پرسش :
اعتماد به نفس، عزت نفس و هويت يعني چه؟ چگونه ميتوان به اينها دست يافت؟
پاسخ :
اعتماد به نفس به معناي خود اتكايي است. نقطه مقابل آن، اعتماد به ديگران در همه كارها فرهنگ معين، ج 3، ص 302.
داشتن است كسي كه روي پاي خود بايستد و منتظر ياري ديگران نباشد، اعتماد به نفس دارد، اما اگر فردي هميشه خود را ناتوان بپندارد و در تصميمگيري عاجز باشد و ديگران به جاي دو تصميمگيري نمايند، فاقد اعتماد به نفس است.
در يك كلمه ميتوان گفت: اعتماد به نفس، نتيجه خود باوري است. براي رسيدن به اين امر مهم بايد تلاش نماييد احساس كارا بودن، مفيد واقع شدن و خود ارزش مندي و قابل احترام بودن را در خود تقويت كنيد. در اين جهت لازم است :
1 - توانمنديهاي خود را مدنظر بگيريد، نه ضعفها و ناتوانيها را
2 - تجارب خوشايندي از فعاليتهاي مستقل را فراهم سازيد؛ يعني كارهايي را بدون دخالت ديگران انجام دهيد.
3 - برنامههاي آموزشي و هنري و غيره را كه اميد موفقيت در آن است، تجربه كنيد.
هيچ چيز به اندازه موفقيت در كار، اعتماد به نفس را تقويت نميكند.
4 - قدرت تحمل در برابر ناكاميها را افزايش دهيد.
5 - درباره مسائل مختلف نظرات محكم و قاطع خود را ابراز داريد.
6 - با دوستان و همسالان و همكلاسيهاي خود مأنوس باشيد و با آنها رابطه برقرار كنيد.
ر. ك: دكتر افروز، روانشناسي و تربيت كودكان و نوجوانان، ص 120 - 115.
عزت نفس را ميتوان به معناي ارزيابي مثبت از خود گرفت. شخصي كه از عزت نفس برخوردار است، دكتر بيابانگرد، روشهاي افزايش عزت نفس در كودكان و نوجوانان، ص 25.
خودش را به گونه مثبتي ارزش يابي كرده، برخورد مناسبي نسبت به نظريات مثبت خود و ديگران دارد. مهمترين عامل در پيدايش عزت نفس، رفتار مناسب والدين است. كارايي و اعتماد به نفس و عزت نفس در كودكان به بهترين وجه رشد ميكند كه در خانوادههاي گرم و نوازش گر پرورش مييابند.
خانواده هايي كه در آنها رفتار مسؤلانه را پاداش ميدهند و همراه با آن فعاليتهاي مستقل و تصميمگيري را نيز تشويق ميكنند.
"هويت عبارت است از افتراق و تميزي است كه فرد بين خود و ديگران ميگذارد.
هويت شخص يك سازه و ساختار رواني اجتماعي است، يعني هم شامل طرز فكرها و عقايد ميشود كه معرف فرد است و هم نحوه ارتباط فرد با ديگران را ميرساند". تحول بلوغ، تصوير ذهني از بدن و هويت دكتر احمد احمدي، روانشناسي نوجوانان و جوانان، ص 28.
شخص نوجوان را تهديد ميكند. نوجوان با در نظر گرفتن تجربيات گذشته و قبول تحولات بلوغ ميخواهد هويت خويش را بازسازي كند حتي مخالفت و ستيز نوجوانان با والدين خود و عصيان آنان در برابر ارزشها و قدرتها و دخالتهاي ديگران براي تثبيت هويت و جدا نمودن هويت خويش از سايرين است. بحران هويت، نوجوان را به ابهام و سردرگمي ميكشاند.
براي عبور از اين بحران بايد روابط باز و صميمانهاي ايجاد كرد و مشاوره فردي و گروهي را ترتيب داد. "اريكسون متذكّر شده است: هويت ممكن است از دو راه منحرف شود: ممكن است پيش از آن كه رشد كند، تثبيت شود (هويت يابي زودرس) و يا اين كه بدون هيچ محدوديتي گسترش پيدا كند (هويت يابي)
در دوران نوجواني هويت يابي مسئلهاي حاد ميشود كه دليلش تغييرات روز به روز اين دوره است. دست يافتن به احساس هويت فردي مشخص تا حدودي به مهارتهاي شناختي بستگي دارد "هر عامل رشدي كه به نوجوان كمك كند تا با اطمينان از خود، درك كند كه از ديگران متمايز و مجزاست... سبب ميشود كه در نوجوان احساس هويت كاملي از خود ايجاد شود". همان، ص 579.
eporsesh.com
اعتماد به نفس به معناي خود اتكايي است. نقطه مقابل آن، اعتماد به ديگران در همه كارها فرهنگ معين، ج 3، ص 302.
