پرسش :
روش تدبر و انديشه در آيات قرآن چيست؟
پاسخ :
تدبر در آيات قرآن و يا احاديث، داراي مراحل مختلفي است. مرحله نخست آن دقت پيرامون معناي ارائه شده وجايگاه آن است. براي اين مرحله بايستي در آغاز به معناي دقيق كلمات از نظر لغوي و تعريف آنها پي برد. سپس تركيبها را شناخت تا به محتواي ابتدايي آيه دست يافت.
پس از آن، بايد ارتباط آيه را با آيات قبل و بعد از خود سنجيد و نسبتها را استخراج كرد. در مرحله ديگر بايستي مضامين مشابه را در آيههاي ديگر قرآن دريافت و در مقام مقايسه، نكات زيباي آن را دريافت كرد.
البته اين گونه تدبر - كه نقطههاي آغازين محسوب ميشود - نيازمند آگاهي از ادبيات عرب، لغت، علوم قرآني ورشتههاي مورد نياز ديگر است.
شناخت شأن نزول آيات، بررسي موقعيت تاريخي مسأله و... از ديگر شرايط آن است. خلاصه آن كه بايد هنگام تلاوت قرآن، در معاني و مفاهيم ارائه شده اين آيات و نيز جايگاه خود بسيار تأمل نمود و بايد دقت كرد كه از هر آيه،در موضوعات مختلف فردي، اجتماعي و... چه پيامي ميتوان دريافت كرد و عينيت آن در حال حاضرچيست؟
مثلاً در آيه پنج «سوره غافر» خداوند فرموده است: «هر امتي همت ميگماشت تا پيامبر خود را دستگير كند (هلاك و يا محدود سازد) و با جدل و گفتار باطل برهان حق را پايمال سازد».
حال بايد نگريست كه در زمان حاضر اين موضوع، چگونه تكرار ميشود و كدام جدال و سخن باطل است كه حق را مورد هجوم قرار ميدهد تا آن را محو سازد. خلاصه آن كه بايد با سؤال در زمينههاي مختلف، به سراغ قرآن رفت وپاسخ خود را از آن به دست آورد.
براي مطالعه بيشتر ر.ك:
شناخت قرآن , شهيد مطهري
پژوهشي پيرامون تدبر در قرآن , تقيپور
كليدهاي فهم قرآن , كلانتري
eporsesh.com
تدبر در آيات قرآن و يا احاديث، داراي مراحل مختلفي است. مرحله نخست آن دقت پيرامون معناي ارائه شده وجايگاه آن است. براي اين مرحله بايستي در آغاز به معناي دقيق كلمات از نظر لغوي و تعريف آنها پي برد. سپس تركيبها را شناخت تا به محتواي ابتدايي آيه دست يافت.
پس از آن، بايد ارتباط آيه را با آيات قبل و بعد از خود سنجيد و نسبتها را استخراج كرد. در مرحله ديگر بايستي مضامين مشابه را در آيههاي ديگر قرآن دريافت و در مقام مقايسه، نكات زيباي آن را دريافت كرد.
البته اين گونه تدبر - كه نقطههاي آغازين محسوب ميشود - نيازمند آگاهي از ادبيات عرب، لغت، علوم قرآني ورشتههاي مورد نياز ديگر است.
شناخت شأن نزول آيات، بررسي موقعيت تاريخي مسأله و... از ديگر شرايط آن است. خلاصه آن كه بايد هنگام تلاوت قرآن، در معاني و مفاهيم ارائه شده اين آيات و نيز جايگاه خود بسيار تأمل نمود و بايد دقت كرد كه از هر آيه،در موضوعات مختلف فردي، اجتماعي و... چه پيامي ميتوان دريافت كرد و عينيت آن در حال حاضرچيست؟
مثلاً در آيه پنج «سوره غافر» خداوند فرموده است: «هر امتي همت ميگماشت تا پيامبر خود را دستگير كند (هلاك و يا محدود سازد) و با جدل و گفتار باطل برهان حق را پايمال سازد».
حال بايد نگريست كه در زمان حاضر اين موضوع، چگونه تكرار ميشود و كدام جدال و سخن باطل است كه حق را مورد هجوم قرار ميدهد تا آن را محو سازد. خلاصه آن كه بايد با سؤال در زمينههاي مختلف، به سراغ قرآن رفت وپاسخ خود را از آن به دست آورد.
براي مطالعه بيشتر ر.ك:
شناخت قرآن , شهيد مطهري
پژوهشي پيرامون تدبر در قرآن , تقيپور
كليدهاي فهم قرآن , كلانتري
eporsesh.com
.jpg "نحوه برخورد و رفتار امام رضا علیه السلام با مردم چگونه بوده است؟")
