پرسش :

ﺷﺨﺼﻲ ﺑﻪ ﻣﻮﺟﺐ وﻗﻔﻨﺎﻣﻪ رﺳﻤﻲ ﺷﺸﺪاﻧﮓ ﻳﻚ ﻗﻄﻌﻪ زﻣﻴﻦ را ﺟﻬﺖ اﺣﺪاث ﻣﺴﺠﺪ وﻗﻒ و ﺗﻮﻟﻴﺖ آن را ﻣﺎدام اﻟﺤﻴﺎت ﺑﺎ ﺷﺨﺺ ﺧﻮد و ﭘﺲ از ﻓﻮت ﺑﺎ ﻋﺎﻟﻢ ﻣﺴﺠﺪ ﻗﺮارداده اﺳﺖ. واﻗﻒ ﺷﺨﺼﺎ ﻣﺴﺠﺪ را اﺣﺪاث و ﺑﻪ ﻫﻨﮕﺎم اﺣﺪاث ﻣﺴﺠﺪ ﻛﻒ آن را ﺗﺒﺪﻳﻞ ﺑﻪ زﻳﺮ زﻣﻴﻦ ﻧﻤﻮده و ﺳﻪ ﺑﺎب ﻣﻐﺎزه ﻧﻴﺰ در ﺟﻨﺐ ﻣﺴﺠﺪ و از ﻫﻤﺎن زﻣﻴﻦ اﺣﺪاث و درآﻣﺪ و اﺟﺎره ﺑﻬﺎء آن را ﺟﻬﺖ اﺣﺴﺎن ﺷﺐ وﻓﺎت ﺧﻮﻳﺶ ﺗﻌﻴﻴﻦ ﻧﻤﻮده اﺳﺖ و ﺑﻨﺎ ﺑﻪ اﻇﻬﺎر ﻋﺎﻟﻢ ﻣﺤﻞ واﻗﻒ از اول وﻗﻒ ﻗﺼﺪ اﺣﺪاث زﻳﺮ زﻣﻴﻦ و ﻣﻐﺎزهﻫﺎ را داﺷﺘﻪ اﺳﺖ. واﻗﻒ ﻣﺠﺪدا (ﺳﻪ ﺳﺎل ﺑﻌﺪ) ﻃﻲ اﻗﺮارﻧﺎﻣﻪ رﺳﻤﻲ ﻓﺮزﻧﺪ ﺧﻮد را ﻧﺎﻇﺮ ﺑﺮ ﻣﺘﻮﻟﻲ ﺗﻌﻴﻴﻦ ﻧﻤﻮده و در ﻫﻤﺎن ﺗﺎرﻳﺦ ﺑﻪ ﻣﻮﺟﺐ اﻗﺮارﻧﺎﻣﻪ دﻳﮕﺮی ﻓﺮزﻧﺪ ﻣﻮرد ﻧﻈﺮ را ﻣﺘﻮﻟﻲ ﺗﻌﻴﻴﻦ و از ﻣﺘﻮﻟﻲ ﺗﻌﻴﻴﻦ ﺷﺪه ﻗﺒﻠﻲ (ﻋﺎﻟﻢ ﻣﺴﺠﺪ) درﺧﻮاﺳﺖ ﻣﻲﻧﻤﺎﻳﺪ ﻛﻪ ﻓﺮزﻧﺪ ﺧﻮد را در اﻳﻦ اﻣﺮ ﻳﺎری ﻧﻤﺎﻳﺪ . ﺣﺎل ﺑﺎ ﻋﺮض ﻣﺮاﺗﺐ ﻓﻮق ﺧﻮاﻫﺸﻤﻨﺪ اﺳﺖ ﻧﻈﺮ ﻣﺒﺎرک را در ﻣﻮرد ﺳﺆاﻻت ﻣﻄﺮوﺣﻪ ذﻳﻞ ﻛﻪ ﻣﻮرد اﺑﺘﻼ اﺳﺖ اﻋﻼم ﻓﺮﻣﺎﺋﻴﺪ. اﻟﻒ) آﻳﺎ واﻗﻒ در اﺣﺪاث زﻳﺮزﻣﻴﻦ و دﻛﺎﻛﻴﻦ ﭘﺲ از وﻗﻒ زﻣﻴﻦ ﺟﻬﺖ اﺣﺪاث ﻣﺴﺠﺪ و وﺻﻴﺖ درآﻣﺪ آﻧﻬﺎ ﺑﻌﻨﻮان اﺣﺴﺎن ﺷﺐ وﻓﺎت ﺷﺮﻋﺎ ﻣﺠﺎز ﺑﻮده ﻳﺎ ﺧﻴﺮ؟ و در ﺻﻮرت دوم ﺗﻜﻠﻴﻒ ﺑﻨﺎﻫﺎی اﺣﺪاﺛﻲ ﭼﻴﺴﺖ؟ ب) در ﺻﻮرت ﺗﺄﻳﻴﺪ ﺟﻮاز اﺣﺪاث ﺳﺎﺧﺘﻤﺎن و ﺗﻨﻔﻴﺬ وﺻﻴﺖ ﻧﺎﻣﻪ آﻳﺎ اﺟﺎره ﺑﻬﺎء ﻋﺮﺻﻪ زﻳﺮزﻣﻴﻦ و دﻛﺎﻛﻴﻦ ﻣﺘﻌﻠﻖ ﺑﻪ ﻣﺴﺠﺪ ﺧﻮاﻫﺪ ﺑﻮد ﻳﺎ ﺧﻴﺮ؟ ج) ﻧﺼﺐ ﻧﺎﻇﺮ ﻣﺘﻮﻟﻲ دﻳﮕﺮ ﻋﻼوه ﺑﺮ ﻣﺘﻮﻟﻲ ﺗﻌﻴﻴﻦ ﺷﺪه ﻗﺒﻠﻲ در وﻗﻔﻨﺎﻣﻪ اوﻟﻴﻪ وﺟﻪ ﺷﺮﻋﻲ داﺷﺘﻪ ﻳﺎ ﺧﻴﺮ؟ و در ﺻﻮرت ﺻﺤﺖ ﻋﻤﻞ ﻧﺤﻮه اﻗﺪام و رﻓﺘﺎر ﻣﺘﻮﻟﻴﺎن ﻧﺴﺒﺖ ﺑﻪ ﻳﻜﺪﻳﮕﺮ ﭼﮕﻮﻧﻪ ﺧﻮﻫﺪ ﺑﻮد؟

پاسخ :
پاسخ از حضرت آیت الله العظمی خامنه ای مدظله العالی :
در ﺗﺎرﻳﺦ وﻗﻒ زﻣﻴﻦ ﺑﺮای اﺣﺪاث ﻣﺴﺠﺪ اﮔﺮ ﻗﺒﺾ و اﻗﺒﺎض وﻗﻒ ﻣﺘﺤﻘﻖ ﻧﺸﺪه و ﻫﻨﮕﺎم اﺣﺪاث ﺳﺎﺧﺘﻤﺎن ﻣﺴﺠﺪ، زﻳﺮ زﻣﻴﻦ و ﻣﻐﺎزهﻫﺎ را ﺑﺮای ﺧﻮد ﻣﻨﻈﻮر ﻧﻤﻮده ﻓﻘﻂ ﻣﺴﺠﺪ اﺣﺪاﺛﻲ را ﺑﻪ ﻋﻨﻮان ﻣﺴﺠﺪ ﺳﺎﺧﺘﻪ و در اﺧﺘﻴﺎر ﻧﻤﺎزﮔﺰاران ﻗﺮار داده اﺳﺖ زﻳﺮ زﻣﻴﻦ و ﻣﻐﺎزهﻫﺎ در اﻳﻦ ﺻﻮرت ﺟﺰء وﻗﻒ ﻧﻴﺴﺖ، و ﺑﺮ اﻳﻦ ﻓﺮض وﺻﻴﺖ او راﺟﻊ ﺑﻪ درآﻣﺪ زﻳﺮ زﻣﻴﻦ و ﻣﻐﺎزهﻫﺎ ﺑﺮای ﺧﻮدش ﺑﻲ اﺷﻜﺎل اﺳﺖ، و راﺟﻊ ﺑﻪ ﺗﻮﻟﻴﺖ و ﻧﺎﻇﺮ، اﮔﺮ ﺑﻌﺪ از ﺗﻤﺎﻣﻴﺖ وﻗﻒ و ﺑﺪون اﻳﻨﻜﻪ ﻗﺒﻼ ﺗﺠﺪﻳﺪ ﻧﻈﺮ در ﻧﺎﻇﺮ و ﻣﺘﻮﻟﻲ ﻣﻮﻗﻮﻓﻪ را ﺑﺮای ﺧﻮدش ﺷﺮط ﻛﺮده ﺑﺎﺷﺪ، اﻗﺪام ﺑﺮ ﺗﻐﻴﻴﺮ ﺗﻮﻟﻴﺖ ﻛﺮده ﺑﺎﺷﺪ اﻗﺪام ﻣﺬﻛﻮر ﺑﺎﻃﻞ و ﻟﻐﻮ اﺳﺖ.
منبع : اﺳﺘﻔﺘﺎﺋﺎت ﺑﺎب وﻗﻒ، ﺣﻀﺮت آﻳﺖ الله اﻟﻌﻈﻤﻲ ﺧﺎﻣﻨﻪای ﻣﺪﻇﻠﻪ اﻟﻌﺎﻟﻲ، ﻣﻌﺎوﻧﺖ ﻓﺮﻫﻨﮕﻲ ﺳﺎزﻣﺎن اوﻗﺎف ، مهر1390