داشتن است كسي كه روي پاي خود بايستد و منتظر ياري ديگران نباشد، اعتماد به نفس دارد، اما اگر فردي هميشه خود را ناتوان بپندارد و در تصميمگيري عاجز باشد و ديگران به جاي دو تصميمگيري نمايند، فاقد اعتماد به نفس است.
در يك كلمه ميتوان گفت: اعتماد به نفس، نتيجه خود باوري است. براي رسيدن به اين امر مهم بايد تلاش نماييد احساس كارا بودن، مفيد واقع شدن و خود ارزش مندي و قابل احترام بودن را در خود تقويت كنيد. در اين جهت لازم است :
1 - توانمنديهاي خود را مدنظر بگيريد، نه ضعفها و ناتوانيها را
2 - تجارب خوشايندي از فعاليتهاي مستقل را فراهم سازيد؛ يعني كارهايي را بدون دخالت ديگران انجام دهيد.
3 - برنامههاي آموزشي و هنري و غيره را كه اميد موفقيت در آن است، تجربه كنيد.
هيچ چيز به اندازه موفقيت در كار، اعتماد به نفس را تقويت نميكند.
4 - قدرت تحمل در برابر ناكاميها را افزايش دهيد.
5 - درباره مسائل مختلف نظرات محكم و قاطع خود را ابراز داريد.
6 - با دوستان و همسالان و همكلاسيهاي خود مأنوس باشيد و با آنها رابطه برقرار كنيد.
ر. ك: دكتر افروز، روانشناسي و تربيت كودكان و نوجوانان، ص 120 - 115.
عزت نفس را ميتوان به معناي ارزيابي مثبت از خود گرفت. شخصي كه از عزت نفس برخوردار است، دكتر بيابانگرد، روشهاي افزايش عزت نفس در كودكان و نوجوانان، ص 25.
خودش را به گونه مثبتي ارزش يابي كرده، برخورد مناسبي نسبت به نظريات مثبت خود و ديگران دارد. مهمترين عامل در پيدايش عزت نفس، رفتار مناسب والدين است. كارايي و اعتماد به نفس و عزت نفس در كودكان به بهترين وجه رشد ميكند كه در خانوادههاي گرم و نوازش گر پرورش مييابند.
خانواده هايي كه در آنها رفتار مسؤلانه را پاداش ميدهند و همراه با آن فعاليتهاي مستقل و تصميمگيري را نيز تشويق ميكنند.
"هويت عبارت است از افتراق و تميزي است كه فرد بين خود و ديگران ميگذارد.
هويت شخص يك سازه و ساختار رواني اجتماعي است، يعني هم شامل طرز فكرها و عقايد ميشود كه معرف فرد است و هم نحوه ارتباط فرد با ديگران را ميرساند". تحول بلوغ، تصوير ذهني از بدن و هويت دكتر احمد احمدي، روانشناسي نوجوانان و جوانان، ص 28.
شخص نوجوان را تهديد ميكند. نوجوان با در نظر گرفتن تجربيات گذشته و قبول تحولات بلوغ ميخواهد هويت خويش را بازسازي كند حتي مخالفت و ستيز نوجوانان با والدين خود و عصيان آنان در برابر ارزشها و قدرتها و دخالتهاي ديگران براي تثبيت هويت و جدا نمودن هويت خويش از سايرين است. بحران هويت، نوجوان را به ابهام و سردرگمي ميكشاند.
براي عبور از اين بحران بايد روابط باز و صميمانهاي ايجاد كرد و مشاوره فردي و گروهي را ترتيب داد. "اريكسون متذكّر شده است: هويت ممكن است از دو راه منحرف شود: ممكن است پيش از آن كه رشد كند، تثبيت شود (هويت يابي زودرس) و يا اين كه بدون هيچ محدوديتي گسترش پيدا كند (هويت يابي)
در دوران نوجواني هويت يابي مسئلهاي حاد ميشود كه دليلش تغييرات روز به روز اين دوره است. دست يافتن به احساس هويت فردي مشخص تا حدودي به مهارتهاي شناختي بستگي دارد "هر عامل رشدي كه به نوجوان كمك كند تا با اطمينان از خود، درك كند كه از ديگران متمايز و مجزاست... سبب ميشود كه در نوجوان احساس هويت كاملي از خود ايجاد شود". همان، ص 579.
eporsesh.com
