پرسش :
چرا انبيای بزرگ الهی در سن چهل سالگي به پيامبري برگزيده مي شدند، با اين كه آنها نيز امام بودند، ولي حضرت مهدی (عج) در سن پنج سالگي به امامت رسيد؟
پاسخ :
ولايت الهی كه در دو جريان نبوت و امامت، تبلور مي يابد، به سن بستگي ندارد. و اين كه گفته ايد پيامبران در سن چهل سالگي به نبوت مي رسيدند نيز، به تصريح قرآن مجيد، صحيح نيست كه در اين جا به برخي از آنها اشاره مي شود:
الف ـ حضرت يحيی، قرآن مجيد مي فرمايد: يـَيَحييَ خُذِ الكِتـَبَ بِقُوَّةٍ وءاتَينـَهُ الحُكمَ صَبيـّا (مريم، 12) اي يحيي! كتاب [خدا]را با قوّت بگير و ما فرمان نبوت را در كودكي به او داديم.
قوّت معناي وسيعي دارد، كه قدرت مادّي و معنوي را شامل مي شود. نكته اي كه آيه شريفه بيان مي كند، نبوت در خردسالي است درست است كه دوران شكوفايي عقل معمولاً حدّ و مرز خاصّي دارد، ولي هميشه در انسانها، افراد استثنايي وجود داشته اند. چه اشكالي دارد كه خدا اين دوران را براي بعضي از بندگانش، به خاطر مصالحي فشرده‌تر كند، چنان كه براي سخن گفتن، معمولاً يكي دو سال عمر لازم است، در حالي كه حضرت عيسي، در همان دوران نخست زندگي، سخن گفت. از اين جا روشن مي شود اشكالي كه برخي افراد به امامت بعضي از امامان شيعه مي گيرند بي اساس است. در روايتي، عيسي بن اسباط از ياران امام جواد(علیه السلام) نقل مي كند: خدمت حضرت جواد(علیه السلام) رسيديم، در حالي كه سن امام، كم بوده، درست در همين هنگام كه در چنين فكري بودم، حضرت فرمود: اي علي بن اسباط! خداوند، كاري كه در مسئله امامت كرده، همانند كاري است كه در نبوّت كرده است گاهي مي فرمايد: وءاتَينـَهُ الحُكمَ صَبيـّا (مريم، 12) به يحيي در كودكي فرمان نبوت داديم. و گاهي مي فرمايد: اِذا بَلَغَ اَشُدَّهُ وبَلَغَ اَربَعينَ سَنَةً (احقاف، 15) هنگامي كه انسان به حدّ بلوغ كامل عقل، به چهل سال رسيد. بنابراين، همان گونه كه ممكن است خدا، حكمت را به انساني در دوران كودكي بدهد، قادر است كه آن را در چهل سالگي نيز بدهد.( تفسير نمونه، آيت اللّه مكارم شيرازي و ديگران، ج 13، ص 28، دارالكتب الاسلامية، به نقل از نورالثقلين، ج 3، آيه 1325)
ب ـ حضرت عيسي، نيز چنين وصفي دارد قرآن در اين باره مي فرمايد: قالوا كَيفَ نُكَلِّمُ مَن كانَ فِي المَهدِ صَبيـّا (مريم، 29) گفتند: چگونه با كودكي كه در گاهواره است سخن بگوييم. گفت من بنده خدايم، به من كتاب آسماني داده و مرا پيامبر قرار داده است.
ما شاهديم كه حضرت عيسي، در گهواره، نبوت خويش را اعلام مي دارد.( همان، ص 53)
فخر رازي از دانشمندان اهل سنّت نيز در تفسير آيه شريفه، درباره حضرت يحيي گفته است: مراد از حكم، در آيه شريفه، همان نبوّت است، زيرا خداوند متعال، عقل او را در سنين كودكي، محكم و كامل كرد و به او وحي فرستاد اين بدان جهت است كه خداوند متعال، حضرت يحيي و عيسي را در سنين كودكي، به رسالت مبعوث كرد، بر خلاف حضرت موسي و محمد(صلی الله علیه و آله) كه آنان را در سنين بزرگ سالي مبعوث كرد.(تفسير كبير، فخررازي، ج 7، ص 516، داراحيأ التراث العربي) بر اين اساس، از لحاظ عقلي و عادّي، هيچ مشكلي وجود ندارد كه شخص در سنين كودكي، شايستگي و توانايي هاي بالايي كسب نمايد، چنان كه نمونه هايي از نوابغ خردسال را در زندگي مشاهده مي كنيم و افزون بر اين بايد دانست كه امامت عهد الهي است. و در عهده‌داري اين منصب، سن خاص، شرط نيست، بلکه لياقت مهم است و نكته ديگر اين كه تاريخ، گواه بوده اماماني كه در سن خردسالي به امامت رسيده اند، به بهترين صورت، از عهده آن برآمدند و شاهد صدقي بر امكان اين جريان شدند.(ر.ک: مجله تخصصي انتظار، ش 3، مقاله اي با عنوان امامت كودک، نوشته علي اصغر رضوانی)
منبع : موسسه تحقيقاتي حضرت ولي عصر عليه السلام
ولايت الهی كه در دو جريان نبوت و امامت، تبلور مي يابد، به سن بستگي ندارد. و اين كه گفته ايد پيامبران در سن چهل سالگي به نبوت مي رسيدند نيز، به تصريح قرآن مجيد، صحيح نيست كه در اين جا به برخي از آنها اشاره مي شود:
الف ـ حضرت يحيی، قرآن مجيد مي فرمايد: يـَيَحييَ خُذِ الكِتـَبَ بِقُوَّةٍ وءاتَينـَهُ الحُكمَ صَبيـّا (مريم، 12) اي يحيي! كتاب [خدا]را با قوّت بگير و ما فرمان نبوت را در كودكي به او داديم.
