پرسش :

آیا به پولى که از درآمد کسب تهیه شده و به عنوان رهن به صاحبخانه پرداخت مى شود، خمس تعلق مى گیرد؟

پاسخ :
آیات عظام امام و سیستانى: خمس دارد و هر زمان دریافت شد یا دریافت آن ممکن باشد، باید فورا خمس آن را بپردازد 1.
آیات عظام بهجت، تبریزى، فاضل و وحید: چنانچه بدون پول رهن، نیاز مسکن او تأمین نمى شود، خمس ندارد و هر زمان آن را باز پس گرفت و نیازى به آن نداشت و از مخارج سال زیاد آمد، خمس دارد 2.
آیه اللّه خامنه اى: هنگامى که براى این منظور نیاز دارد، پرداخت خمس آن واجب نیست؛ ولى هر زمان آن را بازپس گرفت، باید خمس آن را بدهد؛ مگر آنکه براى اجاره در جاى دیگر به آن نیاز داشته باشد 3.
آیات عظام مکارم و صافى: پول «رهن» جزء مؤونه است و خمس ندارد؛ ولى اگر آن را باز پس گرفت و نیازى به آن نداشت، بنابر احتیاط خمس آن را بپردازد 4.
آیه اللّه نورى: اگر نتواند خانه را از راه دیگرى اجاره کند، به مبلغ مذکور خمس تعلق نمى گیرد 5.
تبصره. فرض مسأله جایى است که رهن خانه به صورت معامله شرعى، انجام گرفته است.
پی نوشت :
1. امام، استفتائات، ج 1، س 116؛ فاضل، جامع المسائل، ج 1، س 687؛ دفتر: سیستانى.
2. بهجت، توضیح المسائل، م 1396؛ فاضل، جامع المسائل، ج 1، س 687 و 688؛ دفتر: وحید و تبریزى.
3. خامنه اى، اجوبة، س 897 و 945.
4. مکارم، استفتائات، ج 2، س 524 و توضیح المسائل، م 506؛ صافى، جامع الاحکام، ج 1، س 707.
5. نورى، استفتائات، ج 2، س 344.
منبع: www.porseman.org