هفتم، ص334 و سيد علي، كمالي، قرآن و مقام زن.
www.eporsesh.com
