پرسش :
زﻣﻴﻨﻲ ﻣﺤﻞ دﻓﻦ اﻣﻮات ﺑﻮده و ﺑﻪ ﻋﻠﻠﻲ ﺑﻌﺪ از ﭼﻨﺪ ﺳﺎل ﻣﺘﺮوﻛﻪ ﻣﻲﺷﻮد ﺗﺎ اﻳﻨﻜﻪ اﻫﺎﻟﻲ در ﭼﻨﺪ ﺳﺎل ﻗﺒﻞ ﺑﺮای دﻓﻦ ﻣﺠﺪد و اﺣﻴﺎء ﻗﺒﺮﺳﺘﺎن ﻗﺪﻳﻤﻲ اﻗﺪام ﻣﻲﻛﻨﻨﺪ ﻣﺘﻮﺟﻪ ﻣﻲﺷﻮﻧﺪ ﺷﺨﺼﻲ از ﻛﺎرﻣﻨﺪان ﺳﺎزﻣﺎن ﻣﺮاﺗﻊ و ﺟﻨﮕﻠﺪاری زﻣﻴﻦ ﻣﺬﻛﻮر را ﺑﻪ ﺷﺨﺼﻲ ﺟﻬﺖ ﺑﻨﺎء ﻣﻨﺰل و ﭘﺮورش ﻃﻴﻮر ﻓﺮوﺧﺘﻪاﻧﺪ. آﻳﺎ اﺻﻞ ﺧﺮﻳﺪ و ﻓﺮوش ﻗﺒﺮﺳﺘﺎن ﺑﻪ اﺷﺨﺎص ﺧﺼﻮﺻﻲ ﺟﺎﻳﺰ اﺳﺖ؟ آﻳﺎ ﺑﺎ ﮔﺬﺷﺖ ﭼﻨﺪ ﺳﺎل و ﻓﺮﺳﻮده ﺷﺪن اﺟﺴﺎد ﺑﻪ ﻃﻮرﻳﻜﻪ ﻗﺴﻤﺘﻲ از اﺳﺘﺨﻮانﻫﺎی ﭘﻮﺳﻴﺪه ﻣﻮﺟﻮد ﺑﺎﺷﺪ آﻳﺎ ﻣﻲﺷﻮد ﻗﺒﺮﺳﺘﺎن را ﺧﺮﻳﺪ و ﻓﺮوش ﻛﺮد؟ آﻳﺎ در ﻗﺒﺮﺳﺘﺎن ﺑﻌﺪ از ﭼﻨﺪ ﺳﺎل ﻣﻲﺷﻮد ﺗﻐﻴﻴﺮ و ﺗﺤﻮل ﺑﻪ ﺻﻮرت ﭘﺎرک و ﺷﻬﺮﺑﺎزی ﻛﻮدﻛﺎن و درﺧﺖ ﻛﺎری ﻧﻤﻮد؟ ﺳﺎﺧﺘﻦ ﻣﺴﺠﺪ و ﺣﺴﻴﻨﻴﻪ و ﻣﺼﻠﻲ ﻧﻤﺎز و ﻳﺎ ﮔﺴﺘﺮش ﺑﻘﻌﻪ اﻣﺎﻣﺰادﮔﺎن ﻛﻪ ﻣﻮﺟﺐ ﺗﺼﺮف و ﺗﺨﺮﻳﺐ در ﻗﺒﺮﺳﺘﺎن ﻣﻲﺷﻮد ﭼﮕﻮﻧﻪ اﺳﺖ؟ اﻓﺮادی ﻛﻪ ﺑﻪ ﺻﻮرت ﻋﺪواﻧﻲ ﻳﺎ اﺑﺘﻴﺎع ﻗﺒﺮﺳﺘﺎﻧﻲ را ﺗﺼﺮف و در آن ﺑﻨﺎی ﺧﺼﻮﺻﻲ اﻳﺠﺎد ﻣﻲﻛﻨﻨﺪ ﻳﺎ اﻳﺠﺎد ﻛﺮده اﻧﺪ ﺧﺎﻧﻪﻫﺎ و ﺑﻨﺎﻫﺎی آﻧﻬﺎ ﭼﻪ ﺣﻜﻤﻲ دارد؟ و ﭼﻪ ﺑﺎﻳﺪ ﺑﻜﻨﻨﺪ؟ وﻇﻴﻔﻪ ﺷﺮﻋﻲ ﻣﺆﻣﻨﻴﻦ و ﻣﺴﻠﻤﻴﻦ ﻳﺎ ﻣﺘﺼﺮﻓﻴﻦ ﭼﻪ ﻣﻲﺑﺎﺷﺪ؟
