پرسش :
سلام لطفا بفرمایید آیا حجاب برای زنان فقط پوشاندن موها است؟ در حالیکه با پوشاندن موها هم می توان ظاهری تحریک آمیز درست کرد؟ با این وصف من فکر می کنم حجاب پوشاندن موها نیست بلکه پوشاندن زیبایی ها از نامحرمان برای جلوگیری از تحریک آنها است و اگر کسی بتواند بدون پوشاندن موهایش این کار را انجام دهد حجابش را رعایت کرده و لازم نیست فقط موهایش را بپوشاند. لطفا نظرتان را در این مورد بنویسید؟
پاسخ :
چند نکته شایان توجه است:
1. بر اساس آیات 31 سوره نور و 59 سوره احزاب و روایات مقدار پوشش حجاب برای زنان از سر تا پا به استثنای گردی صورت و دستان تا مچ است. برای نمونه در آیه 59 سوره احزاب آمده است: «ای پیامبر(صلی الله علیه و آله) به همسران و دخترانت و زنان مؤمنان بگو: در پوشش های خود را بر خود فروتر گیرند. این برای آن که شناخته شوند و مورد آزار قرار نگیرند [به احتیاط] نزدیک تر است و خدا آمرزنده مهربان است»
در این آیه از واژه های خمار و «جلابیب» استفاده شده است. خمار به معنای پوشش است و به طور معمول به چیزی مانند روسری گفته می شود که زنان با آن، سر خود را می پوشانند «جلابیب» به معنای «جلباب» است و معنای متعددی دارد و قدر مسلم چیزی است که زنان با آن _مانند چادر_ خود را می پوشانند.
2. حفظ پاکدامنی زنان منحصر به این مقدار پوشش نیست؛ بلکه از هر نوع رفتاری که موجب تحریک و تطمیع افراد هوس ران شود باید اجتناب نمود. مثلا در قرآن کریم، از نرمش در سخن گفتن که موجب تحریک و تطمیع است نهی گردیده است: «زنهار نازک و نرم با مردان سخن مگویید مبادا آن که دلش بیمار (هوی و هوس است) در طمع افتد؛ بلکه متین سخن گویید» (احزاب، 32)
آهنگ خوش از کام و دهان و لب شیرین ار نغمه کند ور نکند دل بفریبد
بنابراین خانمی که ملتزم به ارزش های اسلامی است، هیچ گاه زیر چادر با لباس های رنگارنگ و تنگ که برآمدگی های بدن رانشان دهد و با آرایش ها مهیج در دست و صورت و مو از خانه بیرون نمی آید. قرآن کریم از تبرج (خودآرایی به منظور خودنمایی) نهی کرده، آن را متعلق به جامعه جاهلی دانسته است. (منزلت زن در اندیشه اسلامی، محمد فنایی اشکوری، مؤسسه آموزشی امام خمینی، ص 101)
حاصل آن که پوشش با چادر و روسری و مانتو جزیی از حجاب است حجاب کامل آن چیزی است که گفته شد.
3. یکی از زیبایی ها و زینت های طبیعی برای آدمی به ویژه زنان، مو است. به همین جهت، زنان از ریزیش مو، کچلی و ... واهمه دارند و مردان نیز، به زنانی که از این زیبایی بی بهره اند رغبتی نشان نمی دهند. یکی از نشانه های اهمیت مو برای زنان این است که شرکت های تبلیغی از این زیبایی نهایت بهره را برده، و کالای خود را در کنار زنان سر برهنه _نه سرپوشیده_ تبلیغ می کنند.
البته، شاید مو یا برخی از اعضای زن مانند دست ها و صورت برای زنان دیگر زیبایی و جلوه نداشته ، محرک نباشد. اما همه اعضای زن برای مرد جذاب و دیدنی است، حتی دست ها و صورت زن که معمولا پوشیده نیست و آرایشی ندارد برای مردها جذاب و محرک است. به همین جهت افرادی که از نظر ایمانی ضعیف هستند، چشم چرانی آنان به صورت و دست های آرایش نکرده زنان سیری ناپذیر است.
چند نکته شایان توجه است:
1. بر اساس آیات 31 سوره نور و 59 سوره احزاب و روایات مقدار پوشش حجاب برای زنان از سر تا پا به استثنای گردی صورت و دستان تا مچ است. برای نمونه در آیه 59 سوره احزاب آمده است: «ای پیامبر(صلی الله علیه و آله) به همسران و دخترانت و زنان مؤمنان بگو: در پوشش های خود را بر خود فروتر گیرند. این برای آن که شناخته شوند و مورد آزار قرار نگیرند [به احتیاط] نزدیک تر است و خدا آمرزنده مهربان است»
در این آیه از واژه های خمار و «جلابیب» استفاده شده است. خمار به معنای پوشش است و به طور معمول به چیزی مانند روسری گفته می شود که زنان با آن، سر خود را می پوشانند «جلابیب» به معنای «جلباب» است و معنای متعددی دارد و قدر مسلم چیزی است که زنان با آن _مانند چادر_ خود را می پوشانند.
2. حفظ پاکدامنی زنان منحصر به این مقدار پوشش نیست؛ بلکه از هر نوع رفتاری که موجب تحریک و تطمیع افراد هوس ران شود باید اجتناب نمود. مثلا در قرآن کریم، از نرمش در سخن گفتن که موجب تحریک و تطمیع است نهی گردیده است: «زنهار نازک و نرم با مردان سخن مگویید مبادا آن که دلش بیمار (هوی و هوس است) در طمع افتد؛ بلکه متین سخن گویید» (احزاب، 32)
آهنگ خوش از کام و دهان و لب شیرین ار نغمه کند ور نکند دل بفریبد
بنابراین خانمی که ملتزم به ارزش های اسلامی است، هیچ گاه زیر چادر با لباس های رنگارنگ و تنگ که برآمدگی های بدن رانشان دهد و با آرایش ها مهیج در دست و صورت و مو از خانه بیرون نمی آید. قرآن کریم از تبرج (خودآرایی به منظور خودنمایی) نهی کرده، آن را متعلق به جامعه جاهلی دانسته است. (منزلت زن در اندیشه اسلامی، محمد فنایی اشکوری، مؤسسه آموزشی امام خمینی، ص 101)
حاصل آن که پوشش با چادر و روسری و مانتو جزیی از حجاب است حجاب کامل آن چیزی است که گفته شد.
3. یکی از زیبایی ها و زینت های طبیعی برای آدمی به ویژه زنان، مو است. به همین جهت، زنان از ریزیش مو، کچلی و ... واهمه دارند و مردان نیز، به زنانی که از این زیبایی بی بهره اند رغبتی نشان نمی دهند. یکی از نشانه های اهمیت مو برای زنان این است که شرکت های تبلیغی از این زیبایی نهایت بهره را برده، و کالای خود را در کنار زنان سر برهنه _نه سرپوشیده_ تبلیغ می کنند.
البته، شاید مو یا برخی از اعضای زن مانند دست ها و صورت برای زنان دیگر زیبایی و جلوه نداشته ، محرک نباشد. اما همه اعضای زن برای مرد جذاب و دیدنی است، حتی دست ها و صورت زن که معمولا پوشیده نیست و آرایشی ندارد برای مردها جذاب و محرک است. به همین جهت افرادی که از نظر ایمانی ضعیف هستند، چشم چرانی آنان به صورت و دست های آرایش نکرده زنان سیری ناپذیر است.
