پرسش :
از قيامت به يوم التنّاد تعبير شده، يوم التنّاد به چه معناست؟
پاسخ :
اين نام نيز يكبار در قرآن مجيد در سوره غافر (مؤمن) آيه 32 آمده است كه مؤمن آل فرعون به هنگامي كه فرعونيان را از عذاب الهي در دنيا و آخرت مي ترساند مي گويد «وَيا قَوْمِ اِنِّي اَخافُ عَلَيْكُمْ يَوْمَ التَّنادِ» [اي قوم! من بر شما از روزي كه مردم يكديگر را صدا مي زنند (و از هم ياري مي خواهند اما صدايشان به جائي نمي رسد) بيمناكم].
«اَلتَّنادْ» در اصل «التنادي» بوده كه ياي آن حذف شده و كسره دال كه دليل بر آن است بر جاي مانده، از ماده «نداء» به معني صدا زدن است.
بسياري از مفسران معتقدند كه «يوم التناد» از اسامي قيامت است و هر كدام براي اين نامگذاري دليلي ذكر كرده اند.
بعضي گفته اند به خاطر آن است كه دوزخيان و بهشتيان يكديگر را صدا مي زنند، [دوزخيان مي گويند مقداري از آب گواراي بهشتي يا از روزيهاي خدا داد به ما محبت كنيد] «وَنادي اَصْحابُ النّارِ اَصْحابَ اَلْجَنَةِ اَنْ اَفيضُوا عَلَيْنا مِنَ الْماءِ اَوْ مِمّا رَزَقَكُمُ اللهُ» [و بهشتيان در پاسخ مي گويند خداوند اينها را بر كافران تحريم كرده است] «قالُوا اِنَّ الله حَرَّمَهُما عَلَي الْكافِرينَ» اعراف/50
اين معني در حديثي در كتاب «معاني الاخبار» از امام صادق (ع) روايت شده است.
بعضي مي گويند اين نامگذاري به خاطر آن است كه در صحنه محشر مردم يكديگر را صدا مي زنند و از هم كمك مي خواهند.
يا اينكه فرشتگان مردم را براي حساب صدا مي زنند و مردم فرشتگان را براي استمداد! يا اينكه مؤمن هنگامي كه نامه اعمال خود را مي بيند، از روي شوق فرياد مي زند «هاؤُمُ اقْرَوْا كِتابِيَه» [اين نامه اعمال من است! اي مردم بياييد و آن را بخوانيد]! حاقه 19
و كافر در آن هنگام كه نامه عملش را به دستش مي دهند از شدت وحشت فرياد مي كشد «يا لَيْتَني لَمْ اُوْتَ كِتابِيَه» [اي كاش نامه اعمال مرا به دست من نمي دادند]!
البته وجود ديگري نيز براي اين نامگذاري ذكر شده كه در بعضي از تفاسير آن را بالغ بر هشت وجه شمرده اند، ولي بعضي از آنها ضعيف به نظر مي رسد. اين نكته نيز قابل ذكر است كه تمام اين معاني ممكن است در مفهوم آيه جمع باشد، چرا كه منافاتي در ميان آنها نيست.
www.eporsesh.com
اين نام نيز يكبار در قرآن مجيد در سوره غافر (مؤمن) آيه 32 آمده است كه مؤمن آل فرعون به هنگامي كه فرعونيان را از عذاب الهي در دنيا و آخرت مي ترساند مي گويد «وَيا قَوْمِ اِنِّي اَخافُ عَلَيْكُمْ يَوْمَ التَّنادِ» [اي قوم! من بر شما از روزي كه مردم يكديگر را صدا مي زنند (و از هم ياري مي خواهند اما صدايشان به جائي نمي رسد) بيمناكم].
«اَلتَّنادْ» در اصل «التنادي» بوده كه ياي آن حذف شده و كسره دال كه دليل بر آن است بر جاي مانده، از ماده «نداء» به معني صدا زدن است.
بسياري از مفسران معتقدند كه «يوم التناد» از اسامي قيامت است و هر كدام براي اين نامگذاري دليلي ذكر كرده اند.
بعضي گفته اند به خاطر آن است كه دوزخيان و بهشتيان يكديگر را صدا مي زنند، [دوزخيان مي گويند مقداري از آب گواراي بهشتي يا از روزيهاي خدا داد به ما محبت كنيد] «وَنادي اَصْحابُ النّارِ اَصْحابَ اَلْجَنَةِ اَنْ اَفيضُوا عَلَيْنا مِنَ الْماءِ اَوْ مِمّا رَزَقَكُمُ اللهُ» [و بهشتيان در پاسخ مي گويند خداوند اينها را بر كافران تحريم كرده است] «قالُوا اِنَّ الله حَرَّمَهُما عَلَي الْكافِرينَ» اعراف/50
اين معني در حديثي در كتاب «معاني الاخبار» از امام صادق (ع) روايت شده است.
بعضي مي گويند اين نامگذاري به خاطر آن است كه در صحنه محشر مردم يكديگر را صدا مي زنند و از هم كمك مي خواهند.
يا اينكه فرشتگان مردم را براي حساب صدا مي زنند و مردم فرشتگان را براي استمداد! يا اينكه مؤمن هنگامي كه نامه اعمال خود را مي بيند، از روي شوق فرياد مي زند «هاؤُمُ اقْرَوْا كِتابِيَه» [اين نامه اعمال من است! اي مردم بياييد و آن را بخوانيد]! حاقه 19
و كافر در آن هنگام كه نامه عملش را به دستش مي دهند از شدت وحشت فرياد مي كشد «يا لَيْتَني لَمْ اُوْتَ كِتابِيَه» [اي كاش نامه اعمال مرا به دست من نمي دادند]!
البته وجود ديگري نيز براي اين نامگذاري ذكر شده كه در بعضي از تفاسير آن را بالغ بر هشت وجه شمرده اند، ولي بعضي از آنها ضعيف به نظر مي رسد. اين نكته نيز قابل ذكر است كه تمام اين معاني ممكن است در مفهوم آيه جمع باشد، چرا كه منافاتي در ميان آنها نيست.
www.eporsesh.com