پاسخ :
پاسخ از حضرت آیت الله العظمی خامنه ای مدظله العالی:
ﺣﻜﻢ ﻛﻠﻲ ﻣﺴﺌﻠﻪ روﺷﻦ اﺳﺖ ﻛﻪ ﺧﺮﻳﺪ و ﻓﺮوش ﻗﺒﺮﺳﺘﺎن و ﺗﺒﺪﻳﻞ و ﺗﻐﻴﻴﺮ آن ﺑﻪ ﭼﻴﺰ دﻳﮕﺮ ﺟﺎﺋﺰ ﻧﻴﺴﺖ وﻟﻲ ﻣﻮﺿﻮع ﺧﺎص و ﻣﺴﺎﺋﻞ اﺧﺘﻼﻓﻲ ﻧﻴﺎز ﺑﻪ رﺳﻴﺪﮔﻲ دارد و ﻣﻮﻛﻮل اﺳﺖ ﺑﻪ ﻣﺴﺌﻮﻟﻴﻦ ﻣﺤﺘﺮم ذﻳﺮﺑﻂ.
منبع: اﺳﺘﻔﺘﺎﺋﺎت ﺑﺎب وﻗﻒ، ﺣﻀﺮت آﻳﺖ الله اﻟﻌﻈﻤﻲ ﺧﺎﻣﻨﻪای ﻣﺪﻇﻠﻪ اﻟﻌﺎﻟﻲ، ﻣﻌﺎوﻧﺖ ﻓﺮﻫﻨﮕﻲ ﺳﺎزﻣﺎن اوﻗﺎف، مهر1390.
پاسخ از حضرت آیت الله العظمی خامنه ای مدظله العالی:
ﺣﻜﻢ ﻛﻠﻲ ﻣﺴﺌﻠﻪ روﺷﻦ اﺳﺖ ﻛﻪ ﺧﺮﻳﺪ و ﻓﺮوش ﻗﺒﺮﺳﺘﺎن و ﺗﺒﺪﻳﻞ و ﺗﻐﻴﻴﺮ آن ﺑﻪ ﭼﻴﺰ دﻳﮕﺮ ﺟﺎﺋﺰ ﻧﻴﺴﺖ وﻟﻲ ﻣﻮﺿﻮع ﺧﺎص و ﻣﺴﺎﺋﻞ اﺧﺘﻼﻓﻲ ﻧﻴﺎز ﺑﻪ رﺳﻴﺪﮔﻲ دارد و ﻣﻮﻛﻮل اﺳﺖ ﺑﻪ ﻣﺴﺌﻮﻟﻴﻦ ﻣﺤﺘﺮم ذﻳﺮﺑﻂ.
منبع: اﺳﺘﻔﺘﺎﺋﺎت ﺑﺎب وﻗﻒ، ﺣﻀﺮت آﻳﺖ الله اﻟﻌﻈﻤﻲ ﺧﺎﻣﻨﻪای ﻣﺪﻇﻠﻪ اﻟﻌﺎﻟﻲ، ﻣﻌﺎوﻧﺖ ﻓﺮﻫﻨﮕﻲ ﺳﺎزﻣﺎن اوﻗﺎف، مهر1390.