قوّت معناي وسيعي دارد، كه قدرت مادّي و معنوي را شامل مي شود. نكته اي كه آيه شريفه بيان مي كند، نبوت در خردسالي است درست است كه دوران شكوفايي عقل معمولاً حدّ و مرز خاصّي دارد، ولي هميشه در انسانها، افراد استثنايي وجود داشته اند. چه اشكالي دارد كه خدا اين دوران را براي بعضي از بندگانش، به خاطر مصالحي فشرده‌تر كند، چنان كه براي سخن گفتن، معمولاً يكي دو سال عمر لازم است، در حالي كه حضرت عيسي، در همان دوران نخست زندگي، سخن گفت. از اين جا روشن مي شود اشكالي كه برخي افراد به امامت بعضي از امامان شيعه مي گيرند بي اساس است. در روايتي، عيسي بن اسباط از ياران امام جواد(علیه السلام) نقل مي كند: خدمت حضرت جواد(علیه السلام) رسيديم، در حالي كه سن امام، كم بوده، درست در همين هنگام كه در چنين فكري بودم، حضرت فرمود: اي علي بن اسباط! خداوند، كاري كه در مسئله امامت كرده، همانند كاري است كه در نبوّت كرده است گاهي مي فرمايد: وءاتَينـَهُ الحُكمَ صَبيـّا (مريم، 12) به يحيي در كودكي فرمان نبوت داديم. و گاهي مي فرمايد: اِذا بَلَغَ اَشُدَّهُ وبَلَغَ اَربَعينَ سَنَةً (احقاف، 15) هنگامي كه انسان به حدّ بلوغ كامل عقل، به چهل سال رسيد. بنابراين، همان گونه كه ممكن است خدا، حكمت را به انساني در دوران كودكي بدهد، قادر است كه آن را در چهل سالگي نيز بدهد.( تفسير نمونه، آيت اللّه مكارم شيرازي و ديگران، ج 13، ص 28، دارالكتب الاسلامية، به نقل از نورالثقلين، ج 3، آيه 1325)
ب ـ حضرت عيسي، نيز چنين وصفي دارد قرآن در اين باره مي فرمايد: قالوا كَيفَ نُكَلِّمُ مَن كانَ فِي المَهدِ صَبيـّا (مريم، 29) گفتند: چگونه با كودكي كه در گاهواره است سخن بگوييم. گفت من بنده خدايم، به من كتاب آسماني داده و مرا پيامبر قرار داده است.
ما شاهديم كه حضرت عيسي، در گهواره، نبوت خويش را اعلام مي دارد.( همان، ص 53)
فخر رازي از دانشمندان اهل سنّت نيز در تفسير آيه شريفه، درباره حضرت يحيي گفته است: مراد از حكم، در آيه شريفه، همان نبوّت است، زيرا خداوند متعال، عقل او را در سنين كودكي، محكم و كامل كرد و به او وحي فرستاد اين بدان جهت است كه خداوند متعال، حضرت يحيي و عيسي را در سنين كودكي، به رسالت مبعوث كرد، بر خلاف حضرت موسي و محمد(صلی الله علیه و آله) كه آنان را در سنين بزرگ سالي مبعوث كرد.(تفسير كبير، فخررازي، ج 7، ص 516، داراحيأ التراث العربي) بر اين اساس، از لحاظ عقلي و عادّي، هيچ مشكلي وجود ندارد كه شخص در سنين كودكي، شايستگي و توانايي هاي بالايي كسب نمايد، چنان كه نمونه هايي از نوابغ خردسال را در زندگي مشاهده مي كنيم و افزون بر اين بايد دانست كه امامت عهد الهي است. و در عهده‌داري اين منصب، سن خاص، شرط نيست، بلکه لياقت مهم است و نكته ديگر اين كه تاريخ، گواه بوده اماماني كه در سن خردسالي به امامت رسيده اند، به بهترين صورت، از عهده آن برآمدند و شاهد صدقي بر امكان اين جريان شدند.(ر.ک: مجله تخصصي انتظار، ش 3، مقاله اي با عنوان امامت كودک، نوشته علي اصغر رضوانی)
منبع : موسسه تحقيقاتي حضرت ولي عصر عليه السلام
